1 K ur mbretëresha e Shebës dëgjoi të flitet për famën e Salomonit, ajo vajti në Jeruzalem për ta vënë në provë Salomonin me pyetje të vështira, e shoqëruar nga shumë njerëz, me deve të ngarkuara me aroma dhe me një sasi të madhe ari dhe gurësh të çmuar; ajo shkoi tek Salomoni dhe foli me të për të gjitha gjërat që kishte në zemër.
Когда царица Шевы услышала о славе Соломона, она пришла в Иерусалим, чтобы испытать его трудными вопросами. Прибыв с очень большой свитой, с верблюдами, везущими пряности, великим множеством золота и драгоценных камней, она пришла к Соломону и говорила с ним обо всем, что было у нее на сердце.
2 S alomoni iu përgjigj të gjitha pyetjeve të saj, dhe nuk pati asnjë gjë të fshehur për Salomonin që ai nuk dinte ta shpjegonte.
Соломон ответил на все ее вопросы: для него не было ничего слишком трудного, чего он не смог бы ей объяснить.
3 K ur mbretëresha e Shebës pa diturinë e Salomonit dhe shtëpinë që kishte ndërtuar,
Когда царица Шевы увидела мудрость Соломона и дворец, который он построил, увидела,
4 g jellërat e tryezës së tij, banesat e shërbëtorëve të tij, shërbimin e kamerierëve të tij dhe rrobat e tyre, kupëmbajtësit e tij dhe rrobat e tyre, si dhe olokaustet që ai ofronte në shtëpinë e Zotit, ajo mbeti e mahnitur.
что за яства у него на столе, что за жилища у его приближенных, как прислуживают его слуги, как они одеты, каковы у него виночерпии, как одеты они, и какие всесожжения он совершает в доме Господа, у нее захватило дух.
5 P astaj i tha mbretit: "Ishte, pra, e vërtetë ajo që kisha dëgjuar në vendin tim përsa u përket fjalëve të tua dhe diturisë sate.
Она сказала царю: – Молва, которую я слышала в своей стране о твоих делах и мудрости, правдива,
6 P or nuk u besova këtyre gjërave deri sa erdha vetë dhe i pashë me sytë e mi; e mirë, pra, nuk më kishin thënë as gjysmën e vëllimit të diturisë sate. Ti e kalon famën që kisha dëgjuar të flitet.
но я не верила слухам, пока не пришла и не увидела это своими глазами. И что же, мне не рассказали и о половине твоей мудрости! Ты далеко превзошел ту молву, что я слышала.
7 L um njerëzit e tu, lum këta shërbëtorë të tu që rrinë gjithnjë para teje dhe dëgjojnë diturinë tënde!
Блаженны твои люди! Блаженны твои приближенные, которые всегда стоят перед тобой и внимают твоей мудрости!
8 Q oftë i bekuar Zoti, Perëndia yt, që të deshi, dhe të vuri mbi fronin e tij si mbret për Zotin, Perëndinë tënd! Duke qenë se Perëndia yt e do Izraelin dhe do ta bëjë të qëndrueshëm përjetë, të ka vendosur si mbret mbi të që të ushtrosh gjykime dhe drejtësi".
Благословен будь Господь, твой Бог, Который благоволит к тебе и посадил тебя царем на Своем престоле, чтобы ты правил для Господа, твоего Бога. Ради любви твоего Бога к Израилю, ради желания утвердить их навеки, Он сделал тебя его царем, чтобы ты поступал справедливо и праведно.
9 P astaj ajo i fali mbretit njëqind e njëzet talenta ari dhe një sasi të madhe aromash dhe gurësh të çmuar. Nuk pati kurrë më aroma si ato që mbretëresha e Shebës i dha mbretit Salomon.
Она подарила царю сто двадцать талантов золота, великое множество пряностей и драгоценных камней. Никогда больше не было пряностей, подобных тем, что царица Шевы подарила царю Соломону.
10 S hërbëtorët e Hiramit dhe shërbëtorët e Salomonit që mbartnin ar nga Ofiri, suallën edhe dru santali dhe gurë të çmuar;
Хирамовы люди и люди Соломона привозили золото из Офира. Еще они привезли красное дерево и драгоценные камни.
11 m e drurin e santalit mbreti bëri shkallë për shtëpinë e Zotit dhe për pallatin mbretëror të tij; ai bëri gjithashtu qeste dhe harpa për këngëtarët. Asnjë vegël si këto nuk ishte parë më përpara në vendin e Judës.
Царь сделал из красного дерева лестницы для Господнего дома и для царского дворца, а также арфы и лиры для музыкантов. Прежде в Иудее не видели ничего подобного.
12 M breti Salomon i dha mbretëreshës së Shebas të gjithë gjërat e dëshiruara që ajo kërkoi, shumë më tepër nga ato që ajo i kishte sjellë mbretit. Pastaj ajo u kthye, duke shkuar me shërbëtorët e saj në vendin e vet.
Царь Соломон подарил царице Шевы все, что она пожелала и о чем просила. Он подарил ей больше, чем она привезла ему. После этого она ушла и вернулась со свитой в свою страну. Богатство и великолепие Соломона (3 Цар. 10: 14-29; 2 Пар. 1: 14-17)
13 P esha e arit që Salomoni merrte çdo vit ishte gjashtëqind e gjashtëdhjetë e gjashtë talenta ari,
Ежегодно Соломон получал по весу шестьсот шестьдесят шесть талантов золота,
14 p ërveç atij që merrte nga tregtarët; edhe tërë mbretërit e Arabisë dhe qeveritarët e vendit i sillnin Salomonit ar dhe argjend.
не считая того дохода, что поступал от купцов и торговцев, и от всех аравийских царей и наместников страны тоже привозили Соломону золото и серебро.
15 M breti Salomon urdhëroi të bëhen dyqind mburoja të mëdha prej ari të rrahur, duke përdorur për secilën prej tyre gjashtëqind sikla ari të rrahur,
Царь Соломон сделал двести больших щитов из кованого золота, на каждый из которых пошло по шестисот бека золота.
16 d he treqind mburoja prej ari të rrahur, për secilën prej tyre përdori treqind sikla ari; pastaj mbreti i vendosi në pallatin e pyllit të Libanit.
Еще он сделал триста маленьких щитов из кованого золота, на каждый из которых ушло по триста бека золота. Царь поместил их во дворце Ливанского леса.
17 M breti bëri gjithashtu një fron të madh prej fildishi, që e veshi me ar të kulluar.
Еще царь сделал огромный трон, выложенный слоновой костью и покрытый чистым золотом.
18 F roni kishte shtatë shkallëza dhe një stol prej ari, që ishin të lidhura me fronin; kishte krahë në anët e fronit dhe dy luanë rrinin pranë krahëve.
У трона было шесть ступенек, и к нему было прикреплено золотое подножие. По обеим сторонам сиденья были подлокотники, и у каждого из них стояло по льву.
19 D ymbëdhjetë luanë rrinin në të dy anët e skajeve të gjashtë shkallëzave. Asgjë e tillë nuk ishte bërë në një mbretëri tjetër.
Двенадцать львов стояло на шести ступеньках – по одному с каждой стороны каждой ступеньки. Никогда ничего подобного не делалось ни в каком другом царстве.
20 T ë gjitha kupat për pijet e mbretit Salomon ishin prej ari, madje edhe ato të pallatit të pyllit të Libanit ishin prej ari të kulluar. Në kohën e Salomonit argjendi në të vërtetë nuk kishte asnjë vlerë.
Все чаши царя Соломона были золотыми, и вся домашняя утварь во дворце Ливанского леса была из чистого золота. Серебряного ничего не было, потому что серебро в дни Соломона ни во что не ценилось.
21 S epse anijet e mbretit shkonin në Tarshish me shërbëtorët e Hiramit; dhe një herë çdo tre vjet vinin anijet e Tarshishit, duke sjellë ar, argjend, fildish, majmunë dhe pallonj.
На море у царя был флот из таршишских кораблей, с командой из слуг Хирама. Раз в три года корабли возвращались, привозя золото, серебро, слоновую кость, обезьян и павлинов.
22 K ështu mbreti Salomon ua kaloi për pasuri dhe dituri tërë mbretërve të dheut.
Царь Соломон превосходил богатством и мудростью всех царей земли.
23 T ërë mbretërit e dheut kërkonin praninë e Salomonit për të dëgjuar diturinë që Perëndia i kishte vënë në zemër.
Все они искали встречи с Соломоном, чтобы послушать мудрости, которую вложил в его сердце Бог.
24 S ecili prej tyre i çonte dhuratën e vet: sende argjendi, sende ari, rroba, armë, aroma, kuaj dhe mushka, një sasi të caktuar çdo vit.
Всякий приходящий приносил дары – изделия из серебра и золота, одежды, оружие и пряности, лошадей и мулов, и так – из года в год.
25 S alomoni kishte katër mijë stalla për kuajt dhe për qerret dhe dymbëdhjetë mijë kalorës, që i shpërndau në qytetet për qerret dhe në Jeruzalem pranë tij.
У Соломона было четыре тысячи стойл для коней и колесниц и двенадцать тысяч коней, которых он держал в колесничных городах и у себя, в Иерусалиме.
26 K ështu ai sundoi mbi tërë mbretërit nga Lumi deri në vendin e Filistejve dhe në kufi me Egjiptin.
Он правил всеми царями от Реки до земли филистимлян, до самой границы Египта.
27 M breti veproi në mënyrë të tillë që në Jeruzalem argjendi të ishte i rëndomtë si gurët dhe kedrat të bollshëm si fiku i Egjiptit në fusha.
В его правление серебро в Иерусалиме ценилось не выше простых камней, а кедра было так же много, как тутовых деревьев в предгорьях Иудеи.
28 S alomonit i sillnin kuaj nga Egjipti dhe nga të gjitha vendet.
Кони Соломона поставлялись из Египта и из других стран. Смерть Соломона (3 Цар. 11: 41-43)
29 P jesa tjetër e bëmave të Salomonit, nga të parat deri në të fundit, a nuk janë vallë të shkruara në librin e Nathanit, profetit, në profecinë e Ahijahut nga Shilohu dhe në vegimet e Idos, shikuesit, mbi Jeroboamin, birin e Nebatit?
А прочие события правления Соломона, от первых до последних, то разве не описаны они в записях пророка Нафана, в пророчестве Ахии из Шило и в видениях провидца Иддо о Иеровоаме, сыне Навата?
30 S alomoni mbretëroi në Jeruzalem mbi tërë Izraelin dyzet vjet.
Соломон правил в Иерусалиме всем Израилем сорок лет.
31 P astaj Salomoni pushoi bashkë me etërit e tij dhe e varrosën në qytetin e Davidit, atit të tij. Në vend të tij mbretëroi i biri, Roboami.
Потом он упокоился с предками и был похоронен в городе Давида, своего отца. А Ровоам, его сын, стал царем вместо него.