1 V ua Đa-vít đã già; tuổi cao; và mặc dầu người ta đắp áo cho người, cũng không thể ấm được.

Now King David was old, advanced in years; and they put covers on him, but he could not get warm.

2 C ác tôi tớ người nói với người rằng: Xin tìm cho vua chúa tôi một gái trẻ đồng trinh, để hầu hạ vua và săn sóc vua. Nàng sẽ nằm trong lòng vua, thì vua chúa tôi có thể ấm được.

Therefore his servants said to him, “Let a young woman, a virgin, be sought for our lord the king, and let her stand before the king, and let her care for him; and let her lie in your bosom, that our lord the king may be warm.”

3 V ậy người ta tìm trong khắp địa phận Y-sơ-ra-ên một người gái trẻ đẹp, và gặp được A-bi-sác, người Su-nem, dẫn nàng đến cùng vua.

So they sought for a lovely young woman throughout all the territory of Israel, and found Abishag the Shunammite, and brought her to the king.

4 N gười gái trẻ này rất là lịch sự. Nàng săn sóc và hầu hạ vua; nhưng vua không thân cận nàng.

The young woman was very lovely; and she cared for the king, and served him; but the king did not know her.

5 V ả, A-đô-ni-gia, con trai Ha-ghít, tự tôn mà rằng: Ta sẽ làm vua. Người sắm xe và quân kỵ, cùng năm mươi người chạy trước mặt mình.

Then Adonijah the son of Haggith exalted himself, saying, “I will be king”; and he prepared for himself chariots and horsemen, and fifty men to run before him.

6 C ha người chẳng hề phiền lòng người mà hỏi rằng: Cớ sao mầy làm như vậy? Vả lại, A-đô-ni-gia rất đẹp, sanh ra kế sau A

(And his father had not rebuked him at any time by saying, “Why have you done so?” He was also very good-looking. His mother had borne him after Absalom.)

7 N gười bàn tính với Giô-áp, con trai của Xê-ru-gia và với thầy tế lễ A-bia-tha; hai người theo phe A-đô-ni-gia và giúp đỡ người.

Then he conferred with Joab the son of Zeruiah and with Abiathar the priest, and they followed and helped Adonijah.

8 N hưng thầy tế lễ Xa-đốc và Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa, Na-than, thầy tiên tri, Si-mê -i, Rê -i, và các dõng sĩ của Đa-vít không theo phe A-đô-ni-gia.

But Zadok the priest, Benaiah the son of Jehoiada, Nathan the prophet, Shimei, Rei, and the mighty men who belonged to David were not with Adonijah.

9 A -đô-ni-gia dâng những chiên, bò, và bò con mập bên hòn đá Xô-hê-lết, ở cạnh giếng E

And Adonijah sacrificed sheep and oxen and fattened cattle by the stone of Zoheleth, which is by En Rogel; he also invited all his brothers, the king’s sons, and all the men of Judah, the king’s servants.

10 N hưng người chẳng mời Na-than, là đấng tiên tri, Bê-na-gia, các dõng sĩ, cùng Sa-lô-môn, em mình.

But he did not invite Nathan the prophet, Benaiah, the mighty men, or Solomon his brother.

11 B ấy giờ, Na-than nói với Bát-Sê-ba, mẹ của Sa-lô-môn, mà rằng: Bà há chẳng hay rằng A-đô-ni-gia, con trai Ha-ghít, đã làm vua, mà Đa-vít, chúa ta, chẳng hay biết sao?

So Nathan spoke to Bathsheba the mother of Solomon, saying, “Have you not heard that Adonijah the son of Haggith has become king, and David our lord does not know it?

12 T hế thì, bây giờ, hãy nghe; tôi sẽ cho bà một kế để bà cứu mạng sống mình và mạng sống của Sa-lô-môn.

Come, please, let me now give you advice, that you may save your own life and the life of your son Solomon.

13 H ãy đi ra mắt vua Đa-vít, và tâu rằng: O

Go immediately to King David and say to him, ‘Did you not, my lord, O king, swear to your maidservant, saying, “Assuredly your son Solomon shall reign after me, and he shall sit on my throne“? Why then has Adonijah become king?’

14 T rong lúc bà tâu với vua như vậy, thì chính tôi cũng sẽ đi vào sau, làm cho quả quyết các lời của bà.

Then, while you are still talking there with the king, I also will come in after you and confirm your words.”

15 V ậy, Bát-Sê-ba đi đến cùng vua, tại trong phòng. Vua đã già lắm có A-bi-sác, người Su-nem, hầu hạ người.

So Bathsheba went into the chamber to the king. (Now the king was very old, and Abishag the Shunammite was serving the king.)

16 B át-Sê-ba cúi mình xuống và lạy trước mặt vua. Vua hỏi rằng: Ngươi muốn chi?

And Bathsheba bowed and did homage to the king. Then the king said, “What is your wish?”

17 B à tâu rằng: Chúa tôi ôi! chúa đã nhơn danh Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúa thề cùng con đòi của chúa rằng: Sa-lô-môn con trai ngươi sẽ trị vì kế ta, và nó sẽ ngồi trên ngôi ta.

Then she said to him, “My lord, you swore by the Lord your God to your maidservant, saying, ‘Assuredly Solomon your son shall reign after me, and he shall sit on my throne.’

18 O

So now, look! Adonijah has become king; and now, my lord the king, you do not know about it.

19 N gười lại có giết bò đực, bò tơ mập, và chiên rất nhiều, cũng có mời hết thảy các vương tử với A-bia-tha, thầy tế lễ, và Giô-áp, quan tổng binh; nhưng người không mời Sa-lô-môn, kẻ tôi tớ vua.

He has sacrificed oxen and fattened cattle and sheep in abundance, and has invited all the sons of the king, Abiathar the priest, and Joab the commander of the army; but Solomon your servant he has not invited.

20 O

And as for you, my lord, O king, the eyes of all Israel are on you, that you should tell them who will sit on the throne of my lord the king after him.

21 C hẳng vậy, khi vua chúa tôi an giấc với các tổ phụ, thì tôi và con trai tôi là Sa-lô-môn sẽ bị xử như kẻ có tội.

Otherwise it will happen, when my lord the king rests with his fathers, that I and my son Solomon will be counted as offenders.”

22 B à đương còn tâu với vua, thì tiên tri Na-than đến.

And just then, while she was still talking with the king, Nathan the prophet also came in.

23 N gười ta đến thưa cùng vua rằng: Nầy có tiên tri Na-than. Na-than ra mắt vua, sấp mình xuống trước mặt người mà lạy.

So they told the king, saying, “Here is Nathan the prophet.” And when he came in before the king, he bowed down before the king with his face to the ground.

24 v à nói rằng: O

And Nathan said, “My lord, O king, have you said, ‘Adonijah shall reign after me, and he shall sit on my throne’?

25 T hật vậy, ngày nay, người đã đi xuống giết bò, bò tơ mập, và chiên rất nhiều, cùng mời hết thảy các vương tử, quan tướng, và thầy tế lễ A-bia-tha; kìa, họ ăn uống tại trước mặt người, và la lên rằng: A-đô-ni-gia vạn tuế!

For he has gone down today, and has sacrificed oxen and fattened cattle and sheep in abundance, and has invited all the king’s sons, and the commanders of the army, and Abiathar the priest; and look! They are eating and drinking before him; and they say, ‘ Long live King Adonijah!’

26 C òn tôi là kẻ tôi tớ vua, thầy tế lễ Xa-đốc, Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa, và Sa-lô-môn, tôi tớ vua, thì người chẳng có mời.

But he has not invited me—me your servant—nor Zadok the priest, nor Benaiah the son of Jehoiada, nor your servant Solomon.

27 V iệc này há phải bởi vua chúa tôi mà ra? Và lại vua không cho các tôi tớ vua biết ai là người kế vua, phải ngồi trên ngai của vua chúa tôi.

Has this thing been done by my lord the king, and you have not told your servant who should sit on the throne of my lord the king after him?” David Proclaims Solomon King

28 V ua Đa-vít đáp rằng: Hãy gọi Bát-Sê-ba cho ta. Bà vào và đứng trước mặt vua.

Then King David answered and said, “Call Bathsheba to me.” So she came into the king’s presence and stood before the king.

29 Đ a-vít bèn thề mà rằng: Nguyện Đức Giê-hô-va hằng sống, là Đấng đã giải cứu mạng sống ta khỏi các hoạn nạn!

And the king took an oath and said, “ As the Lord lives, who has redeemed my life from every distress,

30 T a nhơn danh Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên mà thề cùng ngươi rằng: Quả hẳn Sa-lô-môn, con trai ngươi, sẽ trị vì kế ta, nó sẽ ngồi trên ngai thế cho ta; thì ngày nay ta sẽ làm hoàn thành điều đó.

just as I swore to you by the Lord God of Israel, saying, ‘Assuredly Solomon your son shall be king after me, and he shall sit on my throne in my place,’ so I certainly will do this day.”

31 B át-Sê-ba cúi mặt xuống đất và lạy trước mặt vua, mà tâu rằng: Nguyện vua Đa-vít, chúa tôi, vạn tuế!

Then Bathsheba bowed with her face to the earth, and paid homage to the king, and said, “Let my lord King David live forever!”

32 Đ oạn, vua Đa-vít nói: Hãy gọi cho ta thầy tế lễ Xa-đốc, tiên tri Na-than, và Bê-na-gia, con trai của Giê-hô-gia-đa. Mấy người ấy bèn ra mắt vua.

And King David said, “Call to me Zadok the priest, Nathan the prophet, and Benaiah the son of Jehoiada.” So they came before the king.

33 R ồi vua nói với họ rằng: Hãy đem các đầy tớ của chủ các ngươi theo, đỡ Sa-lô-môn, con trai ta, lên cỡi con la của ta, rồi đưa nó đến Ghi-hôn.

The king also said to them, “Take with you the servants of your lord, and have Solomon my son ride on my own mule, and take him down to Gihon.

34 Ở đó, thầy tế lễ Xa-đốc và tiên tri Na-than phải xức dầu cho người làm vua Y-sơ-ra-ên. Đoạn, các ngươi hãy thổi kèn lên mà họ rằng:

There let Zadok the priest and Nathan the prophet anoint him king over Israel; and blow the horn, and say, ‘ Long live King Solomon!’

35 V ua Sa-lô-môn vạn tuế! Các ngươi sẽ theo sau người mà ta đã lập làm vua của Y-sơ-ra-ên và Giu-đa.

Then you shall come up after him, and he shall come and sit on my throne, and he shall be king in my place. For I have appointed him to be ruler over Israel and Judah.”

36 B ê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa tâu cùng vua rằng: A-men! Giê-hô-va Đức Chúa Trời của vua chúa tôi, cũng phán định như vậy.

Benaiah the son of Jehoiada answered the king and said, “Amen! May the Lord God of my lord the king say so too.

37 Đ ức Giê-hô-va đã ở cùng vua chúa tôi thể nào, nguyện Ngài cũng ở cùng Sa-lô-môn thể ấy, và khiến ngôi người còn cao trọng hơn ngôi của vua Đa-vít, là chúa tôi!

As the Lord has been with my lord the king, even so may He be with Solomon, and make his throne greater than the throne of my lord King David.”

38 Đ oạn, thầy tế lễ Xa-đốc, tiên tri Na-than, Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa, những người Kê-rê-thít và Phê-lê-thít, đều đi xuống, đỡ Sa-lô-môn lên cỡi con la của vua Đa-vít rồi đưa người đến Ghi-hôn.

So Zadok the priest, Nathan the prophet, Benaiah the son of Jehoiada, the Cherethites, and the Pelethites went down and had Solomon ride on King David’s mule, and took him to Gihon.

39 T hầy tế lễ Xa-đốc lấy cái sừng dầu trong Đền tạm, và xức cho Sa-lô-môn. Người ta thổi kèn, cả dân sự đều hô lên rằng: Vua Sa-lô-môn vạn tuế!

Then Zadok the priest took a horn of oil from the tabernacle and anointed Solomon. And they blew the horn, and all the people said, “Long live King Solomon!”

40 C húng đều theo người đi lên, thổi sáo, và vui mừng khôn xiết, đến nỗi đất rúng động bởi tiếng la của họ.

And all the people went up after him; and the people played the flutes and rejoiced with great joy, so that the earth seemed to split with their sound.

41 A -đô-ni-gia và hết thảy kẻ dự tiệc với mình đều nghe tiếng này khi vừa ăn xong. Lúc Giô-áp nghe tiếng kèn, thì nói: Sao trong thành có tiếng xôn xao ấy?

Now Adonijah and all the guests who were with him heard it as they finished eating. And when Joab heard the sound of the horn, he said, “Why is the city in such a noisy uproar?”

42 N gười hãy còn nói, kìa Giô-na-than, con trai thầy tế lễ A-bia-tha, chợt đến. A-đô-ni-gia nói với người rằng: Hãy vào, vì ngươi là một tay dõng sĩ, chắc ngươi đem những tin lành.

While he was still speaking, there came Jonathan, the son of Abiathar the priest. And Adonijah said to him, “Come in, for you are a prominent man, and bring good news.”

43 N hưng Giô-na-than đáp với A-đô-ni-gia rằng: Thật trái hẳn. Vua Đa-vít, chúa chúng ta, đã lập Sa-lô-môn làm vua.

Then Jonathan answered and said to Adonijah, “No! Our lord King David has made Solomon king.

44 V ua có sai thầy tế lễ Xa-đốc, tiên tri Na-than, Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa, người Kê-rê-thít cùng người Phê-lê-nít đi theo người, và họ đã đỡ người lên cỡi con la của vua.

The king has sent with him Zadok the priest, Nathan the prophet, Benaiah the son of Jehoiada, the Cherethites, and the Pelethites; and they have made him ride on the king’s mule.

45 Đ oạn, tại Ghi-hôn, thầy tế lễ Xa-đốc và tiên tri Na-than đã xức dầu cho người làm vua; họ đã từ đó trở lên cách reo mừng, và cả thành đều vang động. Đó là tiếng xôn xao mà các ông đã nghe.

So Zadok the priest and Nathan the prophet have anointed him king at Gihon; and they have gone up from there rejoicing, so that the city is in an uproar. This is the noise that you have heard.

46 L ại, Sa-lô-môn đã ngồi trên ngôi nước;

Also Solomon sits on the throne of the kingdom.

47 c ác tôi tớ của vua đến chúc phước cho vua Đa-vít, chúa chúng ta, mà tâu rằng: Nguyện Đức Chúa Trời của vua làm cho danh Sa-lô-môn tôn vinh hơn danh của vua, và khiến cho ngôi người cao trọng hơn ngôi của vua! Rồi cúi lạy nơi giường mình;

And moreover the king’s servants have gone to bless our lord King David, saying, ‘May God make the name of Solomon better than your name, and may He make his throne greater than your throne.’ Then the king bowed himself on the bed.

48 v à có nói như vầy: Đáng khen ngợi thay Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, vì ngày nay Ngài có ban một người để ngồi trên ngôi của tôi mà mắt tôi xem thấy.

Also the king said thus, ‘Blessed be the Lord God of Israel, who has given one to sit on my throne this day, while my eyes see it! ’”

49 B ấy giờ, hết thảy các người dự tiệc với A-đô-ni-gia đều bắt sợ hãi, đứng dậy, ai đi đường nấy.

So all the guests who were with Adonijah were afraid, and arose, and each one went his way.

50 A -đô-ni-gia cũng sợ Sa-lô-môn hay điều đó, rằng: Nầy, A-đô-ni-gia sợ vua Sa-lô-môn; kìa người đã nắm các sừng bàn thờ.

Now Adonijah was afraid of Solomon; so he arose, and went and took hold of the horns of the altar.

51 C ó người đến thuật cho Sa-lô-môn hay điều đó, rằng: Nầy, A-đô-ni-gia sợ vua Sa-lô-môn; kìa người đã nắm các sừng bàn thờ, mà nói rằng: Hôm nay, vua Sa-lô-môn hãy thề với tôi rằng vua sẽ không giết đầy tớ người bằng gươm.

And it was told Solomon, saying, “Indeed Adonijah is afraid of King Solomon; for look, he has taken hold of the horns of the altar, saying, ‘Let King Solomon swear to me today that he will not put his servant to death with the sword.’”

52 S a-lô-môn đáp rằng: Nếu người ăn ở ra người tử tế, thì chẳng một sợi tóc nào của người sẽ rụng xuống đất; bằng có thấy sự ác nơi người, ắt người sẽ chết.

Then Solomon said, “If he proves himself a worthy man, not one hair of him shall fall to the earth; but if wickedness is found in him, he shall die.”

53 V ua Sa-lô-môn sai kẻ đem người xuống khỏi bàn thờ. A-đô-ni-gia đến sấp mình xuống trước mặt Sa-lô-môn; Sa-lô-môn bèn nói với người rằng: Hãy trở về nhà ngươi.

So King Solomon sent them to bring him down from the altar. And he came and fell down before King Solomon; and Solomon said to him, “Go to your house.”