1 T hà một miếng bánh khô mà hòa thuận, Còn hơn là nhà đầy thịt tế lễ lại cãi lộn nhau.

Better is a dry morsel with quietness, Than a house full of feasting with strife.

2 T ôi tớ khôn sáng sẽ quản trị con trai làm xấu hổ, Và được hưởng phần cơ nghiệp giữa các anh em.

A wise servant will rule over a son who causes shame, And will share an inheritance among the brothers.

3 N ồi dót để luyện bạc, lò để luyện vàng; Nhưng Đức Giê-hô-va thử lòng của loài người.

The refining pot is for silver and the furnace for gold, But the Lord tests the hearts.

4 K ẻ làm ác chăm chỉ về môi gian ác; Kẻ hay nói dối lắng tai nghe lưỡi độc hiểm.

An evildoer gives heed to false lips; A liar listens eagerly to a spiteful tongue.

5 A i nhạo báng người bần cùng sỉ nhục Đấng tạo hóa mình; Ai vui mừng về tai họa sẽ chẳng được thoát khỏi bị phạt.

He who mocks the poor reproaches his Maker; He who is glad at calamity will not go unpunished.

6 M ão triều thiên của ông già, ấy là con cháu; Còn vinh hiển của con cái, ấy là ông cha.

Children’s children are the crown of old men, And the glory of children is their father.

7 L ời tốt lành không xứng với kẻ ngu; Môi miệng giả dối lại càng ít xứng cho vua chúa thay.

Excellent speech is not becoming to a fool, Much less lying lips to a prince.

8 C ủa hối lộ giống như viên ngọc quí trước mặt ai được nó; Dầu nó xây trở phía nào, cũng được may mắn.

A present is a precious stone in the eyes of its possessor; Wherever he turns, he prospers.

9 K ẻ nào lấp giấu tội lỗi tìm cầu điều tình ái; Còn ai nhắc lập lại điều gì chia rẽ bạn bậu thiết cốt.

He who covers a transgression seeks love, But he who repeats a matter separates friends.

10 L ời quở trách thấm sâu vào người khôn ngoan, Hơn là trăm roi đánh vào kẻ ngu muội.

Rebuke is more effective for a wise man Than a hundred blows on a fool.

11 K ẻ gian ác chỉ tìm điều phản nghịch; Vì vậy sẽ sai một sứ giả dữ tợn đi hãm đánh nó.

An evil man seeks only rebellion; Therefore a cruel messenger will be sent against him.

12 T hà người ta gặp gấu cái bị cướp con, Hơn là gặp kẻ ngây dại theo điên cuồng nó.

Let a man meet a bear robbed of her cubs, Rather than a fool in his folly.

13 T ai họa không hề lìa khỏi nhà Của kẻ lấy ác trả thiện.

Whoever rewards evil for good, Evil will not depart from his house.

14 K hởi đầu tranh cạnh, ấy như người ta mở đường nước chảy; Vậy, khá thôi cãi lẫy trước khi đánh lộn.

The beginning of strife is like releasing water; Therefore stop contention before a quarrel starts.

15 A i xưng kẻ ác là công bình, và kẻ nào lên án cho người công bình, Cả hai điều lấy làm gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va.

He who justifies the wicked, and he who condemns the just, Both of them alike are an abomination to the Lord.

16 K ẻ ngu muội thiếu trí hiểu, Thế thì bạc trong tay hắn mua khôn ngoan mà chi?

Why is there in the hand of a fool the purchase price of wisdom, Since he has no heart for it?

17 B ằng hữu thương mến nhau luôn luôn; Và anh em sanh ra để giúp đỡ trong lúc hoạn nạn.

A friend loves at all times, And a brother is born for adversity.

18 K ẻ ngu muội giao tay, Chịu làm bảo lãnh trước mặt kẻ lân cận mình.

A man devoid of understanding shakes hands in a pledge, And becomes surety for his friend.

19 A i ưa tranh cạnh ưa tội lỗi; Ai xây cất cửa mình cao kiếm điều hư sập.

He who loves transgression loves strife, And he who exalts his gate seeks destruction.

20 K ẻ nào có lòng vày vò không tìm được phước hạnh; Và ai có lưỡi gian tà sẽ sa vào tai hại.

He who has a deceitful heart finds no good, And he who has a perverse tongue falls into evil.

21 A i sanh con ngu muội ắt sẽ có buồn rầu; Còn cha của kẻ ngây dại chẳng được vui vẻ.

He who begets a scoffer does so to his sorrow, And the father of a fool has no joy.

22 L òng vui mừng vốn một phương thuốc hay; Còn trí nao sờn làm xương cốt khô héo.

A merry heart does good, like medicine, But a broken spirit dries the bones.

23 N gười gian ác lãnh nhẹm của hối lộ, Đặng làm sai lệch các lối xét đoán.

A wicked man accepts a bribe behind the back To pervert the ways of justice.

24 C ó sự khôn ngoan trước mặt người thông sáng; Song con mắt kẻ ngu muội ở nơi địa cực.

Wisdom is in the sight of him who has understanding, But the eyes of a fool are on the ends of the earth.

25 C on ngu muội là một điều buồn rầu cho cha, Và một sự cay đắng cho mẹ đã sanh đẻ nó.

A foolish son is a grief to his father, And bitterness to her who bore him.

26 L ấy làm chẳng tốt mà phạt vạ người công bình, Hay là đánh người tước vị vì cớ lòng ngay thẳng của họ.

Also, to punish the righteous is not good, Nor to strike princes for their uprightness.

27 N gười nào kiêng lời nói mình có tri thức; Còn người có tánh ôn hàn là một người thông sáng.

He who has knowledge spares his words, And a man of understanding is of a calm spirit.

28 K hi nín lặng, dầu người ngu dại, cũng được cầm bằng khôn ngoan; Còn kẻ nào ngậm môi miệng mình lại được kẻ là thông sáng.

Even a fool is counted wise when he holds his peace; When he shuts his lips, he is considered perceptive.