1 L úc ấy, Sê-sa Au-gút-tơ ra chiếu chỉ phải lập sổ dân trong cả thiên hạ.

In those days it occurred that a decree went out from Caesar Augustus that the whole Roman empire should be registered.

2 V iệc lập sổ dân nầy là trước hết, và nhằm khi Qui-ri-ni -u làm quan tổng đốc xứ Sy-ri.

This was the first enrollment, and it was made when Quirinius was governor of Syria.

3 A i nấy đều đến thành mình khai tên vào sổ.

And all the people were going to be registered, each to his own city or town.

4 V ì Giô-sép là dòng dõi nhà Đa-vít, cho nên cũng từ thành Na-xa-rét, xứ Ga-li-lê, lên thành Đa-vít, gọi là Bết-lê-hem, xứ Giu-đê,

And Joseph also went up from Galilee from the town of Nazareth to Judea, to the town of David, which is called Bethlehem, because he was of the house and family of David,

5 đ ể khai vào sổ tên mình và tên Ma-ri, là người đã hứa gả cho mình đương có thai.

To be enrolled with Mary, his espoused ( married) wife, who was about to become a mother.

6 Đ ang khi hai người ở nơi đó, thì ngày sanh đẻ của Ma-ri đã đến.

And while they were there, the time came for her delivery,

7 N gười sanh con trai đầu lòng, lấy khăn bọc con mình, đặt nằm trong máng cỏ, vì nhà quán không có đủ chỗ ở.

And she gave birth to her Son, her Firstborn; and she wrapped Him in swaddling clothes and laid Him in a manger, because there was no room or place for them in the inn.

8 V ả, cũng trong miền đó, có mấy kẻ chăn chiên trú ngoài đồng, thức đêm canh giữ bầy chiên.

And in that vicinity there were shepherds living in the field, watching over their flock by night.

9 M ột thiên sứ của Chúa đến gần họ, và sự vinh hiển của Chúa chói lòa xung quanh, họ rất sợ hãi.

And behold, an angel of the Lord stood by them, and the glory of the Lord flashed and shone all about them, and they were terribly frightened.

10 T hiên sứ bèn phán rằng: Đừng sợ chi; vì nầy, ta báo cho các ngươi một Tin Lành, sẽ làm một sự vui mừng lớn cho muôn dân;

But the angel said to them, Do not be afraid; for behold, I bring you good news of a great joy which will come to all the people.

11 ấ y là hôm nay tại thành Đa-vít đã sanh cho các ngươi một Đấng Cứu thế, là Christ, là Chúa.

For to you is born this day in the town of David a Savior, Who is Christ (the Messiah) the Lord!

12 N ầy là dấu cho các ngươi nhìn nhận Ngài: Các ngươi sẽ gặp một con trẻ bọc bằng khăn, nằm trong máng cỏ.

And this will be a sign for you: you will find '> after searching] a Baby wrapped in swaddling clothes and lying in a manger.

13 B ỗng chúc có muôn vàn thiên binh với thiên sứ đó ngợi khen Đức Chúa Trời rằng:

Then suddenly there appeared with the angel an army of the troops of heaven ( a heavenly knighthood), praising God and saying,

14 S áng danh Chúa trên các từng trời rất cao, Bình an dưới đất, ân trạch cho loài người!

Glory to God in the highest, and on earth peace among men with whom He is well pleased '> men of goodwill, of His favor].

15 S au khi các thiên sứ lìa họ lên trời rồi, bọn chăn nói với nhau rằng: Chúng ta hãy tới thành Bết-lê-hem, xem việc đã xảy đến mà Chúa cho chúng ta hay.

When the angels went away from them into heaven, the shepherds said one to another, Let us go over to Bethlehem and see this thing ( saying) that has come to pass, which the Lord has made known to us.

16 V ậy, họ vội vàng đi đến đó, thấy Ma-ri, Giô-sép, và thấy con trẻ đang nằm trong máng cỏ.

So they went with haste and '> by searching] found Mary and Joseph, and the Baby lying in a manger.

17 Đ ã thấy vậy, họ bèn thuật lại những lời thiên sứ nói về con trẻ đó.

And when they saw it, they made known what had been told them concerning this Child,

18 A i nấy nghe chuyện bọn chăn chiên nói, đều lấy làm lạ.

And all who heard it were astounded and marveled at what the shepherds told them.

19 C òn Ma-ri thì ghi nhớ mọi lời ấy và suy nghĩ trong lòng.

But Mary was keeping within herself all these things ( sayings), weighing and pondering them in her heart.

20 B ọn chăn chiên trở về, làm sáng danh và ngợi khen Đức Chúa Trời về mọi điều mình đã nghe và thấy y như lời đã bảo trước cùng mình.

And the shepherds returned, glorifying and praising God for all the things they had heard and seen, just as it had been told them.

21 Đ ến ngày thứ tám, là ngày phải làm phép cắt bì cho con trẻ, thì họ đặt tên là Jêsus, là tên thiên sứ đã đặt cho, trước khi chịu cưu mang trong lòng mẹ.

And at the end of eight days, when was to be circumcised, He was called Jesus, the name given by the angel before He was conceived in the womb.

22 K hi đã hết những ngày tinh sạch rồi, theo luật pháp Môi-se, Giô-sép và Ma-ri đem con trẻ lên thành Giê-ru-sa-lem để dâng cho Chúa,

And when the time for their purification came according to the Law of Moses, they brought Him up to Jerusalem to present Him to the Lord—

23 n hư đã chép trong luật pháp Chúa rằng: Hễ con trai đầu lòng, phải dâng cho Chúa,

As it is written in the Law of the Lord, Every male that opens the womb shall be set apart and dedicated and called holy to the Lord—

24 l ại dâng một cặp chim cu, hoặc chim bò câu con, như luật pháp Chúa đã truyền.

And to offer a sacrifice according to what is said in the Law of the Lord: a pair of turtledoves or two young pigeons.

25 V ả, trong thành Giê-ru-sa-lem có một người công bình đạo đức, tên là Si-mê-ôn, trông đợi sự yên ủi dân Y-sơ-ra-ên, và Đức Thánh Linh ngự trên người.

Now there was a man in Jerusalem whose name was Simeon, and this man was righteous and devout, and looking for the Consolation of Israel; and the Holy Spirit was upon him.

26 Đ ức Thánh Linh đã bảo trước cho người biết mình sẽ không chết trước khi thấy Đấng Christ của Chúa.

And it had been divinely revealed (communicated) to him by the Holy Spirit that he would not see death before he had seen the Lord’s Christ (the Messiah, the Anointed One).

27 V ậy người cảm bởi Đức Thánh Linh vào đền thờ, lúc có cha mẹ đem con trẻ là Jêsus đến, để làm trọn cho Ngài các thường lệ mà luật pháp đã định,

And prompted by the Spirit, he came into the temple '> enclosure]; and when the parents brought in the little child Jesus to do for Him what was customary according to the Law,

28 t hì người bồng ẵm con trẻ, mà ngợi khen Đức Chúa Trời rằng:

took Him up in his arms and praised and thanked God and said,

29 L ạy Chúa, bây giờ xin Chúa cho tôi tớ Chúa được qua đời bình an, theo như lời Ngài;

And now, Lord, You are releasing Your servant to depart (leave this world) in peace, according to Your word.

30 V ì con mắt tôi đã thấy sự cứu vớt của Ngài,

For with my eyes I have seen Your Salvation,

31 M à Ngài đã sắm sửa đặng làm ánh sáng trước mặt muôn dân,

Which You have ordained and prepared before (in the presence of) all peoples,

32 S oi khắp thiên hạ, Và làm vinh hiển cho dân Y-sơ-ra-ên là dân Ngài.

A Light for revelation to the Gentiles and praise and honor and glory to Your people Israel.

33 C ha mẹ con trẻ lấy làm lạ về mấy lời người ta nói về con.

And His father and mother were marveling at what was said about Him.

34 S i-mê-ôn bèn chúc phước cho hai vợ chồng, nói với Ma-ri, mẹ con trẻ rằng: Đây, con trẻ nầy đã định làm một cớ cho nhiều người trong Y-sơ-ra-ên vấp ngã hoặc dấy lên, và định làm một dấu gây nên sự cãi trả;

And Simeon blessed them and said to Mary His mother, Behold, this Child is appointed and destined for the fall and rising of many in Israel, and for a sign that is spoken against—

35 c òn phần ngươi, có một thanh gươm sẽ đâm thấu qua lòng ngươi. Aáy vậy tư tưởng trong lòng nhiều người sẽ được bày tỏ.

And a sword will pierce through your own soul also—that the secret thoughts and purposes of many hearts may be brought out and disclosed.

36 L ại có bà tiên tri An-ne, con gái của Pha-nu-ên, về chi phái A-se, đã cao tuổi lắm. Từ lúc còn đồng trinh đã ở với chồng được bảy năm;

And there was also a prophetess, Anna, the daughter of Phanuel, of the tribe of Asher. She was very old, having lived with her husband seven years from her maidenhood,

37 r ồi thì ở góa. Bấy giờ đã tám mươi bốn tuổi, chẳng hề ra khỏi đền thờ, cứ đêm ngày kiêng ăn và cầu nguyện.

And as a widow even for eighty-four years. She did not go out from the temple enclosure, but was worshiping night and day with fasting and prayer.

38 M ột lúc ấy, người cũng thình lình đến đó, ngợi khen Đức Chúa Trời, và nói chuyện về con trẻ với mọi người trông đợi sự giải cứu của thành Giê-ru-sa-lem.

And she too came up at that same hour, and she returned thanks to God and talked of to all who were looking for the redemption (deliverance) of Jerusalem.

39 K hi Giô-sép và Ma-ri đã làm trọn mọi việc theo luật pháp Chúa rồi, thì trở về thành của mình là Na-xa-rét trong xứ Ga-li-lê.

And when they had done everything according to the Law of the Lord, they went back into Galilee to their own town, Nazareth.

40 C on trẻ lớn lên, và mạnh mẽ, được đầy dẫy sự khôn ngoan, và ơn Đức Chúa Trời ngự trên Ngài.

And the Child grew and became strong in spirit, filled with wisdom; and the grace (favor and spiritual blessing) of God was upon Him.

41 V à, hằng năm đến ngày lễ Vượt qua, cha mẹ Đức Chúa Jêsus thường đến thành Giê-ru-sa-lem.

Now His parents went to Jerusalem every year to the Passover Feast.

42 K hi Ngài lên mười hai tuổi, theo lệ thường ngày lễ, cùng lên thành Giê-ru-sa-lem.

And when He was twelve years, they went up, as was their custom.

43 C ác ngày lễ qua rồi, cha mẹ trở về, con trẻ là Jêsus ở lại thành Giê-ru-sa-lem, mà cha mẹ không hay chi hết.

And when the Feast was ended, as they were returning, the boy Jesus remained behind in Jerusalem. Now His parents did not know this,

44 H ai người tưởng rằng Ngài cũng đồng đi với bạn đi đường, đi trót một ngày, rồi mới tìm hỏi trong đám bà con quen biết;

But, supposing Him to be in the caravan, they traveled on a day’s journey; and they sought Him among their kinsfolk and acquaintances.

45 n hưng không thấy Ngài, bèn trở lại thành Giê-ru-sa-lem mà tìm.

And when they failed to find Him, they went back to Jerusalem, looking for Him all the way.

46 K hỏi ba ngày, gặp Ngài tại trong đền thờ đang ngồi giữa mấy thầy thông thái, vừa nghe vừa hỏi.

After three days they found Him in the temple, sitting among the teachers, listening to them and asking them questions.

47 A i nấy nghe, đều lạ khen về sự khôn ngoan và lời đối đáp của Ngài.

And all who heard Him were astonished and overwhelmed with bewildered wonder at His intelligence and understanding and His replies.

48 K hi cha mẹ thấy Ngài, thì lấy làm lạ, và mẹ hỏi rằng: Hỡi con, sao con làm cho hai ta thể nầy? Nầy, cha và mẹ đã khó nhọc lắm mà tìm con.

And when they saw Him, they were amazed; and His mother said to Him, Child, why have You treated us like this? Here Your father and I have been anxiously looking for You.

49 N gài thưa rằng: Cha mẹ kiếm tôi làm chi? Há chẳng biết tôi phải lo việc Cha tôi sao?

And He said to them, How is it that you had to look for Me? Did you not see and know that it is necessary for Me to be in My Father’s house and about My Father’s business?

50 N hưng hai người không hiểu lời Ngài nói chi hết.

But they did not comprehend what He was saying to them.

51 Đ oạn, Ngài theo về thành Na-xa-rét và chịu lụy cha mẹ. Mẹ Ngài ghi các lời ấy vào lòng.

And He went down with them and came to Nazareth and was obedient to them; and his mother kept and closely and persistently guarded all these things in her heart.

52 Đ ức Chúa Jêsus khôn ngoan càng thêm, thân hình càng lớn, càng được đẹp lòng Đức Chúa Trời và người ta.

And Jesus increased in wisdom (in broad and full understanding) and in stature and years, and in favor with God and man.