1 W iilkaygiiyow, waxbariddayda ha illoobin, Laakiin qalbigaagu amarradayda ha hayo,
يا بُنَي، لا تَنسَ تَعلِيمِي، بَلِ احفَظْ وَصايايَ فِي قَلبِكَ.
2 W aayo, iyagu waxay kuu kordhin doonaan Maalmo badan iyo cimri dheer iyo nabad.
لِأنَّها سَتَجعَلُ حَياتَكَ طَوِيلَةً وَمَلِيئَةً بِالسَّلامِ.
3 N axariista iyo runtu yaanay kaa tegin, Iyaga qoorta ku xidh, Oo looxa qalbigaaga ku qor,
تَمَسَّكْ بِالرَّحْمَةِ وَالأمانَةِ. اربِطهُما حَولَ عُنُقِكَ وَاحفَظْهُما فِي قَلْبِكَ وَعَقلِكَ.
4 S idaasaad Ilaah iyo dadka hortooda Nicmo iyo sharaf uga heli doontaa.
عِنْدَئِذٍ سَتَجِدُ نِعمَةً وَنَجاحاً فِي عُيُونِ اللهِ وَالنّاسِ.
5 Q albigaaga dhammaantii Rabbiga ku aamin, Oo waxgarashadaadana ha isku hallayn.
ثِقْ بِاللهِ مِنْ كُلِّ قَلبِكَ، وَلا تَتَكِلْ عَلَى فَهمِكَ.
6 J idadkaaga oo dhan isaga ku qiro, Oo isna waddooyinkaaguu toosin doonaa.
اعرِفْهُ فِي كُلِّ سُبُلِكَ، وَهُوَ سَيُمَهِّدُ طُرُقَكَ.
7 H a isla weynaan; Rabbiga ka cabso; oo sharka ka fogow.
لا تَتَمَسَّكْ بِحِكمَتِكَ، بَلِ اتَّقِ اللهَ وَتَجَنَّبِ الشَّرَّ،
8 T aasu waxay xundhurtaada u noqon doontaa caafimaad, Oo lafahaagana waxay u noqon doontaa dhuux.
فَهَذا شِفاءٌ لِصِحَّتِكَ وَدَواءٌ لِجَسَدِكَ.
9 R abbiga ku murwee maalkaaga Iyo midhaha ugu horreeya waxa kuu kordha oo dhan;
أكرِمِ اللهَ مِنْ مالِكَ، وَمِنْ أحسَنِ مَحاصِيلِكَ.
10 S idaasay maqsinnadaadu barwaaqo uga buuxsami doonaan, Macsarooyinkaaguna waxay la buuxdhaafi doonaan khamri cusub.
وَعِندَها سَتَمتَلِئُ مَخازِنُكَ بِالغَلّاتِ، وَسَتَفِيضُ مَعاصِرُكَ نَبيذاً.
11 W iilkaygiiyow, Rabbiga edbintiisa ha quudhsan, Oo canaantiisana ha ka daalin,
يا بُنَيَّ، لا تَحتَقِرْ تَأدِيبَ اللهِ وَلا تَكرَهْ تَوبِيخَهُ،
12 W aayo, Rabbigu ninkuu jecel yahay wuu canaantaa Sida aabbe u canaanto wiilkii uu ku faraxsan yahay.
لِأنَّ اللهَ يُؤَدِّبُ الَّذِي يُحِبُّهُ، كَالأبِ الّذِي يُحِبُّ ابْنَهُ. قيمةُ الحِكمَة
13 W axaa barakaysan ninkii xigmadda hela, Iyo ninkii waxgarashada mulkiya.
طُوبَى لِلإنسانِ الَّذِي يَجِدُ الحِكْمَةَ، وَلِلإنسانِ الَّذِي يَنالُ الفَهْمَ.
14 W aayo, baayacmushtarigeedu waa ka sii wanaagsan yahay baayacmushtariga lacagta, Oo faa'iidadeeduna waa ka sii wanaagsan tahay dahabka saafiga ah.
لأنَّ التِّجارَةَ بِالحِكْمَةِ أفضَلُ مِنَ التِّجارَةِ بِالفِضَّةِ، وَرِبحُها أفضَلُ مِنْ رِبحِ الذَّهَبِ.
15 W ay ka sii qaalisan tahay luulka, Oo waxaad jeclaan kartid oo dhanna iyada lalama simo.
هِيَ أغلَى مِنَ الياقُوتِ، وَكُلُّ جَواهِرِكَ لا تُقارَنَ بِها.
16 G acanteeda midig waxaa ku jira cimri dheeri; Gacanteeda bidixna waxaa ku jira hodonnimo iyo sharaf.
حَياةٌ أطوَلُ فِي يَدِها اليُمنَى، وَالغِنَى وَالكَرامَةُ فِي يَدِها اليُسْرَى.
17 J idadkeedu waa jidad farxadeed, Oo waddooyinkeeda oo dhammuna waa nabad.
طُرُقُها مُفرِحَةٌ، وَكُلُّ مَسالِكِها تَقُودُ إلَى السَّلامِ.
18 K uwii iyada qabsada waxay u tahay geed nololeed; Oo waxaa barakaysan ku alla kii iyada xajista.
وَهِيَ مِثلُ شَجَرَةِ الحَياةِ لِلَّذِينَ يَتَمَسَّكُونَ بِها، وَسَيَفرَحُ مَنْ يَتَشّبَّثُ بِها.
19 R abbigu wuxuu dhulka ku aasaasay xigmadda, Oo samooyinkana wuxuu ku dhisay waxgarashada.
اللهُ أسَّسَ الأرْضَ بِالحِكْمَةِ، وَبِالفَهْمِ ثَبَّتَ السَّماواتِ.
20 A qoontiisa ayaa moolalku ku dillaaceen, Oo cirkuna wuxuu soo daadiyaa sayax.
بِعِلْمِهِ تَفَجَّرَتِ اليَنابِيعُ مِنَ الأرْضِ، وَأمطَرَتِ الغُيُومُ. الحِكمَةُ فِي التّعامِلِ مَعَ الآخَرِين
21 W iilkaygiiyow, waxyaalahanu yaanay indhahaaga ka tegin. Xigmadda iyo digtoonaanta xajiso.
يا بُنَيَّ، لا يَغِبْ هَذانِ الأمْرانِ عَنْكَ: احفَظِ الحِكْمَةَ السَّلِيمةَ، وَالتَخْطِيطَ المُتَعَقِّلَ.
22 S idaasay naftaada nolol ugu noqon doonaan, Qoortaadana nimco.
فَهُما حَياةٌ لِنَفسِكَ، وَزِينَةٌ لِعُنقِكَ.
23 M arkaasaad jidkaaga ammaan ku mari doontaa, Oo cagtaaduna ma turunturoon doonto.
بِهِما سَتَمشِي فِي طَرِيقِكَ آمِناً، وَرِجلُكَ لنْ تَزِلَّ.
24 M arkaad jiifsatidna ma cabsan doontid; Haah, waad jiifsan doontaa, oo hurdadaaduna way kuu macaanaan doontaa.
تَضْطَجِعُ مُطمَئِنّاً، وَتَنامُ مُرتاحاً فِي سَلامٍ.
25 H a ka baqin cabsi kedis ah, Iyo baabbi'inta kuwa sharka leh toona markii ay timaado.
لا تَخشَى مِنْ أمرٍ مُخِيفٍ يَأْتِي فَجأةً، وَلا مِنْ عاصِفَةِ الشَّرِّ إذا جاءَتْ.
26 W aayo, Rabbigu wuxuu kuu ahaan doonaa Kan aad ku kalsoonaan karto. Oo cagtaadana wuu dhawri doonaa si aan loo qabsan.
لِأنَّكَ سَتَثِقُ بِاللهِ ، فَيَحمِيَ رِجلَيكَ مِنَ الفَخِّ.
27 W anaag ha u diidin kuwa uu ku habboon yahay in loo sameeyo, Markaad awood u leedahay inaad u samayso.
لا تَمنَعِ الخَيرَ عَنِ الَّذِينَ يَحتاجُونَ إلَيهِ، عِنْدَما تَكُونُ قادِراً.
28 D eriskaaga ha ku odhan, Tag oo soo noqo, Berri baan ku siin doonaaye, Haddii aad markaas haysid.
لا تَقُلْ لِصاحِبِكَ: «عُدْ غَداً وَسَأُعطِيكَ،» بَينَما لَدَيكَ الآنَ.
29 D eriskaaga innaba xumaan ha u fikirin, Maxaa yeelay, isagu nabadgelyo buu kuu ag fadhiyaa.
لا تُخَطِّطْ بِعَمَلِ الشَّرَّ لِصاحِبِكَ الَّذِي يَسكُنُ آمِناً بِجِوارِكَ.
30 N inna sababla'aan ha kula diririn, Haddaanu xumaan kugu samayn.
لا تَتَشاجَرْ مَعَ أحَدٍ دُونَ سَبَبٍ، وَهُوَ لَمْ يُؤذِكَ.
31 H a ka hinaasin nin dadka dulmiya, Oo jidadkiisana midnaba ha dooran.
لا تَحسِدِ الظّالِمَ، وَلا تَقتَدِ بِهِ.
32 M axaa yeelay, kuwa qalloocanu waa u karaahiyo Rabbiga, Laakiinse wuxuu sir la leeyahay kuwa qumman.
لأنَّ اللهَ يُبغِضُ الخِداعَ، لَكِنَّهُ يُطلِعُ الأُمَناءَ عَلَى سِرِّهِ.
33 R abbigu wuxuu inkaaraa guriga kii shar leh, Laakiinse rugta kuwa xaqa ah wuu barakeeyaa.
لَعْنَةُ اللهِ عَلَى بَيتِ الشِّرِّيرِ، وَيُبارِكُ بَيتَ الأبرارِ.
34 H ubaal kuwa wax quudhsada ayuu isagu quudhsadaa, Kuwa is-hoosaysiiyase nicmuu siiyaa.
يَهزأُ بِالهازِئِينَ، لَكِنَّهُ يُعطِي نِعمَتَهُ لِلمُتَواضِعِينَ.
35 K uwa xigmadda leh waxay dhaxli doonaan sharaf, Laakiinse nacasyadu waxay u dallici doonaan ceeb.
الحُكَماءُ سَيَرِثُونَ كَرامَةً، أمّا الحَمقَى فَالعارُ نَصِيبُهُمْ.