1 M iskiinka daacadnimadiisa ku socda ayaa ka wanaagsan Nacaska bushimihiisu qalloocan yihiin.
Mejor es el pobre que anda en su integridad que el de labios perversos y necio.
2 O o weliba in naftu aqoon la'aato ma wanaagsana, Oo kii cagihiisu degdegaanna wuu ambadaa.
Tampoco es bueno para una persona carecer de conocimiento, y el que se apresura con los pies peca.
3 N in nacasnimadiisu jidkiisay qalloocisaa, Oo isagu qalbigiisa ayuu Rabbiga uga cadhoodaa.
La insensatez del hombre pervierte su camino, y su corazón se irrita contra el Señor.
4 M aalku wuxuu badiyaa saaxiibbo, Laakiinse miskiinku saaxiibkiisa buu ka soocmaa.
La riqueza añade muchos amigos, pero el pobre es separado de su amigo.
5 M arkhaatigii been ahu ma taqsiir la'aan doono, Oo kii been ku hadlaana ma baxsan doono.
El testigo falso no quedará sin castigo, y el que cuenta mentiras no escapará.
6 K uwa badan ayaa deeqsiga raallinimo ka baryi doona, Oo nin kastaaba waa u saaxiib kii hadiyado bixiya.
Muchos buscan el favor del generoso, y todo hombre es amigo del que da.
7 M iskiinka walaalihiis oo dhammu way neceb yihiin, Haddaba saaxiibbadiisuna intee bay ka fogaan doonaan! Isagu hadal buu kala daba tagaa iyaga, laakiinse way tageen.
Todos los hermanos del pobre lo aborrecen, ¡cuánto más sus amigos se alejarán de él!; los persigue con palabras, pero ellos se han ido.
8 K ii xigmadda helaa naftiisuu jecel yahay, Oo kii waxgarashada xajistaana wax wanaagsan buu heli doonaa.
El que adquiere cordura ama su alma; el que guarda la prudencia hallará el bien.
9 M arkhaatigii been ahu ma taqsiir la'aan doono, Oo kii been ku hadlaana wuu halligmi doonaa.
El testigo falso no quedará sin castigo, y el que cuenta mentiras perecerá.
10 N acaska raaxo uma eka, Waxaana taas ka sii liita in addoon amiirro xukumo.
Al necio no le sienta la vida de lujo; mucho menos a un siervo gobernar a los príncipes.
11 N in miyirkiisu cadho buu ka celiyaa, Oo waxaa isaga ammaan u ah inuu xadgudub dhaafo.
La discreción del hombre le hace lento para la ira, y su gloria es pasar por alto una ofensa.
12 B oqorka cadhadiisu waa sida libaaxa cidiisa, Laakiinse raallinimadiisu waa sida sayaxa cawska ku dega.
Como rugido de león es la ira del rey, y su favor como rocío sobre la hierba.
13 W iilkii nacas ahu waa u belaayo aabbihiis, Oo naag murammadeeduna waa sida dhibicyo aan kala go'in.
El hijo necio es ruina de su padre, y gotera continua las contiendas de una esposa.
14 H oy iyo hanti aabbayaashaa laga dhaxlaa, Laakiinse afo miyir leh xagga Rabbigaa laga helaa.
Casa y riqueza son herencia de los padres, pero la mujer prudente viene del Señor.
15 C aajisnimo waxay keentaa hurdo weyn, Oo qofkii caajis ahuna wuu gaajoon doonaa.
La pereza hace caer en profundo sueño, y el alma ociosa sufrirá hambre.
16 K ii amarka dhawraa naftiisuu dhawraa, Laakiinse kii jidadkiisa fudaydsadaa wuu dhiman doonaa.
El que guarda el mandamiento guarda su alma, mas el que menosprecia sus caminos morirá.
17 K ii miskiinka u naxaa Rabbiguu wax amaahiyaa, Oo wanaaggii uu sameeyeyna wuu u celin doonaa.
El que se apiada del pobre presta al Señor, y El lo recompensará por su buena obra.
18 W iilkaaga edbi intay rajo jirto, Laakiinse naftaada ha ku qasbin si uu u dhinto.
Corrige a tu hijo mientras hay esperanza, pero no desee tu alma causarle la muerte.
19 N inkii cadho badan waa la taqsiiri doonaa, Waayo, haddaad mar isaga samatabbixiso, haddana waa inaad mar kale sidii oo kale ku samaysaa.
El hombre de gran ira llevará el castigo, porque si tú lo rescatas, tendrás que hacerlo de nuevo.
20 T alada maqal, oo edbinta qaado, Si aad ugu dambaystaada caqli u yeelatid.
Escucha el consejo y acepta la corrección, para que seas sabio el resto de tus días.
21 N in qalbigiisa waxaa ku jira hindisooyin badan, Habase ahaatee waxaa taagnaan doonta talada Rabbiga.
Muchos son los planes en el corazón del hombre, mas el consejo del Señor permanecerá.
22 N in waxaa loo doonayaa waa raxmaddiisa, Oo miskiinkuna waa ka wanaagsan yahay beenaalaha.
Lo que es deseable en un hombre es su bondad, y es mejor ser pobre que mentiroso.
23 K ii Rabbiga ka cabsada waxaa loo kaxeeyaa xagga nolosha, Wuuna sii dheregsanaan doonaa, Oo sharna loo keeni maayo.
El temor del Señor conduce a la vida, para dormir satisfecho sin ser tocado por el mal.
24 N inkii caajis ahu wuxuu gacanta geliyaa xeedhada, Oo mar dambe xagga afkiisa uma soo celiyo.
El perezoso mete su mano en el plato, y ni aun a su boca la llevará.
25 K an wax quudhsada garaac, oo garaadlaawaha ayaa miyir yeelan doona, Oo kii garasho leh canaano, oo isna aqoon buu sii korodhsan doonaa.
Golpea al escarnecedor y el ingenuo se volverá astuto, pero reprende al inteligente y ganará conocimiento.
26 K ii aabbihiis kharriba, hooyadiisna erya, Waa wiil ceeb keena oo cay soo jiida.
El que asalta a su padre y echa fuera a su madre es un hijo que trae vergüenza y desgracia.
27 W iilkaygiiyow ka joogso in markaad edbinta maqashid Aad dabadeed hadalka aqoonta ka ambatid.
Cesa, hijo mío, de escuchar la instrucción, y te desviarás de las palabras de sabiduría.
28 M arkhaatigii waxmatare ahu gartuu quudhsadaa, Oo kan sharka leh afkiisuna wuxuu liqaa xumaan.
El testigo perverso se burla de la justicia, y la boca de los impíos esparce iniquidad.
29 K uwa wax quudhsada waxaa loo diyaariyey xukunno, Oo dhabarka nacasyadana waxaa loo diyaariyey karbaash.
Los juicios están preparados para los escarnecedores, y los azotes para la espalda de los necios.