1 C uando te sientes a la mesa de un gran señor, piensa bien en presencia de quién estás.

Kur ulesh të hash me një mbret, shiko me kujdes atë që ke përpara;

2 P onte un cuchillo en la garganta y refrena en lo posible tu apetito.

dhe vër një thikë në grykë, po të jetë se ke oreks të madh.

3 N o quieras llenarte con sus deliciosos platillos, porque son un pan engañoso.

Mos dëshiro gjellët e tij të mrekullueshme, sepse janë një ushqim mashtrues.

4 N o te entusiasmes por hacerte rico; usa tu buen juicio, y desiste de esa idea.

Mos u lodh për t’u pasuruar, hiq dorë nga qëllimi yt.

5 ¡ Apenas logras poner los ojos en las riquezas, cuando éstas ya han desaparecido! ¡Es como si les salieran alas, alas de águila, y desaparecen volando por el cielo!

A do t’i fiksosh sytë e tu mbi atë që po zhduket? Sepse pasuria me siguri do të vërë fletë si një shqiponjë që fluturon drejt qiellit.

6 N o compartas la mesa con el avaro; no quieras llenarte con sus deliciosos platillos,

Mos ha bukën e atij që ka syrin e keq dhe mos dëshiro ushqimet e tij të shijshme;

7 p orque en su interior sigue siendo avaro. Te invitará a comer y beber, pero no te invitará de corazón.

sepse, ashtu si mendon në zemër të tij, ashtu është ai; "Ha dhe pi"!, do të thotë, por zemra e tij nuk është me ty.

8 D espués vomitarás lo que hayas comido, y habrás desperdiciado tus halagos.

Do të vjellësh kafshatën që ke ngrënë dhe do të harxhosh kot fjalët e tua të ëmbla.

9 N o trates de hacerte oír por un necio, porque éste no apreciará tus sabias razones.

Mos i drejto fjalën budallait, sepse ai do të përçmojë mençurinë e ligjëratës sate.

10 N o traspases los linderos de antaño ni invadas la propiedad de los huérfanos;

Mos e luaj kufirin e vjetër dhe mos hyr në arat e jetimëve,

11 e llos cuentan con un poderoso defensor, que saldrá en su defensa y contra ti.

sepse Hakmarrësi i tyre është i fuqishëm; ai do të mbrojë çështjen e tyre kundër teje.

12 A bre tu corazón a la enseñanza, y tus oídos a las palabras del saber.

Kushtoja zemrën tënde mësimeve dhe veshët e tu fjalëve të diturisë.

13 N o dejes de corregir al joven, que no va a morirse si lo castigas con vara.

Mos ia kurse korrigjimin fëmijës; edhe sikur ta rrahësh me thupër, ai nuk do të vdesë;

14 A l contrario, castígalo con vara y lo librarás de caer en el sepulcro.

do ta rrahësh me thupër, por do të shpëtosh shpirtin e tij nga Sheoli.

15 H ijo mío, si en tu corazón eres sabio, eso alegrará también mi corazón.

Biri im, në se zemra jote është e urtë, edhe zemra ime do të ngazëllojë;

16 E n mi interior sentiré gran alegría cuando con tus labios digas lo que es justo.

zemra ime do të ngazëllojë, kur buzët e tua do të thonë gjëra të drejta.

17 N o abrigues en ti envidia por los pecadores, sino manténte siempre en el temor del Señor.

Zemra jote mos i pastë zili mëkatarët, por vazhdoftë gjithnjë në frikën e Zotit;

18 L o cierto es que hay un futuro, y tu esperanza no se verá frustrada.

sepse ka një të ardhme, dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.

19 H ijo mío, escúchame y adquiere sabiduría. Deja que tu corazón enderece el rumbo.

Dëgjo, biri im, ji i urtë, dhe drejtoje zemrën në rrugën e drejtë.

20 N o te juntes con los que se hartan de vino ni con los que se atiborran de carne,

Mos rri me ata që pijnë verë as me grykësit dhe mishngrënësit;

21 p orque unos y otros se quedarán pobres, y por indolentes acabarán cubiertos de harapos.

sepse pijaneci dhe grykësi do të varfërohen dhe gjumashi do të vishet me lecka.

22 E scucha al padre que te dio la vida, y no menosprecies a tu anciana madre.

Dëgjo atin tënd që të ka pjellë dhe mos e përçmo nënën tënde kur të jetë plakë.

23 L a verdad y la sabiduría, la enseñanza y la inteligencia, son algo que debes comprar y nunca vender.

Bli të vërtetën dhe mos e shit, fito dituri, njohuri dhe gjykim.

24 E l padre del justo siente gran alegría; el que engendra un hijo sabio se regocija.

Babai i të drejtit do të gëzohet shumë; kush ka lindur një të urtë do t’ia ndjejë gëzimin.

25 ¡ Haz que tu padre y tu madre se alegren! ¡Haz que se regocije la madre que te dio a luz!

Le të gëzohet ati yt dhe nëna jote dhe le të gëzohet ajo që të ka lindur.

26 H ijo mío, entrégame tu corazón, y no apartes la mirada de mis caminos.

Biri im, më jep zemrën tënde, dhe sytë e tu gjetshin gëzim në rrugët e mia.

27 P orque la ramera es un abismo profundo; la mujer ajena es un pozo estrecho.

Sepse prostituta është një gropë e thellë dhe gruaja e tjetërkujt një pus i ngushtë.

28 S iempre está al acecho, como los ladrones, y hace que el pecado aumente entre los hombres.

Edhe ajo rri në pritë si një vjedhës dhe rrit midis njerëzve numrin e atyre që janë jo besnikë.

29 ¿ Quién se queja? ¿Quién se duele? ¿Quién se ve envuelto en pleitos? ¿Quién sufre? ¿Quién es herido sin razón? ¿Quién anda con los ojos morados?

Për cilin janë "ah-ët," për cilin "obobo-të"? Për cilin grindjet, për cilin vajtimet? Për cilin plagët pa shkak? Për cilin sytë e skuqur?

30 ¡ El que se pasa el tiempo tomando vino! ¡El que anda en busca de bebidas mezcladas!

Për ata që ndalen gjatë pranë verës, për ata që kërkojnë verë të droguar.

31 N o dejes que te atraiga lo rojo del vino; ¡que no te deslumbre su brillo en la copa! Suavemente se desliza por la garganta,

Mos e shiko verën kur kuqëlon, kur rrëzëllen në kupë dhe shkon poshtë aq lehtë!

32 p ero al final muerde como serpiente; ¡causa más dolor que una víbora!

Në fund ajo kafshon si një gjarpër dhe shpon si një kuçedër.

33 H ará que tus ojos vean cosas extrañas, y que tu corazón diga cosas perversas.

Sytë e tu kanë për të parë gjëra të çuditshme dhe zemra jote do të thotë gjëra të çoroditura.

34 C reerás estar dormido en medio del mar, o acostado en la punta del palo mayor,

Do të jesh si ai që gjendet në mes të detit, si ai që bie të flerë në majë të direkut të anijes.

35 y dirás: «Estoy herido, pero no me duele; estoy molido, pero no lo siento. ¿Cuándo voy a despertar, para ir por más?»

Do të thuash: "Më kanë rrahur, por nuk më kanë bërë keq; më kanë goditur, por nuk e kam vënë re. Kur të zgjohem, do të kthehem t’i kërkoj përsëri!".