1 G iê-trô, thầy tế lễ xứ Ma-đi-an, ông gia của Môi-se, hay được mọi điều Đức Chúa Trời đã làm cho Môi-se cùng Y-sơ-ra-ên, là dân sự Ngài, và nghe Ngài đã dẫn dân ấy ra khỏi xứ Ê-díp-tô.

And Jethro, the priest of Midian, Moses’ father-in-law, heard of all that God had done for Moses and for Israel His people—that the Lord had brought Israel out of Egypt.

2 N gười bèn dẫn Sê-phô-ra, vợ Môi-se, đã cho trở về nhà cha,

Then Jethro, Moses’ father-in-law, took Zipporah, Moses’ wife, after he had sent her back,

3 c ùng hai con trai, một tên là Ghẹt-sôn, vì Môi-se đã nói rằng: Tôi kiều ngụ nơi ngoại bang;

with her two sons, of whom the name of one was Gershom (for he said, “I have been a stranger in a foreign land”)

4 v à một tên là Ê-li-ê-se, vì người lại có nói: Đức Chúa Trời của tổ phụ tôi đã vùa giúp và giải cứu tôi khỏi gươm Pha-ra-ôn.

and the name of the other was Eliezer (for he said, “The God of my father was my help, and delivered me from the sword of Pharaoh”);

5 V ậy, Giê-trô, ông gia của Môi-se, đến với hai con trai và vợ Môi-se, thăm người nơi đồng vắng, chỗ đóng trại gần bên núi Đức Chúa Trời.

and Jethro, Moses’ father-in-law, came with his sons and his wife to Moses in the wilderness, where he was encamped at the mountain of God.

6 N gười bèn sai báo cùng Môi-se rằng: Ta là Giê-trô, ông gia của ngươi, ta cùng vợ ngươi và hai con trai nàng đến thăm ngươi.

Now he had said to Moses, “I, your father-in-law Jethro, am coming to you with your wife and her two sons with her.”

7 M ôi-se ra đón rước ông gia mình, mọp xuống và hôn người, hỏi thăm nhau, rồi vào trại.

So Moses went out to meet his father-in-law, bowed down, and kissed him. And they asked each other about their well-being, and they went into the tent.

8 M ôi-se liền thuật cho ông gia mình biết mọi điều Đức Giê-hô-va vì Y-sơ-ra-ên đã làm cho Pha-ra-ôn và người Ê-díp-tô, mọi điều khổ nhọc xảy đến cho mình dọc đường và Đức Giê-hô-va đã giải thoát dân Y-sơ-ra-ên thế nào.

And Moses told his father-in-law all that the Lord had done to Pharaoh and to the Egyptians for Israel’s sake, all the hardship that had come upon them on the way, and how the Lord had delivered them.

9 G iê-trô lấy làm vui mừng về các ơn mà Đức Giê-hô-va đã làm cho Y-sơ-ra-ên, giải cứu dân ấy khỏi tay người Ê-díp-tô.

Then Jethro rejoiced for all the good which the Lord had done for Israel, whom He had delivered out of the hand of the Egyptians.

10 G iê-trô nói rằng: Đáng ngợi khen Đức Giê-hô-va thay! là Đấng đã giải cứu các ngươi ra khỏi tay người Ê-díp-tô và tay Pha-ra-ôn, và giải cứu dân sự ra khỏi quyền của người Ê-díp-tô.

And Jethro said, “Blessed be the Lord, who has delivered you out of the hand of the Egyptians and out of the hand of Pharaoh, and who has delivered the people from under the hand of the Egyptians.

11 B ây giờ ta biết rằng Đức Giê-hô-va là lớn hơn hết các thần, vì khi người Ê-díp-tô cậy lòng kiêu ngạo dấy lên, thì Ngài thắng được chúng nó.

Now I know that the Lord is greater than all the gods; for in the very thing in which they behaved proudly, He was above them.”

12 G iê-trô, ông gia của Môi-se, bèn bày một của lễ thiêu và các lễ vật mà dâng cho Đức Chúa Trời; rồi A-rôn và các trưởng lão Y-sơ-ra-ên đến ăn bánh cùng ông gia của Môi-se, trước mặt Đức Chúa Trời.

Then Jethro, Moses’ father-in-law, took a burnt offering and other sacrifices to offer to God. And Aaron came with all the elders of Israel to eat bread with Moses’ father-in-law before God.

13 Q ua ngày sau, Môi-se ra ngồi xét đoán dân sự; dân sự đứng chực trước mặt người từ sớm mai đến chiều.

And so it was, on the next day, that Moses sat to judge the people; and the people stood before Moses from morning until evening.

14 O

So when Moses’ father-in-law saw all that he did for the people, he said, “What is this thing that you are doing for the people? Why do you alone sit, and all the people stand before you from morning until evening?”

15 M ôi-se bèn thưa rằng: Aáy vì dân sự đến cùng tôi đặng hỏi ý Đức Chúa Trời.

And Moses said to his father-in-law, “Because the people come to me to inquire of God.

16 K hi nào họ có việc chi, thì đến cùng tôi, tôi xét đoán người nầy cùng người kia, và cho họ biết những mạng lịnh và luật pháp của Đức Chúa Trời.

When they have a difficulty, they come to me, and I judge between one and another; and I make known the statutes of God and His laws.”

17 N hưng ông gia lại nói rằng: Điều con làm đó chẳng tiện.

So Moses’ father-in-law said to him, “The thing that you do is not good.

18 Q uả thật, con cùng dân sự ở với con sẽ bị đuối chẳng sai, vì việc đó nặng nề quá sức con, một mình gánh chẳng nổi.

Both you and these people who are with you will surely wear yourselves out. For this thing is too much for you; you are not able to perform it by yourself.

19 B ây giờ, hãy nghe cha khuyên con một lời, cầu xin Đức Giê-hô-va phù hộ cho. Về phần con, hãy làm kẻ thay mặt cho dân sự trước mặt Đức Chúa Trời, và đem trình mọi việc cho Ngài hay.

Listen now to my voice; I will give you counsel, and God will be with you: Stand before God for the people, so that you may bring the difficulties to God.

20 H ãy lấy mạng lịnh và luật pháp Ngài mà dạy họ, chỉ cho biết con đường nào phải đi, và điều chi phải làm.

And you shall teach them the statutes and the laws, and show them the way in which they must walk and the work they must do.

21 N hưng hãy chọn lấy trong vòng dân sự mấy người tài năng, kính sợ Đức Chúa Trời, chân thật, ghét sự tham lợi, mà lập lên trên dân sự, làm trưởng cai trị hoặc ngàn người, hoặc trăm người, hoặc năm mươi người, hoặc mười người,

Moreover you shall select from all the people able men, such as fear God, men of truth, hating covetousness; and place such over them to be rulers of thousands, rulers of hundreds, rulers of fifties, and rulers of tens.

22 đ ặng xét đoán dân sự hằng ngày. Nếu có việc can hệ lớn, họ hãy giải lên cho con; còn những việc nhỏ mọn, chính họ hãy xét đoán lấy. Hãy san bớt gánh cho nhẹ; đặng họ chia gánh cùng con.

And let them judge the people at all times. Then it will be that every great matter they shall bring to you, but every small matter they themselves shall judge. So it will be easier for you, for they will bear the burden with you.

23 N ếu con làm việc nầy, và Đức Chúa Trời ban lịnh cho con, con chắc sẽ chịu nổi được, và cả dân sự nấy sẽ đến chỗ mình bình yên.

If you do this thing, and God so commands you, then you will be able to endure, and all this people will also go to their place in peace.”

24 M ôi-se vâng lời ông gia mình, làm y như lọi điều người đã dạy.

So Moses heeded the voice of his father-in-law and did all that he had said.

25 V ậy, Môi-se bèn chọn trong cả Y-sơ-ra-ên những người tài năng, lập lên trên dân sự, làm trưởng cai trị, hoặc ngàn người, hoặc trăm người, hoặc năm mươi người, hoặc mười người;

And Moses chose able men out of all Israel, and made them heads over the people: rulers of thousands, rulers of hundreds, rulers of fifties, and rulers of tens.

26 h ọ xét đoán dân sự hằng ngày. Các việc khó họ giãi lên cho Môi-se; nhưng chính họ xét lấy các việc nhỏ.

So they judged the people at all times; the hard cases they brought to Moses, but they judged every small case themselves.

27 Đ oạn, Môi-se để cho ông gia mình trở về xứ người.

Then Moses let his father-in-law depart, and he went his way to his own land.