1 M os i ki zili njerëzit e këqij dhe mos dëshiro të rrish me ta,
Be not thou envious of evil men, neither desire to be with them;
2 s epse zemra e tyre mendon për grabitje dhe buzët e tyre thonë se do të bëjnë të keqen.
for their heart studieth destruction, and their lips talk of mischief.
3 S htëpia ndërtohet me dituri dhe bëhet e qëndrueshme me maturi.
Through wisdom is a house built, and by understanding it is established;
4 M e dijen mbushen dhomat me lloj-lloj të mirash të çmueshme dhe të pëlqyeshme.
and by knowledge are the chambers filled with all precious and pleasant substance.
5 N jeriu i urtë është plot forcë, dhe njeriu që ka dituri e rrit fuqinë e tij.
A wise man is strong, and a man of knowledge increaseth strength.
6 S epse me këshilla të urta do të mund të bësh luftën tënde, dhe në numrin e madh të këshilltarëve është fitorja.
For with good advice shalt thou make thy war; and in the multitude of counsellors there is safety.
7 D ituria është shumë e lartë për budallanë; ai nuk e hap kurrë gojën te porta e qytetit.
Wisdom is too high for a fool: he will not open his mouth in the gate.
8 K ush mendon të bëjë keq do të quhet mjeshtër intrigash.
He that deviseth to do evil shall be called a master of intrigues.
9 S ynimi i pamend është mëkat dhe tallësi është një neveri për njerëzit.
The purpose of folly is sin, and the scorner is an abomination to men.
10 P o të mos kesh guxim ditën e fatkeqësisë, forca jote është shumë e pakët.
thou losest courage in the day of trouble, thy strength is small.
11 Ç liro ata që i tërheqin drejt vdekjes dhe mbaji ata që po i çojnë në thertore.
Deliver them that are taken forth unto death, and withdraw not from them that stagger to slaughter.
12 P o të thuash: "Ja, ne nuk e dinim," ai që peshon zemrat a nuk e shikon? Ai që ruan shpirtin tënd nuk e di vallë? Ai do t’i japë secilit simbas veprave të tij.
If thou sayest, Behold, we knew it not, will not he that weigheth the hearts consider it? And he that preserveth thy soul, he knoweth it; and he rendereth to man according to his work.
13 B iri im, ha mjaltin sepse është i mirë; një huall mjalti do të jetë i ëmbël për shijen tënde.
Eat honey, my son, for it is good; and a honeycomb is sweet to thy taste:
14 K ështu do të jetë njohja e diturisë për shpirtin tënd. Në rast se e gjen, do të ketë një të ardhme dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.
so consider wisdom for thy soul; if thou hast found it, there shall be a result, and thine expectation shall not be cut off.
15 O i pabesë, mos ngre kurthe kundër banesës së njeriut të drejtë, mos shkatërro vendin ku ai pushon,
Lay not wait, O wicked, against the dwelling of the righteous; lay not waste his resting-place.
16 s epse i drejti bie shtatë herë dhe ngrihet, kurse të pabesët përmbysen në fatkeqësi.
For the righteous falleth seven times, and riseth up again; but the wicked stumble into disaster.
17 K ur armiku yt bie, mos u gëzo; kur është shtrirë për tokë, zemra jote të mos gëzohet,
Rejoice not when thine enemy falleth, and let not thy heart be glad when he stumbleth;
18 m e qëllim që Zoti të mos shikojë dhe të mos i vijë keq, dhe të mos largojë prej tij zemërimin e vet.
lest Jehovah see it, and it be evil in his sight, and he turn away his anger from him.
19 M os u zemëro për shkak të atyre që bëjnë të keqen dhe mos i ki smirë të pabesët,
Fret not thyself because of evil-doers, be not envious of the wicked:
20 s epse nuk do të ketë të ardhme për të keqin; llamba e të pabesëve do të fiket.
for there shall be no future to the evil; the lamp of the wicked shall be put out.
21 B iri im, ki frikë nga Zoti dhe nga mbreti; mos u bashko me ata që duan të ndryshojnë;
My son, fear Jehovah and the king: meddle not with them that are given to change.
22 m jerimi i tyre do të vijë papritmas, dhe shkatërrimin e të dy palëve kush e njeh?
For their calamity shall rise suddenly; and who knoweth the ruin of them both?
23 E dhe këto gjëra janë për të urtit. Nuk është mirë të kesh preferenca personale në gjykim.
These things also come from the wise. It is not good to have respect of persons in judgment.
24 A i që i thotë të pabesit: "Ti je i drejtë," do të mallkohet nga popujt dhe kombet do ta nëmin.
He that saith unto the wicked, Thou art righteous, peoples shall curse him, nations shall abhor him;
25 P or ata që e qortojnë të pabesin do të gjejnë kënaqësi dhe mbi ta do të zbresin bekimet më të mira.
but to them that rebuke shall be delight, and a good blessing cometh upon them.
26 A i që jep një përgjigje të drejtë jep një të puthur mbi buzët.
He kisseth the lips who giveth a right answer.
27 V ër në vijë punët e tua të jashtme, vër në rregull arat e tua dhe pastaj ndërto shtëpinë tënde.
Prepare thy work without, and put thy field in order, and afterwards build thy house.
28 M os dëshmo pa arsye kundër të afërmit tënd dhe mos gënje me buzët e tua.
Be not a witness against thy neighbour without cause; and wouldest thou deceive with thy lips?
29 M os thuaj: "Ashtu si ma bëri mua, kështu do t’ia bëj edhe unë; do t’ia kthej simbas sjelljes së tij".
Say not, I will do so to him as he hath done to me, I will render to the man according to his work.
30 K alova pranë arës së përtacit dhe pranë vreshtit të njeriut që s’ka mend;
I went by the field of a sluggard, and by the vineyard of a man void of understanding;
31 d he ja, kudo rriteshin ferrat, ferrishtet e zinin tokën dhe muri prej gurësh ishte shembur.
and lo, it was all grown over with thistles, and nettles had covered the face thereof, and its stone wall was broken down.
32 D uke parë këtë, u mendova me kujdes; nga sa pashë nxora një mësim:
Then I looked, I took it to heart; I saw, I received instruction:
33 t ë flesh pak, të dremitësh pak, të rrish pak me duar në ije për të pushuar;
—A little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to rest!
34 k ështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës dhe skamja jote si një njeri i armatosur.
So shall thy poverty come a roving plunderer, and thy penury as an armed man.