1 Н е завиждай на злите хора, нито пожелавай да си с тях,
Mos i ki zili njerëzit e këqij dhe mos dëshiro të rrish me ta,
2 з ащото сърцето им размишлява за насилие и устните им говорят за пакост. Значение на мъдростта
sepse zemra e tyre mendon për grabitje dhe buzët e tyre thonë se do të bëjnë të keqen.
3 С мъдрост се гради къща и с разум се утвърждава,
Shtëpia ndërtohet me dituri dhe bëhet e qëndrueshme me maturi.
4 и чрез знание стаите се напълват с всякакви скъпоценни и приятни богатства.
Me dijen mbushen dhomat me lloj-lloj të mirash të çmueshme dhe të pëlqyeshme.
5 М ъдрият човек е силен и човек със знание се укрепява в сила,
Njeriu i urtë është plot forcë, dhe njeriu që ka dituri e rrit fuqinë e tij.
6 з ащото с мъдър съвет ще водиш войната си и чрез множеството съветници ще дойде избавлението.
Sepse me këshilla të urta do të mund të bësh luftën tënde, dhe në numrin e madh të këshilltarëve është fitorja.
7 М ъдростта е непостижима за безумния, той не отваря устата си в портата.
Dituria është shumë e lartë për budallanë; ai nuk e hap kurrë gojën te porta e qytetit.
8 К ойто намисля да прави зло, ще се нарече пакостлив човек;
Kush mendon të bëjë keq do të quhet mjeshtër intrigash.
9 п омислянето на такова безумие е грях и присмивателят е мерзост за хората.
Synimi i pamend është mëkat dhe tallësi është një neveri për njerëzit.
10 А ко покажеш малодушие в усилно време, силата ти е малка.
Po të mos kesh guxim ditën e fatkeqësisë, forca jote është shumë e pakët.
11 И збавяй онези, които се влачат на смърт, и гледай да задържиш онези, които политат към клане.
Çliro ata që i tërheqin drejt vdekjes dhe mbaji ata që po i çojnë në thertore.
12 А ко кажеш: Ето, ние не знаехме това!, то Онзи, Който претегля сърцата, не разбира ли? Онзи, Който пази душата ти, не знае ли и няма ли да въздаде на всеки според делата му?
Po të thuash: "Ja, ne nuk e dinim," ai që peshon zemrat a nuk e shikon? Ai që ruan shpirtin tënd nuk e di vallë? Ai do t’i japë secilit simbas veprave të tij.
13 С ине мой, яж мед, защото е добър, и медена пита, защото е сладка в устата ти.
Biri im, ha mjaltin sepse është i mirë; një huall mjalti do të jetë i ëmbël për shijen tënde.
14 И ще знаеш, че такава е мъдростта за душата ти, ако си я намерил; и има бъдеще, и надеждата ти няма да загине.
Kështu do të jetë njohja e diturisë për shpirtin tënd. Në rast se e gjen, do të ketë një të ardhme dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.
15 Н е поставяй засада, о, нечестиви човече, против жилището на праведния. Не разваляй мястото му за почивка.
O i pabesë, mos ngre kurthe kundër banesës së njeriut të drejtë, mos shkatërro vendin ku ai pushon,
16 З ащото праведният, ако седем пъти пада, пак става, докато нечестивите се препъват в злото.
sepse i drejti bie shtatë herë dhe ngrihet, kurse të pabesët përmbysen në fatkeqësi.
17 Н е се радвай, когато падне неприятелят ти, и да не се весели сърцето ти, когато той се подхлъзне.
Kur armiku yt bie, mos u gëzo; kur është shtrirë për tokë, zemra jote të mos gëzohet,
18 Д а не би да съгледа Господ и това да Му се види зло, и Той да оттегли гнева Си от него.
me qëllim që Zoti të mos shikojë dhe të mos i vijë keq, dhe të mos largojë prej tij zemërimin e vet.
19 Н е се раздразвай поради злодеите, нито завиждай на нечестивите,
Mos u zemëro për shkak të atyre që bëjnë të keqen dhe mos i ki smirë të pabesët,
20 з ащото злите няма да имат бъдеще; светилникът на нечестивите ще изгасне.
sepse nuk do të ketë të ardhme për të keqin; llamba e të pabesëve do të fiket.
21 С ине мой, бой се от Господа и от царя и не се събирай с непостоянните,
Biri im, ki frikë nga Zoti dhe nga mbreti; mos u bashko me ata që duan të ndryshojnë;
22 з ащото бедствие ще се издигне против тях внезапно и кой знае какво наказание ще им бъде наложено и от двамата?
mjerimi i tyre do të vijë papritmas, dhe shkatërrimin e të dy palëve kush e njeh?
23 И тези са изречения на мъдрите: Лицеприятие в съд не е добро.
Edhe këto gjëra janë për të urtit. Nuk është mirë të kesh preferenca personale në gjykim.
24 К ойто казва на нечестивия: Праведен си, него народи ще кълнат, него племена ще мразят;
Ai që i thotë të pabesit: "Ti je i drejtë," do të mallkohet nga popujt dhe kombet do ta nëmin.
25 н о които го изобличават, към тях ще се показва благоволение и върху тях ще дойде благословение.
Por ata që e qortojnë të pabesin do të gjejnë kënaqësi dhe mbi ta do të zbresin bekimet më të mira.
26 К ойто дава прав отговор, той целува в устни.
Ai që jep një përgjigje të drejtë jep një të puthur mbi buzët.
27 Н ареди си работата навън и си я приготви на нивата, и после съгради къщата си.
Vër në vijë punët e tua të jashtme, vër në rregull arat e tua dhe pastaj ndërto shtëpinë tënde.
28 Н е бъди свидетел против ближния си без причина, нито мами с устните си.
Mos dëshmo pa arsye kundër të afërmit tënd dhe mos gënje me buzët e tua.
29 Н е казвай: Както ми направи той, така ще му направя и аз, ще въздам на човека според делата му.
Mos thuaj: "Ashtu si ma bëri mua, kështu do t’ia bëj edhe unë; do t’ia kthej simbas sjelljes së tij".
30 М инах край нивата на ленивия и край лозето на нехайния човек
Kalova pranë arës së përtacit dhe pranë vreshtit të njeriut që s’ka mend;
31 и всичко беше обрасло с тръни, коприва беше покрила повърхността му и каменната му ограда беше съборена.
dhe ja, kudo rriteshin ferrat, ferrishtet e zinin tokën dhe muri prej gurësh ishte shembur.
32 Т огава, като разгледах, размислих в сърцето си, видях и си извадих поука.
Duke parë këtë, u mendova me kujdes; nga sa pashë nxora një mësim:
33 О ще малко спане, малко дрямка, малко сгъване на ръце за сън -
të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish pak me duar në ije për të pushuar;
34 и сиромашията ще дойде върху тебе като крадец и немотията - като въоръжен мъж.
kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës dhe skamja jote si një njeri i armatosur.