1 T hese also are proverbs of Solomon which the men of Hezekiah king of Judah copied:
Edhe këto janë fjalë të urta të Salomonit, të transkriptuara nga njerëzit e Ezekias, mbretit të Judës.
2 I t is the glory of God to conceal a matter, But the glory of kings is to search out a matter.
Éshtë lavdi e Perëndisë të fshehësh një gjë, por është lavdi e mbretërve ta hetosh atë.
3 A s the heavens for height and the earth for depth, So the heart of kings is unsearchable.
Qiejtë për lartësinë e tyre, toka për thellësinë e saj dhe zemra e mbretërve janë të panjohshëm.
4 T ake away the dross from silver, And it will go to the silversmith for jewelry.
Hiq zgjyrën nga argjendi dhe ka për të dalë një enë për argjendarin.
5 T ake away the wicked from before the king, And his throne will be established in righteousness.
Largo të pabesin nga prania e mbretit dhe froni i tij do të bëhet i qëndrueshëm në drejtësi.
6 D o not exalt yourself in the presence of the king, And do not stand in the place of the great;
Mos u përlëvdo në prani të mbretit dhe mos zër vendin e njerëzve të mëdhenj,
7 F or it is better that he say to you, “Come up here,” Than that you should be put lower in the presence of the prince, Whom your eyes have seen.
sepse është më mirë të thuhet: "Ngjitu këtu lart," se sa të të ulin përpara princit, që sytë e tu kanë parë.
8 D o not go hastily to court; For what will you do in the end, When your neighbor has put you to shame?
Mos bëj padi me tepër nxitim, sepse në fund nuk do të dish çfarë të bësh, kur i afërmi yt do të të ketë bërë me turp.
9 D ebate your case with your neighbor, And do not disclose the secret to another;
Diskutoje padinë tënde kundër të afërmit tënd, por mos e zbulo sekretin e një tjetri,
10 L est he who hears it expose your shame, And your reputation be ruined.
me qëllim që ai që të dëgjon të mos të të diskreditojë dhe nami yt të njolloset për gjithnjë.
11 A word fitly spoken is like apples of gold In settings of silver.
Një fjalë e thënë në kohën e duhur është si molla të arta mbi një enë argjendi.
12 L ike an earring of gold and an ornament of fine gold Is a wise rebuker to an obedient ear.
Për një vesh të bindur, një i urtë që qorton është si një vath i artë, një zbukurim prej ari të kulluar.
13 L ike the cold of snow in time of harvest Is a faithful messenger to those who send him, For he refreshes the soul of his masters.
Një lajmëtar besnik është, për ata që e dërgojnë, si freskia e borës në kohën e korrjes, sepse ai e freskon shpirtin e zotit të tij.
14 W hoever falsely boasts of giving Is like clouds and wind without rain.
Ai që mburret duke gënjyer se ka bërë një dhuratë është si retë dhe era pa shi.
15 B y long forbearance a ruler is persuaded, And a gentle tongue breaks a bone.
Me durimin i mbushet mendja një princi dhe gjuha e ëmbël thyen kockat.
16 H ave you found honey? Eat only as much as you need, Lest you be filled with it and vomit.
Në rast se gjen mjaltë, ha aq sa të mjafton, me qëllim që të mos dendesh dhe pastaj të vjellësh.
17 S eldom set foot in your neighbor’s house, Lest he become weary of you and hate you.
Shko rrallë në shtëpinë e të afërmit tënd, që ai të mos mërzitet me ty sa të të urrejë.
18 A man who bears false witness against his neighbor Is like a club, a sword, and a sharp arrow.
Njeriu që deponon gënjeshtra kundër të afërmit të tij është si një topuz, një shpatë dhe një shigjetë e mprehtë.
19 C onfidence in an unfaithful man in time of trouble Is like a bad tooth and a foot out of joint.
Besimi te një njeri i pabesë ditën e fatkeqësisë është si një dhëmb i thyer dhe një këmbë e ndrydhur.
20 L ike one who takes away a garment in cold weather, And like vinegar on soda, Is one who sings songs to a heavy heart.
Kush i këndon këngë një zemre të pikëlluar është si ai që heq rrobat e tij në një ditë të ftohtë dhe si uthulla mbi sodën.
21 I f your enemy is hungry, give him bread to eat; And if he is thirsty, give him water to drink;
Në qoftë se armiku yt ka uri, jepi bukë për të ngrënë, dhe në se ka etje, jepi ujë për të pirë,
22 F or so you will heap coals of fire on his head, And the Lord will reward you.
sepse kështu do të grumbullosh thëngjij mbi kokën e tij, dhe Zoti do të të shpërblejë.
23 T he north wind brings forth rain, And a backbiting tongue an angry countenance.
Era e veriut sjell shiun, dhe gjuha që shpif tinëz e bën fytyrën të indinjuar.
24 I t is better to dwell in a corner of a housetop, Than in a house shared with a contentious woman.
Éshtë më mirë të banosh në cep të një çatie se sa në një shtëpi bashkë me një grua grindavece.
25 A s cold water to a weary soul, So is good news from a far country.
Një lajm i mirë nga një vend i largët është si ujë i freskët për një njeri të lodhur dhe të etur.
26 A righteous man who falters before the wicked Is like a murky spring and a polluted well.
I drejti që dridhet përpara të pabesit është si një burim i turbullt dhe një pus i ndotur.
27 I t is not good to eat much honey; So to seek one’s own glory is not glory.
Të hash shumë mjaltë nuk është mirë, dhe të kërkosh lavdinë tënde nuk është lavdi.
28 W hoever has no rule over his own spirit Is like a city broken down, without walls.
Njeriu që nuk di të frenojë zemërimin e tij është si një qytet i shkrehur pa mure.