1 V ua Đa-vít đã già; tuổi cao; và mặc dầu người ta đắp áo cho người, cũng không thể ấm được.

Now King David was old. He had lived many years. They covered him with clothes, but he could not keep warm.

2 C ác tôi tớ người nói với người rằng: Xin tìm cho vua chúa tôi một gái trẻ đồng trinh, để hầu hạ vua và săn sóc vua. Nàng sẽ nằm trong lòng vua, thì vua chúa tôi có thể ấm được.

So his servants said to him, “Let a young woman who has never had a man be found for my lord the king. Let her help the king and become his nurse. And let her lie in your arms, that my lord the king may be warm.”

3 V ậy người ta tìm trong khắp địa phận Y-sơ-ra-ên một người gái trẻ đẹp, và gặp được A-bi-sác, người Su-nem, dẫn nàng đến cùng vua.

So they looked through all the land of Israel for a beautiful girl, and found Abishag the Shunammite. And they brought her to the king.

4 N gười gái trẻ này rất là lịch sự. Nàng săn sóc và hầu hạ vua; nhưng vua không thân cận nàng.

The girl was very beautiful. She became the king’s nurse and helped him. But the king did not have sex with her.

5 V ả, A-đô-ni-gia, con trai Ha-ghít, tự tôn mà rằng: Ta sẽ làm vua. Người sắm xe và quân kỵ, cùng năm mươi người chạy trước mặt mình.

Now Haggith’s son Adonijah honored himself, saying, “I will be king.” So he made war-wagons and horsemen ready for himself, with fifty men to run in front of him.

6 C ha người chẳng hề phiền lòng người mà hỏi rằng: Cớ sao mầy làm như vậy? Vả lại, A-đô-ni-gia rất đẹp, sanh ra kế sau A

His father had never troubled him at any time by asking, “Why have you done this?” He was a very good-looking man also, and was born next after Absalom.

7 N gười bàn tính với Giô-áp, con trai của Xê-ru-gia và với thầy tế lễ A-bia-tha; hai người theo phe A-đô-ni-gia và giúp đỡ người.

He spoke with Joab the son of Zeruiah and with Abiathar the religious leader. And they followed Adonijah and helped him.

8 N hưng thầy tế lễ Xa-đốc và Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa, Na-than, thầy tiên tri, Si-mê -i, Rê -i, và các dõng sĩ của Đa-vít không theo phe A-đô-ni-gia.

But Zadok the religious leader, Benaiah the son of Jehoiada, Nathan the man of God, Shimei, Rei, and David’s strong men, were not with Adonijah.

9 A -đô-ni-gia dâng những chiên, bò, và bò con mập bên hòn đá Xô-hê-lết, ở cạnh giếng E

Adonijah killed sheep and cattle and fat animals by the stone of Zoheleth, beside En-rogel. He asked all his brothers, the king’s sons and all the king’s men of Judah to come.

10 N hưng người chẳng mời Na-than, là đấng tiên tri, Bê-na-gia, các dõng sĩ, cùng Sa-lô-môn, em mình.

But he did not ask Nathan the man of God, Benaiah, the strong men or his brother Solomon to come.

11 B ấy giờ, Na-than nói với Bát-Sê-ba, mẹ của Sa-lô-môn, mà rằng: Bà há chẳng hay rằng A-đô-ni-gia, con trai Ha-ghít, đã làm vua, mà Đa-vít, chúa ta, chẳng hay biết sao?

Then Nathan said to Solomon’s mother Bathsheba, “Have you not heard that Adonijah the son of Haggith has become king, and our lord David does not know it?

12 T hế thì, bây giờ, hãy nghe; tôi sẽ cho bà một kế để bà cứu mạng sống mình và mạng sống của Sa-lô-môn.

So now come, let me give you words of wisdom and save your life and the life of your son Solomon.

13 H ãy đi ra mắt vua Đa-vít, và tâu rằng: O

Go to King David and say to him, ‘My lord, O king, have you not promised your woman servant, saying, “For sure your son Solomon will be king after me. He will sit on my throne”? Why then has Adonijah become king?’

14 T rong lúc bà tâu với vua như vậy, thì chính tôi cũng sẽ đi vào sau, làm cho quả quyết các lời của bà.

While you are still there speaking with the king, I will come in after you and tell him your words are true.”

15 V ậy, Bát-Sê-ba đi đến cùng vua, tại trong phòng. Vua đã già lắm có A-bi-sác, người Su-nem, hầu hạ người.

So Bathsheba went to the king in his room. The king was very old, and Abishag the Shunammite was helping him.

16 B át-Sê-ba cúi mình xuống và lạy trước mặt vua. Vua hỏi rằng: Ngươi muốn chi?

Bathsheba put her face to the ground in front of the king. And the king said, “What do you wish?”

17 B à tâu rằng: Chúa tôi ôi! chúa đã nhơn danh Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúa thề cùng con đòi của chúa rằng: Sa-lô-môn con trai ngươi sẽ trị vì kế ta, và nó sẽ ngồi trên ngôi ta.

She said to him, “My lord, you promised your woman servant by the Lord your God, saying, ‘For sure your son Solomon will be king after me. He will sit on my throne.’

18 O

Now, see, Adonijah is king. And my lord the king, you do not know it.

19 N gười lại có giết bò đực, bò tơ mập, và chiên rất nhiều, cũng có mời hết thảy các vương tử với A-bia-tha, thầy tế lễ, và Giô-áp, quan tổng binh; nhưng người không mời Sa-lô-môn, kẻ tôi tớ vua.

He has killed many cattle and sheep and fat animals. He has asked all the king’s sons and Abiathar the religious leader and Joab the captain of the army to come. But he has not asked your servant Solomon to come.

20 O

Now, my lord the king, the eyes of all Israel are on you. They are waiting for you to tell them who should sit on the throne of my lord the king after him.

21 C hẳng vậy, khi vua chúa tôi an giấc với các tổ phụ, thì tôi và con trai tôi là Sa-lô-môn sẽ bị xử như kẻ có tội.

Or else as soon as my lord the king is dead, I and my son Solomon will be thought of as wrong-doers.”

22 B à đương còn tâu với vua, thì tiên tri Na-than đến.

While she was still speaking with the king, Nathan the man of God came in.

23 N gười ta đến thưa cùng vua rằng: Nầy có tiên tri Na-than. Na-than ra mắt vua, sấp mình xuống trước mặt người mà lạy.

They told the king, “Here is Nathan who speaks for God.” When Nathan came in front of the king, he put his face to the ground.

24 v à nói rằng: O

Then Nathan said, “My lord the king, have you said, ‘Adonijah will be king after me, and he will sit on my throne’?

25 T hật vậy, ngày nay, người đã đi xuống giết bò, bò tơ mập, và chiên rất nhiều, cùng mời hết thảy các vương tử, quan tướng, và thầy tế lễ A-bia-tha; kìa, họ ăn uống tại trước mặt người, và la lên rằng: A-đô-ni-gia vạn tuế!

For he has gone down today and has killed many cattle and sheep and fat animals. He has asked all the king’s sons and the captains of the army and Abiathar the religious leader to come. They are eating and drinking with him, and are saying, ‘Long live King Adonijah!’

26 C òn tôi là kẻ tôi tớ vua, thầy tế lễ Xa-đốc, Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa, và Sa-lô-môn, tôi tớ vua, thì người chẳng có mời.

But he has not asked me your servant, Zadok the religious leader, Benaiah the son of Jehoiada, or your servant Solomon, to come.

27 V iệc này há phải bởi vua chúa tôi mà ra? Và lại vua không cho các tôi tớ vua biết ai là người kế vua, phải ngồi trên ngai của vua chúa tôi.

Has this been done by my lord the king? Have you not shown your servants who should sit on the throne of my lord the king after him?” David Makes Solomon King

28 V ua Đa-vít đáp rằng: Hãy gọi Bát-Sê-ba cho ta. Bà vào và đứng trước mặt vua.

King David said, “Call Bathsheba to me.” And she came and stood in front of the king.

29 Đ a-vít bèn thề mà rằng: Nguyện Đức Giê-hô-va hằng sống, là Đấng đã giải cứu mạng sống ta khỏi các hoạn nạn!

The king made a promise and said, “As the Lord lives, Who has saved me from all trouble,

30 T a nhơn danh Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên mà thề cùng ngươi rằng: Quả hẳn Sa-lô-môn, con trai ngươi, sẽ trị vì kế ta, nó sẽ ngồi trên ngai thế cho ta; thì ngày nay ta sẽ làm hoàn thành điều đó.

I promised you by the Lord the God of Israel, saying, ‘Your son Solomon will be king after me. He will sit on my throne in my place.’ And I will even do so this day.”

31 B át-Sê-ba cúi mặt xuống đất và lạy trước mặt vua, mà tâu rằng: Nguyện vua Đa-vít, chúa tôi, vạn tuế!

Bathsheba put her face to the ground in front of the king and said, “May my lord King David live forever.”

32 Đ oạn, vua Đa-vít nói: Hãy gọi cho ta thầy tế lễ Xa-đốc, tiên tri Na-than, và Bê-na-gia, con trai của Giê-hô-gia-đa. Mấy người ấy bèn ra mắt vua.

Then King David said, “Call to me Zadok the religious leader, Nathan the man of God, and Benaiah the son of Jehoiada.” And they came to the king.

33 R ồi vua nói với họ rằng: Hãy đem các đầy tớ của chủ các ngươi theo, đỡ Sa-lô-môn, con trai ta, lên cỡi con la của ta, rồi đưa nó đến Ghi-hôn.

The king said to them, “Take the servants of your lord with you. Have my son Solomon go on my own horse. And bring him down to Gihon.

34 Ở đó, thầy tế lễ Xa-đốc và tiên tri Na-than phải xức dầu cho người làm vua Y-sơ-ra-ên. Đoạn, các ngươi hãy thổi kèn lên mà họ rằng:

Let Zadok the religious leader and Nathan the man of God set him apart there as king over Israel. Sound the horn and say, ‘Long live King Solomon!’

35 V ua Sa-lô-môn vạn tuế! Các ngươi sẽ theo sau người mà ta đã lập làm vua của Y-sơ-ra-ên và Giu-đa.

Then come up after him. He will come and sit on my throne and be king in my place. For I have chosen him to be ruler over Israel and Judah.”

36 B ê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa tâu cùng vua rằng: A-men! Giê-hô-va Đức Chúa Trời của vua chúa tôi, cũng phán định như vậy.

Benaiah the son of Jehoiada answered the king, “Let it be so! May the Lord, the God of my lord the king, say so!

37 Đ ức Giê-hô-va đã ở cùng vua chúa tôi thể nào, nguyện Ngài cũng ở cùng Sa-lô-môn thể ấy, và khiến ngôi người còn cao trọng hơn ngôi của vua Đa-vít, là chúa tôi!

May the Lord be with Solomon as He has been with my lord the king. May He make his throne greater than the throne of my lord King David!”

38 Đ oạn, thầy tế lễ Xa-đốc, tiên tri Na-than, Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa, những người Kê-rê-thít và Phê-lê-thít, đều đi xuống, đỡ Sa-lô-môn lên cỡi con la của vua Đa-vít rồi đưa người đến Ghi-hôn.

So Zadok the religious leader, Nathan the man of God, Benaiah the son of Jehoiada, the Cherethites, and the Pelethites went down to Gihon. And they brought Solomon with them, on King David’s horse.

39 T hầy tế lễ Xa-đốc lấy cái sừng dầu trong Đền tạm, và xức cho Sa-lô-môn. Người ta thổi kèn, cả dân sự đều hô lên rằng: Vua Sa-lô-môn vạn tuế!

There Zadok the religious leader took the horn of oil from the tent and poured it on Solomon. Then they sounded the horn and all the people said, “Long live King Solomon!”

40 C húng đều theo người đi lên, thổi sáo, và vui mừng khôn xiết, đến nỗi đất rúng động bởi tiếng la của họ.

And all the people went up after him. They were playing music and were filled with joy. The earth shook with all the noise.

41 A -đô-ni-gia và hết thảy kẻ dự tiệc với mình đều nghe tiếng này khi vừa ăn xong. Lúc Giô-áp nghe tiếng kèn, thì nói: Sao trong thành có tiếng xôn xao ấy?

Adonijah and all who had been asked to be with him heard it as they finished eating. When Joab heard the sound of the horn, he said, “Why is there such a noise in the city?”

42 N gười hãy còn nói, kìa Giô-na-than, con trai thầy tế lễ A-bia-tha, chợt đến. A-đô-ni-gia nói với người rằng: Hãy vào, vì ngươi là một tay dõng sĩ, chắc ngươi đem những tin lành.

While he was still speaking, Jonathan the son of Abiathar the religious leader came. Adonijah said, “Come in, for you are a man to be trusted, and bring good news.”

43 N hưng Giô-na-than đáp với A-đô-ni-gia rằng: Thật trái hẳn. Vua Đa-vít, chúa chúng ta, đã lập Sa-lô-môn làm vua.

But Jonathan said to Adonijah, “No! Our lord King David has made Solomon king.

44 V ua có sai thầy tế lễ Xa-đốc, tiên tri Na-than, Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa, người Kê-rê-thít cùng người Phê-lê-nít đi theo người, và họ đã đỡ người lên cỡi con la của vua.

The king has sent with him Zadok the religious leader, Nathan the man of God, Benaiah the son of Jehoiada, the Cherethites and the Pelethites. And they have made him travel on the king’s horse.

45 Đ oạn, tại Ghi-hôn, thầy tế lễ Xa-đốc và tiên tri Na-than đã xức dầu cho người làm vua; họ đã từ đó trở lên cách reo mừng, và cả thành đều vang động. Đó là tiếng xôn xao mà các ông đã nghe.

Zadok the religious leader and Nathan the man of God have set him apart as king in Gihon. They have come up from there filled with joy, so there is much noise in the city. This is the noise you have heard.

46 L ại, Sa-lô-môn đã ngồi trên ngôi nước;

Solomon sits upon the throne of the king.

47 c ác tôi tớ của vua đến chúc phước cho vua Đa-vít, chúa chúng ta, mà tâu rằng: Nguyện Đức Chúa Trời của vua làm cho danh Sa-lô-môn tôn vinh hơn danh của vua, và khiến cho ngôi người cao trọng hơn ngôi của vua! Rồi cúi lạy nơi giường mình;

What is more, the king’s servants came to give honor to our lord King David, saying, ‘May your God make the name of Solomon better than your name and his throne greater than your throne!’ And the king put his face down upon the bed.

48 v à có nói như vầy: Đáng khen ngợi thay Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, vì ngày nay Ngài có ban một người để ngồi trên ngôi của tôi mà mắt tôi xem thấy.

The king said, ‘Thanks be to the Lord, the God of Israel. He has given one to sit on my throne today while my own eyes see it.’”

49 B ấy giờ, hết thảy các người dự tiệc với A-đô-ni-gia đều bắt sợ hãi, đứng dậy, ai đi đường nấy.

Then all those with Adonijah were filled with fear. Each of them got up and went his own way.

50 A -đô-ni-gia cũng sợ Sa-lô-môn hay điều đó, rằng: Nầy, A-đô-ni-gia sợ vua Sa-lô-môn; kìa người đã nắm các sừng bàn thờ.

And Adonijah was afraid of Solomon. He got up and went and took hold of the horns of the altar.

51 C ó người đến thuật cho Sa-lô-môn hay điều đó, rằng: Nầy, A-đô-ni-gia sợ vua Sa-lô-môn; kìa người đã nắm các sừng bàn thờ, mà nói rằng: Hôm nay, vua Sa-lô-môn hãy thề với tôi rằng vua sẽ không giết đầy tớ người bằng gươm.

Solomon was told, “See, Adonijah is afraid of King Solomon. See, he has taken hold of the horns of the altar, saying, ‘Let King Solomon promise me today that he will not put his servant to death with the sword.’”

52 S a-lô-môn đáp rằng: Nếu người ăn ở ra người tử tế, thì chẳng một sợi tóc nào của người sẽ rụng xuống đất; bằng có thấy sự ác nơi người, ắt người sẽ chết.

Solomon said, “If he will be a man of worth, not one of his hairs will fall to the ground. But if he is found to be bad, he will die.”

53 V ua Sa-lô-môn sai kẻ đem người xuống khỏi bàn thờ. A-đô-ni-gia đến sấp mình xuống trước mặt Sa-lô-môn; Sa-lô-môn bèn nói với người rằng: Hãy trở về nhà ngươi.

So King Solomon sent men to bring him down from the altar. Adonijah came and put his face to the ground in front of King Solomon. And Solomon said to him, “Go to your house.”