1 J awaabta qaboobu cadhada way qaboojisaa, Laakiinse hadalkii qallafsanu xanaaq buu kiciyaa.
الإجابَةُ الهادِئَةُ تُبعِدُ الغَضَبَ، أمّا الكَلِمَةُ القاسِيَةُ فَتُشعِلُ الغَيظَ.
2 K uwa caqliga leh carrabkoodu aqoon buu ku hadlaa, Laakiinse afka nacasyadu wuxuu shubaa nacasnimo.
لِسانُ الحُكَماءِ يُعطينا مَعْرِفَةً نافِعَةً، وَالحَمْقَى يَفِيضُونَ حَماقَةً.
3 R abbiga indhihiisu meel kastay jiraan, Iyagoo fiirinaya kuwa xun iyo kuwa wanaagsan.
اللهُ يُراقِبُ كُلَّ مَكانٍ، وَيَرَى الشِّرِّيرَ وَالصّالِحَ.
4 C arrabka wanaagsanu waa geed nololeed Laakiinse carrabka qalloocan ayaa qalbigu ku jabaa.
الكلامُ اللطِيفُ يُشْبِهُ شَجَرةَ حَياةٍ، أمّا الكَلامُ المُلتَوِي فَيَسْحَقُ الرُّوحَ.
5 N acasku edbinta aabbihiis wuu quudhsadaa, Laakiinse kii canaanta maqlaa miyir buu yeeshaa.
الأحْمَقُ يَحتَقِرُ تَعلِيمَ أبِيهِ، أمّا الَّذِي يَقْبَلُ التَّوْبِيخَ فَيُصبِحُ ذَكِيّاً.
6 K an xaqa ah gurigiisa khasnad weyn baa taal, Laakiinse waxa kan sharka leh u kordhaa waa dhib.
بَيتُ الصِّدِّيقِ فِيهِ كُنُوزٌ عَظِيمَةٌ، وَأمّا مُمتَلَكاتُ الشِّرِّيرِ وَما يَكْسَبُهُ فَتَجلِبُ لَهُ المَشاكِلَ.
7 K uwa caqliga leh bushimahoodu aqoon bay faafiyaan, Laakiinse qalbiga nacasyadu sidaas ma aha.
فَمُ الحَكِيمِ يَنشُرُ المَعرِفَةَ، أمّا أفْكارُ الأغبِياءِ فَلَيسَتْ كَذَلِكَ.
8 A llabariga kuwa sharka lahu Rabbiga waa u karaahiyo, Laakiinse kuwa qumman baryadoodu isagay ka farxisaa.
اللهُ يَكرَهُ ذَبِيحَةَ الأشرارِ، أمّا صَلاةُ البارِّ فَتُفرِحُ اللهَ.
9 J idka kan sharka lahu Rabbiga waa u karaahiyo, Laakiinse isagu waa jecel yahay kii xaqnimada raaca.
اللهُ يَكرَهُ طَرِيقَ الأشرارِ، وَيُحِبُّ السّاعِينَ إلَى البِرِّ.
10 K ii jidka ka taga waa u taqsiir kulul, Oo kii canaanta necebuna wuu dhiman doonaa.
العِقابُ يَنتَظِرُ مَنْ يَترُكُ الاستِقامَةَ، وَمَنْ يَكرَهُ التَّوْبِيخَ يَمُوتُ.
11 S he'ool iyo halligaaduba Rabbiga hortiisay yaalliin, Haddaba intee in ka sii badan buu arkaa qalbiga binu-aadmiga?
الهاوِيَةُ وَمَوْضِعُ الهَلاكِ مَكْشُوفانِ أمامَ اللهِ ، فَكَمْ بالأولَى أفكارُ البَشَرِ.
12 K ii wax quudhsadaa ma jecla in la canaanto, Oo dooni maayo inuu kuwa caqliga leh u tago.
المُستَهزِئُ لا يُحِبُّ أنْ يُوَبِّخَهُ أحَدٌ، وَهُوَ لا يَلجأُ إلَى الحُكَماءِ.
13 Q albigii faraxsanu wejiguu nuuriyaa, Laakiinse caloolxumaanta ayaa qalbigu ku jabaa.
القَلبُ الفَرحانُ يُبهِجُ الوَجهَ، وَلَكِنْ عِندَما يَحزَنُ القَلبُ تَنسَحِقُ الرُّوحُ.
14 K ii garasho leh qalbigiisu aqoon buu doondoonaa, Laakiinse nacasyada afkoodu wuxuu cunaa nacasnimo.
الحَكِيمُ يَبحَثُ عَنِ المَعرِفَةِ، أمّا فَمُ الحَمقَى فَيَتَغَذَّى عَلَى الغَباءِ.
15 K uwa dhibaataysan maalmahooda oo dhammu waa xunxun yihiin, Laakiinse kii qalbigiisu faraxsan yahay had iyo goorba waa u iid.
كُلُّ أيامِ الفَقِيرِ صَعبَةٌ، وَلَكِنَّ القَلبَ الفَرِحَ وَلِيمَةٌ دائِمَةٌ.
16 W ax yar oo Rabbiga ka cabsashadiisu la jirto Ayaa ka wanaagsan khasnado badan oo dhib la jirto.
القَلِيلُ مَعَ مَخافَةِ اللهِ أفضَلُ مِنْ كُنُوزٍ عَظِيمَةٍ مَعَها قَلَقٌ وَاضْطِرابٌ.
17 C unto khudaareed oo jacayl la jiro Ayaa ka wanaagsan dibi la cayiliyey oo nacayb la jiro.
طَبَقٌ مِنَ الخَضراواتِ وَمَعْهُ مَحَبَّةٌ أفضَلُ مِنْ لَحمٍ مُسَمَّنٍ وَمَعْهُ كَراهِيَّةٌ.
18 N inkii cadho badanu muran buu kiciyaa, Laakiinse kii cadhada u gaabiyaa murankuu qaboojiyaa.
سَرِيعُ الغَضَبِ يُشعِلُ الشِّجارَ، أمّا بَطِيءُ الغَضَبِ فَيُهَدِّئُ النِّزاعَ.
19 N inkii caajis ah jidkiisu waa sida meel qodxan leh oo kale, Laakiinse kii xaq ah jidkiisu waa dariiq bannaan.
طَرِيقُ الكَسْلانِ يُشْبِهُ السِّياجَ الشّائِكَ، أمّا طَرِيقُ البارِّ فَهُوَ مُمَهَّدٌ.
20 W iilkii caqli lahu aabbihiisuu ka farxiyaa, Laakiinse ninkii nacas ahu hooyadiisuu quudhsadaa.
الابنُ الحَكِيمُ يُفَرِّحُ أباهُ، أمّا الإنسانُ الأحْمَقُ فَيَحتَقِرُ أُمَّهُ.
21 N acasnimadu waa u farxad ninkii caqlidaran, Laakiinse ninkii garasho lahu si qumman buu u socdaa.
الأحْمَقُ يَفرَحُ بِأعمالِ الغَباءِ، أمّا الفَهِيمُ فَيَفعَلُ ما هُوَ صَحِيحٌ.
22 M eeshii aan talo jirin xaajooyinku waa baabba', Laakiinse taliyayaashii badan ayay ku hagaagaan.
بِدُونِ مَشُورَةٍ يَفشَلُ التَّخطِيطُ، وَالنَّجاحُ بِكَثرَةِ المُشِيرِينَ.
23 N in wuxuu farxad ka helaa jawaabta afkiisa, Oo eraygii wakhti ku habboon la yidhaahdaana sidee buu u wanaagsan yahay!
يَفْرَحُ الناسُ حِينَ يُعطُونَ جَواباً جَيِّداً، وَما أجْمَلَ الكَلِمَةَ فِي وَقْتِها!
24 J idka noloshu waa u kor kii caqli leh, Si uu uga tago She'oolka hoose.
طَرِيقُ المُتُعَقِّلِ يَقُودُهُ إلَى الحَياةِ، وَيُبعِدُهُ عَنْ طَرِيقِ المَوتِ.
25 R abbigu wuu dumin doonaa guriga kuwa kibirka leh, Laakiinse dhulka carmalka xadkiisa wuu adkayn doonaa.
اللهُ يَهدِمُ بَيتَ المُتُكَبِّرِ، وَلَكِنَّهُ يَحمِي الأرمَلَةَ.
26 R abbigu fikirrada sharka ah aad buu u karhaa, Laakiinse kuwa daahirkaa hadal wanaagsan bay ku hadlaan.
اللهُ يَكرَهُ الأفكارَ الشِّرِّيرَةَ، أمّا الكَلامُ اللَّطِيفُ فَيُحِبُّهُ.
27 K an faa'iido u hunguri weynu reerkiisuu dhibaa, Laakiinse kii hadiyadaha necebu wuu noolaan doonaa.
الَّذِّي يَطمَعُ بِكَثْرَةِ الرِّبحِ يُخَرِّبُ بَيتَهُ، وَالَّذِي يَكرَهُ الرِّشوَةَ سَيَحيا.
28 K an xaqa ah qalbigiisu wuxuu ka fikiraa sida loo jawaabo, Laakiinse kuwa sharka leh afkoodu wuxuu shubaa waxyaalo shar ah.
عَقلُ البارِّ يُفَكِّرُ بِالإجابَةِ قَبلَ النُّطْقِ بِها، أمّا فَمُ الشِّرِّيرِ فَيَفِيضُ بِالشَّرِّ.
29 R abbigu kuwa sharka leh wuu ka fog yahay, Laakiinse kuwa xaqa ah baryadooduu maqlaa.
اللهُ لا يَستَمِعُ إلَى الشِّرِّيرِ، وَلَكِنَّهُ يُصغِي إلَى صَلاةِ البارِّ.
30 I ndhaha nuurkoodu qalbiguu ka farxiyaa, Oo warkii wanaagsanuna lafahuu barwaaqaysiiyaa.
الابتِسامَةُ تُفرِحُ القَلبَ، وَالأخبارُ الطَّيِّبَةُ تُقَوِّي الجَسَدَ.
31 D hegtii canaanta nolosha maqashaa Waxay joogi doontaa kuwa caqliga leh dhexdooda.
مَنْ يَسْتَمِعْ للتَوْبيخِ المُؤَدِّي إلَى الحَياةِ، يَسْكُنْ بَينَ الحُكَماءِ.
32 K ii edbinta diidaa naftiisuu quudhsadaa, Laakiinse kii canaanta maqlaa waxgarashuu helaa.
مَنْ يَتَجاهَلُ التَّأدِيبَ يَكرَهُ حَياتَهُ، أمّا الَّذِي يُصغِي إلَى التَّوْبِيخِ فَيَنالُ فَهماً.
33 R abbiga ka cabsashadiisu waa edbinta xigmadda, Oo sharaftana waxaa ka horreeya is-hoosaysiinta.
مَخافَةُ اللهِ تُعلِّمُ الإنْسانَ الحِكْمَةَ، وَالتَّواضُعُ يَأتِي قَبلَ الكَرامَةِ.