1 D ân sự thấy Môi-se ở trên núi chậm xuống, bèn nhóm lại chung quanh A-rôn mà nói rằng: Nào! hãy làm các thần để đi trước chúng tôi đi, vì về phần Môi-se nầy, là người đã dẫn chúng tôi ra khỏi xứ Ê-díp-tô, chúng tôi chẳng biết điều chi đã xảy đến cho người rồi.

When the people saw that Moses delayed to come down from the mountain, gathered together to Aaron, and said to him, Up, make us gods to go before us; as for this Moses, the man who brought us up out of the land of Egypt, we do not know what has become of him.

2 A -rôn đáp rằng: Hãy một những vòng vàng đeo nơi tai vợ, con trai và con gái các ngươi đi, rồi đem lại cho ta.

So Aaron replied, Take the gold rings from the ears of your wives, your sons, and daughters, and bring them to me.

3 H ết thảy đều lột vòng vàng nơi tai mình mà đem lại cho A-rôn;

So all the people took the gold rings from their ears and brought them to Aaron.

4 n gười nhận lấy nơi tay họ, và dùng đục làm thành một bò con đúc. Dân chúng nói rằng: Hỡi Y-sơ-ra-ên! nầy là các thần của ngươi đã đem ngươi ra khỏi xứ Ê-díp-tô.

And he received the gold at their hand and fashioned it with a graving tool and made it a molten calf; and they said, These are your gods, O Israel, which brought you up out of the land of Egypt!

5 A -rôn thấy vậy, bèn lập một bàn thờ trước mặt tượng bò đó; đoạn, người la lên rằng: Sáng mai sẽ có lễ tôn trọng Đức Giê-hô-va!

And when Aaron saw the molten calf, he built an altar before it; and Aaron made proclamation, and said, Tomorrow shall be a feast to the Lord.

6 S áng mai dân chúng bèn thức dậy sớm, dâng các của lễ thiêu và lễ thù ân; ngồi mà ăn uống, đoạn đứng dậy mà vui chơi.

And they rose up early the next day and offered burnt offerings and brought peace offerings; and the people sat down to eat and drink and rose up to play.

7 Đ ức Giê-hô-va bèn phán cùng Môi-se rằng: Hãy xuống đi, vì dân mà ngươi đưa ra khỏi xứ Ê-díp-tô đã bại hoại rồi,

The Lord said to Moses, Go down, for your people, whom you brought out of the land of Egypt, have corrupted themselves;

8 v ội bỏ đạo ta truyền dạy, đúc một con bò tơ, mọp trước tượng bò đó và dâng của lễ cho nó mà nói rằng: Hỡi Y-sơ-ra-ên! đây là các thần đã dẫn ngươi lên khỏi xứ Ê-díp-tô!

They have turned aside quickly out of the way which I commanded them; they have made them a molten calf and have worshiped it and sacrificed to it, and said, These are your gods, O Israel, that brought you up out of the land of Egypt!

9 Đ ức Giê-hô-va cũng phán cùng Môi-se rằng: Ta đã xem thấy dân nầy, kìa là một dân cứng cổ.

And the Lord said to Moses, I have seen this people, and behold, it is a stiff-necked people;

10 V ả, bây giờ hãy để mặc ta làm, hầu cho cơn thạnh nộ ta nổi lên cùng chúng nó, diệt chúng nó đi; nhưng ta sẽ làm cho ngươi thành một dân lớn.

Now therefore let Me alone, that My wrath may burn hot against them and that I may destroy them; but I will make of you a great nation.

11 M ôi-se bèn nài xin Giê-hô-va Đức Chúa Trời người rằng: Lạy Đức Giê-hô-va, sao nổi thạnh nộ cùng dân Ngài? là dân mà Ngài đã dùng quyền lớn lao mạnh mẽ đưa ra khỏi xứ Ê-díp-tô.

But Moses besought the Lord his God, and said, Lord, why does Your wrath blaze hot against Your people, whom You have brought forth out of the land of Egypt with great power and a mighty hand?

12 S ao để cho người Ê-díp-tô nói rằng: Ngài đưa chúng nó ra khỏi xứ đặng làm hại cho, giết đi tại trong núi, cùng diệt chúng nó khỏi mặt đất? Cầu xin Chúa hãy nguôi cơn giận và bỏ qua điều tai họa mà Ngài muốn giáng cho dân Ngài.

Why should the Egyptians say, For evil He brought them forth, to slay them in the mountains and consume them from the face of the earth? Turn from Your fierce wrath, and change Your mind concerning this evil against Your people.

13 X in Chúa hãy nhớ lại A

remember Abraham, Isaac, and Israel, Your servants, to whom You swore by Your own self and said to them, I will multiply your seed as the stars of the heavens, and all this land that I have spoken of will I give to your seed, and they shall inherit it forever.

14 Đ ức Giê-hô-va bèn bỏ qua điều tai họa mà Ngài nói rằng sẽ giáng cho dân mình.

Then the Lord turned from the evil which He had thought to do to His people.

15 Đ oạn, Môi-se ở trên núi trở xuống, tay cầm hai bảng chứng; hai bảng chứng có viết hai bên, mặt nầy và mặt kia.

And Moses turned and went down from the mountain with the two tables of the Testimony in his hand, tables or tablets that were written on both sides.

16 H ai bảng đó là việc của Đức Chúa Trời làm ra; chữ cũng là chữ của Đức Chúa Trời khắc trên bảng.

The tables were the work of God; the writing was the writing of God, graven upon the tables.

17 V ả, Giô-suê nghe dân chúng la lên, bèn nói cùng Môi-se rằng: Trong trại quân có tiếng chiến đấu.

And when Joshua heard the noise of the people as they shouted, he said to Moses, There is a noise of war in the camp.

18 M ôi-se đáp rằng: Chẳng phải tiếng kêu về thắng trận, cũng chẳng phải tiếng kêu về thua trận; nhưng ta nghe tiếng kẻ hát.

But Moses said, It is not the sound of shouting for victory, neither is it the sound of the cry of the defeated, but the sound of singing that I hear.

19 K hi đến gần trại quân, Môi-se thấy bò con và sự nhảy múa, bèn nổi giận, liệng hai bảng chứng khỏi tay mịnh, bể ra nơi chân núi;

And as soon as he came near to the camp he saw the calf and the dancing. And Moses’ anger blazed hot and he cast the tables out of his hands and broke them at the foot of the mountain.

20 đ oạn lấy bò con của chúng đã đúc đem đốt trong lửa, rồi nghiền cho đến thành ra bụi, rải trên mặt nước, và cho dân Y-sơ-ra-ên uống.

And he took the calf they had made and burned it in the fire, and ground it to powder and scattered it on the water and made the Israelites drink it.

21 M ôi-se bèn nói cùng A-rôn rằng: Dân nầy làm chi anh, mà anh xui cho chúng phạm tội nặng dường ấy?

And Moses said to Aaron, What did this people do to you, that you have brought so great a sin upon them?

22 A -rôn đáp rằng: Xin chúa tôi đừng nổi giận, chúa biết rằng dân nầy chuyên làm điều ác!

And Aaron said, Let not the anger of my lord blaze hot; you know the people, that they are set on evil.

23 H ọ có nói cùng tôi rằng: Hãy làm các thần đi trước chúng tôi; vì về phần Môi-se nầy, là người đã dẫn chúng tôi ra khỏi xứ Ê-díp-tô, chúng tôi chẳng biết có điều chi xảy đến cho người rồi.

For they said to me, Make us gods which shall go before us; as for this Moses, the man who brought us up out of the land of Egypt, we do not know what has become of him.

24 T ôi bèn nói cùng chúng rằng: Ai có vàng hãy lột ra! Họ bèn đưa cho tôi, tôi bỏ vào lửa, và bởi đó thành ra bò con nầy.

I said to them, Those who have any gold, let them take it off. So they gave it to me; then I cast it into the fire, and there came out this calf.

25 V ả, Môi-se thấy dân sự buông lung, vì A-rôn để họ buông lung, đến đỗi bị sỉ nhục trong vòng các thù nghịch,

And when Moses saw that the people were unruly and unrestrained (for Aaron had let them get out of control, so that they were a derision and object of shame among their enemies),

26 t hì người đứng nơi cửa trại quân mà nói rằng: Ai thuộc về Đức Giê-hô-va, hãy đến cùng ta đây! Hết thảy người Lê-vi đều nhóm lại gần bên người.

Then Moses stood in the gate of the camp, and said, Whoever is on the Lord’s side, let him come to me. And all the Levites gathered together to him.

27 N gười truyền cho họ rằng: Giê-hô-va, là Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, có phán như vầy: Mỗi người trong các ngươi hãy đeo gươm bên mình, đi qua đi lại trong trại quân, từ cửa nầy đến cửa kia, và mỗi người hãy giết anh em, bạn hữu, và kẻ lân cận mình.

And he said to them, Thus says the Lord God of Israel, Every man put his sword on his side and go in and out from gate to gate throughout the camp and slay every man his brother, and every man his companion, and every man his neighbor.

28 D ân Lê-vi bèn làm y như lời Môi-se; trong ngày đó có chừng ba ngàn người bị chết.

And the sons of Levi did according to the word of Moses; and there fell of the people that day about 3000 men.

29 V ả, Môi-se đã truyền rằng: Ngày nay mỗi người trong vòng các ngươi hãy dâng tay mình cho Đức Giê-hô-va, chẳng sá chi đến con trai hay là anh em mình, hầu cho các ngươi được ơn phước vậy.

And Moses said you have consecrated yourselves today to the Lord, each man against his own son and his own brother, that the Lord may restore and bestow His blessing upon you this day.

30 N gày mai, Môi-se nói cùng dân sự rằng: Các ngươi đã phạm một tội rất trọng; song bây giờ ta lên đến Đức Giê-hô-va, có lẽ ta sẽ được chuộc tội các ngươi chăng.

The next day Moses said to the people, You have sinned a great sin. And now I will go up to the Lord; perhaps I can make atonement for your sin.

31 V ậy, Môi-se trở lên đến Đức Giê-hô-va mà thưa rằng: O

So Moses returned to the Lord, and said, Oh, these people have sinned a great sin and have made themselves gods of gold!

32 n hưng bây giờ xin Chúa tha tội cho họ! Bằng không, hãy xóa tên tôi khỏi sách Ngài đã chép đi.

Yet now, if You will forgive their sin—and if not, blot me, I pray You, out of Your book which You have written!

33 Đ ức Giê-hô-va phán cùng Môi-se rằng: Kẻ nào phạm tội cùng ta, ta sẽ xóa nó khỏi sách ta.

But the Lord said to Moses, Whoever has sinned against Me, I will blot him out of My book.

34 B ây giờ, hãy đi, dẫn dân sự đến nơi ta đã chỉ phán. Nầy thiên sứ ta sẽ đi trước ngươi; nhưng ngày nào ta hình phạt thì sẽ phạt tội chúng nó.

But now go, lead the people to the place of which I have told you. Behold, My Angel shall go before you. Nevertheless, in the day when I punish I will visit their sin upon them!

35 Đ ức Giê-hô-va hành phạt dân sự là vậy, vì dân sự là gốc phạm về tượng bò vàng mà A-rôn đã làm ra.

And the Lord sent a plague upon the people because they made the calf which Aaron fashioned for them.