1 J awaabta qaboobu cadhada way qaboojisaa, Laakiinse hadalkii qallafsanu xanaaq buu kiciyaa.
La suave respuesta aparta el furor, mas la palabra hiriente hace subir la ira.
2 K uwa caqliga leh carrabkoodu aqoon buu ku hadlaa, Laakiinse afka nacasyadu wuxuu shubaa nacasnimo.
La lengua del sabio hace grato el conocimiento, pero la boca de los necios habla necedades.
3 R abbiga indhihiisu meel kastay jiraan, Iyagoo fiirinaya kuwa xun iyo kuwa wanaagsan.
En todo lugar están los ojos del Señor, observando a los malos y a los buenos.
4 C arrabka wanaagsanu waa geed nololeed Laakiinse carrabka qalloocan ayaa qalbigu ku jabaa.
La lengua apacible es árbol de vida, mas la perversidad en ella quebranta el espíritu.
5 N acasku edbinta aabbihiis wuu quudhsadaa, Laakiinse kii canaanta maqlaa miyir buu yeeshaa.
El necio rechaza la disciplina de su padre, mas el que acepta la reprensión es prudente.
6 K an xaqa ah gurigiisa khasnad weyn baa taal, Laakiinse waxa kan sharka leh u kordhaa waa dhib.
En la casa del justo hay mucha riqueza, pero en las ganancias del impío hay turbación.
7 K uwa caqliga leh bushimahoodu aqoon bay faafiyaan, Laakiinse qalbiga nacasyadu sidaas ma aha.
Los labios de los sabios esparcen conocimiento, pero no así el corazón de los necios.
8 A llabariga kuwa sharka lahu Rabbiga waa u karaahiyo, Laakiinse kuwa qumman baryadoodu isagay ka farxisaa.
El sacrificio de los impíos es abominación al Señor, mas la oración de los rectos es su deleite.
9 J idka kan sharka lahu Rabbiga waa u karaahiyo, Laakiinse isagu waa jecel yahay kii xaqnimada raaca.
Abominación al Señor es el camino del impío, y El ama al que sigue la justicia.
10 K ii jidka ka taga waa u taqsiir kulul, Oo kii canaanta necebuna wuu dhiman doonaa.
La disciplina severa es para el que abandona el camino; el que aborrece la reprensión morirá.
11 S he'ool iyo halligaaduba Rabbiga hortiisay yaalliin, Haddaba intee in ka sii badan buu arkaa qalbiga binu-aadmiga?
El Seol y el Abadón están delante del Señor, ¡cuánto más los corazones de los hombres!
12 K ii wax quudhsadaa ma jecla in la canaanto, Oo dooni maayo inuu kuwa caqliga leh u tago.
El escarnecedor no ama al que lo reprende, ni se allegará a los sabios.
13 Q albigii faraxsanu wejiguu nuuriyaa, Laakiinse caloolxumaanta ayaa qalbigu ku jabaa.
El corazón gozoso alegra el rostro, pero en la tristeza del corazón se quebranta el espíritu.
14 K ii garasho leh qalbigiisu aqoon buu doondoonaa, Laakiinse nacasyada afkoodu wuxuu cunaa nacasnimo.
El corazón inteligente busca conocimiento, mas la boca de los necios se alimenta de necedades.
15 K uwa dhibaataysan maalmahooda oo dhammu waa xunxun yihiin, Laakiinse kii qalbigiisu faraxsan yahay had iyo goorba waa u iid.
Todos los días del afligido son malos, pero el de corazón alegre tiene un banquete continuo.
16 W ax yar oo Rabbiga ka cabsashadiisu la jirto Ayaa ka wanaagsan khasnado badan oo dhib la jirto.
Mejor es lo poco con el temor del Señor, que gran tesoro y turbación con él.
17 C unto khudaareed oo jacayl la jiro Ayaa ka wanaagsan dibi la cayiliyey oo nacayb la jiro.
Mejor es un plato de legumbres donde hay amor, que buey engordado y odio con él.
18 N inkii cadho badanu muran buu kiciyaa, Laakiinse kii cadhada u gaabiyaa murankuu qaboojiyaa.
El hombre irascible suscita riñas, pero el lento para la ira apacigua contiendas.
19 N inkii caajis ah jidkiisu waa sida meel qodxan leh oo kale, Laakiinse kii xaq ah jidkiisu waa dariiq bannaan.
El camino del perezoso es como un seto de espinos, mas la senda de los rectos es una calzada.
20 W iilkii caqli lahu aabbihiisuu ka farxiyaa, Laakiinse ninkii nacas ahu hooyadiisuu quudhsadaa.
El hijo sabio alegra al padre, pero el hombre necio desprecia a su madre.
21 N acasnimadu waa u farxad ninkii caqlidaran, Laakiinse ninkii garasho lahu si qumman buu u socdaa.
La necedad es alegría para el insensato, pero el hombre inteligente anda rectamente.
22 M eeshii aan talo jirin xaajooyinku waa baabba', Laakiinse taliyayaashii badan ayay ku hagaagaan.
Sin consulta, los planes se frustran, pero con muchos consejeros, triunfan.
23 N in wuxuu farxad ka helaa jawaabta afkiisa, Oo eraygii wakhti ku habboon la yidhaahdaana sidee buu u wanaagsan yahay!
El hombre se alegra con la respuesta adecuada, y una palabra a tiempo, ¡cuán agradable es!
24 J idka noloshu waa u kor kii caqli leh, Si uu uga tago She'oolka hoose.
La senda de vida para el sabio es hacia arriba, para que se aparte del Seol que está abajo.
25 R abbigu wuu dumin doonaa guriga kuwa kibirka leh, Laakiinse dhulka carmalka xadkiisa wuu adkayn doonaa.
El Señor derribará la casa de los soberbios, pero afianzará los linderos de la viuda.
26 R abbigu fikirrada sharka ah aad buu u karhaa, Laakiinse kuwa daahirkaa hadal wanaagsan bay ku hadlaan.
Abominación al Señor son los planes perversos, mas las palabras agradables son puras.
27 K an faa'iido u hunguri weynu reerkiisuu dhibaa, Laakiinse kii hadiyadaha necebu wuu noolaan doonaa.
Perturba su casa el que tiene ganancias ilícitas, pero el que aborrece el soborno, vivirá.
28 K an xaqa ah qalbigiisu wuxuu ka fikiraa sida loo jawaabo, Laakiinse kuwa sharka leh afkoodu wuxuu shubaa waxyaalo shar ah.
El corazón del justo medita cómo responder, mas la boca de los impíos habla lo malo.
29 R abbigu kuwa sharka leh wuu ka fog yahay, Laakiinse kuwa xaqa ah baryadooduu maqlaa.
El Señor está lejos de los impíos, pero escucha la oración de los justos.
30 I ndhaha nuurkoodu qalbiguu ka farxiyaa, Oo warkii wanaagsanuna lafahuu barwaaqaysiiyaa.
La luz de los ojos alegra el corazón, y las buenas noticias fortalecen los huesos.
31 D hegtii canaanta nolosha maqashaa Waxay joogi doontaa kuwa caqliga leh dhexdooda.
El oído que escucha las reprensiones de la vida, morará entre los sabios.
32 K ii edbinta diidaa naftiisuu quudhsadaa, Laakiinse kii canaanta maqlaa waxgarashuu helaa.
El que tiene en poco la disciplina se desprecia a sí mismo, mas el que escucha las reprensiones adquiere entendimiento.
33 R abbiga ka cabsashadiisu waa edbinta xigmadda, Oo sharaftana waxaa ka horreeya is-hoosaysiinta.
El temor del Señor es instrucción de sabiduría, y antes de la gloria está la humildad.