1 F jalët e urta të Salomonit, birit të Davidit, mbret i Izraelit,
Притчи на Давидовия син Соломон, Израелев цар,
2 p ër të njohur diturinë dhe për të mësuar gjykimet e mënçura;
записани, за да познае някой мъдрост и поука, за да разбере благоразумни думи,
3 p ër të ditur si të veprosh me urti, me drejtësi, me gjykim dhe ndershmëri,
за да приеме поука за мъдро постъпване в правда, правосъдие и справедливост,
4 p ër t’u dhënë shkathtësi njerëzve të thjeshtë, njohje dhe reflektim të riut.
за да се даде остроумие на простите, знание и разсъждение на младежа,
5 I urti do të dëgjojë dhe do të rritë diturinë e tij; njeriu i zgjuar do të përfitojë këshilla të urta,
за да слуша мъдрият и да стане по-мъдър, и за да достигне разумният здрави съвети,
6 p ër të kuptuar një sentencë dhe një enigmë, fjalët e të urtëve dhe thëniet e tyre të errëta.
за да се разбират притча и иносказание, изреченията на мъдрите и гатанките им.
7 F rika e Zotit është fillimi i njohjes; por njerëzit e pamend përçmojnë diturinë dhe arsimin.
Страхът от Господа е начало на мъдростта; но безумните презират мъдростта и поуката. Съвет към младите хора
8 D ëgjo, o biri im, mësimet e atit tënd dhe mos i lër pas dore mësimet e nënes sate,
Сине мой, слушай поуката на баща си и не отхвърляй наставлението на майка си,
9 s epse janë një nur që zbukuron kokën tënde dhe një stoli në qafën tënde.
защото те ще бъдат благодатен венец за главата ти и огърлица около шията ти.
10 B iri im, në qoftë se mëkatarët duan të të mashtrojnë, mos prano,
Сине мой, ако грешните те прилъгват, не се съгласявай!
11 n ë qoftë se thonë: "Eja me ne; kemi ngritur një pritë për të derdhur gjak; i ngritëm gracka të pafajmit pa ndonjë shkak;
Ако кажат: Ела с нас, нека поставим засада за кръвопролитие, нека причакаме без причина невинния,
12 l e t’i kapërdimë të gjallë, ashtu si Sheoli, tërësisht si ata që zbresin në gropë;
както адът нека ги погълнем живи, даже съвършените, като онези, които слизат в рова,
13 n e do të gjejmë lloj-lloj pasurish të çmueshme, do t’i mbushim shtëpitë tona me plaçka;
ще намерим всякакъв скъпоценен имот, ще напълним къщите си с плячка,
14 t i do ta hedhësh në short pjesën tënde me ne, dhe të gjithë ne do të kemi një qese të vetme";
ще хвърлиш жребия си като един от нас, една кесия ще имаме всички, -
15 b iri im, mos shko me ta në po atë rrugë, ndale hapin nga shtegu i tyre,
сине мой, не ходи на път с тях, въздържай крака си от пътеката им,
16 s epse këmbët e tyre turren drejt së keqes dhe ata nxitojnë të derdhin gjak.
защото техните крака тичат към злото и бързат да проливат кръв.
17 S htrihet më kot rrjeta përpara çdo lloji zogjsh;
Защото напразно се разтяга мрежа пред очите на каквато и да било птица.
18 p or këta kurdisin prita kundër gjakut të vet dhe ngrenë kurthe kundër vetë jetës së tyre.
И тези поставят засада против своята си кръв, причакват собствения си живот.
19 T ë tilla janë rrugët e çdo njeriu të etur për pasuri; ajo ia heq jetën atyre që e kanë.
Такива са пътищата на всеки сребролюбец: сребролюбието отнема живота на завладените от него. Призивът на мъдростта
20 D ituria bërtet nëpër rrugë, zëri i saj dëgjohet nëpër sheshe;
Превъзходната мъдрост прогласява по улиците, издига гласа си по площадите,
21 a jo thërret në vendet ku ka turma dhe ligjëron në hyrje të portave të qytetit;
вика по главните места на пазарите, при входовете на портите, възвестява из града думите си:
22 " Deri kur, o njerëz të thjeshtë, do t’ju pëlqejë thjeshtësia dhe tallësit do të kënaqen duke u tallur dhe budallenjtë do të urrejnë dijen?
Глупави, докога ще обичате глупостта? Присмивателите докога ще се наслаждават на насмешките си и безумните ще мразят знанието?
23 E jani në vete nga qortimi im; ja, unë do të derdh mbi ju Frymën time dhe do t’ju bëj të njohura fjalët e mia.
Обърнете се при изобличението ми. Ето, аз ще излея духа си на вас, ще ви направя да разберете словата ми.
24 S epse unë thirra dhe ju nuk keni dashur, shtriva dorën time dhe askush prej jush nuk i kushtoi vëmendje,
Понеже аз виках, а вие отказахте да слушате, понеже протягах ръката си, а никой не внимаваше,
25 p ërkundrazi hodhët poshtë të gjitha këshillat e mia dhe nuk pranuat ndreqjen time,
но отхвърлихте съвета ми и не приехте изобличението ми -
26 e dhe unë do të qesh me fatkeqësinë tuaj, do të tallem kur të vijë ajo që ju druani,
то и аз ще се смея на вашето бедствие, ще се присмея, когато ви нападне страхът,
27 k ur ajo që druani të vijë si një furtunë, dhe fatkeqësia juaj të vijë si një stuhi, kur t’ju mbulojnë fatkeqësia dhe ankthi.
когато ви нападне страхът - като опустошителна буря, и бедствието ви се устреми като вихрушка, когато скръб и мъка ви нападнат,
28 A tëherë ata do të më thërrasin mua, por unë nuk do të përgjigjem; do të më kërkojnë me kujdes, por nuk do të më gjejnë.
тогава те ще призоват, но аз няма да отговоря, ревностно ще ме търсят, но няма да ме намерят.
29 S epse kanë urryer dijen dhe nuk kanë zgjedhur frikën e Zotit,
Понеже намразиха знанието и не разбраха страха от Господа,
30 n uk kanë dashur të pranojnë këshillën time dhe kanë përbuzur të gjitha qortimet e mia.
не приеха съвета ми и презряха цялото ми изобличение,
31 P randaj do të hanë frytin e sjelljes së tyre dhe do të ngopen me këshillat e tyre.
затова ще ядат от плодовете на своя си път и ще се наситят от своите си измислици.
32 S epse përdalja e njerëzve të thjeshtë i vret dhe qetësia e rreme e budallenjve i zhduk;
Защото глупавите ще бъдат умъртвени от собственото си отстъпване и безумните ще бъдат погубени от своето си безгрижие.
33 p or ai që më dëgjon do të banojë një vend të sigurt, do të jetë me të vërtetë i qetë, pa frikë nga çfarëdo e keqe".
А всеки, който ме слуша, ще живее в безопасност и ще бъде спокоен, без да се бои от зло.