1 M y son, if you have become surety for your neighbor, Have given a pledge for a stranger,

Biri im, në qoftë se je bërë garant për të afërmin tënd, në rast se ke dhënë dorën si garanci për një të huaj,

2 I f you have been snared with the words of your mouth, Have been caught with the words of your mouth,

je zënë në lakun e fjalëve të gojës sate, je zënë nga fjalët e gojës sate.

3 D o this then, my son, and deliver yourself; Since you have come into the hand of your neighbor, Go, humble yourself, and importune your neighbor.

Bëj këtë, pra, biri im, dhe shpengohu, sepse ke rënë në duart e të afërmit tënd. Shko, hidhu në këmbët e tij dhe ngul këmbë me të madhe te i afërmi yt.

4 G ive no sleep to your eyes, Nor slumber to your eyelids;

Mos u jep gjumë syve të tu as çlodhje qepallave të tua;

5 D eliver yourself like a gazelle from the hunter’s hand And like a bird from the hand of the fowler.

çlirohu si gazela nga dora e gjahtarit, si zogu nga dora e atij që kap zogjtë.

6 G o to the ant, O sluggard, Observe her ways and be wise,

Shko te milingona, o përtac, vër re zakonet e saj dhe bëhu i urtë.

7 W hich, having no chief, Officer or ruler,

Ajo nuk ka as kryetar, as mbikëqyrës, as zot;

8 P repares her food in the summer And gathers her provision in the harvest.

e gjen ushqimin në verë dhe mbledh zahirenë e saj gjatë korrjes.

9 H ow long will you lie down, O sluggard? When will you arise from your sleep?

Deri kur, o përtac, do të rrish duke fjetur? Kur do të shkundesh nga gjumi yt?

10 “ A little sleep, a little slumber, A little folding of the hands to rest”—

Të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish me duar në ije për t’u çlodhur,

11 Y our poverty will come in like a vagabond And your need like an armed man.

kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës, dhe skamja jote si një njeri i armatosur.

12 A worthless person, a wicked man, Is the one who walks with a perverse mouth,

Njeriu pa vlerë, njeriu i keq, ecën me një gojë të çoroditur;

13 W ho winks with his eyes, who signals with his feet, Who points with his fingers;

luan syrin, flet me këmbët, bën shenja me gishta;

14 W ho with perversity in his heart continually devises evil, Who spreads strife.

ka ligësi në zemër, kurdis vazhdimisht të keqen dhe mbjell grindje.

15 T herefore his calamity will come suddenly; Instantly he will be broken and there will be no healing.

Prandaj shkatërrimi i tij do të vijë papritur, në një çast do të shkatërrohet pa rrugëdalje tjetër.

16 T here are six things which the Lord hates, Yes, seven which are an abomination to Him:

Zoti i urren këto gjashtë gjëra, madje shtatë janë të neveritshme për të:

17 H aughty eyes, a lying tongue, And hands that shed innocent blood,

sytë krenare, gjuha gënjeshtare, duart që derdhin gjak të pafajshëm,

18 A heart that devises wicked plans, Feet that run rapidly to evil,

zemra që kurdis plane të këqija, këmbët që turren shpejt drejt së keqes,

19 A false witness who utters lies, And one who spreads strife among brothers.

dëshmitari i rremë që thotë gënjeshtra dhe ai që shtie grindje midis vëllezërve.

20 M y son, observe the commandment of your father And do not forsake the teaching of your mother;

Biri im, ruaje urdhërimin e atit tënd dhe mos harro mësimet e nënës sate.

21 B ind them continually on your heart; Tie them around your neck.

Mbaji vazhdimisht të lidhura në zemrën tënde dhe fiksoji rreth qafës sate.

22 W hen you walk about, they will guide you; When you sleep, they will watch over you; And when you awake, they will talk to you.

Kur do të ecësh, do të të udhëheqin; kur të pushosh, do të të ruajnë; kur të zgjohesh, do të flasin me ty.

23 F or the commandment is a lamp and the teaching is light; And reproofs for discipline are the way of life

Sepse urdhërimi është një llambë, mësimi një dritë, dhe ndreqjet e mësimit janë rruga e jetës,

24 T o keep you from the evil woman, From the smooth tongue of the adulteress.

për të të mbrojtur nga gruaja e keqe, nga lajkat e gjuhës të gruas së huaj.

25 D o not desire her beauty in your heart, Nor let her capture you with her eyelids.

Mos dëshiro në zemrën tënde bukurinë e saj dhe mos u rrëmbe nga qepallat e saj.

26 F or on account of a harlot one is reduced to a loaf of bread, And an adulteress hunts for the precious life.

Sepse për një prostitutë burri katandiset për një copë bukë, dhe gruaja e një tjetri gjuan shpirtin e vyer të një burri.

27 C an a man take fire in his bosom And his clothes not be burned?

A mund të mbajë burri një zjarr në gji të tij pa djegur rrobat e trupit?

28 O r can a man walk on hot coals And his feet not be scorched?

A mund të ecë burri mbi qymyr të ndezur pa djegur këmbët e tij?

29 S o is the one who goes in to his neighbor’s wife; Whoever touches her will not go unpunished.

Në këtë gjendje është ai që shkon tek gruaja e një tjetri; kush e prek nuk do të mbetet pa u ndëshkuar.

30 M en do not despise a thief if he steals To satisfy himself when he is hungry;

Nuk përçmohet hajduti që vjedh për të shuar urinë kur është i uritur;

31 B ut when he is found, he must repay sevenfold; He must give all the substance of his house.

por në rast se kapet në faj, duhet të kthejë shtatëfishin, dhe të japë tërë pasurinë e shtëpisë së tij.

32 T he one who commits adultery with a woman is lacking sense; He who would destroy himself does it.

Por ai që kryen një shkelje kurore me një grua është një njeri pa mend; ai që bën një gjë të tillë shkatërron jetën e tij.

33 W ounds and disgrace he will find, And his reproach will not be blotted out.

Do të gjejë plagë dhe përçmim, dhe turpi i tij nuk do t’i hiqet kurrë.

34 F or jealousy enrages a man, And he will not spare in the day of vengeance.

sepse xhelozia e tërbon bashkëshortin, që do të jetë i pamëshirshëm ditën e hakmarrjes.

35 H e will not accept any ransom, Nor will he be satisfied though you give many gifts.

Ai nuk do të pranojë asnjë shpërblim dhe nuk do të kënaqet, edhe sikur t’i bëjnë shumë dhurata.