1 H addaba kuwanu waa amarradii aad hortooda dhigi lahayd. Addoommadii Cibraaniyada Ahaa
Вот законы, которые ты должен им дать: Законы о рабах-евреях (Втор. 15: 12-18)
2 H addaad addoon Cibraani ah iibsatid, ha kuu adeego lix sannadood, oo tan toddobaadna ha iska tago isagoo xor ah oo aan waxba bixin.
– Если купишь раба-еврея, и он прослужит у тебя шесть лет, то на седьмой год он должен стать свободным без выкупа.
3 O o hadduu keli ahaantiis ku soo galo, haddana keli ahaantiis ha ku baxo, hadduuse naag qabo, de markaas waa inay naagtiisu isaga la baxdaa.
Если он пришел один, пусть один и освободится, а если пришел с женой, пусть вместе с ним станет свободной и она.
4 H addii sayidkiisu naag siiyona, oo ay wiilal iyo gabdho u dhasho, de markaas naagta iyo carruurteedaba waxaa iska lahaanaya sayidkeedii, oo waa inuu isagu keligiis iska baxaa.
Если господин даст ему жену и она родит ему сыновей или дочерей, то женщина и дети будут принадлежать господину, а свободным станет только он сам.
5 L aakiinse haddii addoonku bayaan u yidhaahdo, Anigu waan jeclahay sayidkayga, iyo naagtayda, iyo carruurtayda, oo anigoo xor ah bixi maayo,
Но если раб скажет: «Я люблю своего господина и жену с детьми. Я не хочу становиться свободным», –
6 d e markaas waa in sayidkiisu xaakinnada u keenaa, oo waa inuu albaabka ag keenaa, ama tiirka albaabka; markaas sayidkiisu dhegta mudac ha kaga dalooliyo; oo weligiis ha u adeego.
пусть господин приведет его к судьям, подведет к двери или дверному косяку и проколет ему ухо шилом. После этого он останется его рабом на всю жизнь.
7 O o haddii nin gabadhiisa u iibiyo inay addoon noqoto, waa inaanay dibadda u bixin sida addoommada nimanka ahu ay u baxaan.
Если человек продаст дочь в рабство, она не должна освобождаться из рабства, как рабы-мужчины.
8 O o haddaanay raalli gelin sayidkeedii doonay iyada, de markaas waa inuu sii daayo iyada, ha la madax furto, laakiinse amar uma lahaan doono inuu iyada dad qalaad ka iibiyo, waayo, khiyaano ayuu kula macaamilooday iyada.
Если она не угодит господину, который выбрал ее себе в жены, он должен позволить выкупить ее. Он не имеет права продавать ее чужеземцам, потому что обошелся с ней нечестно.
9 O o hadduu iyada wiilkiisa u guursho, de waa inuu iyada ula macaamiloodaa sida gabdhaha loola macaamiloodo.
Выбрав ее женой для сына, пусть даст ей права дочери.
10 O o hadduu naag kale la guursado, waa inuusan inna ka dhimin masruufkeeda, iyo dharkeeda, iyo xaqa naagnimadeeda.
Если он женится на другой, пусть не лишает первую жену еды, одежды и супружеских прав.
11 O o hadduusan saddexdaas iyada u samayn, markaas lacagla'aan ha ku baxdo. Dhaawicidda Shakhsiyeed
Если он не даст ей все это, то она может стать свободной без выкупа. Законы о телесных повреждениях
12 K ii nin wax ku dhufta si uu ninku u dhinto, isagana hubaal waa in la dilaa.
– Любой, кто ударит человека и убьет его, будет предан смерти.
13 O o haddii aanu gaadin, laakiinse Ilaah u dhiibo gacantiisa, de markaas anaa kuu samayn doona meel uu ku cararo.
Если он сделает это неумышленно, если допустит этому случиться Бог, пусть убийца убежит, куда Я укажу.
14 O o haddii nin kibir ula badheedho inuu deriskiisa khiyaano ku dilo, waa inaad isaga ka waddaa meeshayda allabariga, ha dhintee.
Но если человек затаит зло и убьет другого человека намеренно, заберите его от Моего жертвенника и предайте смерти.
15 O o kii aabbihiis ama hooyadiis wax ku dhufta, hubaal kaas waa in la dilaa.
Любой, кто ударит отца или мать, должен быть предан смерти.
16 O o kii intuu nin xada iibiya ama gacantiisaba laga helo, hubaal kaas waa in la dilaa.
Любой, кто украдет человека и продаст его или будет еще держать его у себя, когда его схватят, должен быть предан смерти.
17 O o kii aabbihiis ama hooyadiis caaya, hubaal kaas waa in la dilaa.
Любой, кто злословит отца или мать, должен быть предан смерти.
18 O o haddii niman diriraan, oo midkood kan kale dhagax ama feedh ku dhufto, oo uusan dhiman, laakiinse uu sariir ku jiif noqdo;
Если мужчины поссорятся и один ударит другого камнем или кулаком и тот не умрет, но сляжет,
19 k aasu hadduu mar kale sara kaco oo uu dibadda u baxo isagoo ushiisa ku tukubaya, markaas kii wax ku dhuftay eed ma leh, laakiinse waa inuu siiyaa wixii ka khasaaroobay intuu jiifay, waana inuu dhaqaaleeyo ilaa uu ka bogsado.
нанесший удар не будет в ответе, если тот, кто получил увечье, поднимется и станет выходить из дома, опираясь на палку. Но он должен заплатить ему за потерянное время и за лечение.
20 H addii nin addoonkiisa ama addoontiisa uu ul ku dhufto, oo uu gacantiisa ku dhinto, kaas hubaal waa in la ciqaabaa.
Если хозяин ударит раба или рабыню палкой и раб тотчас умрет, хозяин должен быть наказан.
21 K an la dilayse hadduu maalin ama laba sii joogo, de markaas waa inaan la ciqaabin, waayo, isagu waa lacagtiisii.
Но если раб встанет через день или два, хозяина наказывать не следует, потому что раб – его собственность.
22 O o haddii niman diriraan oo ay wax yeelaan naag uur leh, oo uu ilmaheedu ka soo dhaco, laakiinse dhib kale aanu dhicin, kaas waa in lagu ganaaxaa intii ninkii naagta qabay uu kor saaro, oo waa inuu bixiyaa intii xaakinnadu ku xukumaan.
Если дерущиеся мужчины ударят беременную женщину и она преждевременно родит, но другого вреда не будет, с обидчика нужно взыскать все, что потребует муж и позволит суд.
23 L aakiinse haddii dhib kale dhacdo, waa inaad naf naf u dishaa,
Если будет причинен вред, берите жизнь за жизнь,
24 o o waa inaad il il u riddaa, iligna ilig u riddaa, gacanna gacan u gooysaa, cagna cag u gooysaa,
глаз за глаз, зуб за зуб, ногу за ногу,
25 o o kii wax guba, gub, kii wax dhaawacana, dhaawac, kii wax karbaashana, karbaash.
ожог за ожог, рану за рану, ушиб за ушиб.
26 O o haddii nin isha addoonkiisa ama isha addoontiisa wax ku dhufto, oo ka rido, de markaas waa inuu iska sii daayaa isagoo xor ah, ishiisa aawadeed.
Если хозяин ударит раба или рабыню в глаз и выбьет его, пусть отпустит их на свободу за глаз.
27 O o hadduu iligga addoonkiisa ama iligga addoontiisa wax ku dhufto oo ka rido, de markaas waa inuu iska sii daayaa isagoo xor ah iliggiisa aawadiis.
Если он выбьет рабу или рабыне зуб, пусть отпустит их на свободу за выбитый зуб.
28 O o haddii dibi nin ama naag geeso ku mudo, oo ay dhintaan, markaas hubaal waa in dibiga la dhagxiyaa, oo hilibkiisana waa inaan la cunin; laakiinse qofkii dibiga lahaa waxba eed ma leh.
Если бык забодает мужчину или женщину до смерти, быка нужно забить камнями, а мясо его есть нельзя. Но хозяин быка не будет в ответе.
29 L aakiinse haddii markii hore dibigu dad geesaha ku mudi jiray, oo loo sheegay qofkii lahaa, isaguse aanu xidhin, laakiinse uu dibigu nin ama naag dilay, dibiga waa in la dhagxiyaa, oo weliba qofkii lahaana waa in isna la dilaa.
Если бык был бодлив и хозяина предупреждали, но он не смотрел за ним, и тот убил мужчину или женщину, быка нужно забить камнями, а хозяина тоже предать смерти.
30 H addiise mag la saaro isaga, de markaas waa inuu bixiyaa wax alla wixii la kor saaray madaxfurashadiisa aawadeed.
Впрочем, если с него потребуют выкуп, он может откупиться, заплатив столько, сколько потребуется.
31 H adduu wiil geeso ku muday iyo hadduu gabadh geeso ku mudayba waa in xukunkan lagu qaadaa.
Этот же закон действует, если бык забодает мальчика или девочку.
32 O o haddii dibigii geeso ku mudo nin addoon ah ama naag addoon ah, waa inuu ninkii dibiga lahaa sayidkoodii soddon sheqel oo lacag ah siiyaa, oo dibigana waa in la dhagxiyaa.
Если бык забодает раба или рабыню, пусть хозяин заплатит их господину тридцать шекелей серебра, а быка пусть забьют камнями.
33 O o haddii nin god daboolka ka qaado, ama haddii nin god qodo oo uu dabooli waayo, oo uu ama dibi ama dameer ku dhaco,
Если кто-то, открыв или выкопав яму, не закроет ее, и туда упадут вол или осел,
34 d e markaas waa in ninkii godka lahaa xaq mariyaa. Waa inuu lacag siiyaa ninkii neefka lahaa, oo neefka dhintayna waa inuu isagu lahaado.
он должен заплатить за потерю. Пусть он заплатит хозяину, а туша будет его.
35 O o haddii nin dibigiis nin kale dibigiis wax yeelo oo uu dhinto, de markaas waa inay dibiga nool iibiyaan, oo qiimihiisa waa inay qaybsadaan; oo weliba kan dhintayna waa inay qaybsadaan.
Если чей-то бык изувечит чужого быка и тот умрет, пусть хозяева продадут живого быка и поделят поровну и выручку, и тушу.
36 A ma haddii dibiga lagu yiqiin inuu markii hore wax geeso ku mudi jiray, oo uusan qofkii lahaa xidhin, markaas hubaal waa inuu dibi dibi ku bixiyaa, oo neefka dhintayna waa inuu isagu lahaado.
Но если было известно, что бык бодлив, а хозяин не держал его взаперти, он должен заплатить быком за быка, а тушу пусть возьмет себе.