1 Kings 10 ~ Boqorradii Kowaad 10

picture

1 W hen the queen of Sheba heard about the wisdom Solomon had from the Lord, she came to test him with hard questions.

Boqoraddii Shebaa markay maqashay Sulaymaan warkiisii ku saabsanaa xagga magaca Rabbiga ayay ugu timid inay ku imtixaanto su'aalo adadag.

2 S he came to Jerusalem and many people came with her. She brought camels carrying spices and much gold and stones of much worth. When she came to Solomon, she told him all that was on her mind.

Oo waxay Yeruusaalem la timid dad aad u badan, iyo awr badan oo ay ku raran yihiin uunsi, iyo dahab aad u badan, iyo dhagaxyo qaali ah; oo markay Sulaymaan u timid wixii qalbigeeda ku jiray oo dhan ayay kala hadashay.

3 A nd Solomon answered all her questions. There was nothing hidden from the king which he could not make plain to her.

Sulaymaanna wuxuu uga jawaabay su'aalaheedii oo dhan; oo wax boqorka ka qarsoonaa oo uusan u sheegin ma jirin.

4 T he queen of Sheba saw all the wisdom of Solomon, the house he had built,

Boqoraddii Shebaana markay aragtay xigmaddii Sulaymaan oo dhan, iyo gurigii uu dhisay,

5 t he food on his table, and his many servants seated to eat. She saw those who brought the food and how they were dressed, and those who carried his cups. She saw the steps by which he went up to the house of the Lord. And there was no more spirit in her.

iyo cuntadii miiskiisa, iyo fadhigii addoommadiisa, iyo hawshii adeegayaashiisa, iyo dharkoodii, iyo kuwiisii cabniinka siin jiray, iyo wixii uu guriga Rabbiga ku fuuli jiray, naf dambe iyadii kuma hadhin.

6 S he said to the king, “The news was true that I heard in my own land about your words and your wisdom.

Markaasay boqorkii ku tidhi, Warkii aan dalkaygii ku maqlay ee ku saabsanaa falimahaaga iyo xigmaddaadu run buu ahaa.

7 B ut I did not believe the news until I came. Now my eyes have seen it. And half of it was not told to me. You have more wisdom and riches than I heard you had.

Habase yeeshee erayadaas ma aan rumaysan jeeraan imid oo ay indhahaygu arkeen; oo weliba badhna la iima sheegin. Xigmaddaada iyo barwaaqadaadu way ka sii badan yihiin warkii aan maqlay.

8 H ow happy are your men! How happy are these your servants who stand in front of you always and hear your wisdom!

Waxaa faraxsan raggaaga, oo waxaa faraxsan addoommadaadan had iyo goorba hortaada taagan oo xigmaddaadana maqla.

9 T hanks be to the Lord your God Who was pleased with you and set you on the throne of Israel. Because the Lord loved Israel forever, He has made you king, to do what is fair and right and good.”

Waxaa mahad leh Rabbiga Ilaahaaga ah oo kugu farxay inuu kugu fadhiisiyo carshiga reer binu Israa'iil. Rabbigu weligiisba wuu jeclaaday reer binu Israa'iil, oo sidaas aawadeed ayuu boqor kaaga dhigay inaad samaysid xukun iyo caddaalad.

10 T hen she gave the king gold weighing as much as 120 small men. She gave him a very large amount of spices and stones of much worth. Never again did so much spices come in as that which the queen of Sheba gave to King Solomon.

Markaasay boqorkii siisay boqol iyo labaatan talanti oo dahab ah, iyo uunsi faro badan, iyo dhagaxyo qaali ah; uma iman uunsi dambe oo u badan sidii kii boqoradda Shebaa ay siisay Boqor Sulaymaan.

11 T he ships of Hiram brought from Ophir gold and very many almug trees and stones of much worth.

Oo Xiiraam doonniyihiisii Oofir dahab ka keenay, waxay kaloo Oofir ka keeneen geedo almuug ah oo badan, iyo dhagaxyo qaali ah.

12 T he king used the almug trees to make pillars for the house of the Lord and for the king’s house. And he used them to make different kinds of harps for the singers. No such almug trees have come in again or have been seen to this day.

Oo boqorkiina geedihii almuugga ahaa ayuu tiirar uga dhigay gurigii Rabbiga, iyo gurigii boqorka, oo wuxuu kaloo nimankii gabayaaga ahaa uga sameeyey kataarado iyo shareerado; oo ilaa maantadan la joogo geedo almuug ah oo kuwaas oo kale ah ma iman, lamana arkin.

13 K ing Solomon gave to the queen of Sheba all she wanted, whatever she asked, as well as his gifts to her from the king’s riches. Then she and her servants returned to her own land. Solomon’s Riches

Oo Boqor Sulaymaanna wuxuu boqoraddii Shebaa siiyey wax alla wixii ay doonaysay oo dhan oo ay weyddiisatay, oo ayan ku jirin wixii uu Sulaymaan u siiyey sharafta boqornimadiisa, markaasay noqotay oo dalkeedii tagtay iyadii iyo addoommadeediiba. Sharaftii Sulaymaan

14 T he gold which came in to Solomon in one year weighed as much as 666 small men,

Haddaba dahabkii sannad kasta Sulaymaan u iman jiray miisaankiisu wuxuu ahaa lix boqol iyo lix iyo lixdan talanti oo dahab ah,

15 b esides all the gold that came from the traders and all the kings of the Arabs and the leaders of the country.

oo intaasuna kuma jirin wixii ay keeni jireen geddisleyda iyo baayacmushtariyaasha, iyo boqorradii dalka Carabta oo dhan, iyo taliyayaashii waddanka.

16 K ing Solomon made 200 large body coverings for battle of beaten gold. For each covering he used 600 pieces of gold.

Markaasaa Boqor Sulaymaan wuxuu sameeyey laba boqol oo gaashaan waaweyn oo dahab la tumay ah; oo gaashaan weynba waxaa galay lix boqol oo sheqel oo dahab ah.

17 A nd he made 300 coverings of beaten gold, using 150 pieces of gold on each covering. The king put them in the house among the trees of Lebanon.

Oo haddana wuxuu kaloo sameeyey saddex boqol oo gaashaan oo yaryar oo dahab la tumay ah, oo gaashaan yarba waxaa galay saddex mina oo dahab ah, markaasaa boqorku iyagii dhigay gurigii ku yiil kaynta Lubnaan.

18 T hen the king made a large throne of ivory and covered it with fine gold.

Oo weliba boqorku wuxuu kaloo sameeyey carshi weyn oo foolmaroodi ah, oo wuxuu ku dahaadhay dahabkii ugu fiicnaa.

19 T he throne had six steps, and a round top at its back. There were arms on each side of the seat, and two lions standing beside the arms.

Carshigu wuxuu lahaa jaranjaro lix tallaabo ah, oo carshiga xaggiisa sare ee dambena way wareegsanayd; oo kursiga meeshiisa lagu fadhiisto labadeeda dhinacba waxay lahayd meelo xusullada la saarto, oo meelaha xusullada la saartana dhinacooda waxaa taagnaa laba libaax.

20 T welve lions stood on the six steps, one on each end. Nothing like it was made for any other king.

Oo jaranjaradii lixdeedii tallaabo labadooda dhinac waxaa ka taagnaa laba iyo toban libaax; oo boqortooyana saas oo kale looguma samayn.

21 A ll of King Solomon’s cups were made of gold. And all the cups of the house among the trees of Lebanon were made of pure gold. None of them were made of silver. Silver was not thought of as being of much worth in the days of Solomon.

Oo Boqor Sulaymaan weelashiisii wax lagu cabbi jiray oo dhammu waxay wada ahaayeen dahab; gurigii kaynta Lubnaan weelashiisii oo dhammuna waxay wada ahaayeen dahab saafi ah, oo midna lagama samayn lacag, waayo, wakhtigii Sulaymaan lacag waxba qiimo ma lahayn.

22 F or the king had a group of ships of Tarshish at sea with the ships of Hiram. Every three years the ships of Tarshish came bringing gold, silver, ivory, apes and peacocks.

Maxaa yeelay, boqorku wuxuu badda ku lahaa doonniyo Tarshiish u dhoofa oo ay la jiraan Xiiraam doonniyihiisa; oo saddexdii sannadoodba mar bay doonniyihii Tarshiish iman jireen, oo waxay keeni jireen dahab, iyo lacag, iyo foolmaroodi, iyo daayeerro, iyo daa'uusyo.

23 S o King Solomon became greater than all the kings of the earth in riches and in wisdom.

Sidaasuu Boqor Sulaymaan xagga maalka iyo xagga xigmaddaba ugaga hor maray boqorradii dunida oo dhan.

24 T hey came from all over the earth to see Solomon, to hear his wisdom which God had put in his heart.

Oo dunida oo dhammuna waxay doondooneen Sulaymaan inay arkaan oo ay maqlaan xigmaddii Ilaah qalbigiisa geliyey.

25 E very one of them brought his gift. They brought objects of silver and gold, clothing, objects for fighting in battle, spices, horses and donkeys, so much year by year.

Oo nin waluba wuxuu sannad kasta u keeni jiray hadiyaddiis oo ay ka mid yihiin weelal lacag ah, iyo weelal dahab ah, iyo dhar, iyo hub, iyo uunsi, iyo fardo, iyo baqlo.

26 S olomon gathered war-wagons and horsemen. He had 1, 400 war-wagons and 12, 000 horsemen. He kept them in the war-wagon cities and with the king in Jerusalem.

Sulaymaanna wuxuu urursaday gaadhifardood iyo rag fardooley ah; oo wuxuu lahaa kun iyo afar boqol oo gaadhifaras, iyo laba iyo toban kun oo nin oo fardooley ah, oo wuxuu fadhiisiyey magaalooyinkii gaadhifardoodka, oo qaarna boqorkay Yeruusaalem la joogeen.

27 T he king made silver as easy to find as stones in Jerusalem. He made cedar trees as easy to find as the sycamore trees of the valley.

Oo boqorku wuxuu lacag Yeruusaalem kaga dhigay sida dhagaxyo oo kale, oo geedo kedar ahna wuxuu u soo badiyey oo ka dhigay sida geedaha darayga ah oo dhulka hoose ka baxa oo kale.

28 S olomon had horses brought from Egypt and Kue. The king’s traders bought them from Kue, each for a price.

Fardihii Sulaymaan haystayna waxaa laga keenay dalka Masar, oo boqorka baayacmushtariyaashiisii ayaa raxan raxan u soo kaxeeyey, iyagoo raxanba iib gaar ah siiyey.

29 A war-wagon could be brought from Egypt for 600 pieces of silver, and a horse for 150 pieces of silver. They got them in the same way for all the kings of the Hittites and the kings of Syria.

Oo gaadhifaras wuxuu Masar kaga soo bixi jiray lix boqol oo sheqel oo lacag ah, farasna boqol iyo konton sheqel; oo saasoo kalay ugu wada keeni jireen boqorradii reer Xeed oo dhan iyo boqorradii reer Suuriyaba.