1 P or ndodhi që mbas dy vitesh të plota Faraoni pa një ëndërr. Ai ndodhej pranë një lumi,

And it came to pass at the end of two full years, that Pharaoh dreamed, and behold, he stood by the river.

2 d he ja që ndërsa po ngjiten nga lumi shtatë lopë, të hijshme e të majme, që nisën të kullosin ndër xunkthe.

And behold, there came up out of the river seven kine, fine-looking and fat-fleshed, and they fed in the reed-grass.

3 P as atyre, u ngjitën nga lumi shtatë lopë të tjera të shëmtuara dhe të dobëta, dhe u ndalën pranë të parave në bregun e lumit.

And behold, seven other kine came up after them out of the river, bad-looking and lean-fleshed, and stood by the kine on the bank of the river.

4 T ani lopët e shëmtuara dhe të dobëta hëngrën lopët e hijshme dhe të majme. Pastaj Faraoni u zgjua.

And the kine that were bad-looking and lean-fleshed ate up the seven kine that were fine-looking and fat. And Pharaoh awoke.

5 M ë pas e zuri gjumi përsëri dhe pa një ëndërr të dytë; dhe, ja, shtatë kallinj të trashë dhe të bukur që dilnin nga një kërcell i vetëm.

And he slept and dreamed the second time; and behold, seven ears of corn grew up on one stalk, fat and good.

6 P astaj, ja, shtatë kallinj të hollë dhe të tharë nga era lindore, që mbinin pas tyre.

And behold, seven ears, thin and parched with the east wind, sprung up after them.

7 D he kallinjtë e hollë gëlltitën shtatë kallinjtë e trashë dhe të plotë. Atëherë Faraoni u zgjua dhe, ja, ishte një ëndërr.

And the thin ears devoured the seven fat and full ears. And Pharaoh awoke; and behold, it was a dream.

8 N ë mëngjes shpirti i tij qe i trazuar, dhe dërgoi e thirri tërë magjistarët dhe të diturit e Egjiptit; pastaj Faraoni u tregoi ëndrrat e tij, por asnjeri prej tyre nuk qe në gjendje t’ia interpretonte Faraonit.

And it came to pass in the morning, that his spirit was troubled; and he sent and called for all the scribes of Egypt, and all the sages who were therein, and Pharaoh told them his dream; but none to interpret them to Pharaoh.

9 A tëherë kryekupëmbajtësi i foli Faraonit duke i thënë: "Sot kujtoj gabimet e mia.

Then spoke the chief of the cup-bearers to Pharaoh, saying, I remember mine offences this day.

10 F araoni ishte zemëruar me shërbëtorët e tij dhe më kishte futur në burg në shtëpinë e kreut të rojeve, mua dhe kryebukëpjekësin.

Pharaoh was wroth with his bondmen, and put me in custody into the captain of the life-guard's house, me and the chief of the bakers.

11 P o atë natë, unë dhe ai pamë një ëndërr; secili pa një ëndërr që kishte kuptimin e tij.

And we dreamed a dream in one night, I and he; we dreamed each according to the interpretation of his dream.

12 M e ne ishte edhe një hebre i ri, shërbëtor i kreut të rojeve; atij i treguam ëndrrat tona dhe ai na i interpretoi, duke i dhënë secilit interpretimin e ëndrrës së tij.

And there was there with us a Hebrew youth, a bondman of the captain of the life-guard, to whom we told, and he interpreted to us our dreams; to each he interpreted according to his dream.

13 D he gjërat u zhvilluan pikërisht simbas interpretimit që na kishte dhënë ai. Faraoni më rivendosi në detyrën time dhe e vari tjetrin".

And it came to pass, just as he interpreted to us, so it came about: me has he restored to my office, and him he hanged.

14 A tëherë Faraoni dërgoi ta thërrisnin Jozefin, që e nxorrën menjëherë nga burgu nëntokësor. Kështu ai u rrua, ndërroi rrobat dhe erdhi te Faraoni.

Then Pharaoh sent and called Joseph; and they brought him hastily out of the dungeon. And he shaved, and changed his clothes, and came in to Pharaoh.

15 D he Faraoni i tha Jozefit: "Kam parë një ëndërr dhe askush nuk është në gjëndje ta interpretojë; por kam dëgjuar për ty se, kur ke dëgjuar një ëndërr, je në gjendje ta interpretosh".

And Pharaoh said to Joseph, I have dreamt a dream, and there is none to interpret it. And I have heard say of thee, thou understandest a dream to interpret it.

16 J ozefi iu përgjegj Faraonit duke i thënë: "Nuk jam unë, por Perëndia do të japë një përgjigje për të mirën e Faraonit".

And Joseph answered Pharaoh, saying, It is not in me: God will give Pharaoh an answer of peace.

17 A tëherë Faraoni i tha Jozefit: "Ja, në ëndrrën time unë rrija në bregun e lumit,

And Pharaoh said to Joseph, In my dream, behold, I stood on the bank of the river.

18 k ur u ngjitën nga lumi shtatë lopë të majme dhe të hijshme, që nisën të kullosnin ndër xunkthe.

And behold, there came up out of the river seven kine, fat-fleshed and of fine form, and they fed in the reed-grass.

19 P as tyre u ngjitën shtatë lopë të tjera të dobëta, shumë të shëmtuara dhe thatime; lopë të tilla aq të shëmtuara nuk kisha parë kurrë në gjithë shtetin e Egjiptit.

And behold, seven other kine came up after them, poor, and very ill-formed, and lean-fleshed—such as I never saw in all the land of Egypt for badness.

20 D he lopët e dobëta dhe të shëmtuara i hëngrën të shtatë lopët e para të majme;

And the lean and bad kine ate up the seven first fat kine;

21 p or edhe pasi i hëngrën, asnjeri nuk mund të dallonte që i kishin ngrënë, sepse ato ishin të shëmtuara si më parë. Kështu u zgjova.

and they came into their belly, and it could not be known that they had come into their belly; and their look was bad, as at the beginning. And I awoke.

22 P astaj pashë në ëndrrën time shtatë kallinj që dilnin nga një kërcell i vetëm, të plotë dhe të bukur;

And I saw in my dream, and behold, seven ears came up on one stalk, full and good.

23 d he ja shtatë kallinj të tjerë të fishkur, të hollë dhe të tharë nga era lindore, që mbinin pas të parëve.

And behold, seven ears, withered, thin, parched with the east wind, sprung up after them;

24 P astaj shtatë kallinjtë e hollë gëlltitën shtatë kallinjtë e bukur. Këtë gjë ua tregova magjistarëve, por asnjeri prej tyre nuk qe në gjëndje të më jepte një shpjegim".

and the thin ears devoured the seven good ears. And I told it to the scribes; but there was none to make it known to me.

25 A tëherë Jozefi i tha Faraonit: "Éndërrat e Faraonit janë një ëndërr e njëjtë. Perëndia i tregoi Faraonit atë që po gatitet të bëjë.

And Joseph said to Pharaoh, The dream of Pharaoh is one. What God will do he has made known to Pharaoh.

26 S htatë lopët e bukura janë shtatë vite dhe shtatë kallinjtë e bukur janë shtatë vite; është e njëjta ëndërr.

The seven fine kine are seven years; and the seven good ears are seven years: the dream is one.

27 E dhe shtatë lopët e dobëta dhe të shëmtuara, që ngjiteshin pas atyre, janë shtatë vite; edhe shtatë kallinjtë bosh dhe të tharë nga era lindore janë shtatë vite zije buke.

And the seven lean and bad kine that came up after them are seven years; and the seven empty ears, parched with the east wind, will be seven years of famine.

28 K ëto janë ato që i thanë Faraonit: Perëndia i tregoi Faraonit atë që po përgatitet të bëjë.

This is the word which I have spoken to Pharaoh: what God is about to do he has let Pharaoh see.

29 J a, po vijnë shtatë vite bollëku të madh në tërë vendin e Egjiptit;

Behold, there come seven years of great plenty throughout the land of Egypt.

30 p or pas këtyre do të vinë shtatë vite zije buke dhe gjithë ai bollëk do të harrohet në vendin e Egjiptit; dhe zija do të ligështojë vendin.

And there will arise after them seven years of famine; and all the plenty will be forgotten in the land of Egypt, and the famine will waste away the land.

31 D he në vend nuk do ta kujtojnë më bollëkun e mëparshëm për shkak të zisë së bukës që do të vijë, sepse kjo do të jetë shumë e rëndë.

And the plenty will not be known afterwards in the land by reason of that famine; for it will be very grievous.

32 F akti që kjo ëndërr i është shfaqur Faraonit dy herë do të thotë që këtë vendim e ka marrë Perëndia, dhe Perëndia do të bëjë që të ndodhë shpejt.

And as regards the double repetition of the dream to Pharaoh, it is that the thing is established by God, and God will hasten to do it.

33 P randaj Faraoni të kërkojë një njeri të zgjuar dhe të urtë dhe ta caktojë në krye të Egjiptit.

And now let Pharaoh look himself out a man discreet and wise, and set him over the land of Egypt.

34 F araoni duhet të veprojë kështu: të emërojë në vend mbikqyrës për të mbledhur një të pestën e prodhimeve të vendit të Egjiptit, gjatë shtatë viteve të bollëkut.

Let Pharaoh do: let him appoint overseers over the land, and take the fifth part of the land of Egypt during the seven years of plenty,

35 A ta të grumbullojnë të gjitha ushqimet e këtyre viteve të mbara që po vinë dhe të grumbullojnë grurin nën autoritetin e Faraonit dhe ta ruajnë për furnizimin e qyteteve.

and let them gather all the food of these coming good years, and lay up corn under the hand of Pharaoh, for food in the cities, and keep.

36 K ëto ushqime do të jenë një rezervë për vendin në parashikim të shtatë viteve të zisë së bukës që do të bjerë në vendin e Egjiptit; kështu vendi nuk do të humbasë nga zija".

And let the food be as store for the land for the seven years of famine, which will be in the land of Egypt, that the land perish not through the famine.

37 K jo gjë i pëlqeu Faraonit dhe gjithë nëpunësve të tij.

And the word was good in the eyes of Pharaoh, and in the eyes of all his bondmen.

38 D he Faraoni u tha nëpunësve të tij: "A mund të gjejmë një njeri si ky, tek i cili të gjendet Fryma e Perëndisë?".

And Pharaoh said to his bondmen, Shall we find as this, a man in whom the Spirit of God is?

39 A tëherë Faraoni i tha Jozefit: "Me qënë se Perëndia të bëri të dish të gjitha këto gjëra, nuk ka asnjeri të zgjuar dhe të ditur sa ti.

And Pharaoh said to Joseph, Since God has made all this known to thee, there is none discreet and wise as thou.

40 T i do të jesh mbi shtëpinë time dhe i tërë populli im do t’u bindet urdhërave të tua; vetëm për fronin unë do të jem më i madh se ti".

Thou shalt be over my house, and according to thy commandment shall all my people regulate themselves; only concerning the throne will I be greater than thou.

41 F araoni i tha Jozefit: "Shiko, unë të emëroj mbi gjithë shtetin e Egjiptit".

And Pharaoh said to Joseph, See, I have set thee over all the land of Egypt.

42 P astaj Faraoni hoqi unazën nga dora e vet dhe ia vuri në dorë Jozefit; e veshi me rroba krejt prej liri dhe i vari në qafë një gjerdan të artë.

And Pharaoh took off his ring from his hand, and put it on Joseph's hand, and arrayed him in clothes of byssus, and put a gold chain on his neck.

43 E hipi pastaj në karron e tij të dytë, dhe para tij thërrisnin: "Në gjunjë!". Kështu Faraoni e vendosi mbi tërë shtetin e Egjiptit.

And he caused him to ride in the second chariot that he had; and they cried before him, Bow the knee! and he set him over all the land of Egypt.

44 V eç kësaj Faraoni i tha Jozefit: "Faraoni jam unë, por pa ty asnjeri nuk ka për të ngritur dorën ose këmbën në tërë shtetin e Egjiptit".

And Pharaoh said to Joseph, I am Pharaoh; and without thee shall no man lift up his hand or his foot in all the land of Egypt.

45 D he Faraoni e quajti Jozefin me emrin Cofnath-Paneah dhe i dha për grua Asenathin, të bijën e Potiferahut, prift i Onit. Dhe Jozefi u nis për të vizituar shtetin e Egjiptit.

And Pharaoh called Joseph's name Zaphnath-paaneah, and gave him as wife Asnath the daughter of Potipherah the priest in On. And Joseph went out over the land of Egypt.

46 T ani Jozefi ishte tridhjetë vjeç kur u paraqit para Faraonit, mbretit të Egjiptit. Pastaj Jozefi u largua nga Faraoni dhe i ra anembanë Egjiptit.

And Joseph was thirty years old when he stood before Pharaoh king of Egypt. And Joseph went out from Pharaoh, and passed through the whole land of Egypt.

47 G jatë shtatë viteve të bollëkut, toka prodhoi shumë;

And in the seven years of plenty the land brought forth by handfuls.

48 d he Jozefi grumbulloi tërë ushqimet në vendin e Egjiptit gjatë atyre shtatë viteve dhe i vendosi nëpër qytetet; në çdo qytet vendosi ushqimet e territorit përreth.

And he gathered up all the food of the seven years that was in the land of Egypt, and put the food in the cities; the food of the fields of the city, which were round about it, he laid up in it.

49 K ështu Jozefi grumbulloi grurë, si rëra e detit, aq shumë sa pushoi së mbajturi llogari sepse sasia e grurit ishte e pallogaritshme.

And Joseph laid up corn as sand of the sea exceeding much, until they left off numbering; for it was without number.

50 P ara se të vinte viti i zisë, Jozefit i lindën dy fëmijë që Asenathi, e bija e Potiferahut, prift i Onit, i lindi.

And to Joseph were born two sons before the year of famine came, whom Asnath the daughter of Potipherah the priest in On bore to him.

51 J ozefi e quajti të parëlindurin Manasi, sepse tha: "Perëndia bëri që të harroj çdo shqetësim timin dhe tërë shtëpinë e atit tim".

And Joseph called the name of the firstborn Manasseh—For God has made me forget all my toil, and all my father's house.

52 T ë dytit i vuri emrin Efraim, sepse tha: "Perëndia më ka bërë frytdhënës në vendin e pikëllimit tim".

And the name of the second he called Ephraim—For God has caused me to be fruitful in the land of my affliction.

53 S htatë vitet e bollëkut që qenë në shtetin e Egjiptit morën fund,

And the seven years of plenty that were in the land of Egypt were ended;

54 d he filluan shtatë vitet e zisë, ashtu si kishte thënë Jozefi. Kishte mungesë ushqimesh në të tëra vendet, por në tërë vendin e Egjiptit kishte bukë.

and the seven years of the dearth began to come, according as Joseph had said. And there was dearth in all lands; but in all the land of Egypt there was bread.

55 P astaj tërë vendi i Egjiptit filloi të vuajë nga uria, dhe populli e ngriti zërin për t’i kërkuar bukë Faraonit. Atëherë Faraoni u tha tërë Egjiptasve: "Shkoni tek Jozefi dhe bëni si t’ju thotë ai".

And all the land of Egypt suffered from the dearth. And the people cried to Pharaoh for bread; and Pharaoh said to all the Egyptians, Go to Joseph: what he says to you, that do.

56 Z ija ishte përhapur mbi sipërfaqen e tërë vendit dhe Jozefi i hapi tërë depot dhe u shiti grurë Egjiptasve. Por zija u bë më e rëndë në vendin e Egjiptit.

And the famine was on all the earth. And Joseph opened every place in which there was, and sold grain to the Egyptians; and the famine was grievous in the land of Egypt.

57 K ështu njerëzit e të gjitha vendeve vinin në Egjipt te Jozefi për të blerë grurë, sepse zija qe shtuar mbi tërë tokën.

And all countries came into Egypt to Joseph, to buy, because the famine was grievous on the whole earth.