1 С ын мой, не забывай моего поучения и в сердце храни мои повеления;
Wiilkaygiiyow, waxbariddayda ha illoobin, Laakiin qalbigaagu amarradayda ha hayo,
2 о ни продлят твою жизнь на много лет и принесут тебе мир.
Waayo, iyagu waxay kuu kordhin doonaan Maalmo badan iyo cimri dheer iyo nabad.
3 Д а не покинут тебя любовь и верность; обвяжи ими свою шею, запиши их на дощечке сердца.
Naxariista iyo runtu yaanay kaa tegin, Iyaga qoorta ku xidh, Oo looxa qalbigaaga ku qor,
4 Т огда ты найдешь расположение и доброе имя у Бога и у людей.
Sidaasaad Ilaah iyo dadka hortooda Nicmo iyo sharaf uga heli doontaa.
5 Д оверяй Господу от всего сердца и не полагайся на собственный разум;
Qalbigaaga dhammaantii Rabbiga ku aamin, Oo waxgarashadaadana ha isku hallayn.
6 п ознавай Его во всех своих путях, и стези твои Он сделает ровными.
Jidadkaaga oo dhan isaga ku qiro, Oo isna waddooyinkaaguu toosin doonaa.
7 Н е будь мудрецом в своих глазах; бойся Господа и избегай зла.
Ha isla weynaan; Rabbiga ka cabso; oo sharka ka fogow.
8 Э то принесет здоровье твоему телу и укрепит твои кости.
Taasu waxay xundhurtaada u noqon doontaa caafimaad, Oo lafahaagana waxay u noqon doontaa dhuux.
9 Ч ти Господа своим достоянием, первыми плодами от всех своих урожаев.
Rabbiga ku murwee maalkaaga Iyo midhaha ugu horreeya waxa kuu kordha oo dhan;
10 Т огда наполнятся до отказа твои амбары, и молодое вино переполнит твои давильни.
Sidaasay maqsinnadaadu barwaaqo uga buuxsami doonaan, Macsarooyinkaaguna waxay la buuxdhaafi doonaan khamri cusub.
11 С ын мой, не отвергай наказания Господнего и не злись на Его укор,
Wiilkaygiiyow, Rabbiga edbintiisa ha quudhsan, Oo canaantiisana ha ka daalin,
12 в едь Господь обличает того, кого любит, как отец – сына, который ему угоден.
Waayo, Rabbigu ninkuu jecel yahay wuu canaantaa Sida aabbe u canaanto wiilkii uu ku faraxsan yahay.
13 Б лажен тот, кто находит мудрость, и человек, который обретает понимание,
Waxaa barakaysan ninkii xigmadda hela, Iyo ninkii waxgarashada mulkiya.
14 п отому что мудрость выгоднее серебра, и приносит больший доход, чем золото.
Waayo, baayacmushtarigeedu waa ka sii wanaagsan yahay baayacmushtariga lacagta, Oo faa'iidadeeduna waa ka sii wanaagsan tahay dahabka saafiga ah.
15 О на дороже драгоценных камней; ничто из желаемого тобой не сравнится с ней.
Way ka sii qaalisan tahay luulka, Oo waxaad jeclaan kartid oo dhanna iyada lalama simo.
16 Д олгая жизнь – в ее правой руке, а в левой ее руке – богатство и слава.
Gacanteeda midig waxaa ku jira cimri dheeri; Gacanteeda bidixna waxaa ku jira hodonnimo iyo sharaf.
17 П ути ее – пути приятные, и все стези ее – мирные.
Jidadkeedu waa jidad farxadeed, Oo waddooyinkeeda oo dhammuna waa nabad.
18 Д ерево жизни она для тех, кто ею овладеет; счастливы те, кто ее удержит.
Kuwii iyada qabsada waxay u tahay geed nololeed; Oo waxaa barakaysan ku alla kii iyada xajista.
19 М удростью Господь основал землю, разумом утвердил небеса;
Rabbigu wuxuu dhulka ku aasaasay xigmadda, Oo samooyinkana wuxuu ku dhisay waxgarashada.
20 з нанием Его разверзлись бездны, и сочатся росой облака.
Aqoontiisa ayaa moolalku ku dillaaceen, Oo cirkuna wuxuu soo daadiyaa sayax.
21 С ын мой, храни здравомыслие и рассудительность, не теряй их из вида;
Wiilkaygiiyow, waxyaalahanu yaanay indhahaaga ka tegin. Xigmadda iyo digtoonaanta xajiso.
22 д ля тебя они будут жизнью, украшением для твоей шеи.
Sidaasay naftaada nolol ugu noqon doonaan, Qoortaadana nimco.
23 Т огда пойдешь по пути своему в безопасности, и ноги твои не споткнутся.
Markaasaad jidkaaga ammaan ku mari doontaa, Oo cagtaaduna ma turunturoon doonto.
24 К огда ляжешь, не будешь бояться, когда ляжешь, твой сон будет сладок.
Markaad jiifsatidna ma cabsan doontid; Haah, waad jiifsan doontaa, oo hurdadaaduna way kuu macaanaan doontaa.
25 Н е бойся внезапной беды и гибели, что поразит нечестивых,
Ha ka baqin cabsi kedis ah, Iyo baabbi'inta kuwa sharka leh toona markii ay timaado.
26 п отому что Господь будет твоей надеждой и сохранит твои ноги от западни.
Waayo, Rabbigu wuxuu kuu ahaan doonaa Kan aad ku kalsoonaan karto. Oo cagtaadana wuu dhawri doonaa si aan loo qabsan.
27 Н е отказывай в благе тем, кто его достоин, когда это в твоей власти.
Wanaag ha u diidin kuwa uu ku habboon yahay in loo sameeyo, Markaad awood u leedahay inaad u samayso.
28 Н е говори ближнему: «Приходи-ка попозже, я дам тебе завтра», – когда у тебя есть то, что он просит.
Deriskaaga ha ku odhan, Tag oo soo noqo, Berri baan ku siin doonaaye, Haddii aad markaas haysid.
29 Н е замышляй зла против ближнего, который без опаски живет с тобой рядом.
Deriskaaga innaba xumaan ha u fikirin, Maxaa yeelay, isagu nabadgelyo buu kuu ag fadhiyaa.
30 Н е ссорься ни с кем без повода, когда тебе не причинили зла.
Ninna sababla'aan ha kula diririn, Haddaanu xumaan kugu samayn.
31 Н е завидуй жестокому и не избирай ни одного из его путей,
Ha ka hinaasin nin dadka dulmiya, Oo jidadkiisana midnaba ha dooran.
32 п отому что мерзок Господу коварный, а праведным Он доверяет.
Maxaa yeelay, kuwa qalloocanu waa u karaahiyo Rabbiga, Laakiinse wuxuu sir la leeyahay kuwa qumman.
33 Н а доме нечестивого – Господне проклятие, но жилище праведных Он благословляет.
Rabbigu wuxuu inkaaraa guriga kii shar leh, Laakiinse rugta kuwa xaqa ah wuu barakeeyaa.
34 О н высмеивает насмешников, но смиренным Он дает благодать.
Hubaal kuwa wax quudhsada ayuu isagu quudhsadaa, Kuwa is-hoosaysiiyase nicmuu siiyaa.
35 М удрые унаследуют славу, а глупцы получат бесчестие.
Kuwa xigmadda leh waxay dhaxli doonaan sharaf, Laakiinse nacasyadu waxay u dallici doonaan ceeb.