1 M os i ki zili njerëzit e këqij dhe mos dëshiro të rrish me ta,
Nu pismui pe oamenii cei răi, şi nu dori să fii cu ei;
2 s epse zemra e tyre mendon për grabitje dhe buzët e tyre thonë se do të bëjnë të keqen.
căci inima lor se gîndeşte la prăpăd, şi buzele lor vorbesc nelegiuiri. -
3 S htëpia ndërtohet me dituri dhe bëhet e qëndrueshme me maturi.
Prin înţelepciune se înalţă o casă, şi prin pricepere se întăreşte;
4 M e dijen mbushen dhomat me lloj-lloj të mirash të çmueshme dhe të pëlqyeshme.
prin ştiinţă se umplu cămările ei de toate bunătăţile de preţ şi plăcute.
5 N jeriu i urtë është plot forcë, dhe njeriu që ka dituri e rrit fuqinë e tij.
Un om înţelept este plin de putere, şi cel priceput îşi oţeleşte vlaga.
6 S epse me këshilla të urta do të mund të bësh luftën tënde, dhe në numrin e madh të këshilltarëve është fitorja.
Căci prin măsuri chibzuite cîştigi bătălia, şi prin marele număr al sfetnicilor ai biruinţa. -
7 D ituria është shumë e lartë për budallanë; ai nuk e hap kurrë gojën te porta e qytetit.
Înţelepciunea este prea înaltă pentru cel nebun: el nu va deschide gura la judecată. -
8 K ush mendon të bëjë keq do të quhet mjeshtër intrigash.
Cine se gîndeşte să facă rău, se cheamă un om plin de răutate. -
9 S ynimi i pamend është mëkat dhe tallësi është një neveri për njerëzit.
Gîndul celui nebun nu este decît păcat, şi batjocoritorul este o scîrbă pentru oameni. -
10 P o të mos kesh guxim ditën e fatkeqësisë, forca jote është shumë e pakët.
Dacă slăbeşti în ziua necazului, mică îţi este puterea. -
11 Ç liro ata që i tërheqin drejt vdekjes dhe mbaji ata që po i çojnë në thertore.
Izbăveşte pe cei tîrîţi la moarte, şi scapă pe ceice sînt aproape să fie junghiaţi. -
12 P o të thuash: "Ja, ne nuk e dinim," ai që peshon zemrat a nuk e shikon? Ai që ruan shpirtin tënd nuk e di vallë? Ai do t’i japë secilit simbas veprave të tij.
Dacă zici:,, Ah! n'am ştiut!``... Crezi că nu vede Celce cîntăreşte inimile şi Celce veghează asupra sufletului tău? Şi nu va răsplăti El fiecăruia după faptele lui? -
13 B iri im, ha mjaltin sepse është i mirë; një huall mjalti do të jetë i ëmbël për shijen tënde.
Fiule, mănîncă miere, căci este bună, şi fagurul de miere este dulce pentru cerul gurii tale.
14 K ështu do të jetë njohja e diturisë për shpirtin tënd. Në rast se e gjen, do të ketë një të ardhme dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.
Tot aşa, şi înţelepciunea este bună pentru sufletul tău: dacă o vei găsi, ai un viitor, şi nu ţi se va tăia nădejdea. -
15 O i pabesë, mos ngre kurthe kundër banesës së njeriut të drejtë, mos shkatërro vendin ku ai pushon,
Nu întinde curse, nelegiuitule, la locuinţa celui neprihănit, şi nu -i turbura odihna.
16 s epse i drejti bie shtatë herë dhe ngrihet, kurse të pabesët përmbysen në fatkeqësi.
Căci cel neprihănit de şapte ori cade, şi se ridică, dar cei răi se prăbuşesc în nenorocire.
17 K ur armiku yt bie, mos u gëzo; kur është shtrirë për tokë, zemra jote të mos gëzohet,
Nu te bucura de căderea vrăjmaşului tău, şi să nu ţi se veselească inima cînd se poticneşte el,
18 m e qëllim që Zoti të mos shikojë dhe të mos i vijë keq, dhe të mos largojë prej tij zemërimin e vet.
ca nu cumva Domnul să vadă, să nu -I placă, şi să-Şi întoarcă mînia dela el. -
19 M os u zemëro për shkak të atyre që bëjnë të keqen dhe mos i ki smirë të pabesët,
Nu te mînia din pricina celor ce fac rău, şi nu pizmui pe cei răi!
20 s epse nuk do të ketë të ardhme për të keqin; llamba e të pabesëve do të fiket.
Căci cel ce face răul n'are niciun viitor, şi lumina celor răi se stinge. -
21 B iri im, ki frikë nga Zoti dhe nga mbreti; mos u bashko me ata që duan të ndryshojnë;
Fiule, teme-te de Domnul şi de împăratul; şi să nu te amesteci cu cei neastîmpăraţi!
22 m jerimi i tyre do të vijë papritmas, dhe shkatërrimin e të dy palëve kush e njeh?
Căci deodată le va veni pieirea, şi cine poate şti sfîrşitul amîndorora! -
23 E dhe këto gjëra janë për të urtit. Nuk është mirë të kesh preferenca personale në gjykim.
Iată ce mai spun înţelepţii:,, Nu este bine să ai în vedere faţa oamenilor în judecăţi.`` -
24 A i që i thotë të pabesit: "Ti je i drejtë," do të mallkohet nga popujt dhe kombet do ta nëmin.
Pe cine zice celui rău:,, Tu eşti bun!`` îl blastămă popoarele, şi -l urăsc neamurile.
25 P or ata që e qortojnë të pabesin do të gjejnë kënaqësi dhe mbi ta do të zbresin bekimet më të mira.
Dar celor ce judecă drept le merge bine, şi o mare binecuvîntare vine peste ei. -
26 A i që jep një përgjigje të drejtë jep një të puthur mbi buzët.
Un răspuns bun este ca un sărut pe buze.
27 V ër në vijë punët e tua të jashtme, vër në rregull arat e tua dhe pastaj ndërto shtëpinë tënde.
Vezi-ţi întîi de treburi afară, îngrijeşte de lucrul cîmpului, şi apoi apucă-te să-ţi zideşti casa. -
28 M os dëshmo pa arsye kundër të afërmit tënd dhe mos gënje me buzët e tua.
Nu vorbi în chip uşuratic împotriva aproapelui tău; ori ai vrea să înşeli cu buzele tale? -
29 M os thuaj: "Ashtu si ma bëri mua, kështu do t’ia bëj edhe unë; do t’ia kthej simbas sjelljes së tij".
Nu zice:,, Cum mi -a făcut el aşa am să -i fac şi eu, îi vor răsplăti după faptele lui!`` -
30 K alova pranë arës së përtacit dhe pranë vreshtit të njeriut që s’ka mend;
Am trecut pe lîngă ogorul unui leneş, şi pe lîngă via unui om fără minte.
31 d he ja, kudo rriteshin ferrat, ferrishtet e zinin tokën dhe muri prej gurësh ishte shembur.
Şi era numai spini, acoperit de mărăcini, şi zidul de piatră era prăbuşit.
32 D uke parë këtë, u mendova me kujdes; nga sa pashë nxora një mësim:
M'am uitat bine şi cu luare aminte, şi am tras învăţătură din ce am văzut.
33 t ë flesh pak, të dremitësh pak, të rrish pak me duar në ije për të pushuar;
Să mai dorm puţin, să mai aţipesc puţin, să mai încrucişez mînile puţin ca să mă odihnesc!``...
34 k ështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës dhe skamja jote si një njeri i armatosur.
Şi sărăcia vine peste tine pe neaşteptate, ca un hoţ, şi lipsa, ca un om înarmat.