1 N u invidia pe oamenii răi şi nu dori să fii cu ei,

Mos i ki zili njerëzit e këqij dhe mos dëshiro të rrish me ta,

2 c ăci inima lor plăsmuieşte violenţă, iar buzele lor vorbesc despre cum să facă necaz.

sepse zemra e tyre mendon për grabitje dhe buzët e tyre thonë se do të bëjnë të keqen.

3 P rin înţelepciune este construită o casă şi prin pricepere este consolidată;

Shtëpia ndërtohet me dituri dhe bëhet e qëndrueshme me maturi.

4 p rin cunoştinţă sunt umplute odăile ei cu tot felul de bogăţii preţioase şi plăcute.

Me dijen mbushen dhomat me lloj-lloj të mirash të çmueshme dhe të pëlqyeshme.

5 U n om înţelept este puternic şi cel priceput îşi măreşte puterea,

Njeriu i urtë është plot forcë, dhe njeriu që ka dituri e rrit fuqinë e tij.

6 c ăci pentru a purta un război ai nevoie de călăuzire şi pentru a avea biruinţă – de un mare număr de sfetnici.

Sepse me këshilla të urta do të mund të bësh luftën tënde, dhe në numrin e madh të këshilltarëve është fitorja.

7 Î nţelepciunea este prea înaltă pentru un prost; la poarta cetăţii el nu va avea nimic de spus.

Dituria është shumë e lartë për budallanë; ai nuk e hap kurrë gojën te porta e qytetit.

8 C ine unelteşte să facă rău va fi numit intrigant.

Kush mendon të bëjë keq do të quhet mjeshtër intrigash.

9 P lanul prostiei este păcat şi cel batjocoritor este o urâciune înaintea oamenilor.

Synimi i pamend është mëkat dhe tallësi është një neveri për njerëzit.

10 D acă te clatini în ziua necazului, mică îţi este puterea.

Po të mos kesh guxim ditën e fatkeqësisë, forca jote është shumë e pakët.

11 S alvează-i pe cei duşi la moarte şi nu te îndepărta de cei ce sunt aproape să fie măcelăriţi!

Çliro ata që i tërheqin drejt vdekjes dhe mbaji ata që po i çojnë në thertore.

12 D acă spui: „Ah! n-am ştiut lucrul acesta!“ crezi că nu vede Cel Ce cântăreşte inimile? Nu va cunoaşte Cel Ce veghează asupra vieţii tale şi nu va răsplăti El fiecăruia după faptele lui?

Po të thuash: "Ja, ne nuk e dinim," ai që peshon zemrat a nuk e shikon? Ai që ruan shpirtin tënd nuk e di vallë? Ai do t’i japë secilit simbas veprave të tij.

13 F iul meu, mănâncă miere căci este bună şi mierea din fagure este dulce pentru gustul tău!

Biri im, ha mjaltin sepse është i mirë; një huall mjalti do të jetë i ëmbël për shijen tënde.

14 S ă ştii, de asemenea, că înţelepciunea este dulce pentru sufletul tău; dacă o găseşti, ai un viitor, iar speranţa nu-ţi va fi frântă.

Kështu do të jetë njohja e diturisë për shpirtin tënd. Në rast se e gjen, do të ketë një të ardhme dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.

15 R ăule, nu pândi locuinţa celui drept şi nu plănui distrugerea sălaşului său,

O i pabesë, mos ngre kurthe kundër banesës së njeriut të drejtë, mos shkatërro vendin ku ai pushon,

16 c ăci cel drept de şapte ori cade şi se ridică iarăşi, dar cei răi vor fi prăbuşiţi de nenorocire.

sepse i drejti bie shtatë herë dhe ngrihet, kurse të pabesët përmbysen në fatkeqësi.

17 N u te bucura când cade duşmanul tău şi să nu ţi se înveselească inima când se împiedică,

Kur armiku yt bie, mos u gëzo; kur është shtrirë për tokë, zemra jote të mos gëzohet,

18 c a nu cumva să vadă Domnul, să nu-i placă şi să-Şi întoarcă mânia de la el!

me qëllim që Zoti të mos shikojë dhe të mos i vijë keq, dhe të mos largojë prej tij zemërimin e vet.

19 N u te tulbura din cauza oamenilor răi şi nu fi invidios pe cei răi,

Mos u zemëro për shkak të atyre që bëjnë të keqen dhe mos i ki smirë të pabesët,

20 c ăci cel rău nu are nici un viitor, iar candela celor răi se va stinge!

sepse nuk do të ketë të ardhme për të keqin; llamba e të pabesëve do të fiket.

21 F iul meu, teme-te de Domnul şi de rege şi nu te însoţi cu rebelii,

Biri im, ki frikë nga Zoti dhe nga mbreti; mos u bashko me ata që duan të ndryshojnë;

22 c ăci distrugerea lor va veni pe neaşteptate şi cine poate şti sfârşitul pe care-l vor aduce cei doi? Alte proverbe ale înţelepţilor

mjerimi i tyre do të vijë papritmas, dhe shkatërrimin e të dy palëve kush e njeh?

23 U rmătoarele sunt, şi ele, spusele înţelepţilor. Nu este bine să fii părtinitor la judecată.

Edhe këto gjëra janë për të urtit. Nuk është mirë të kesh preferenca personale në gjykim.

24 O ricine spune celui vinovat: „Tu eşti nevinovat!“, va fi blestemat de popoare şi detestat de neamuri.

Ai që i thotë të pabesit: "Ti je i drejtë," do të mallkohet nga popujt dhe kombet do ta nëmin.

25 C elor ce mustră vinovăţia le va merge bine şi o mare binecuvântare va veni peste ei.

Por ata që e qortojnë të pabesin do të gjejnë kënaqësi dhe mbi ta do të zbresin bekimet më të mira.

26 U n răspuns sincer este ca un sărut pe buze.

Ai që jep një përgjigje të drejtë jep një të puthur mbi buzët.

27 T ermină-ţi munca de afară, pregăteşte-ţi terenul, şi după aceea, construieşte-ţi casa!

Vër në vijë punët e tua të jashtme, vër në rregull arat e tua dhe pastaj ndërto shtëpinë tënde.

28 N u mărturisi fără motiv împotriva semenului tău şi nu înşela cu buzele tale.

Mos dëshmo pa arsye kundër të afërmit tënd dhe mos gënje me buzët e tua.

29 N u spune: „Îi voi face cum mi-a făcut şi el mie, îi voi răsplăti după faptele lui!“

Mos thuaj: "Ashtu si ma bëri mua, kështu do t’ia bëj edhe unë; do t’ia kthej simbas sjelljes së tij".

30 A m trecut pe lângă ogorul unui leneş şi pe lângă via unui om nechibzuit:

Kalova pranë arës së përtacit dhe pranë vreshtit të njeriut që s’ka mend;

31 e ra plină de spini, pământul era acoperit cu buruieni, iar zidul de piatră era prăbuşit.

dhe ja, kudo rriteshin ferrat, ferrishtet e zinin tokën dhe muri prej gurësh ishte shembur.

32 A m luat aminte la ce am observat şi am tras învăţătură din ce am văzut:

Duke parë këtë, u mendova me kujdes; nga sa pashë nxora një mësim:

33 s ă mai dormi puţin, să mai aţipeşti puţin, să mai încrucişezi puţin mâinile ca să dormi …,

të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish pak me duar në ije për të pushuar;

34 ş i sărăcia vine peste tine ca un hoţ, iar lipsa – ca un om înarmat.

kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës dhe skamja jote si një njeri i armatosur.