1 L 'Eterno parlò ancora a Mosè sul monte Sinai, dicendo:

Господ каза още на Моисей на Синайската планина:

2 « Parla ai figli d'Israele e di' loro: Quando entrerete nel paese che io vi do, la terra osserverà un sabato di riposo per l'Eterno.

Кажи на израелтяните: Когато влезете в земята, която Аз ви дам, самата земя да спазва събота за Господа.

3 P er sei anni seminerai il tuo campo, per sei anni poterai la tua vigna e ne raccoglierai i frutti;

Шест години да сееш нивите си и шест години да режеш лозето си и да събираш плода му;

4 m a il settimo anno sarà un sabato di riposo per la terra, un sabato in onore dell'Eterno; non seminerai il tuo campo ne poterai la tua vigna.

а седмата година да бъде събота за тържествена почивка на земята, събота на Господа; в нея да не сееш нивата си и да не режеш лозето си.

5 N on mieterai ciò che cresce spontaneamente del tuo raccolto e non vendemmierai l'uva della vigna che non hai potata; sarà un anno di riposo per la terra.

Да не жънеш и саморасло жито, нито да обираш грозде от нерязано лозе; да бъде година за тържествена почивка на земята.

6 C iò che la terra produrrà durante il suo riposo servirà di nutrimento: a te, al tuo servo, alla tua serva, al tuo operaio e al forestiero, a coloro cioè che risiedono con te

Произведеното през тази събота на земята ще ви бъде за храна: на тебе, на слугата ти, на слугинята ти, на наемника ти и на чужденеца, който се е заселил при тебе;

7 a l tuo bestiame e agli animali che sono nel tuo paese; tutto il suo prodotto servirà loro di nutrimento.

на добитъка ти и на животните, които са в земята ти, всички нейни произведения ще бъдат за храна.

8 C onterai pure per te sette sabati di anni: sette volte sette anni; queste sette settimane di anni faranno per te un periodo di quarantanove anni.

Да си изброиш седем седмици от години, седем пъти по седем години, и като ти мине времето на седем седмици от години, т. е. четиридесет и девет години,

9 A l decimo giorno del settimo mese farai squillare la tromba; nel giorno dell'espiazione farete squillare la tromba per tutto il paese.

тогава, на десетия ден от седмия месец, да надуеш празничните рогове; в деня на умилостивението да накарате да се затръби по цялата ви земя.

10 E santificherete il cinquantesimo anno e proclamerete la libertà nel paese per tutti i suoi abitanti. Sarà per voi un giubileo; ognuno di voi tornerà nella sua proprietà e ognuno di voi tornerà nella sua famiglia.

И да осветите петдесетата година и да прогласите освобождение по цялата земя на всичките ѝ жители; това ще ви бъде юбилей - всеки да се върне на имота си и всеки да се върне при семейството си.

11 I l cinquantesimo anno sarà per voi un giubileo; non seminerete e non raccoglierete ciò che cresce spontaneamente, e non vendemmierete le vigne non potate.

Петдесетата година да ви бъде юбилейна година; през нея да не сеете, нито да жънете самораслото, нито да берете нерязаното лозе.

12 P oiché è il giubileo; esso sarà sacro per voi; mangerete il prodotto che vi daranno i campi.

Защото това е юбилей; той нека бъде свят за вас; от полето да се храните с произведеното от него.

13 I n quest'anno del giubileo ciascuno tornerà alle sue proprietà.

В тази юбилейна година да се върнете в имота си.

14 S e vendete qualcosa al vostro prossimo o se comprate qualcosa dal vostro prossimo, non farete alcun torto l'uno all'altro.

И ако продадеш нещо на ближния си или купиш нещо от ближния си, не се онеправдавайте едни други;

15 C omprerai dal tuo vicino in base al numero di anni trascorsi dopo il giubileo, ed egli venderà a te in base al numero degli anni della raccolta.

а според годините, които остават след юбилея, да купуваш от ближния си; и според годините, които остават за събирането на плода, да ти продава.

16 Q uanto più anni restano, tanto più alzerai il prezzo; quanto meno anni restano, tanto più abbasserai il prezzo; poiché egli ti vende in base al numero dei raccolti.

Според броя на годините ще повишиш цената му и според броя на годините ще понижиш цената му; защото той ти продава според броя на реколтите.

17 N essuno di voi danneggi il suo vicino, ma temerai il tuo DIO; poiché io sono l'Eterno, il vostro DIO.

Да не се мамите едни други; а да се боиш от своя Бог; защото Аз съм Йехова, вашият Бог.

18 V oi metterete in pratica i miei statuti, e osserverete i miei decreti e li adempirete; così abiterete il paese al sicuro.

И така, да изпълнявате наредбите Ми, да пазите законите Ми и да ги вършите, за да живеете безопасно на земята.

19 L a terra produrrà i suoi frutti e voi ne mangerete a sazietà, e abiterete in essa al sicuro.

Земята ще дава плодовете си; и вие ще ядете до насита и ще живеете безопасно на нея.

20 M a se dite: "Che cosa mangeremo il settimo anno, se non semineremo e non raccoglieremo i nostri prodotti?".

И ако попитате: Какво ще ядем в седмата година, като не посеем, нито съберем плодовете си?

21 I o ho comandato che la mia benedizione venga su di voi il sesto anno, ed esso vi darà un raccolto che basterà per tre anni.

Тогава ще заповядам така да бъде благословена за вас шестата година, че ще роди плод за три години.

22 C osì nell'ottavo anno seminerete e mangerete del vecchio raccolto fino al nono anno; mangerete del vecchio raccolto finché venga il nuovo.

А в осмата година ще сеете и ще ядете от старите плодове до деветата година; докато се съберат нейните плодове, ще ядете старите запаси.

23 L e terre non si venderanno per sempre, perché la terra è mia; poiché voi siete forestieri e affittuari con me.

Земята да не се продава завинаги, понеже земята е Моя; защото вие сте пришълци и заселници при Мене.

24 P erciò in tutto il paese di vostra proprietà, concederete il diritto di riscatto del suolo.

Затова в цялата земя, която притежавате, позволявайте откупуване на земята.

25 S e un tuo fratello diventa povero e vende una parte della sua proprietà, colui che ha il diritto di riscatto, il suo parente più stretto, verrà e riscatterà ciò che il suo fratello ha venduto.

Ако осиромашее брат ти и продаде нещо от имота си, нека дойде най-близкият му сродник и да откупи онова, което брат му е продал.

26 E se uno non ha chi possa riscattare la sa proprietà, ma giunge a procurarsi da sé la somma necessaria al riscatto,

Но ако човекът няма сродник да го откупи и като се замогне, сам да намери с какво да го откупи,

27 c onterà le annate trascorse e rifonderà al compratore l'importo degli anni che ancora rimangono, e rientrerà così nella sua proprietà.

тогава нека сметне годините от продажбата му и нека върне излишъка на онзи, на когото го е продал, и нека получи имота си обратно.

28 M a se non è in grado di riscattare la sua proprietà, ciò che ha venduto rimarrà nelle mani del compratore fino all'anno del giubileo; al giubileo però sarà svincolata e ritornerà in suo possesso.

Но ако не може да намери, колкото трябва да плати, тогава продаденото да остане в ръката на купувача му до юбилейната година; и в юбилея да бъде освободено и той да се върне на имота си.

29 S e uno vende una casa per abitazione in una città murata, avrà il diritto di riscattarla per un intero anno dopo la sua vendita; il suo diritto di riscatto dura un anno intero.

Ако някой продаде къщата за живеене в град, ограден със стени, тогава може да я откупи в разстояние на една цяла година от продажбата ѝ; за една цяла година той ще има право да я откупи.

30 M a se la casa posta nella città murata non è riscattata prima che sia trascorso un intero anno, rimarrà per sempre proprietà del compratore e dei suoi discendenti; non sarà svincolata al giubileo.

Но ако не бъде откупена до изтичането на една цяла година, тогава онази къща, която е в крепостен град, да бъде потвърдена завинаги на купувача ѝ във всичките му поколения, по време на юбилей да не се освобождава.

31 I nvece le case dei villaggi non attorniati da mura saranno considerate come fondi rurali; possono essere riscattate e al giubileo saranno svincolate.

Но къщите в неоградените села да се смятат, както полетата на земята; те може да се откупуват и да се освобождават в юбилей.

32 Q uanto alle città dei Leviti, i Leviti potranno sempre riscattare le case delle città di loro proprietà.

Обаче в левитските градове левитите могат по всяко време да откупуват къщите в градовете, които притежават.

33 S e poi uno compra una casa dai Leviti, la casa venduta nella città di loro proprietà sarà svincolata nell'anno del giubileo, perché le case delle città dei Leviti sono loro proprietà, in mezzo ai figli d'Israele.

Така имотът на левитите може да бъде откупен; и продадена къща в някой от градовете, които те притежават, трябва да бъде върната на юбилея - защото къщите в градовете на левитите са тяхно притежание сред израелтяните.

34 M a i terreni da pascolo delle loro città non si possono vendere, perché sono loro proprietà perpetua.

А полето на пасбището на градовете им да не се продава, защото им е вечно притежание.

35 S e un tuo fratello impoverisce e si trova nell'indigenza in mezzo a voi, tu lo sosterrai come un forestiero e un ospite perché possa vivere presso di te.

Ако осиромашее брат ти и видиш, че ръката му трепери, тогава да му помогнеш - като на пришълец или заселник, за да живее брат ти при тебе.

36 N on trarre da lui alcun interesse o utile; ma temi il tuo DIO, e il tuo fratello vivrà presso di te.

Да не му вземеш лихва или да търсиш печалба, а да се боиш от своя Бог, за да живее брат ти при тебе.

37 N on gli presterai il tuo denaro a interesse, né gli darai i tuoi viveri per ricavarne un utile.

Парите си да не му даваш с лихва, нито храната си да му даваш за печалба.

38 I o sono l'Eterno, il vostro DIO, che vi ha fatto uscire dal paese d'Egitto per darvi il paese di Canaan e per essere il vostro DIO.

Аз съм Господ, вашият Бог, Който ви изведох от Египетската земя, за да ви дам Ханаанската земя и да бъда ваш Бог.

39 S e il tuo fratello che vive presso di te diviene povero e si vende a te, non l'obbligherai a servire come uno schiavo;

Ако осиромашее брат ти при теб и се предложи да бъде продаден, да не го товариш с робска работа.

40 m a starà da te come un bracciante e come un ospite; ti servirà fino all'anno del giubileo.

Нека той бъде като наемник или заселник при тебе; нека ти работи до юбилейната година;

41 A llora se ne andrà da te, lui e i suoi figli, e tornerà nella sua famiglia; così rientrerà nella proprietà dei suoi padri.

тогава да си излезе от тебе, той и синовете му с него, и да се върне при семейството си, и да получи обратно притежанието на бащите си.

42 P oiché essi sono miei servi, che io ho fatto uscire dal paese d'Egitto; non devono quindi essere venduti come si vendono gli schiavi.

Защото те са Мои слуги, които изведох от Египетската земя; да не бъдат продавани като роби;

43 N on lo dominerai con asprezza, ma temerai il tuo DIO.

да не господаруваш над него жестоко, а да се боиш от своя Бог.

44 Q uanto allo schiavo e alla schiava che puoi avere, li prenderai dalle nazioni che vi circondano; da queste comprerete lo schiavo e la schiava.

А колкото до робите и робините, които ще имаш - от народите, които са около вас, от тях да купуваш роби и робини.

45 I noltre potrete comprare schiavi tra i figli degli stranieri che vivono tra di voi e tra le loro famiglie che si trovano fra di voi e che hanno generato nel vostro paese; essi saranno vostra proprietà.

Още и от децата на пришълците, които са заселници между вас, от тях да купувате и от техните семейства, които са между вас, които те са родили в земята ви; те да ви бъдат притежание.

46 E li potrete lasciare in eredità ai vostri figli dopo di voi, come loro proprietà; vi potrete servire di loro come schiavi per sempre; ma quanto ai vostri fratelli, i figli d'Israele, nessuno dominerà sull'altro con asprezza.

И да ги оставяте в наследство на децата си; те да ги наследяват след вас като притежание; винаги от тях да бъдат вашите роби; но над братята си, израелтяните, да не господствате един над друг жестоко.

47 S e un forestiero che vive presso di te arricchisce e un tuo fratello che vive presso di lui impoverisce, e si vende al forestiero o all'ospite che è presso di te, o a qualcuno della famiglia del forestiero,

Ако пришълецът или заселникът, който живее при тебе, се замогне, а брат ти осиромашее при него и се продаде на пришълеца или на заселника при теб, или на кого да е от семейството на чужденеца,

48 d opo che si è venduto, può essere nuovamente riscattato; lo potrà riscattare uno dei suoi fratelli.

то, след като се продаде, той може да се откупи; един от братята му може да го откупи;

49 L o potrà riscattare suo zio, o il figlio di suo zio; lo potrà riscattare un parente del suo stesso sangue; o se ne ha i mezzi, potrà riscattarsi da sé.

или чичо му, или чичовият му син може да го откупи, или някой близък сродник от семейството му може да го откупи, или ако той се е замогнал, може сам да откупи себе си.

50 F arà il conto col suo compratore, dall'anno che si è venduto a lui all'anno del giubileo; e il prezzo da pagare sarà calcolato in base al numero degli anni, valutando le sue giornate come quelle di un bracciante.

Тогава нека сметне с купувача си от годината, когато му се е продал, до юбилейната година, така че цената, за която се е продал, да бъде според броя на годините; да му бъде пресметнато според времето на наемник.

51 S e vi sono ancora molti anni, pagherà il suo riscatto in base al loro numero e al prezzo col quale fu comprato;

Ако остават още много години, съразмерно с тях да възвърне за откупуването си от парите, с които е бил купен.

52 s e rimangono invece solo pochi anni per arrivare al giubileo, farà il conto col suo compratore e pagherà il prezzo del suo riscatto in base ai pochi anni rimasti.

Но ако остават малко години до юбилейната година, нека пресметне и според годините да възвърне за откупуването си.

53 C ome bracciante rimanga con il padrone un anno dopo l'altro, il quale non lo dominerà con asprezza sotto i tuoi occhi.

Като годишен наемник да бъде при него; той да не господства над него жестоко пред тебе.

54 E se non è riscattato in alcuno di questi modi, sarà lasciato libero nell'anno del giubileo, lui e i suoi figli.

Но ако така не се откупи, тогава да си излезе в юбилейната година, той и децата му с него,

55 P oiché i figli d'Israele sono servi miei; sono miei servi, che ho fatto uscire dal paese d'Egitto. Io sono l'Eterno, il vostro DIO».

защото израелтяните са Мои слуги; те са Мои слуги, които изведох от Египетската земя. Аз съм Господ, вашият Бог.