1 V í ai bắt trộm bò hay chiên, rồi giết hoặc bán đi, thì phải thường năm con bò cho một con, và bốn con chiên cho một con.

“If a man steals a bull or a sheep and kills it or sells it, he will pay five bulls for the bull and four sheep for the sheep.

2 N ếu kẻ trộm đang cạy cửa mà bị bắt và đánh chết đi, thì kẻ đánh chết chẳng phải tội sát nhân.

If the robber is caught while breaking in, and is hit so that he dies, the owner of the house is not guilty for his blood.

3 S ong nếu đánh chết trong khi mặt trời đã mọc rồi, thì bị tội sát nhân. Kẻ trộm phải bồi thường; bằng chẳng có chi, thì sẽ bị bán vì tội trộm cắp mình.

But if the sun has risen on him, there will be guilt for his blood. The robber must pay for the loss. If he has nothing, then he must be sold for stealing.

4 N ếu vật mà kẻ trộm đã lấy, hoặc bò, lừa hay chiên, hãy còn thấy sống trong tay, thì kẻ trộm phải bồi thường gấp hai.

If the stolen bull or donkey or sheep is found alive with him, he must pay twice what it is worth.

5 N gộ ai làm hư hại trong ruộng hay là vườn nho, thả súc vật mình vào ăn trong ruộng người khác, thì ai đó phải lấy hoa lợi tốt nhất của ruộng hay là vườn nho mình mà thường bồi.

If a man lets his cattle eat from a field or grape-field and lets his cattle loose to eat in another man’s field, he will pay for the loss from the best of his own field or grape-field.

6 N ếu lửa nổi đốt bụi gai và cháy lan qua lúa đã bó, mùa màng, hay là đồng ruộng, thì kẻ nổi lửa đó phải bồi thường trọn mọi vật đã bị cháy.

“When a fire starts and spreads to thorn bushes so as to burn up picked grain or standing grain or the field itself, he who started the fire will pay for the loss.

7 K hi ai giao tiền bạc bay đồ vật cho kẻ lân cận mình giữ, rủi bị trộm cắp tại nhà kẻ lân cận đó, nếu tên trộm đã bị bắt được, thì nó phải thường gấp hai.

“If a man gives his neighbor money or things to keep for him, and it is stolen from the man’s house, if the robber is caught he will pay twice as much as the loss.

8 N ếu kẻ trộm không bị bắt được, thì chủ nhà cho gởi phải dẫn đến trước mặt Đức Chúa Trời, đặng thề rằng mình chẳng hề đặt tay vào tài vật của kẻ lân cận mình.

If the robber is not caught, then the owner of the house will be brought to the judges. They will see if he stole what belongs to his neighbor.

9 T rong mọi việc gian lận nào, hoặc về một con bò, một con lừa, một con chiên, áo xống hay là một vật chi bị mất, mà có người nói rằng: "quả thật là đồ đó", thì phải đem duyên cớ hai đàng đến trước mặt Đức Chúa Trời; kẻ nào bị Ngài xử phạt phải thường bồi cho kẻ lân cận mình gấp hai.

For every wrong act, if it is for bull, donkey, sheep, clothing, or any lost thing about which someone says, ‘This is mine,’ the stories of both men will come in front of the judges. Whoever the judges say is guilty will pay his neighbor twice as much as the loss.

10 N hược bằng người nào giao lừa, bò, chiên, hoặc súc vật nào khác cho kẻ lân cận mình giữ và bị chết, gãy một giò hay là bị đuổi đi, không ai thấy,

“If a man gives his neighbor a donkey, bull, sheep or any animal to keep for him, and it dies or is hurt or is driven away while no one is looking,

11 t hì hai đàng phải lấy danh Đức Giê-hô-va mà thề, hầu cho biết rằng người giữ súc vật có đặt tay trên tài vật của kẻ lân cận mình chăng. Người chủ con vật phải nhận lời thề, và người kia chẳng bồi thường.

the two men will make a promise before the Lord that he has not taken what belongs to his neighbor. The owner will take his word for it. And he will not make him pay for the loss.

12 C òn nếu con vật bị bắt trộm, thì người lãnh giữ phải thường bồi cho chủ nó.

But if it is stolen from him, he will pay the owner for the loss.

13 N ếu con bật bị thú rừng xé chết, người lãnh giữ phải đem nó ra làm chứng, sẽ không phải bồi thường vật bị xé đó.

If the animal is torn to pieces, let him bring it to prove what happened. He will not pay for what has been torn to pieces.

14 V ì ai mượn người lân cận mình một con vật mà nó gãy một giò, hoặc bị chết, không có mặt chủ, thì ai đó phải bồi thường.

“If a man asks to use anything that belongs to his neighbor, and it gets hurt or dies while its owner is not with it, the man who was using it will pay for the loss.

15 N ếu chủ có mặt tại đó, thì không phải bồi thường. Nếu con vật đã cho mướn, thì giá muớn thế cho tiền bồi thường.

If its owner is with it, the man who was using it will not pay for the loss. If he paid money to use it, then the loss is paid for. Laws about Right Living

16 N ếu kẻ nào hòa dụ và nằm với một người gái đồng trinh chưa hứa giá, thì kẻ đó phải nộp tiền sính và cưới nàng làm vợ.

“If a man tempts a woman who has never had a man and is not promised in marriage, and lies with her, he must pay a wedding gift for her to be his wife.

17 N hược bằng cha nàng quyết từ chối không gả, thì kẻ đó phải nộp tiền bằng số tiền sính của người gái đồng trinh.

If her father will not give her to him, he will pay the wedding gift that is to be paid for women who have never had a man.

18 N gươi chớ để các đồng cốt sống.

“Do not allow a woman to live who does witchcraft.

19 K ẻ nào nằm cùng một con vật sẽ bị xử tử.

Whoever does sex sins with an animal will be put to death.

20 K ẻ nào tế các thần khác hơn một mình Đức Giê-hô-va sẽ bị diệt.

“He who gives a gift in worship to any god other than the Lord alone will be destroyed.

21 N gươi chớ nên bạc đãi khách ngoại bang, và cũng chẳng nên hà hiếp họ, vì các ngươi đã làm khách kiều ngụ tại xứ Ê-díp-tô.

Do not do wrong to a stranger or make it hard for him. For you were strangers in the land of Egypt.

22 C ác ngươi chớ ức hiếp một người góa bụa hay là một kẻ mồ côi nào.

Do not bring trouble to any woman whose husband has died or any child whose parents have died.

23 N ếu ức hiếp họ, và họ kêu van ta, chắc ta sẽ nghe tiếng kêu của họ;

If you bring them trouble, and they cry out to Me, for sure I will hear their cry.

24 c ơn nóng giận ta phừng lên, sẽ lấy gươm giết các ngươi, thì vợ các ngươi sẽ trở nên góa bụa, và con các ngươi sẽ mồ côi.

My anger will burn and I will kill you with the sword. Then your wives will lose their husbands. And your children will lose their fathers.

25 T rong dân ta có kẻ nghèo nàn ở cùng ngươi, nếu ngươi cho người mượn tiền, chớ xử với họ như người cho vay, và cũng chẳng nên bắt họ chịu lời.

“If you let any of the poor among My people use your money, do not act toward him like one who is owed money. And do not make him pay you for the use of it.

26 N ếu ngươi cầm áo xống của kẻ lân cận mình làm của tin, thì phải trả cho họ trước khi mặt trời lặn;

If you ever take your neighbor’s coat to keep while he owes you money, return it to him before the sun goes down.

27 v ì là đồ chỉ có che thân, là áo xống che đậy da mình; người lấy chi mà ngủ? Nếu người đến kêu van ta, tất ta sẽ nghe lời người, vì ta là Đấng hay thương xót.

For that is his only covering. It is his clothing for his body. What else will he sleep in? When he cries out to Me, I will hear him. For I have loving-pity.

28 N gươi chớ nên nói lộng ngôn cùng Đức Chúa Trời, và cũng đừng rủa sả vua chúa của dân sự ngươi.

“Do not curse God, or a ruler of your people.

29 N gươi chớ trễ nải mà dâng cho ta những hoa quả đầu mùa của ngươi chứa trong vựa và rượu ép chảy nơi bàn ép. Ngươi cũng phải dâng cho ta con trai đầu lòng ngươi.

Do not wait before giving Me a gift from your gathered grain and the fruit of your fields. You will give to Me the first-born of your sons.

30 V ề phần chiên và bò ngươi cũng hãy làm như vậy; trong bảy ngày đầu, con đầu lòng ở cùng mẹ nó, qua ngày thứ tám ngươi hãy dâng nó cho ta.

You will do the same with your cattle and your sheep. The first-born will be with its mother seven days. On the eighth day you will give it to Me.

31 C ác ngươi sẽ làm người thánh của ta, chớ nên ăn thịt chi bị thú rừng xé ở ngoài đồng; hãy liệng cho chó ăn.

You will be holy men to Me. So you will not eat any flesh torn to pieces in the field. You will throw it to the dogs.