1 “ Be faithful in obeying the Lord your God. Be careful to keep all His Laws which I tell you today. And the Lord your God will set you high above all the nations of the earth.
Oo haddaad aad u dhegaysataan codka Rabbiga Ilaahiinna ah, oo intaad xajisaan aad yeeshaan amarradiisa aan maanta idinku amrayo oo dhan, Rabbiga Ilaahiinna ahu wuxuu idinka wada sare marin doonaa quruumaha dunida oo dhan.
2 A ll these good things will come upon you if you will obey the Lord your God.
Oo barakooyinkan oo dhammuna way idinku soo degi doonaan, wayna idin soo gaadhi doonaan, haddaad codka Rabbiga Ilaahiinna ah dhegaysataan.
3 G ood will come to you in the city, and good will come to you in the country.
Waxaad ku barakaysnaan doontaan magaalada, oo waxaad ku barakaysnaan doontaan duurka.
4 G ood will come to your children, and the fruit of your ground, and the young of your animals. Your cattle and flock will have many young ones.
Oo waxaa barakaysnaan doona midhaha jidhkiinna, iyo midhaha dhulkiinna, iyo midhaha xoolihiinna oo ah dhasha lo'diinna iyo tan idihiinna.
5 G ood will come to your basket and your bread pan.
Waxaa barakaysnaan doona dambiishiinna iyo weelkiinna aad wax ku cajiintaan.
6 G ood will come to you when you come in, and when you go out.
Oo waad barakaysnaan doontaan markaad gudaha soo gashaan, oo waad barakaysnaan doontaan markaad dibadda u baxdaan.
7 “ The Lord will cause you to win the battles against those who fight against you. They will come against you one way, and run away from you seven ways.
Oo cadaawayaashiinna idinku kaca Rabbigu wuxuu ka dhigi doonaa in hortiinna lagu laayo. Jid qudha ayay idinkaga iman doonaan, oo hortiinna ayay toddoba jid ku kala carari doonaan.
8 T he Lord will send good upon you in your store-houses and in all your work. He will bring good to you in the land the Lord your God gives you.
Oo Rabbigu wuxuu ku amri doonaa inay barakadu idinku soo degto idinka, iyo maqsinnadiinna, iyo wax alla wixii aad gacanta ku qabataanba, oo wuxuu idinku barakayn doonaa dalka Rabbiga Ilaahiinna ahu uu idin siinayo.
9 T he Lord will make you a holy nation to Himself, as He promised you. But you must keep the Laws of the Lord your God and walk in His ways.
Rabbigu wuxuu idinka dhigan doonaa dad isaga qudhiisa quduus u ah, siduu idiinku dhaartay, haddaad amarrada Rabbiga Ilaahiinna ah xajisaan oo aad jidadkiisana ku socotaan.
10 T hen all the nations of the earth will see that you are called by the name of the Lord and they will be afraid of you.
Oo dadka dunida oo dhammu waxay arki doonaan in laydiinku yeedhay magicii Rabbiga, wayna idinka cabsan doonaan.
11 T he Lord will give much to you. He will give you many children, and many young ones among your animals, and much food from the ground, in the land the Lord promised to your fathers to give you.
Oo Rabbigu wanaag buu idiinku badin doonaa midhaha jidhkiinna, iyo midhaha xoolihiinna, iyo midhaha dhulkiinna idinkoo jooga dalka Rabbigu awowayaashiin ugu dhaartay inuu idin siinayo.
12 T he Lord will open for you His good store-house, the heavens. He will give rain to your land at the right time. He will bring good to all the work you do. You will give to many nations. But you will not use anything that belongs to them.
Oo Rabbigu wuxuu idiin furi doonaa khasnaddiisa wanaagsan ee samada inuu dalkiinna roob siiyo xilligiisa, iyo inuu wada barakeeyo shuqulka aad gacanta ku qabataan oo dhan, oo idinku quruumo badan baad wax deymin doontaan, waxbase ma amaahan doontaan.
13 T he Lord will make you the head and not the tail. If you listen to the Laws of the Lord your God which I tell you today and be careful to obey them, you will only be above and not below.
Oo Rabbigu wuxuu idinka dhigayaa madaxa, idinkana dhigi maayo dabada, oo weligiin waxaad ahaanaysaan kuwa sarreeya, oo noqon maysaan kuwa hooseeya, haddaad dhegaysataan amarrada Rabbiga Ilaahiinna ah oo aan maanta idinku amrayo, oo intaad xajisaan aad yeeshaan,
14 D o not turn aside from any of the words I tell you today, to the right or to the left. Do not follow other gods and work for them.
oo aydaan erayada aan maanta idinku amrayo gees uga leexan xagga midigta iyo xagga bidixda toona, inaad ilaahyo kale daba gashaan oo aad u adeegtaan. Inkaaraha Ku Dhaca Kuwa Aan Ilaah Addeecin
15 “ If you will not obey the Lord your God or be careful to do all His Laws which I tell you today, all these curses will come upon you.
Laakiinse haddaydnan dhegaysan codka Rabbiga Ilaahiinna ah, inaad xajisaan oo aad wada yeeshaan amarradiisa iyo qaynuunnadiisa aan maanta idinku amrayo, markaas inkaarahan oo dhammu way idinku soo degi doonaan oo idin soo gaadhi doonaan.
16 Y ou will be cursed in the city, and in the country.
Waxaad ku inkaarnaan doontaan magaalada oo waxaad ku inkaarnaan doontaan duurka.
17 Y our basket and your bread pan will be cursed.
Waxaa inkaarnaan doona dambiishiinna iyo weelkiinna aad wax ku cajiintaan.
18 Y our children will be cursed, and the fruit of your ground, and the young of your cattle and flock.
Oo waxaa inkaarnaan doona midhaha jidhkiinna iyo midhaha dhulkiinna, iyo dhasha lo'diinna iyo tan idihiinna.
19 Y ou will be cursed when you come in and when you go out.
Oo waad inkaarnaan doontaan markaad gudaha soo gashaan, oo waad inkaarnaan doontaan markaad dibadda u baxdaan.
20 “ The Lord will send upon you curses, trouble and sharp words in all you try to do, until you are destroyed. You will be quick to die, because of the sinful things you do, and because you have turned away from Me.
Rabbigu wuxuu idinku soo dejin doonaa inkaar iyo dhibaato, oo wuu idinku canaanan doonaa wax alla wixii aad gacanta ku qabataan oo dhan jeeraad baabba'daan oo aad haddiiba halligantaan, waana sharka falimihiinna, oo aad iiga tagteen aawadiis.
21 T he Lord will make disease to be with you until He has destroyed you from the land you are going in to take.
Oo Rabbigu wuxuu idinku dhejin doonaa balaayada, jeeruu idinka baabbi'iyo dalka aad u gelaysaan inaad hantidaan.
22 T he Lord will punish you with a wasting disease, a hot sickness, growing pain, heat like fire, the sword, and diseases that destroy your food. They will follow you until you die.
Rabbiguna wuxuu idinku dhufan doonaa taagdarro, iyo qandho, iyo gubasho, iyo kulayl daran, iyo seef, iyo beera-engeeg, iyo caariyaysi, oo iyana way idin eryan doonaan ilaa aad halligantaan.
23 T he heavens above your head will be brass. And the earth under you will be iron.
Oo samada idinka korraysaa waxay noqon doontaa naxaas, oo dhulka idinka hooseeyaana wuxuu noqon doonaa bir.
24 T he Lord will change the rain of your land into dust. It will come down on you until you are destroyed.
Oo Rabbigu roobka dalkiinna wuxuu ka dhigi doonaa budo iyo boodh, oo waxaasu samaday idinkaga soo degi doonaan ilaa aad baabba'daan.
25 T he Lord will cause you to lose the battle against those who hate you. You will go one way against them, but run seven ways away from them. You will fill all the nations of the earth with fear.
Oo Rabbigu wuxuu ka dhigi doonaa in laydinku laayo cadaawayaashiinna hortooda, oo iyaga jid qudha baad kaga iman doontaan, oo hortooda ayaad toddoba jid ku kala carari doontaan, oo boqortooyooyinka dunida oo dhammu waad ku dhex rogrogmi doontaan hore iyo dib.
26 Y our dead bodies will be food for all the birds of the sky and the wild animals of the earth. There will be no one to make them afraid and to send them away.
Oo meydkiinnu wuxuu cunto u noqon doonaa haadka hawada oo dhan iyo dugaagga dhulka, oo mid iyaga ka eryana lama arki doono.
27 “ The Lord will punish you with the sores of Egypt, growing sores, and skin diseases, that will not be healed.
Oo Rabbigu wuxuu idinku ridi doonaa boogtii Masar, iyo kasoobaxyo, iyo cadho, iyo xajiin aydaan ka bogsan karin.
28 T he Lord will punish you by making you crazy, and blind, and troubled in your mind.
Oo weliba Rabbigu wuxuu idinku ridi doonaa waalli iyo indhabbeel iyo naxdin.
29 Y ou will have to feel for your way at noon, as the blind man feels his way in darkness. And your way will not go well. It will be made hard for you, and you will always be robbed. There will be no one to save you.
Oo hadhkii baad u haabhaaban doontaan sida indhooluhu gudcurka u haabhaabto, oo jidadkiinna kuma liibaani doontaan, laakiinse had iyo goorba waa laydin dulmi doonaa oo waa laydin dhici doonaa, oo mid idin badbaadiyana lama arki doono.
30 Y ou will marry a wife. But another man will lie with her. You will build a house. But you will not live in it. You will plant vines. But you will not eat the fruit.
Naag baad guursan doontaa, laakiinse nin kalaa la seexan doona, guri baad dhisan doontaa, laakiinse degi maysid, beercanab baad beeran doontaa, laakiinse midhihiisa ku isticmaali maysid.
31 Y our bull will be killed in front of you. But you will not eat of it. Your donkey will be taken from you, and will not be returned. Your sheep will be given to those who hate you. No one will help you.
Dibigaaga ayaa hortaada lagu gowrici doono, idahaagana waxaa la siin doonaa cadaawayaashaada, oo mid ku badbaadiyana lama arki doono.
32 Y our sons and daughters will be given to another nation. Your eyes will watch for them always and you will have much desire for them. But there will be nothing you can do.
Wiilashiinna iyo gabdhihiinna waxaa la siin doonaa dad kale, oo indhihiinnuna way eegi doonaan, oo maalinta oo dhan waxaad la taag darnaan doontaan xiiso aad iyaga u qabtaan, oo gacantiinnuna xoog ma yeelan doonto innaba.
33 A nation you have not known will eat the food of your field and of your work. You will suffer under the power of others always.
Oo midhaha dhulkiinna iyo hawshiinna oo dhan waxaa cuni doona quruun aydaan aqoon, oo weligiin waxaad ahaan doontaan dad la dulmo oo la burburiyo,
34 Y ou will be driven crazy by what you see.
oo taas daraaddeed waxaad la waalan doontaan waxa indhihiinnu arki doonaan.
35 T he Lord will make sores on your knees and legs that you cannot heal, from the bottom of your foot to the top of your head.
Oo Rabbigu lowyaha iyo lugaha tan iyo tin iyo cedhib wuxuu idinka gelin doonaa boogo aydaan ka bogsan karin.
36 T he Lord will bring you and your chosen king to a nation that you and your fathers have not known. There you will work for other gods, of wood and stone.
Oo Rabbigu wuxuu idinka iyo boqorkiinna aad boqran doontaanba u geeyn doonaa quruun idinka iyo awowayaashiinba aydaan aqoon, oo halkaas waxaad ugu adeegi doontaan ilaahyo kale oo qoryo iyo dhagax ah.
37 Y ou will become a people who are hated, who are made fun of, and a shame among the people where the Lord will send you.
Oo dadyowga Rabbigu idiin geeyn doono oo dhan dhexdooda waxaad ku ahaan doontaan yaab iyo maahmaah iyo halqabsi.
38 “ You will sow much seed in the field, but gather little, for the locust will eat it.
Waxaad beerta u qaadan doontaan abuur badan, wax yar baadse ka soo urursan doontaan, maxaa yeelay, waxaa cuni doona ayax.
39 Y ou will plant and take care of vines, but you will not drink the wine or gather the grapes, for worms will eat them.
Waxaad beeran doontaan beero canab ah, waanad fali doontaan, laakiinse khamrina ma cabbi doontaan, canabna kama guran doontaan, waayo, waxaa cuni doona dixiri.
40 Y ou will have olive trees everywhere. But you will not pour the oil upon yourself, for your olives will fall off.
Oo soohdimihiinna oo dhan dhexdooda waxaa idiinku oolli doona geedo saytuun ah, laakiinse saliid kuma subkan doontaan, waayo, saytuunkiinna midhuhu way ka daadan doonaan.
41 Y ou will have sons and daughters, but you will not keep them, for they will be taken away.
Waxaad dhali doontaan wiilal iyo gabdho, laakiinse iyagu kuwiinna ma ahaan doonaan, maxaa yeelay, maxaabiis ahaan bay idiinka tegi doonaan.
42 T he locust will own all your trees and the food of your field.
Dhirtiinna oo dhan iyo midhaha dhulkiinnaba waxaa lahaan doona ayax.
43 T he stranger among you will rise above you higher and higher, but you will become less and less.
Oo qariibka dhexdiinna ku jira ayaa idinka sare mari doona, oo idinkuna hoos baad u sii degi doontaan.
44 H e will give to you. But you will not give to him. He will be the head and you will be the tail.
Oo isagu wax buu idin deymin doonaa, idinkuse wax ma deymin doontaan, madaxa buu noqon doonaa, idinkuse dabada baad noqon doontaan.
45 A ll these curses will come upon you. They will follow you and come upon you until you are destroyed, because you would not obey the Lord your God by keeping all the Laws He gave you.
Inkaarahan oo dhammu idinkay idinku soo degi doonaan, wayna idin eryan doonaan oo idin soo gaadhi doonaan ilaa aad baabba'daan, maxaa yeelay, ma aydaan dhegaysan codka Rabbiga Ilaahiinna ah, inaad xajisaan amarradiisa iyo qaynuunnadiisa uu idinku amray.
46 T hey will be something special to see, and a powerful work upon you and your children forever.
Oo waxay calaamad iyo yaab ku dul ahaan doonaan idinka iyo farcankiinnaba weligiin,
47 B ecause you did not serve the Lord your God with joy and a glad heart because of all He has given you,
maxaa yeelay, idinku Rabbiga Ilaahiinna ah wax kasta oo uu idinku badiyey aawadood uguguma aydaan adeegin faraxsanaan iyo qalbi reyreeya.
48 y ou will serve those who hate you, whom the Lord will send against you. You will be hungry, thirsty, without clothing, and needing all things. He will put a heavy load on your neck until He has destroyed you.
Haddaba sidaas daraaddeed cadaawayaashiinna Rabbigu idiin soo diri doono ayaad ugu adeegi doontaan gaajo iyo harraad iyo qaawanaan, idinkoo wax kasta u baahan, oo wuxuu qoorta idinka saari doonaa harqood bir ah, ilaa uu idin baabbi'iyo.
49 “ The Lord will bring a nation against you from far away, from the end of the earth, as fast as an eagle flies. It will be a nation whose language you will not understand,
Rabbigu wuxuu meel fog oo dhulka darafkiisa ah idinkaga keeni doonaa quruun sida gorgorka u duulaysa oo aydaan afkeeda garanayn,
50 a nation that shows a hard face. It will have no respect for the old, or show favor to the young.
oo ah quruun weji cabsi badan, oo aan dadka waayeelka ah maamuusin, aan dhallaankana u nixin.
51 I t will eat the young ones of your cattle and the food of your field until you are destroyed. It will leave you no grain, new wine, oil, or the young of your cattle or flock, until it has caused you to die.
Oo dadkaasu wuxuu cuni doonaa midhaha xoolihiinna iyo midhaha dhulkiinna, ilaa aad baabba'daan, oo weliba idiinkama tegi doono hadhuudh, iyo khamri, iyo saliid, iyo dhasha lo'diinna, iyo tan idihiinna, ilaa uu idin halligo.
52 Y our towns will be taken over by its armies until your high strong walls that you have trusted in come down everywhere in your land. Its armies will take over all your towns everywhere in the land the Lord your God has given you.
Oo meel kasta oo dhulkiinna ah ayuu dhammaan irdihiinna idinku hareerayn doonaa ilaa derbiyadiinna deyrka dheer ee aad isku hallayseen ay soo wada dhacaan, oo wuxuu idinku hareerayn doonaa irdihiinna oo dhan ee dhulka Rabbiga Ilaahiinna ahu uu idin siiyey oo dhan.
53 D uring this time and because of the trouble caused by those who hate you, you will eat your own children, the flesh of your sons and daughters whom the Lord your God has given you.
Oo waxaad cuni doontaan midhaha jidhkiinna, kaasoo ah hilibka wiilashiinna iyo gabdhihiinna Rabbiga Ilaahiinna ahu uu idin siiyey, waana markaad gashaan hareeraynta iyo cidhiidhiga ay cadaawayaashiinnu idinku cidhiidhin doonaan.
54 T he most gentle man among you will be against his brother, the wife he loves, and the children he still has.
Ninka idinku dhex jira oo idiinku jilicsan, oo qabow ku noolaan jiray, wuxuu il shar ah ku dayi doonaa walaalkiis, iyo naagtiisa laabta kaga jiifta, iyo kuwa carruurtiisa ka hadhay,
55 H e will not give them any of the flesh of his children whom he is eating, because it is all he has left for himself. This is how bad the trouble will be that those who hate you will bring to all your towns.
si uusan midkoodna wax uga siin hilibka carruurtiisa oo uu cuni doono, maxaa yeelay, isaga waxba uma hadhi doonaan intii uu ku jiro hareeraynta iyo cidhiidhiga ay cadaawayaashiinnu irdihiinna oo dhan idinkaga cidhiidhin doonaan.
56 T he most gentle woman among you may be careful not to set the bottom of her foot on the ground. But she will be hard to the husband she loves, to her son and daughter,
Oo naagta jilicsan, oo idinku dhex jirta oo qabow ku noolaan jirtay oo aan u quudhin inay cagteeda cad dhulka dhigto nolosheedii qaboobayd oo jilicsanayd aawadeed, waxay il shar ah ku dayi doontaa ninkeeda laabta kaga jiifa, iyo wiilkeeda iyo gabadheeda.
57 t o the afterbirth which comes out of her body, and to the children who are born from her. She will eat them in secret because she has nothing else. This is how bad the trouble will be that those who hate you will bring to all your towns.
Wayna ka qarsan doontaa mandheerta ka soo dhex baxdo labadeeda lugood, iyo carruurteeda ay dhasho, waayo, qarsoodi bay iyaga u cuni doontaa iyadoo wax kasta u baahan, intay ku jirto hareeraynta iyo cidhiidhiga ay cadaawayaashiinnu irdihiinna oo dhan idinkaga cidhiidhin doonaan.
58 “ If you are not careful to obey all the words of the Law which are written in this book, to fear this honored name of the Lord your God,
Haddeydnan dhawrin oo wada yeelin erayada sharcigan ee kitaabkan ku qoran oo dhan inaad ka cabsataan magacan ammaanta badan oo cabsida badan oo ah RABBIGA ILAAHIINNA AH,
59 t hen the Lord will bring bad diseases on you and your children, hard and lasting diseases and sicknesses.
markaas Rabbigu wuxuu idinka iyo farcankiinnaba ku ridi doonaa belaayooyin yaab leh oo waaweyn oo wakhti dheer idinku raaga, iyo cudurro xunxun oo wakhti dheer idinku raaga, iyo cudurro xunxun oo wakhti dheer idinku raaga.
60 H e will bring all the diseases upon you that you were afraid of in Egypt. And they will stay with you.
Oo haddana wuxuu idinku soo dejin doonaa cudurradii Masar oo dhan oo aad ka cabsan jirteen, oo way idinku dhegi doonaan.
61 T he Lord will bring upon you every sickness and every trouble which is not written in the book of this Law also, until you are destroyed.
Oo weliba Rabbigu wuxuu kaloo idinku soo dejin doonaa ilaa aad wada baabba'daan cudur kasta iyo belaayo kasta oo aan ku qornayn kitaabka sharcigan.
62 Y ou will have been as many as the stars of heaven but there will be few of you left, because you did not obey the Lord your God.
Oo in kastoo aad u faro badnaydeen sida xiddigaha samada oo kale waxaa uun idinka hadhi doona in yar oo dhawr ah, maxaa yeelay, codkii Rabbiga Ilaahiinna ah ayaad dhegaysan weydeen.
63 A s the Lord was happy with you and caused good to come to you and you were many, He will be happy to bring trouble upon you and destroy you. And you will be taken from the land you are going in to take.
Oo sidii Rabbigu idiinku farxay inuu wanaag idiin sameeyo oo uu idin badiyo, ayuu sidaas oo kale ugu farxi doonaa inuu idin halligo oo idin baabbi'iyo, oo idinka waa laydinka rujin doonaa dalka aad ugu socotaan inaad hantidaan.
64 T he Lord will spread you out among all nations, from one end of the earth to the other. There you will serve other gods, of wood and stone, which you and your fathers have not known.
Oo Rabbigu wuxuu idinku kala dhex firdhin doonaa dadyowga oo dhan, iyo tan iyo dunida geesteed iyo ilaa geesteeda kale, oo halkaas waxaad ugu adeegi doontaan ilaahyo kale oo qoryo iyo dhagax ah oo aydaan aqoon idinka iyo awowayaashiin toona.
65 Y ou will find no rest among those nations. There will be no place of rest for the bottom of your foot. But there the Lord will give you fear in your heart, eyes that become weak, and sorrow in your soul.
Oo quruumahaas dhexdooda istareex kama heli doontaan, oo cagtiinnuna ma nasan doonto, laakiinse Rabbigu wuxuu halkaas idinku siin doonaa qalbigariir, iyo indhabbeel, iyo naf dulloobid.
66 Y our life will be full of doubts. You will be afraid night and day. And you will not be sure of anything in your life.
Oo naftiinnana waad u shakiyi doontaan, oo habeen iyo maalinba waad cabsan doontaan, oo noloshiinnana ma aad hubi doontaan innaba.
67 I n the morning you will say, ‘If it were only evening!’ In the evening you will say, ‘If it were only morning!’ because of the fear of your heart, and the things your eyes see.
Oo waaberigii waxaad odhan doontaan, Bal may fiid noqoto! Sababtuna waa cabsida aad qalbiga ka cabsan doontaan iyo xumaanta aad indhaha ku arki doontaan.
68 T he Lord will bring you back to Egypt in ships, in the way I said, ‘You will never see it again.’ There you will try to sell yourselves as men and women servants to those who hate you. But no one will buy you.”
Oo Rabbigu mar dambe wuxuu Masar idinku celin doonaa idinkoo doonniyo ku jira, oo waxaad mari doontaan jidkii aan idinku idhi, Mar dambe ma aad arki doontaan, oo halkaasaad cadaawayaashiinna isugu iibin doontaan, inaad rag iyo dumarba addoommo u ahaataan, oo weliba ninna idinma iibsan doono.