1 N ë vitin e tretë të Hoseas, birit të Elahut, mbret i Izraelit, filloi të mbretërojë Ezekia, bir i Ashazit, mbret i Judës.
In the third year of Hoshea the son of Elah king of Israel, Hezekiah the son of Ahaz, king of Judah, began to rule.
2 I shte njëzet e pesë vjeç kur filloi të mbretërojë, dhe mbretëroi njëzet e nëntë vjet në Jeruzalem. E ëma quhej Abi; ishte bijë e Zakarias.
He was twenty-five years old when he became king. And he ruled for twenty-nine years in Jerusalem. His mother’s name was Abi the daughter of Zechariah.
3 A i bëri atë që ishte e drejtë në sytë e Zotit, sipas tërë atyre që kishte bërë Davidi, ati i tij.
Hezekiah did what was right in the eyes of the Lord, just as his father David had done.
4 I hoqi nga vendi vendet e larta, bëri copë-copë shtyllat e shenjta, rëzoi Asherahun dhe bëri copë-copë gjarpërin prej bronzi që e pat bërë Moisiu, sepse deri në atë kohë bijtë e Izraelit i kishin ofruar temjan dhe e quajti Nehushtan.
He took away the high places. He broke down the holy pillars used in worship and cut down the Asherah. And he broke in pieces the brass snake that Moses had made. For until those days the people of Israel burned special perfume to it. It was called Nehushtan.
5 A i pati besim tek Zoti, Perëndia i Izraelit; dhe mbas tij, midis tërë mbretërve të Judës, nuk pati asnjë si ai, as edhe midis atyre që kishin qenë para tij.
Hezekiah trusted in the Lord, the God of Israel. There was no one like him among all the kings of Judah before him or after him.
6 M beti i lidhur me Zotin, nuk pushoi së ndjekuri gjurmët e tij dhe respektoi urdhërimet që Zoti i kishte dhënë Moisiut.
For he held to the Lord and did not stop following Him. He kept His Laws which the Lord had given Moses.
7 K ështu Zoti mbeti pranë tij, dhe atij i dilnin mbarë të gjitha ndërmarrjet e tij. Ngriti krye kundër mbretit të Asirisë dhe nuk iu nënshtrua më;
And the Lord was with him. Hezekiah did well in every place he went. He turned against the king of Assyria and did not work for him.
8 m undi Filistejtë deri në Gaza dhe aty ku arrinte territori i tyre, nga kulla e rojes deri në qytetin e fortifikuar.
He destroyed the Philistines as far as Gaza and its land, from the smallest town to the strongest city.
9 V itin e katërt të mbretit Ezekia, që ishte viti i shtatë i Hoseas, birit të Elahut, mbret i Izraelit, Shalmaneseri, mbret i Asirisë, doli kundër Samarisë dhe e rrethoi.
In the fourth year of King Hezekiah, the seventh year of Elah’s son Hoshea king of Israel, King Shalmaneser of Assyria came to fight against Samaria. His army gathered around it.
10 D he pas tre vjetve e pushtoi; vitin e gjashtë të Ezekias, që ishte viti i nëntë i Hoseut, mbretit të Izraelit, Samaria u pushtua me forcë.
At the end of three years they took the city. Samaria was taken by Assyria in the sixth year of Hezekiah and the ninth year of King Hoshea of Israel.
11 M breti i Asirisë i shpërnguli pastaj Izraelitët në Asiri dhe i vendosi në Halah dhe mbi Haborin, lumë i Gozanit, dhe në qytetet e Medasve,
Then the king of Assyria carried the people of Israel away against their will to Assyria. He had them live in Halah and on the Habor, the river of Gozan, and in the cities of the Medes.
12 s epse nuk i ishin bindur zërit të Zotit, Perëndisë të tyre, dhe kishin shkelur besëlidhjen e tij; tërë ato që Moisiu, shërbëtor i Zotit, kishte urdhëruar ata as e kishin dëgjuar, as e kishin vënë në praktikë.
Because the people of Israel did not obey the voice of the Lord their God. They sinned against His agreement and even all that the Lord’s servant Moses told them. They would not listen or obey. The Assyrians Want to Take Jerusalem
13 V itin e katërmbëdhjetë të mbretit Ezekia, Senasheribi, mbret i Asirisë, doli kundër tërë qyteteve të fortifikuara të Judës dhe i pushtoi.
In the fourteenth year of King Hezekiah, King Sennacherib of Assyria came and fought against all the strong cities of Judah and took them.
14 A tëherë Ezekia, mbret i Judës, dërgoi t’i thotë mbretit të Asirisë në Lakish: "Kam mëkatuar; tërhiqu prej meje dhe kam për të pranuar të gjitha ato që do të më caktosh". Mbreti i Asirisë i caktoi Ezekias, mbretit të Judës, treqind talenta argjendi dhe tridhjetë talenta ari.
Then King Hezekiah of Judah sent word to the king of Assyria at Lachish, saying, “I have done wrong; leave me. I will pay whatever you ask.” So the king of Assyria had Hezekiah king of Judah pay him silver weighing as much as 300 men, and gold weighing as much as thirty men.
15 K ështu Ezekia dha tërë argjendin që gjendej në shtëpinë e Zotit dhe në thesaret e pallatit të mbretit.
Hezekiah gave him all the silver that was found in the house of the Lord, and in the store-rooms of the king’s house.
16 N ë atë kohë Ezekia hoqi nga portat e tempullit të Zotit dhe nga shtalkat arin me të cilin Ezekia, mbret i Judës, i kishte veshur dhe ia dha mbretit të Asirisë.
Then he cut the gold off the doors of the Lord’s house. He cut the gold from the sides of the door which King Hezekiah of Judah had covered with gold. And he gave it to the king of Assyria.
17 A tëherë mbreti i Asirisë i dërgoi Ezekias, nga Lakishi në Jeruzalem, Tartanin, Rabsarisin dhe Rabshakehun me një ushtri të madhe. Ata dolën dhe arritën në Jeruzalem. Kur arritën në Jeruzalem, shkuan e u ndalën pranë ujësjellësit të pellgut të epërm, që është në rrugën e fushës së rrobalarësit.
Then the king of Assyria sent Tartan, Rab-saris and Rabshakeh with a large army from Lachish to King Hezekiah at Jerusalem. So they went up and came to Jerusalem. They came and stood by the ditch of the upper pool, which is on the road to the fuller’s field.
18 K ur thërritën mbretin, u ndalën përballë Eliakimi, bir i Hilkiahut, prefekti i pallatit, Shebna, sekretari, dhe Joahu, bir i Asafit, arkivisti.
When they called to the king, Eliakim the son of Hilkiah, and Shebnah, and Joah the son of Asaph came out to them. Eliakim was the head of the house. Shebnah was the writer, and Joah wrote down the things of the nation.
19 A tëherë Rabshakehu u tha atyre: "Shkoni t’i thoni Ezekias: Kështu thotë i madhi, mbret i Asirisë: Ku e gjen gjithë këtë besim?
Rabshakeh said to them, “Say to Hezekiah, ‘This is what the great king of Assyria says. “What is this strength of heart that you have?
20 A mendon vallë që këshilla dhe forca për të bërë luftë janë vetëm fjalë të kota? Te kush ke besim kur ke ngritur krye kundër meje?
You say with empty words, ‘I have wisdom and strength for war.’ On whom do you trust, that you have turned against me?
21 J a tani, ti ke besim në përkrahjen e këtij kallami të thyer, që është Egjipti, që çan dorën e atij që mbështetet në të dhe e shpon. I tillë është pikërisht Faraoni, mbreti i Egjiptit, për tërë ata që kanë besim tek ai.
Look, you are trusting now in Egypt. It is a walking stick like a piece of broken river-grass. It will cut into a man’s hand if he rests on it. So is Pharaoh king of Egypt to all who trust in him.
22 N dofta do të më thoni: "Ne kemi besim tek Zoti, Perëndia ynë". A nuk është, vallë, po ai për të cilin Ezekia ka hequr vendet e larta dhe altarët, duke i thënë Judës dhe Jeruzalemit: "Ju do të adhuroni vetëm përpara këtij altari në Jeruzalem"?
You might tell me, ‘We trust in the Lord our God.’ But is it not He Whose high places and altars Hezekiah has taken away? And has he not said to Judah and Jerusalem, ‘You must worship in front of this altar in Jerusalem’?
23 T ani vër një bast me zotërinë tim, mbretin e Asirisë! Unë do të jap dy mijë kuaj, në rast se ti je në gjendje të gjesh kalorësit që u hipin.
Come now, make an agreement with my ruler the king of Assyria. And I will give you 2, 000 horses, if you are able to put horsemen on them.
24 S i mund ta bësh të tërhiqet qoftë edhe një kapiten të vetëm midis shërbëtorëve më të vegjël të zotërisë sime? Megjithatë ke besim tek Egjipti për të pasur qerre dhe kalorës.
How can you fight back one captain among the least of my ruler’s servants, when you trust Egypt for war-wagons and horsemen?
25 T ani, a kam dalë, vallë, pa Zotin kundër këtij vendi për ta shkatërruar? Zoti më ka thënë: "Dil kundër këtij vendi dhe shkatërroje".
Have I come up without the Lord against this place to destroy it? The Lord said to me, ‘Go up against this land and destroy it.’”
26 A tëherë Eliakimi, bir i Hilkiahut, Shebna dhe Joashi i thanë Rabshakehut: "Të lutem, folu shërbëtorëve të tu në gjuhën aramaike, se ne e kuptojmë; por mos na fol në gjuhën hebraike, sepse populli që është mbi muret dëgjon".
Then Eliakim the son of Hilkiah, and Shebnah, and Joah, said to Rabshakeh, “Speak to your servants in the Aramaic language, for we understand it. Do not speak with us in the language of Judah. The people on the wall might hear it.”
27 P or Rabshakehu iu përgjigj atyre në këtë mënyrë: "A më ka dërguar vallë zotëria im t’i them këto gjëra zotërisë sate dhe ty, apo më tepër njerëzve që qëndrojnë mbi muret, të dënuar të hanë jashtëqitjet e tyre dhe të pinë shurrën e tyre bashkë me ju?".
But Rabshakeh said to them, “Has my ruler sent me to speak these words to your ruler and to you, and not to the men sitting on the wall? They are sure to suffer with you, eating and drinking their own body waste.”
28 A tëherë Rabshakehu u ngrit dhe bërtiti me zë të lartë në gjuhën hebraishte, duke thënë: "Dëgjoni fjalën e të madhit, mbretit të Asirisë!
Then Rabshakeh stood and called out with a loud voice in the language of Judah, saying, “Hear the word of the great king of Assyria.
29 K ështu thotë mbreti: "Mos u mashtroni nga Ezekia, sepse ai nuk mund t’ju shpëtojë nga duart e mia;
The king says, ‘Do not let Hezekiah lie to you. For he will not be able to save you from my power.
30 t ë mos ju shtyjë Ezekia të keni besim tek Zoti, duke thënë: Me siguri Zoti do të na çlirojë dhe ky qytet nuk do t’i dorëzohet mbretit të Asirisë".
Do not let Hezekiah make you trust in the Lord, saying, “The Lord will save us for sure. And this city will not be given to the king of Assyria.”
31 M os dëgjoni Ezekian, sepse kështu thotë mbreti i Asirisë: "Bëni paqe me mua dhe dorëzohuni në duart e mia, kështu secili do të hajë frutat e vreshtit dhe të fikut të tij dhe do të pijë ujin e sternës së tij,
Do not listen to Hezekiah. For the king of Assyria says, “Make your peace with me and come out to me. Then every one of you will eat of his own vine and fig tree. And every one of you will drink the water of his own well.
32 d eri sa të vijë unë dhe t’ju çoj në një vend të ngjashëm me vendin tuaj, një vend që jep grurë dhe verë, një vend që ka bukë dhe vreshta, një vend me ullinj, vaj dhe mjaltë; dhe ju do të jetoni dhe nuk do të vdisni". Mos dëgjoni fjalët e Ezekias, që kërkon t’ju mashtrojë, duke thënë: "Zoti do të na çlirojë".
Then I will come and take you away to a land like your own land. It is a land of grain and new wine. It is a land of bread and grape-fields and olive trees and honey. There you will live and not die.” But do not listen to Hezekiah when he lies to you, saying, “The Lord will save us.”
33 A ka çliruar ndonjë prej perëndive të fiseve vendin e tij nga duart e mbretit të Asirisë?
Has any one of the gods of the nations saved his land from the power of the king of Assyria?
34 K u janë perënditë e Hamathit dhe të Arpadit? Ku janë perënditë e Sefarvaimit, të Henas dhe të Ivahut? E kanë çliruar ata vallë Samarinë nga duart e mia?
Where are the gods of Hamath and Arpad? Where are the gods of Sepharvaim, Hena and Ivvah? Have they saved Samaria from my power?
35 K ush midis tërë perëndive të këtyre vendeve ka çliruar vendin e tij nga duart e mia, që Zoti të çlirojë Jeruzalemin nga duart e mia?".
Who among all the gods of the lands have saved their land from my power? So how should the Lord save Jerusalem from my power?’”
36 P or populli heshti dhe nuk u përgjigj as edhe një fjalë, sepse urdhri i mbretit ishte: "Mos i jepni përgjigje".
But the people were quiet. They did not answer him a word. For Hezekiah had told them, “Do not answer him.”
37 A tëherë Eliakimi, bir i Hilkiahut, prefekt i pallatit, Shebna, sekretari, dhe Joahu, bir i Asafit, arkivisti, shkuan tek Ezekia me rroba të grisura dhe i referuan fjalët e Rabshekahut.
Then Eliakim the son of Hilkiah who was the head of the house, and Shebna the writer, and Joah the son of Asaph who wrote down the things of the nation, came to Hezekiah. They came with their clothes torn and told him the words of Rabshakeh.