1 G ia-cốp cứ đi đường, có thiên sứ Đức Chúa Trời gặp người.
Jacob went on his way, and God’s angels met him.
2 K hi Gia-cốp thấy các vị nầy, nói rằng: Aáy là trại quân của Đức Chúa Trời! Nên người đặt tên chỗ đó là Ma-ha-na-im.
When Jacob saw them, he said, “This is God’s camp!” So he gave the place the name Mahanaim.
3 G ia-cốp sai sứ giả đến trước cùng Ê-sau, anh mình, trong xứ Sê -i-rơ thuộc về địa-phận Ê-đôm;
Jacob sent men to carry news before him to his brother Esau in the land of Seir, the country of Edom.
4 n gười bèn dặn rằng: Các ngươi hãy thưa cùng Ê-sau, chúa ta như vầy: Gia-cốp, kẻ tôi tớ chúa, có nói như vầy rằng: Tôi đã ngụ tại nhà La-ban đến ngày nay;
He told them, “Say this to my lord Esau: ‘Your servant Jacob says, “I have been living with Laban, and stayed there until now.
5 c ó bò, lừa, chiên, tôi trai, tớ gái; vậy, xin sai đi nói cho chúa hay trước, hầu cho nhờ được ơn trước mặt chúa tôi.
I have cattle and donkeys and flocks and men and women servants. And I have sent to tell my lord, hoping to find favor in your eyes.’”
6 C ác sứ giả trở về nói cùng Gia-cốp rằng: Chúng tôi đã đi đến Ê-sau, anh của chủ; nầy người đương đem bốn trăm người đến để rước chủ.
The men that carried the news returned to Jacob and said, “We came to your brother Esau. He is coming to meet you, and four hundred men are with him.”
7 G ia-cốp rất sợ hãi và sầu não, bèn chia các dân đi theo, cùng các bầy chiên, bò, lạc đà ra làm hai đội, mà rằng:
Then Jacob was afraid and troubled. And he divided the people who were with him, and the flocks and cattle and camels, into two groups.
8 N ếu Ê-sau đến hãm đánh một trong hai đội, thì đội còn lại sẽ thoát được.
For he said, “If Esau comes to the one group and destroys it, then the other group will get away.”
9 Đ oạn, Gia-cốp cầu rằng: Hỡi Đức Chúa Trời của tổ phụ Áp-ra-ham tôi! Đức Chúa Trời của cha Y-sác tôi, tức là Đức Giê-hô-va! Ngài có phán dạy tôi rằng: Hãy trở về xứ ngươi và nơi bà con ngươi, rồi ta sẽ làm ơn cho ngươi!
Then Jacob said, “O God of my father Abraham and God of my father Isaac, O Lord, Who said to me, ‘Return to your country and to those of your family, and I will bring good to you.’
10 T ôi lấy làm hèn mọn không đáng chịu các ân huệ và các điều thành thực mà Ngài đã làm cho kẻ tôi tớ Ngài; vì lúc trước khi qua sông Giô-đanh chỉ có cây gậy tôi, mà ngày nay tôi lại trở nên hai đội quân nầy.
I have not earned any of the loving-kindness and faith which You have shown to your servant. For I had crossed this Jordan with only my walking stick. And now I have become two large groups.
11 V ậy, cầu xin Đức Chúa Trời giải cứu tôi khỏi tay Ê-sau, anh tôi, vì e người đến đánh tôi và đánh luôn mẹ với con nữa.
Save me, I pray, from the hand of my brother, from the power of Esau. For I am afraid of him. I am afraid he will come and kill us all, the mothers with the children.
12 V ả, Ngài có nói rằng: Quả thật vậy, ta sẽ làm ơn cho ngươi, và làm cho dòng dõi ngươi đông như cát bãi biển, người ta sẽ không biết sao đếm được, vì đông đúc quá.
But You said, ‘I will bring good to you. I will make your children like the sand of the sea. There will be too many to number.’”
13 N gười ở ban đêm tại đó, lấy các vật có hiện trong tay để làm một của lễ dâng cho Ê-sau, anh mình,
So Jacob stayed there that night. Then he chose a gift from what he had for his brother Esau:
14 l à hai trăm dê cái và hai chục dê đực; hai trăm chiên cái và hai chục chiên đực;
Two hundred female goats, twenty male goats, two hundred female sheep, twenty rams,
15 b a chục lạc đà cái có con đương bú, bốn chục bò cái và mười bò đực; hai chục con lừa cái và mười lừa con.
thirty milk camels and their young ones, forty cows, ten bulls, twenty female donkeys and ten male donkeys.
16 R ồi, giao mỗi bầy riêng ra nơi tay đầy tớ mình và dặn rằng: Các ngươi hãy đi trước ta và dẫn bầy nầy cách một khoảng đến bầy kia.
He put them into the care of his servants, every group of animals by itself. Then he said to his servants, “Go in front of me. And keep the groups of animals apart.”
17 N gười dặn tên dẫn bầy đi trước hết như vầy: Khi Ê-sau, sanh ta, gặp và hỏi ngươi rằng: Ngươi ở với ai, đi đâu, và bầy súc vật trước mặt ngươi đó thuộc về ai?
He told the one in front, “When my brother Esau meets you and asks, ‘To whom do you belong, and where are you going, and who owns these animals in front of you?’
18 t hì hãy thưa rằng: Của Gia-cốp, kẻ tôi tớ chúa; ấy là một lễ gởi dâng cho Ê-sau, chúa tôi; và nầy, chánh mình người đương theo sau.
then you say, ‘These belong to your servant Jacob. It is a gift sent to my lord Esau. And he is coming behind us.’”
19 G ia-cốp cũng dặn y lời cho tên dẫn bầy thứ nhì, thứ ba và hết thảy người theo coi chừng các bầy, và lại nói: Khi gặp Ê-sau, các ngươi hãy nhớ lời đó,
He also told the second and the third and all those who followed the animals, “This is what you are to say to Esau when you meet him.
20 v à nói như vầy: Nầy, Gia-cốp, kẻ tôi tớ chúa, đương theo sau chúng tôi. Vì người thầm nghĩ rằng: Mình đem lễ nầy dâng trước cho Ê-sau nguôi giận đã, rồi mình sẽ giáp mặt sau; có lẽ người tiếp rước mình một cách thuận hiệp đó.
And be sure to say, ‘Your servant Jacob is coming behind us.’” For he said, “I will take away his anger with the gift that goes in front of me. Then when I meet him, he might receive me.”
21 V ậy, lễ nầy đem đi trước, còn người, đêm đó ở lại trại.
So the gift went in front of him, while he stayed that night in the tent. Jacob’s Name Is Changed to Israel
22 B an đêm, người thức dậy, dẫn hai vợ, hai tên đòi và mười một đứa con mình đi qua rạch Gia-bốc.
But he got up that same night and crossed the Jabbok River, with his two wives, the two women who served him, and his eleven children.
23 N gười đem họ qua rạch, và hết thảy của cải mình qua nữa.
He took them and sent them to the other side of the river with all that he had.
24 V ả, một mình Gia-cốp ở lại; thì có một người vật lộn với mình được rạng đông.
Then Jacob was left alone. And a man fought with him until morning.
25 K hi người đó thấy mình không thắng nổi, bèn đánh vào xương hông Gia-cốp; xương hông liền trặt trong khi vật lộn.
When the man saw that he was not winning he touched the joint of Jacob’s thigh. And Jacob’s thigh was put out of joint while he fought with him.
26 N gười đó bèn nói: Trời đã rạng đông rồi; thôi để cho ta đi; nhưng Gia-cốp đáp rằng: Tôi chẳng cho người đi đâu, nếu người không ban phước cho tôi.
The man said, “Let me go. For the morning has come.” But Jacob said, “I will not let you go unless you pray that good will come to me.”
27 N gười đó hỏi: Tên ngươi là chi? Đáp rằng: Tên tôi là Gia-cốp.
The man asked him, “What is your name?” He said, “Jacob.”
28 N gười lại nói: Tên ngươi sẽ chẳng làm Gia-cốp nữa, nhưng tên là Y-sơ-ra-ên, vì ngươi đã có vật lộn cùng Đức Chúa Trời và người ta; ngươi đều được thắng.
And the man said, “Your name will no longer be Jacob, but Israel. For you have fought with God and with men, and have won.”
29 G ia-cốp hỏi: Xin cho tôi biết tên người. Đáp rằng: Làm sao ngươi hỏi tên ta? Rồi người nầy ban phước cho Gia-cốp tại đó.
Then Jacob asked him, “Tell me, what is your name?” But he said, “Why is it that you ask my name?” And there he prayed that good would come to Jacob.
30 G ia-cốp đặt tên chỗ đó là Phê-ni-ên, và nói rằng: Tôi đã thấy Đức Chúa Trời đối mặt cùng tôi và linh hồn tôi được giải cứu.
So Jacob gave the place the name of Peniel. For he said, “I have seen God face to face, and yet I am still alive.”
31 K hi qua nơi Phi-ni-ên, thấy mặt trời mọc rồi; và người đi giẹo cẳng.
The sun rose upon him as he passed through Peniel. It was hard to walk on his leg.
32 B ởi cớ đó, cho đến ngày nay dân Y-sơ-ra-ên chẳng bao giờ ăn gân bắp vế của lối xương hông; vì người đó có đánh vào xương hông Gia-cốp, nơi gân của bắp vế.
So to this day the sons of Israel do not eat the meat from inside the joint of the thigh, because he touched this part of the joint on Jacob’s leg.