1 M os i ki zili njerëzit e këqij dhe mos dëshiro të rrish me ta,

Nu invidia pe oamenii răi şi nu dori să fii cu ei,

2 s epse zemra e tyre mendon për grabitje dhe buzët e tyre thonë se do të bëjnë të keqen.

căci inima lor plăsmuieşte violenţă, iar buzele lor vorbesc despre cum să facă necaz.

3 S htëpia ndërtohet me dituri dhe bëhet e qëndrueshme me maturi.

Prin înţelepciune este construită o casă şi prin pricepere este consolidată;

4 M e dijen mbushen dhomat me lloj-lloj të mirash të çmueshme dhe të pëlqyeshme.

prin cunoştinţă sunt umplute odăile ei cu tot felul de bogăţii preţioase şi plăcute.

5 N jeriu i urtë është plot forcë, dhe njeriu që ka dituri e rrit fuqinë e tij.

Un om înţelept este puternic şi cel priceput îşi măreşte puterea,

6 S epse me këshilla të urta do të mund të bësh luftën tënde, dhe në numrin e madh të këshilltarëve është fitorja.

căci pentru a purta un război ai nevoie de călăuzire şi pentru a avea biruinţă – de un mare număr de sfetnici.

7 D ituria është shumë e lartë për budallanë; ai nuk e hap kurrë gojën te porta e qytetit.

Înţelepciunea este prea înaltă pentru un prost; la poarta cetăţii el nu va avea nimic de spus.

8 K ush mendon të bëjë keq do të quhet mjeshtër intrigash.

Cine unelteşte să facă rău va fi numit intrigant.

9 S ynimi i pamend është mëkat dhe tallësi është një neveri për njerëzit.

Planul prostiei este păcat şi cel batjocoritor este o urâciune înaintea oamenilor.

10 P o të mos kesh guxim ditën e fatkeqësisë, forca jote është shumë e pakët.

Dacă te clatini în ziua necazului, mică îţi este puterea.

11 Ç liro ata që i tërheqin drejt vdekjes dhe mbaji ata që po i çojnë në thertore.

Salvează-i pe cei duşi la moarte şi nu te îndepărta de cei ce sunt aproape să fie măcelăriţi!

12 P o të thuash: "Ja, ne nuk e dinim," ai që peshon zemrat a nuk e shikon? Ai që ruan shpirtin tënd nuk e di vallë? Ai do t’i japë secilit simbas veprave të tij.

Dacă spui: „Ah! n-am ştiut lucrul acesta!“ crezi că nu vede Cel Ce cântăreşte inimile? Nu va cunoaşte Cel Ce veghează asupra vieţii tale şi nu va răsplăti El fiecăruia după faptele lui?

13 B iri im, ha mjaltin sepse është i mirë; një huall mjalti do të jetë i ëmbël për shijen tënde.

Fiul meu, mănâncă miere căci este bună şi mierea din fagure este dulce pentru gustul tău!

14 K ështu do të jetë njohja e diturisë për shpirtin tënd. Në rast se e gjen, do të ketë një të ardhme dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.

Să ştii, de asemenea, că înţelepciunea este dulce pentru sufletul tău; dacă o găseşti, ai un viitor, iar speranţa nu-ţi va fi frântă.

15 O i pabesë, mos ngre kurthe kundër banesës së njeriut të drejtë, mos shkatërro vendin ku ai pushon,

Răule, nu pândi locuinţa celui drept şi nu plănui distrugerea sălaşului său,

16 s epse i drejti bie shtatë herë dhe ngrihet, kurse të pabesët përmbysen në fatkeqësi.

căci cel drept de şapte ori cade şi se ridică iarăşi, dar cei răi vor fi prăbuşiţi de nenorocire.

17 K ur armiku yt bie, mos u gëzo; kur është shtrirë për tokë, zemra jote të mos gëzohet,

Nu te bucura când cade duşmanul tău şi să nu ţi se înveselească inima când se împiedică,

18 m e qëllim që Zoti të mos shikojë dhe të mos i vijë keq, dhe të mos largojë prej tij zemërimin e vet.

ca nu cumva să vadă Domnul, să nu-i placă şi să-Şi întoarcă mânia de la el!

19 M os u zemëro për shkak të atyre që bëjnë të keqen dhe mos i ki smirë të pabesët,

Nu te tulbura din cauza oamenilor răi şi nu fi invidios pe cei răi,

20 s epse nuk do të ketë të ardhme për të keqin; llamba e të pabesëve do të fiket.

căci cel rău nu are nici un viitor, iar candela celor răi se va stinge!

21 B iri im, ki frikë nga Zoti dhe nga mbreti; mos u bashko me ata që duan të ndryshojnë;

Fiul meu, teme-te de Domnul şi de rege şi nu te însoţi cu rebelii,

22 m jerimi i tyre do të vijë papritmas, dhe shkatërrimin e të dy palëve kush e njeh?

căci distrugerea lor va veni pe neaşteptate şi cine poate şti sfârşitul pe care-l vor aduce cei doi? Alte proverbe ale înţelepţilor

23 E dhe këto gjëra janë për të urtit. Nuk është mirë të kesh preferenca personale në gjykim.

Următoarele sunt, şi ele, spusele înţelepţilor. Nu este bine să fii părtinitor la judecată.

24 A i që i thotë të pabesit: "Ti je i drejtë," do të mallkohet nga popujt dhe kombet do ta nëmin.

Oricine spune celui vinovat: „Tu eşti nevinovat!“, va fi blestemat de popoare şi detestat de neamuri.

25 P or ata që e qortojnë të pabesin do të gjejnë kënaqësi dhe mbi ta do të zbresin bekimet më të mira.

Celor ce mustră vinovăţia le va merge bine şi o mare binecuvântare va veni peste ei.

26 A i që jep një përgjigje të drejtë jep një të puthur mbi buzët.

Un răspuns sincer este ca un sărut pe buze.

27 V ër në vijë punët e tua të jashtme, vër në rregull arat e tua dhe pastaj ndërto shtëpinë tënde.

Termină-ţi munca de afară, pregăteşte-ţi terenul, şi după aceea, construieşte-ţi casa!

28 M os dëshmo pa arsye kundër të afërmit tënd dhe mos gënje me buzët e tua.

Nu mărturisi fără motiv împotriva semenului tău şi nu înşela cu buzele tale.

29 M os thuaj: "Ashtu si ma bëri mua, kështu do t’ia bëj edhe unë; do t’ia kthej simbas sjelljes së tij".

Nu spune: „Îi voi face cum mi-a făcut şi el mie, îi voi răsplăti după faptele lui!“

30 K alova pranë arës së përtacit dhe pranë vreshtit të njeriut që s’ka mend;

Am trecut pe lângă ogorul unui leneş şi pe lângă via unui om nechibzuit:

31 d he ja, kudo rriteshin ferrat, ferrishtet e zinin tokën dhe muri prej gurësh ishte shembur.

era plină de spini, pământul era acoperit cu buruieni, iar zidul de piatră era prăbuşit.

32 D uke parë këtë, u mendova me kujdes; nga sa pashë nxora një mësim:

Am luat aminte la ce am observat şi am tras învăţătură din ce am văzut:

33 t ë flesh pak, të dremitësh pak, të rrish pak me duar në ije për të pushuar;

să mai dormi puţin, să mai aţipeşti puţin, să mai încrucişezi puţin mâinile ca să dormi …,

34 k ështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës dhe skamja jote si një njeri i armatosur.

şi sărăcia vine peste tine ca un hoţ, iar lipsa – ca un om înarmat.