1 Đ ây là luật lệ ngươi phải truyền cho dân sự:

“Now these are the Laws which you are to give them.

2 N ếu ngươi mua một người đầy tớ Hê-bơ-rơ, nó sẽ hầu việc cho sáu năm; nhưng qua năm thứ bảy nó sẽ được thả ra, không phải thối tiền.

If you buy a Hebrew servant, he will work for six years. In the seventh year he will go free, paying nothing.

3 N ếu nó vào ở một mình, thì sẽ ra một mình; nếu có vợ, thì sẽ ra với vợ.

If he comes alone, he will leave by himself. If he is married, then his wife will leave with him.

4 N ếu người chủ cưới vợ cho, và nếu vợ sanh được con trai hay gái, thì nó sẽ ra một mình, vợ và con thuộc về chủ.

If his owner gives him a wife and she gives birth to his sons or daughters, the wife and her children will belong to her owner, and he will leave by himself.

5 N ếu kẻ tôi mọi nói rằng: Tôi thương chủ, vợ và con tôi, không muốn ra được tự do,

But if the servant says, ‘I love my owner, my wife and my children; I do not care to go free,’

6 t hì người chủ sẽ dẫn nó đến trước mặt Đức Chúa Trời, biểu lại gần cửa hay là cột, rồi lấy mũi dùi xỏ tai; nó sẽ hầu việc người chủ đó trọn đời.

then his owner will bring him to the judges. And he will bring him to the door or the side of the door. There his owner will make a hole in his ear with a sharp object. And he will serve him all his life.

7 N ếu ai bán con gái mình làm con đòi, con gái đó không được ra như các đầy tớ kia.

“If a man sells his daughter to be a female servant, she is not to go free as the male servants do.

8 N ếu chủ trước đã ưng lấy con đòi làm hầu, rồi sau lại chẳng muốn, thì chủ phải biểu chuộc nàng lại, chớ không có phép gạt, rồi đem bán nàng cho kẻ ngoại bang.

If she does not please her owner who has taken her for himself, he will take pay for her to be set free. He does not have the right to sell her to a strange people, because he has not been fair to her.

9 N hưng nếu chủ định để cho con trai mình, thì phải xử với nàng theo phép như con gái mình vậy.

If he takes her for his son, he will act toward her as with a daughter.

10 N ếu chủ có lấy người khác, thì đối với người thứ nhất chẳng được phép giảm đồ ăn, đồ mặc, và tình nghĩa vợ chồng chút nào.

If he marries again, her food, clothing and marriage rights are to stay the same.

11 N ếu người chủ không làm theo ba điều nầy, nàng được phép ra không, chẳng phải thối tiền lại.

And if he will not do these three things for her, then she may go free, without paying any money. Laws about Fighting and Killing

12 K ẻ nào đánh chết một người, sẽ bị xử tử.

“Whoever hits a man so that he dies will be put to death.

13 N hược bằng kẻ đó chẳng phải mưu giết, nhưng vì Đức Chúa Trời đã phú người bị giết vào tay kẻ đó, thì ta sẽ lập cho ngươi một chỗ đặng kẻ giết người ẩn thân.

But if he did not plan to hurt him, but God allowed it to happen, then I will give you a place where he may run to be safe.

14 C òn nhược bằng kẻ nào dấy lên cùng người lân cận mà lập mưu giết người, thì dẫu rằng nó núp nơi bàn thờ ta, ngươi cũng bắt mà giết đi.

But if a man wants to hurt his neighbor and he plans to kill him, then you take him away from My altar and put him to death.

15 K ẻ nào đánh cha hay mẹ mình, sẽ bị xử tử.

“Whoever hits his father or his mother will be put to death.

16 K ẻ nào bắt người và bán, hoặc giữ lại trong tay mình, sẽ bị xử tử.

“Whoever steals a man and sells him, or keeps him for himself, will be put to death.

17 K ẻ nào mắng cha hay mẹ mình, sẽ bị xử tử.

Whoever curses his father or his mother will be put to death.

18 K hi hai người đánh lộn nhau, người nầy đánh người kia bằng đá hay là đấm cú, không đến đỗi phải chết, nhưng phải nằm liệt giường,

“When men argue and one hits the other with a stone or with his hand, and he does not die but has to stay in bed because of it,

19 n ếu đứng dậy chống gậy đi ra ngoài được, người đánh đó sẽ được tha tội. Nhưng chỉ phải đền tiền thiệt hại trong mấy ngày nghỉ và nuôi cho đến khi lành mạnh.

then if he gets up and walks around outside using his walking stick, the one who hit him will not be punished. He will only pay for the loss of his time. And he will take care of him until he is healed.

20 K hi người chủ lấy gậy đánh đầy tớ trai hay gái mình và chết liền theo tay, thì chắc phải bị phạt.

“When a man hits his male or female servant with a stick so that he or she dies, he will be punished.

21 S ong nếu đầy tớ trai hay gái còn sống một hai ngày, người chủ khỏi tội, vì nó vốn là tài sản của chủ.

But if he or she lives a day or two, he will not be punished, for his servant belongs to him.

22 N ếu người ta đánh nhau, đụng nhằm một người đàn bà có thai, làm cho phải sảo, nhưng chẳng bị sự hại chi khác, thì kẻ đánh nhằm đó phải bồi thường theo lời chồng người sẽ định, và trả tiền trước mặt quan án.

“If men fight with each other and hit a woman who is going to have a child so that she loses her baby but no other hurt comes to her, he must pay whatever the woman’s husband says he must, as agreed upon by the judges.

23 C òn nếu có sự hại chi, thì ngươi sẽ lấy mạng thường mạng,

But if there is other hurt also, then it is life for life,

24 l ấy mắt thường mắt, lấy răng thường răng, lấy tay thường tay, lấy chân thường chân,

eye for eye, tooth for tooth, hand for hand, foot for foot,

25 l ấy phỏng thường phỏng, lấy bầm thường bầm, lấy thương thường thương.

burn for burn, cut for cut, sore for sore.

26 N ếu ai đánh nhằm con mắt đầy tớ trai hay gái mình, làm cho mất đi, thì hãy tha nó ra tự do, vì cớ mất con mắt.

“If a man hits the eye of his male or female servant and destroys it, he will let the person go free because of the eye.

27 N ếu ai làm rụng một răng của đầy tớ trai hay gái mình, thì hãy tha nó ra tự do, vì cớ mất một răng.

If he knocks out a tooth of his man or woman servant, he will let the person go free because of the tooth. Laws about Owning Animals

28 V í có một con bò báng nhằm một người đàn ông hay đàn bà phải chết đi, con bò sẽ bị ném đá chết, người ta không nên ăn thịt nó; còn người chủ bò sẽ được vô tội.

“When a bull kills a man or a woman with its horns, the bull will be killed with stones. And its flesh will not be eaten. But the owner of the bull will not be punished.

29 N hưng ngộ từ trước con bò có tật hay báng và chủ đã bị mắng vốn mà không cầm giữ, nếu bò nầy còn giết một người đàn ông hay đàn bà, thì nó sẽ bị ném đá, và chủ sẽ bị xử tử nữa.

But if a bull has tried to kill with its horns before, and the owner has been told but does not keep him shut up, and the bull kills a man or a woman, the bull will be killed with stones and the owner will be put to death.

30 N hược bằng người ta định giá cho chủ bò chuộc mạng, chủ phải chuộc mạng mình y như giá đã định.

But if he is allowed to pay for his life, then he will pay whatever is asked of him.

31 N ếu bò báng nhằm một đứa con trai hay là con gái, người ta cũng sẽ chiếu theo luật nầy.

If the bull kills a son or a daughter, it will be punished by the same law.

32 C on bò báng nhằm một đứa đầy tớ trai hay gái, chủ bò phải trả ba chục siếc lơ bạc cho chủ nó; rồi bò sẽ bị ném đá chết.

If the bull kills a male or female servant, the bull’s owner will give the servant’s owner thirty pieces of silver. And the bull will be killed with stones.

33 N ếu ai mở miệng hầm hay là đào hầm mà chẳng đậy lại, và nếu có bò hay là lừa té xuống đó,

“When a man leaves a deep hole open, or digs a deep hole and does not cover it, and a bull or donkey falls into it,

34 c hủ hầm sẽ bồi thường giá tiền cho chủ của súc vật, nhưng súc vật bị giết đó sẽ về phần mình.

the owner of the hole will pay for the loss. He will give money to the animal’s owner. And the dead animal will become his.

35 B ằng bò của ai báng nhằm bò của kẻ lân cận mình phải chết đi, hai người hãy bán bò sống đó, chia tiền và chia luôn con bò chết nữa.

“If one man’s bull hurts another’s so that it dies, they will sell the live bull and divide the price so they will each have the same. And they will divide the dead bull.

36 N ếu người chủ đã tỏ tường trước rằng bò mình có tật hay báng, mà không lo cầm giữ, chủ phải lấy bò thường bò, nhưng bò chết sẽ về phần người.

Or if it is known that the bull has tried to kill with its horns in the past, but its owner has not kept it shut up, he will pay bull for bull. And the dead animal will become his.