1 L a suave respuesta aparta el furor, mas la palabra hiriente hace subir la ira.
Jawaabta qaboobu cadhada way qaboojisaa, Laakiinse hadalkii qallafsanu xanaaq buu kiciyaa.
2 L a lengua del sabio hace grato el conocimiento, pero la boca de los necios habla necedades.
Kuwa caqliga leh carrabkoodu aqoon buu ku hadlaa, Laakiinse afka nacasyadu wuxuu shubaa nacasnimo.
3 E n todo lugar están los ojos del Señor, observando a los malos y a los buenos.
Rabbiga indhihiisu meel kastay jiraan, Iyagoo fiirinaya kuwa xun iyo kuwa wanaagsan.
4 L a lengua apacible es árbol de vida, mas la perversidad en ella quebranta el espíritu.
Carrabka wanaagsanu waa geed nololeed Laakiinse carrabka qalloocan ayaa qalbigu ku jabaa.
5 E l necio rechaza la disciplina de su padre, mas el que acepta la reprensión es prudente.
Nacasku edbinta aabbihiis wuu quudhsadaa, Laakiinse kii canaanta maqlaa miyir buu yeeshaa.
6 E n la casa del justo hay mucha riqueza, pero en las ganancias del impío hay turbación.
Kan xaqa ah gurigiisa khasnad weyn baa taal, Laakiinse waxa kan sharka leh u kordhaa waa dhib.
7 L os labios de los sabios esparcen conocimiento, pero no así el corazón de los necios.
Kuwa caqliga leh bushimahoodu aqoon bay faafiyaan, Laakiinse qalbiga nacasyadu sidaas ma aha.
8 E l sacrificio de los impíos es abominación al Señor, mas la oración de los rectos es su deleite.
Allabariga kuwa sharka lahu Rabbiga waa u karaahiyo, Laakiinse kuwa qumman baryadoodu isagay ka farxisaa.
9 A bominación al Señor es el camino del impío, y El ama al que sigue la justicia.
Jidka kan sharka lahu Rabbiga waa u karaahiyo, Laakiinse isagu waa jecel yahay kii xaqnimada raaca.
10 L a disciplina severa es para el que abandona el camino; el que aborrece la reprensión morirá.
Kii jidka ka taga waa u taqsiir kulul, Oo kii canaanta necebuna wuu dhiman doonaa.
11 E l Seol y el Abadón están delante del Señor, ¡cuánto más los corazones de los hombres!
She'ool iyo halligaaduba Rabbiga hortiisay yaalliin, Haddaba intee in ka sii badan buu arkaa qalbiga binu-aadmiga?
12 E l escarnecedor no ama al que lo reprende, ni se allegará a los sabios.
Kii wax quudhsadaa ma jecla in la canaanto, Oo dooni maayo inuu kuwa caqliga leh u tago.
13 E l corazón gozoso alegra el rostro, pero en la tristeza del corazón se quebranta el espíritu.
Qalbigii faraxsanu wejiguu nuuriyaa, Laakiinse caloolxumaanta ayaa qalbigu ku jabaa.
14 E l corazón inteligente busca conocimiento, mas la boca de los necios se alimenta de necedades.
Kii garasho leh qalbigiisu aqoon buu doondoonaa, Laakiinse nacasyada afkoodu wuxuu cunaa nacasnimo.
15 T odos los días del afligido son malos, pero el de corazón alegre tiene un banquete continuo.
Kuwa dhibaataysan maalmahooda oo dhammu waa xunxun yihiin, Laakiinse kii qalbigiisu faraxsan yahay had iyo goorba waa u iid.
16 M ejor es lo poco con el temor del Señor, que gran tesoro y turbación con él.
Wax yar oo Rabbiga ka cabsashadiisu la jirto Ayaa ka wanaagsan khasnado badan oo dhib la jirto.
17 M ejor es un plato de legumbres donde hay amor, que buey engordado y odio con él.
Cunto khudaareed oo jacayl la jiro Ayaa ka wanaagsan dibi la cayiliyey oo nacayb la jiro.
18 E l hombre irascible suscita riñas, pero el lento para la ira apacigua contiendas.
Ninkii cadho badanu muran buu kiciyaa, Laakiinse kii cadhada u gaabiyaa murankuu qaboojiyaa.
19 E l camino del perezoso es como un seto de espinos, mas la senda de los rectos es una calzada.
Ninkii caajis ah jidkiisu waa sida meel qodxan leh oo kale, Laakiinse kii xaq ah jidkiisu waa dariiq bannaan.
20 E l hijo sabio alegra al padre, pero el hombre necio desprecia a su madre.
Wiilkii caqli lahu aabbihiisuu ka farxiyaa, Laakiinse ninkii nacas ahu hooyadiisuu quudhsadaa.
21 L a necedad es alegría para el insensato, pero el hombre inteligente anda rectamente.
Nacasnimadu waa u farxad ninkii caqlidaran, Laakiinse ninkii garasho lahu si qumman buu u socdaa.
22 S in consulta, los planes se frustran, pero con muchos consejeros, triunfan.
Meeshii aan talo jirin xaajooyinku waa baabba', Laakiinse taliyayaashii badan ayay ku hagaagaan.
23 E l hombre se alegra con la respuesta adecuada, y una palabra a tiempo, ¡cuán agradable es!
Nin wuxuu farxad ka helaa jawaabta afkiisa, Oo eraygii wakhti ku habboon la yidhaahdaana sidee buu u wanaagsan yahay!
24 L a senda de vida para el sabio es hacia arriba, para que se aparte del Seol que está abajo.
Jidka noloshu waa u kor kii caqli leh, Si uu uga tago She'oolka hoose.
25 E l Señor derribará la casa de los soberbios, pero afianzará los linderos de la viuda.
Rabbigu wuu dumin doonaa guriga kuwa kibirka leh, Laakiinse dhulka carmalka xadkiisa wuu adkayn doonaa.
26 A bominación al Señor son los planes perversos, mas las palabras agradables son puras.
Rabbigu fikirrada sharka ah aad buu u karhaa, Laakiinse kuwa daahirkaa hadal wanaagsan bay ku hadlaan.
27 P erturba su casa el que tiene ganancias ilícitas, pero el que aborrece el soborno, vivirá.
Kan faa'iido u hunguri weynu reerkiisuu dhibaa, Laakiinse kii hadiyadaha necebu wuu noolaan doonaa.
28 E l corazón del justo medita cómo responder, mas la boca de los impíos habla lo malo.
Kan xaqa ah qalbigiisu wuxuu ka fikiraa sida loo jawaabo, Laakiinse kuwa sharka leh afkoodu wuxuu shubaa waxyaalo shar ah.
29 E l Señor está lejos de los impíos, pero escucha la oración de los justos.
Rabbigu kuwa sharka leh wuu ka fog yahay, Laakiinse kuwa xaqa ah baryadooduu maqlaa.
30 L a luz de los ojos alegra el corazón, y las buenas noticias fortalecen los huesos.
Indhaha nuurkoodu qalbiguu ka farxiyaa, Oo warkii wanaagsanuna lafahuu barwaaqaysiiyaa.
31 E l oído que escucha las reprensiones de la vida, morará entre los sabios.
Dhegtii canaanta nolosha maqashaa Waxay joogi doontaa kuwa caqliga leh dhexdooda.
32 E l que tiene en poco la disciplina se desprecia a sí mismo, mas el que escucha las reprensiones adquiere entendimiento.
Kii edbinta diidaa naftiisuu quudhsadaa, Laakiinse kii canaanta maqlaa waxgarashuu helaa.
33 E l temor del Señor es instrucción de sabiduría, y antes de la gloria está la humildad.
Rabbiga ka cabsashadiisu waa edbinta xigmadda, Oo sharaftana waxaa ka horreeya is-hoosaysiinta.