1 Đ ây là tên các con trai của Y-sơ-ra-ên, mỗi người đều dẫn người nhà mình đi với Gia-cốp đến xứ Ê-díp-tô:
These are the names of the sons of Israel who came to Egypt with Jacob. Each one came with those of his house:
2 R u-bên, Si-mê-ôn, Lê-vi và Giu-đa;
Reuben, Simeon, Levi, Judah,
3 Y -sa-ca, Sa-bu-lôn và Bên-gia-min;
Issachar, Zebulun, Benjamin,
4 Đ an, Nép-ta-li, Gát, và A-se.
Dan, Naphtali, Gad, and Asher.
5 H ết thảy những người bởi Gia-cốp sanh ra, được bảy mươi người; Giô-sép đã ở tại xứ Ê-díp-tô.
There were seventy people in Jacob’s family. But Joseph was already in Egypt.
6 V ả, Giô-sép và anh em người cùng mọi kẻ đồng đời đó đều chết hết.
Joseph and all his brothers died and all their families of that time.
7 C on cháu Y-sơ-ra-ên thêm nhiều lạ lùng, nẩy nở ra, và trở nên rất cường thạnh; cả xứ đều đầy dẫy.
But the sons of Israel had many children, and the people became many in number. There were so many that the land was filled with them.
8 N hưng bấy giờ tại nước Ê-díp-tô, có một vua mới lên ngôi, chẳng quen biết Giô-sép.
Then a new king came into power over Egypt. He did not know Joseph.
9 V ua phán cùng dân mình rằng: Nầy, dân Y-sơ-ra-ên đông và mạnh hơn chúng ta;
He said to his people, “See, the people of Israel are too many and too powerful for us.
10 h è! ta hãy dùng chước khôn ngoan đối cùng họ, kẻo họ thêm nhiều lên, một mai nếu có cơn chinh chiến xảy đến, họ sẽ hiệp cùng quân nghịch đánh lại ta, và ra khỏi xứ chăng.
Come, let us be wise in how we act towards them, or they will become more in number. If there is a war, they might join with those who hate us. They might fight against us and then leave the land.”
11 V ậy, người Ê-díp-tô bèn đặt các kẻ đầu xâu để bắt dân Y-sơ-ra-ên làm xâu khó nhọc; họ xây thành Phi-thom và Ram-se dùng làm kho tàng cho Pha-ra-ôn.
So they put men in power over them to make them work hard. And they built the store-cities Pithom and Raamses for Pharaoh the king.
12 N hưng người Ê-díp-tô càng bắt làm khó nhọc chừng nào, dân Y-sơ-ra-ên càng thêm nhiều lên, và tràn ra chừng nấy. Người Ê-díp-tô bèn đem lòng ghen ghét dân Y-sơ-ra-ên,
But the more the Egyptians made them suffer, the more they became until they spread throughout the land. So the Egyptians were afraid of the people of Israel.
13 b ắt làm công việc nhọc nhằn,
The Egyptians made the people of Israel work very hard.
14 g ây cho đời dân ấy nên cay đắng, vì nỗi khổ sở nhồi đất, làm gạch và mọi việc khác ở ngoài đồng. Các công việc nầy người Ê-díp-tô bắt dân Y-sơ-ra-ên làm nhọc nhằn lắm.
They made their lives bitter with hard work building with stones and with all kinds of work in the field. They made them work very hard.
15 V ua xứ Ê-díp-tô cũng phán cùng các bà mụ của dân Hê-bơ-rơ, một người tên Siếp-ra và một người tên Phu -a,
Then the king of Egypt spoke to the Hebrew nurses. The name of one was Shiphrah. The name of the other was Puah.
16 m à rằng: Khi các ngươi đi rước thai cho người đàn bà Hê-bơ-rơ, hễ thấy sanh con trai, thì hãy làm cho chết đi; còn con gái, thì hãy để cho sống.
He said, “When you are helping the Hebrew women to give birth, and see the baby before the mother does, if it is a son, kill him. But if it is a daughter, let her live.”
17 N hưng các bà mụ kính sợ Đức Chúa Trời, chẳng làm theo lời vua Ê-díp-tô phán dặn, đều để cho các con trai sống hết.
But the nurses feared God. They did not do what the king of Egypt told them. They let the boys live.
18 V ua xứ Ê-díp-tô bèn đòi những bà mụ mà phán rằng: Sao các ngươi làm như vậy, để cho những con trai sống?
So the king of Egypt called the nurses and said to them, “Why have you done this, and let the boys live?”
19 C ác bà mụ tâu rằng: Aáy tại người đàn bà Hê-bơ-rơ chẳng phải như người đàn bà Ê-díp-tô; vì họ mạnh khỏe hơn, đã sanh nở trước khi mụ đến.
The nurses answered Pharaoh, “Because the Hebrew women are not like the Egyptian women. They are strong. They give birth before the nurse comes to them.”
20 Đ ức Chúa Trời ban ơn cho những bà mụ; dân sự gia thêm và trở nên đông đúc.
So God was good to the nurses. And the people became many and strong.
21 A áy vậy, vì bà mụ có lòng kính sợ Đức Chúa Trời, nên Ngài làm cho nhà họ được thạnh vượng.
Because the nurses feared God, He gave them families.
22 P ha-ra-ôn bèn truyền lịnh cho cả dân mình rằng: Phàm con trai của dân Hê-bơ-rơ mới sanh, hãy liệng xuống sông; còn con gái, thì để cho sống.
Then Pharaoh told all his people, “Throw every son who is born to the Hebrews into the Nile. But keep every daughter alive.”