1 M y son, if you have put yourself as a trust for what your neighbor owes to another, or if you have made a promise for a stranger,

Biri im, në qoftë se je bërë garant për të afërmin tënd, në rast se ke dhënë dorën si garanci për një të huaj,

2 y ou have been trapped with the words of your lips. You have been caught with the words of your mouth.

je zënë në lakun e fjalëve të gojës sate, je zënë nga fjalët e gojës sate.

3 D o this now, my son, and get yourself out of trouble, for you have come into the hand of your neighbor. Go without pride and beg your neighbor to let you go.

Bëj këtë, pra, biri im, dhe shpengohu, sepse ke rënë në duart e të afërmit tënd. Shko, hidhu në këmbët e tij dhe ngul këmbë me të madhe te i afërmi yt.

4 D o not let your eyes sleep. Do not let your eyes close.

Mos u jep gjumë syve të tu as çlodhje qepallave të tua;

5 T ake yourself away like a deer from the man who kills animals, and like a bird from the hand of the man who catches birds.

çlirohu si gazela nga dora e gjahtarit, si zogu nga dora e atij që kap zogjtë.

6 G o to the ant, O lazy person. Watch and think about her ways, and be wise.

Shko te milingona, o përtac, vër re zakonet e saj dhe bëhu i urtë.

7 S he has no leader, head or ruler,

Ajo nuk ka as kryetar, as mbikëqyrës, as zot;

8 b ut she gets her food ready in the summer, and gathers her food at the right time.

e gjen ushqimin në verë dhe mbledh zahirenë e saj gjatë korrjes.

9 H ow long will you lie down, O lazy person? When will you rise up from your sleep?

Deri kur, o përtac, do të rrish duke fjetur? Kur do të shkundesh nga gjumi yt?

10 A little sleep, a little rest, a little folding of the hands to rest,

Të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish me duar në ije për t’u çlodhur,

11 a nd being poor will come upon you like a robber, and your need like a man ready to fight.

kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës, dhe skamja jote si një njeri i armatosur.

12 A person of no worth, a sinful man, is he who goes about telling lies.

Njeriu pa vlerë, njeriu i keq, ecën me një gojë të çoroditur;

13 H e winks with his eyes, makes signs with his feet, and makes certain moves with his fingers.

luan syrin, flet me këmbët, bën shenja me gishta;

14 H e always plans to do sinful things because of his sinful heart. He causes arguing among people.

ka ligësi në zemër, kurdis vazhdimisht të keqen dhe mbjell grindje.

15 S o trouble will come upon him all at once. Right then he will be broken, and there will be no healing.

Prandaj shkatërrimi i tij do të vijë papritur, në një çast do të shkatërrohet pa rrugëdalje tjetër.

16 T here are six things which the Lord hates, yes, seven that are hated by Him:

Zoti i urren këto gjashtë gjëra, madje shtatë janë të neveritshme për të:

17 A proud look, a lying tongue, and hands that kill those who are without guilt,

sytë krenare, gjuha gënjeshtare, duart që derdhin gjak të pafajshëm,

18 a heart that makes sinful plans, feet that run fast to sin,

zemra që kurdis plane të këqija, këmbët që turren shpejt drejt së keqes,

19 a person who tells lies about someone else, and one who starts fights among brothers.

dëshmitari i rremë që thotë gënjeshtra dhe ai që shtie grindje midis vëllezërve.

20 M y son, keep the teaching of your father, and do not turn away from the teaching of your mother.

Biri im, ruaje urdhërimin e atit tënd dhe mos harro mësimet e nënës sate.

21 H old them always to your heart. Tie them around your neck.

Mbaji vazhdimisht të lidhura në zemrën tënde dhe fiksoji rreth qafës sate.

22 T hey will lead you when you walk. They will watch over you when you sleep, and they will talk with you when you wake up.

Kur do të ecësh, do të të udhëheqin; kur të pushosh, do të të ruajnë; kur të zgjohesh, do të flasin me ty.

23 F or the word is a lamp. The teaching is a light, and strong words that punish are the way of life.

Sepse urdhërimi është një llambë, mësimi një dritë, dhe ndreqjet e mësimit janë rruga e jetës,

24 T hey keep you from the sinful woman, from the smooth tongue of a sinful woman.

për të të mbrojtur nga gruaja e keqe, nga lajkat e gjuhës të gruas së huaj.

25 D o not desire her beauty in your heart. Do not let her catch you with her eyes.

Mos dëshiro në zemrën tënde bukurinë e saj dhe mos u rrëmbe nga qepallat e saj.

26 F or because of a woman who sells the use of her body, one is brought down to a loaf of bread. A sinful woman hunts to take a man’s very life.

Sepse për një prostitutë burri katandiset për një copë bukë, dhe gruaja e një tjetri gjuan shpirtin e vyer të një burri.

27 C an a man carry fire in his arms, and his clothes not be burned?

A mund të mbajë burri një zjarr në gji të tij pa djegur rrobat e trupit?

28 C an a man walk on hot coals, and his feet not be burned?

A mund të ecë burri mbi qymyr të ndezur pa djegur këmbët e tij?

29 S o is he who goes in to his neighbor’s wife. Whoever touches her will be punished.

Në këtë gjendje është ai që shkon tek gruaja e një tjetri; kush e prek nuk do të mbetet pa u ndëshkuar.

30 M en do not hate a robber who steals food for himself when he is hungry.

Nuk përçmohet hajduti që vjedh për të shuar urinë kur është i uritur;

31 B ut if he is caught, he must pay seven times what he took. He must give up all the things in his house.

por në rast se kapet në faj, duhet të kthejë shtatëfishin, dhe të japë tërë pasurinë e shtëpisë së tij.

32 H e who does sex sins with a woman does not think well. He who does it is destroying himself.

Por ai që kryen një shkelje kurore me një grua është një njeri pa mend; ai që bën një gjë të tillë shkatërron jetën e tij.

33 H e will be hurt and ashamed, and his shame will not be taken away.

Do të gjejë plagë dhe përçmim, dhe turpi i tij nuk do t’i hiqet kurrë.

34 J ealousy makes a man angry. He will show no pity for the wrong that was done to him.

sepse xhelozia e tërbon bashkëshortin, që do të jetë i pamëshirshëm ditën e hakmarrjes.

35 H e will not take pay, and he will not be happy even if you give him many gifts.

Ai nuk do të pranojë asnjë shpërblim dhe nuk do të kënaqet, edhe sikur t’i bëjnë shumë dhurata.