1 ¶ Hijo mío, no te olvides de mi ley; y tu corazón guarde mis mandamientos;
Wiilkaygiiyow, waxbariddayda ha illoobin, Laakiin qalbigaagu amarradayda ha hayo,
2 p orque largura de días y años de vida y paz te aumentarán.
Waayo, iyagu waxay kuu kordhin doonaan Maalmo badan iyo cimri dheer iyo nabad.
3 M isericordia y verdad no te desamparen; átalas a tu cuello, escríbelas en la tabla de tu corazón;
Naxariista iyo runtu yaanay kaa tegin, Iyaga qoorta ku xidh, Oo looxa qalbigaaga ku qor,
4 y hallarás gracia y buena opinión en los ojos de Dios y de los hombres.
Sidaasaad Ilaah iyo dadka hortooda Nicmo iyo sharaf uga heli doontaa.
5 F íate del SEÑOR de todo tu corazón, y no estribes en tu propia prudencia.
Qalbigaaga dhammaantii Rabbiga ku aamin, Oo waxgarashadaadana ha isku hallayn.
6 R econócelo en todos tus caminos, y él enderezará tus veredas.
Jidadkaaga oo dhan isaga ku qiro, Oo isna waddooyinkaaguu toosin doonaa.
7 ¶ No seas sabio en tu propia opinión; teme al SEÑOR, y apártate del mal;
Ha isla weynaan; Rabbiga ka cabso; oo sharka ka fogow.
8 p orque será medicina a tu ombligo, y tuétano a tus huesos.
Taasu waxay xundhurtaada u noqon doontaa caafimaad, Oo lafahaagana waxay u noqon doontaa dhuux.
9 H onra al SEÑOR de tu sustancia, y de las primicias de todos tus frutos;
Rabbiga ku murwee maalkaaga Iyo midhaha ugu horreeya waxa kuu kordha oo dhan;
10 y serán llenos tus alfolíes con abundancia, y tus lagares rebosarán de mosto.
Sidaasay maqsinnadaadu barwaaqo uga buuxsami doonaan, Macsarooyinkaaguna waxay la buuxdhaafi doonaan khamri cusub.
11 N o deseches, hijo mío, el castigo del SEÑOR; ni te fatigues de su corrección;
Wiilkaygiiyow, Rabbiga edbintiisa ha quudhsan, Oo canaantiisana ha ka daalin,
12 p orque el SEÑOR castiga al que ama y quiere, como el padre al hijo.
Waayo, Rabbigu ninkuu jecel yahay wuu canaantaa Sida aabbe u canaanto wiilkii uu ku faraxsan yahay.
13 ¶ Bienaventurado el hombre que halló la sabiduría, y que saca a luz la inteligencia;
Waxaa barakaysan ninkii xigmadda hela, Iyo ninkii waxgarashada mulkiya.
14 p orque su mercadería es mejor que la mercadería de la plata, y sus frutos más que el oro fino.
Waayo, baayacmushtarigeedu waa ka sii wanaagsan yahay baayacmushtariga lacagta, Oo faa'iidadeeduna waa ka sii wanaagsan tahay dahabka saafiga ah.
15 M ás preciosa es que las piedras preciosas; y todo lo que puedes desear, no se puede comparar a ella.
Way ka sii qaalisan tahay luulka, Oo waxaad jeclaan kartid oo dhanna iyada lalama simo.
16 L argura de días trae en su mano derecha; en su izquierda riquezas y honra.
Gacanteeda midig waxaa ku jira cimri dheeri; Gacanteeda bidixna waxaa ku jira hodonnimo iyo sharaf.
17 S us caminos son caminos deleitosos, y todas sus veredas paz.
Jidadkeedu waa jidad farxadeed, Oo waddooyinkeeda oo dhammuna waa nabad.
18 E lla es árbol de vida a los que de ella echan mano; y bienaventurados son los que la mantienen.
Kuwii iyada qabsada waxay u tahay geed nololeed; Oo waxaa barakaysan ku alla kii iyada xajista.
19 E l SEÑOR con sabiduría fundó la tierra; afirmó los cielos con inteligencia.
Rabbigu wuxuu dhulka ku aasaasay xigmadda, Oo samooyinkana wuxuu ku dhisay waxgarashada.
20 C on su ciencia se partieron los abismos, y destilan el rocío los cielos.
Aqoontiisa ayaa moolalku ku dillaaceen, Oo cirkuna wuxuu soo daadiyaa sayax.
21 ¶ Hijo mío, no se aparten de tus ojos; guarda la sabiduría y el consejo;
Wiilkaygiiyow, waxyaalahanu yaanay indhahaaga ka tegin. Xigmadda iyo digtoonaanta xajiso.
22 y serán vida a tu alma, y gracia a tu cuello.
Sidaasay naftaada nolol ugu noqon doonaan, Qoortaadana nimco.
23 E ntonces andarás por tu camino confiadamente, y tu pie no tropezará.
Markaasaad jidkaaga ammaan ku mari doontaa, Oo cagtaaduna ma turunturoon doonto.
24 C uando te acostares, no tendrás temor; antes te acostarás, y tu sueño será suave.
Markaad jiifsatidna ma cabsan doontid; Haah, waad jiifsan doontaa, oo hurdadaaduna way kuu macaanaan doontaa.
25 N o tendrás temor del pavor repentino, ni de la ruina de los impíos cuando viniere;
Ha ka baqin cabsi kedis ah, Iyo baabbi'inta kuwa sharka leh toona markii ay timaado.
26 p orque el SEÑOR será tu confianza, y él guardará tu pie para que no seas tomado.
Waayo, Rabbigu wuxuu kuu ahaan doonaa Kan aad ku kalsoonaan karto. Oo cagtaadana wuu dhawri doonaa si aan loo qabsan.
27 ¶ No detengas el bien de sus dueños, cuando tuvieres poder para hacerlo.
Wanaag ha u diidin kuwa uu ku habboon yahay in loo sameeyo, Markaad awood u leedahay inaad u samayso.
28 N o digas a tu prójimo: Ve, y vuelve, y mañana te daré; cuando tienes contigo qué darle.
Deriskaaga ha ku odhan, Tag oo soo noqo, Berri baan ku siin doonaaye, Haddii aad markaas haysid.
29 N o pienses mal contra tu prójimo, estando él confiado de ti.
Deriskaaga innaba xumaan ha u fikirin, Maxaa yeelay, isagu nabadgelyo buu kuu ag fadhiyaa.
30 N o pleitees con alguno sin razón, si él no te ha hecho agravio.
Ninna sababla'aan ha kula diririn, Haddaanu xumaan kugu samayn.
31 N o envidies al hombre injusto, ni escojas alguno de sus caminos.
Ha ka hinaasin nin dadka dulmiya, Oo jidadkiisana midnaba ha dooran.
32 P orque el perverso es abominado del SEÑOR; mas su secreto es con los rectos.
Maxaa yeelay, kuwa qalloocanu waa u karaahiyo Rabbiga, Laakiinse wuxuu sir la leeyahay kuwa qumman.
33 L a maldición del SEÑOR está en la casa del impío; mas él bendecirá la morada de los justos.
Rabbigu wuxuu inkaaraa guriga kii shar leh, Laakiinse rugta kuwa xaqa ah wuu barakeeyaa.
34 C iertamente él escarnecerá a los escarnecedores, y a los humildes dará gracia.
Hubaal kuwa wax quudhsada ayuu isagu quudhsadaa, Kuwa is-hoosaysiiyase nicmuu siiyaa.
35 L os sabios heredarán la honra; mas los locos sostendrán deshonra.
Kuwa xigmadda leh waxay dhaxli doonaan sharaf, Laakiinse nacasyadu waxay u dallici doonaan ceeb.