1 B iri im, në qoftë se je bërë garant për të afërmin tënd, në rast se ke dhënë dorën si garanci për një të huaj,
My son, if you become surety for your friend, If you have shaken hands in pledge for a stranger,
2 j e zënë në lakun e fjalëve të gojës sate, je zënë nga fjalët e gojës sate.
You are snared by the words of your mouth; You are taken by the words of your mouth.
3 B ëj këtë, pra, biri im, dhe shpengohu, sepse ke rënë në duart e të afërmit tënd. Shko, hidhu në këmbët e tij dhe ngul këmbë me të madhe te i afërmi yt.
So do this, my son, and deliver yourself; For you have come into the hand of your friend: Go and humble yourself; Plead with your friend.
4 M os u jep gjumë syve të tu as çlodhje qepallave të tua;
Give no sleep to your eyes, Nor slumber to your eyelids.
5 ç lirohu si gazela nga dora e gjahtarit, si zogu nga dora e atij që kap zogjtë.
Deliver yourself like a gazelle from the hand of the hunter, And like a bird from the hand of the fowler. The Folly of Indolence
6 S hko te milingona, o përtac, vër re zakonet e saj dhe bëhu i urtë.
Go to the ant, you sluggard! Consider her ways and be wise,
7 A jo nuk ka as kryetar, as mbikëqyrës, as zot;
Which, having no captain, Overseer or ruler,
8 e gjen ushqimin në verë dhe mbledh zahirenë e saj gjatë korrjes.
Provides her supplies in the summer, And gathers her food in the harvest.
9 D eri kur, o përtac, do të rrish duke fjetur? Kur do të shkundesh nga gjumi yt?
How long will you slumber, O sluggard? When will you rise from your sleep?
10 T ë flesh pak, të dremitësh pak, të rrish me duar në ije për t’u çlodhur,
A little sleep, a little slumber, A little folding of the hands to sleep—
11 k ështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës, dhe skamja jote si një njeri i armatosur.
So shall your poverty come on you like a prowler, And your need like an armed man. The Wicked Man
12 N jeriu pa vlerë, njeriu i keq, ecën me një gojë të çoroditur;
A worthless person, a wicked man, Walks with a perverse mouth;
13 l uan syrin, flet me këmbët, bën shenja me gishta;
He winks with his eyes, He shuffles his feet, He points with his fingers;
14 k a ligësi në zemër, kurdis vazhdimisht të keqen dhe mbjell grindje.
Perversity is in his heart, He devises evil continually, He sows discord.
15 P randaj shkatërrimi i tij do të vijë papritur, në një çast do të shkatërrohet pa rrugëdalje tjetër.
Therefore his calamity shall come suddenly; Suddenly he shall be broken without remedy.
16 Z oti i urren këto gjashtë gjëra, madje shtatë janë të neveritshme për të:
These six things the Lord hates, Yes, seven are an abomination to Him:
17 s ytë krenare, gjuha gënjeshtare, duart që derdhin gjak të pafajshëm,
A proud look, A lying tongue, Hands that shed innocent blood,
18 z emra që kurdis plane të këqija, këmbët që turren shpejt drejt së keqes,
A heart that devises wicked plans, Feet that are swift in running to evil,
19 d ëshmitari i rremë që thotë gënjeshtra dhe ai që shtie grindje midis vëllezërve.
A false witness who speaks lies, And one who sows discord among brethren. Beware of Adultery
20 B iri im, ruaje urdhërimin e atit tënd dhe mos harro mësimet e nënës sate.
My son, keep your father’s command, And do not forsake the law of your mother.
21 M baji vazhdimisht të lidhura në zemrën tënde dhe fiksoji rreth qafës sate.
Bind them continually upon your heart; Tie them around your neck.
22 K ur do të ecësh, do të të udhëheqin; kur të pushosh, do të të ruajnë; kur të zgjohesh, do të flasin me ty.
When you roam, they will lead you; When you sleep, they will keep you; And when you awake, they will speak with you.
23 S epse urdhërimi është një llambë, mësimi një dritë, dhe ndreqjet e mësimit janë rruga e jetës,
For the commandment is a lamp, And the law a light; Reproofs of instruction are the way of life,
24 p ër të të mbrojtur nga gruaja e keqe, nga lajkat e gjuhës të gruas së huaj.
To keep you from the evil woman, From the flattering tongue of a seductress.
25 M os dëshiro në zemrën tënde bukurinë e saj dhe mos u rrëmbe nga qepallat e saj.
Do not lust after her beauty in your heart, Nor let her allure you with her eyelids.
26 S epse për një prostitutë burri katandiset për një copë bukë, dhe gruaja e një tjetri gjuan shpirtin e vyer të një burri.
For by means of a harlot A man is reduced to a crust of bread; And an adulteress will prey upon his precious life.
27 A mund të mbajë burri një zjarr në gji të tij pa djegur rrobat e trupit?
Can a man take fire to his bosom, And his clothes not be burned?
28 A mund të ecë burri mbi qymyr të ndezur pa djegur këmbët e tij?
Can one walk on hot coals, And his feet not be seared?
29 N ë këtë gjendje është ai që shkon tek gruaja e një tjetri; kush e prek nuk do të mbetet pa u ndëshkuar.
So is he who goes in to his neighbor’s wife; Whoever touches her shall not be innocent.
30 N uk përçmohet hajduti që vjedh për të shuar urinë kur është i uritur;
People do not despise a thief If he steals to satisfy himself when he is starving.
31 p or në rast se kapet në faj, duhet të kthejë shtatëfishin, dhe të japë tërë pasurinë e shtëpisë së tij.
Yet when he is found, he must restore sevenfold; He may have to give up all the substance of his house.
32 P or ai që kryen një shkelje kurore me një grua është një njeri pa mend; ai që bën një gjë të tillë shkatërron jetën e tij.
Whoever commits adultery with a woman lacks understanding; He who does so destroys his own soul.
33 D o të gjejë plagë dhe përçmim, dhe turpi i tij nuk do t’i hiqet kurrë.
Wounds and dishonor he will get, And his reproach will not be wiped away.
34 s epse xhelozia e tërbon bashkëshortin, që do të jetë i pamëshirshëm ditën e hakmarrjes.
For jealousy is a husband’s fury; Therefore he will not spare in the day of vengeance.
35 A i nuk do të pranojë asnjë shpërblim dhe nuk do të kënaqet, edhe sikur t’i bëjnë shumë dhurata.
He will accept no recompense, Nor will he be appeased though you give many gifts.