1 T a lại nói trong lòng rằng: Hè! hãy thử điều vui sướng và nếm sự khoái lạc: kìa, điều đó cũng là sự hư không.
I said to myself, “Come now, I will test you with things that are fun. So have a good time.” But see, this also was for nothing.
2 T a nói: Cười là điên; vui sướng mà làm chi?
I said of laughing, “It is crazy,” and of fun, “What use is it?”
3 T a nghĩ trong lòng rằng phải uống rượu để cho thân mình vui sướng, mà sự khôn ngoan vẫn còn dẫn dắt lòng ta, lại nghĩ phải cầm lấy sự điên dại cho đến khi xem thử điều gì là tốt hơn cho con loài người làm ở dưới trời trọn đời mình sống.
I tried to find in my mind how to make my body happy with wine, yet at the same time having my mind lead me with wisdom. I tried to find how to take hold of what is foolish, until I could see what good there is for the sons of men to do under heaven during the few years of their lives.
4 T a làm những công việc cả thể; ta cất nhà cho mình, trồng vườn nho cho mình,
I did great things. I built houses for myself. I planted grape-fields for myself.
5 l ập cho mình vườn cây trái và vườn hoa, và trồng cây trái đủ thứ ở đó;
I made gardens and beautiful places for myself, and planted in them all kinds of fruit trees.
6 t a đào hồ chứa nước đặng tưới rừng, là nơi cây cối lớn lên.
I made pools of water for myself from which to water many new trees.
7 T a mua những tôi trai tớ gái, lại có nhiều đầy tớ sanh ra trong nhà ta. Ta có bầy bò và chiên nhiều hơn hết thảy những người ở trước ta tại Giê-ru-sa-lem.
I bought men and women servants, and had other servants who were born in my house. I had more flocks and cattle than anyone before me in Jerusalem.
8 T a cũng thâu chứa bạc vàng, và những vật báu của các vua, các tỉnh. Ta lo sắm cho mình những con hát trai và gái, cùng sự khoái lạc của con trai loài người, tức là nhiều vợ và hầu.
I gathered for myself silver and gold and the riches of kings and lands. I got for myself male and female singers, and kept many women who acted as my wives, the joy of man.
9 N hư vậy ta trở nên cao trọng hơn hết thảy những người ở trước ta tại Giê-ru-sa-lem; dầu vậy, sự khôn ngoan vẫn còn ở cùng ta.
Then I became great, greater than all who lived before me in Jerusalem. And my wisdom stayed with me.
10 T a chẳng từ điều gì mắt mình ước ao, cũng chẳng cấm điều gì lòng mình ưa thích; vì lòng ta vui vẻ vì mọi công lao của ta; và đó là phần ta đã được trong mọi công lao ta.
Whatever my eyes wanted I did not keep away from them. I did not keep my heart from anything that was pleasing, for my heart was pleased with all my work. This was my reward for all my work.
11 Đ oạn ta xem xét các công việc tay mình đã làm, và sự lao khổ mình đã chịu để làm nó; kìa, mọi điều đó là sự hư không và theo luồng gió thổi, chẳng có ích lợi gì hết dưới mặt trời.
Then I thought about all that my hands had done, and the work I had done. I saw that it was all for nothing. It was like trying to catch the wind, and there was nothing to get for it under the sun. The End of the Wise Man or Fool
12 T a bèn xây lại đặng xem xét sự khôn ngoan, sự ngu dại, và sự điên cuồng; vì người nào đến sau vua sẽ có thể làm gì? Bất quá làm điều người khác đã làm từ lâu rồi.
So I turned to think about wisdom and what is crazy and foolish. For what can the man do who comes after the king, except what has already been done?
13 V ả, ta thấy sự khôn ngoan hơn sự ngu dại, cũng như ánh sáng hơn tối tăm.
And I saw that wisdom is better than what is foolish, as light is better than darkness.
14 N gười khôn ngoan có con mắt trong đầu mình, còn kẻ ngu muội bước đi trong tối tăm; dầu vậy, ta nhìn thấy hai đàng cùng gặp một số phận về sau.
The wise man’s eyes are in his head, but the fool walks in darkness. Yet I know that one thing will happen to both of them.
15 N ên ta có nói trong lòng rằng: Sự xảy đến cho kẻ dại, sẽ xảy đến cho ta cũng vậy; vậy, ta có nhiều khôn ngoan như thế mà làm chi? Ta lại nói trong lòng rằng: Điều đó là một sự hư không nữa.
Then I said to myself, “What happens to the fool will happen to me also. Why then have I been so very wise?” So I said to myself, “This also is for nothing.”
16 V ài người ta chẳng nhớ người khôn ngoan đến đời đời, cũng như chẳng nhớ kẻ ngu muội; vì trong ngày sau cả thảy đều bị quên mất từ lâu. Phải, người khôn ngoan chết cũng như kẻ điên cuồng?
For the wise man will not be remembered forever any more than the fool. All will be forgotten in the days to come. The wise man dies just like the fool!
17 V ậy, ta ghét đời sống, vì mọi việc làm ra dưới mặt trời là cực nhọc cho ta, thảy đều hư không, theo luồng gió thổi.
So I hated life. For the work which had been done under the sun brought sorrow to me. Because everything is for nothing and is like trying to catch the wind.
18 T a cũng ghét mọi công lao ta đã làm ở dưới mặt trời, vì phải để lại cho người sau mình.
I hated what came from all my work which I had done under the sun. For I must leave it to the man who will come after me.
19 V ả, ai biết rằng người ấy sẽ khôn ngoan hay là ngu dại? Dầu thế nào, hắn sẽ cai quản mọi việc ta đã lấy sự lao khổ và khôn ngoan mà làm ở dưới mặt trời. Điều đó cũng là hư không.
And who knows if he will be a wise man or a fool? Yet he will rule over all that I have worked for by acting with wisdom under the sun. This also is for nothing.
20 B ởi cớ ấy ta trở lòng thất vọng về mọi công việc ta đã lao khổ mà làm ở dưới mặt trời.
So I was filled with sorrow for all I had worked for under the sun.
21 V ì có người làm công việc mình cách khôn ngoan, thông sáng, và tài giỏi, rồi phải để lại làm cơ nghiệp cho kẻ chẳng hề lao khổ làm đến. Điều đó cũng là một sự hư không và một sự tai nạn lớn.
For here is a man who has worked with wisdom, much learning, and an able hand. Yet he must give this to one who has not worked for it. This also is for nothing, and very wrong.
22 V ậy, ích chi cho người lao khổ, cực lòng mà làm việc ở dưới mặt trời?
For what does a man get from all his work and trouble under the sun?
23 V ì các ngày người chỉ là đau đớn, công lao người thành ra buồn rầu; đến đỗi ban đêm lòng người cũng chẳng được an nghỉ. Điều đó cũng là sự hư không.
For his work brings pain and sorrow all his days. Even during the night his mind does not rest. This also is for nothing.
24 C hẳng gì tốt cho người hơn là ăn, uống, khiến linh hồn mình hưởng phước của lao khổ mình. Ta xem thấy điều đó cũng bởi tay Đức Chúa Trời mà đến.
There is nothing better for a man than to eat and drink and find joy in his work. I have seen that this also is from the hand of God.
25 V ì ai là người được ăn và hưởng sự vui sướng hơn ta?
For who can eat and who can find joy without Him?
26 B ởi Đức Chúa Trời ban sự khôn ngoan, thông sáng, và vui vẻ cho kẻ nào đẹp lòng Ngài; nhưng Ngài khiến cho kẻ có tội phải lao khổ mà thâu góp chất chứa, để rồi ban cho người đẹp lòng Đức Chúa Trời. Điều đó cũng là hư không, theo luồng gió thổi.
For God has given wisdom and much learning and joy to the person who is good in God’s eyes. But to the sinner He has given the work of gathering and getting many riches together to give to the one who pleases God. This also is for nothing, like trying to catch the wind.