1 N jë nam i mirë është më i pëlqyeshëm se pasuritë e mëdha, dhe hiri është më i pëlqyeshëm se argjendi dhe ari.

A good name is to be more desired than great wealth, Favor is better than silver and gold.

2 I pasuri dhe i varfëri kanë këtë të përbashkët: të dy i ka bërë Zoti.

The rich and the poor have a common bond, The Lord is the maker of them all.

3 N jeriu i matur e shikon të keqen dhe fshihet; por njerëzit naivë shkojnë tutje dhe dënohen.

The prudent sees the evil and hides himself, But the naive go on, and are punished for it.

4 Ç mimi i përvujtërisë është frika e Zotit, pasuria, lavdia dhe jeta.

The reward of humility and the fear of the Lord Are riches, honor and life.

5 F erra dhe leqe gjenden në udhën e të çoroditurit; kush kujdeset për jetën e vet rri larg tyre.

Thorns and snares are in the way of the perverse; He who guards himself will be far from them.

6 M ësoji fëmijës rrugën që duhet të ndjekë, dhe ai nuk do të largohet prej saj edhe kur të plaket.

Train up a child in the way he should go, Even when he is old he will not depart from it.

7 I pasuri sundon mbi të varfërit, dhe huamarrësi është skllav i huadhënësit.

The rich rules over the poor, And the borrower becomes the lender’s slave.

8 K ush mbjell padrejtësi ka për të korrur telashe dhe shufra e zemërimit të tij do të asgjesohet.

He who sows iniquity will reap vanity, And the rod of his fury will perish.

9 N jeriu me sy dashamirës do të bekohet, sepse i jep bukë të varfërit.

He who is generous will be blessed, For he gives some of his food to the poor.

10 P ërzëre tallësin dhe grindjet do të ikin bashkë me të; po, grindjet dhe fyerjet do të pushojnë.

Drive out the scoffer, and contention will go out, Even strife and dishonor will cease.

11 K ush e do pastërtinë e zemrës dhe ka hir mbi buzët do ta ketë shok mbretin.

He who loves purity of heart And whose speech is gracious, the king is his friend.

12 S ytë e Zotit ruajnë dijen, por ai i bën të kota fjalët e të pabesit.

The eyes of the Lord preserve knowledge, But He overthrows the words of the treacherous man.

13 P ërtaci thotë: "Jashtë ka një luan; do të vritem rrugës".

The sluggard says, “There is a lion outside; I will be killed in the streets!”

14 G oja e gruas që shkel kurorën është një gropë e thellë; ai që ka zemëruar Zotin do të bjerë në të.

The mouth of an adulteress is a deep pit; He who is cursed of the Lord will fall into it.

15 M arrëzia lidhet me zemrën e fëmijës, por shufra e korrigjimit do ta largojë prej saj.

Foolishness is bound up in the heart of a child; The rod of discipline will remove it far from him.

16 A i që shtyp të varfërin për t’u pasuruar dhe ai që i jep të pasurit, me siguri do të varfërohet.

He who oppresses the poor to make more for himself Or who gives to the rich, will only come to poverty.

17 V ëru veshin dhe dëgjo fjalët e të urtëve, dhe jepja zemrën dijes sime.

Incline your ear and hear the words of the wise, And apply your mind to my knowledge;

18 s epse për ty do të jetë e këndshme t’i ruash në intimitetin tënd dhe t’i kesh të gjitha gati mbi buzët e tua.

For it will be pleasant if you keep them within you, That they may be ready on your lips.

19 M e qëllim që besimin tënd ta kesh te Zoti, sot të kam mësuar, po, pikërisht ty.

So that your trust may be in the Lord, I have taught you today, even you.

20 A nuk të kam shkruar në të kaluarën aforizma që kanë të bëjnë me këshillimin dhe diturinë,

Have I not written to you excellent things Of counsels and knowledge,

21 n ë mënyrë që të njohësh sigurinë e fjalëve të së vërtetës, me qëllim që t’u përgjigjesh me fjalë të vërteta atyre që të dërgojnë?

To make you know the certainty of the words of truth That you may correctly answer him who sent you?

22 M os e vidh të varfërin, sepse është i varfër, dhe mos e shtyp të mjerin te porta,

Do not rob the poor because he is poor, Or crush the afflicted at the gate;

23 s epse Zoti do të mbrojë çështjen e tyre dhe do t’u heqë jetën atyre që i kanë zhveshur.

For the Lord will plead their case And take the life of those who rob them.

24 M os lidh miqësi me njeriun zemërak dhe mos u shoqëro me njeriun idhnak,

Do not associate with a man given to anger; Or go with a hot-tempered man,

25 q ë të mos mësosh rrugët e tij dhe të mos gjesh një kurth për shpirtin tënd.

Or you will learn his ways And find a snare for yourself.

26 M os u bëj si ata që japin dorën si garanci, që bëhen garant për borxhet e të tjerëve.

Do not be among those who give pledges, Among those who become guarantors for debts.

27 N ë qoftë se nuk ke asgjë me se të paguash, pse duhet të të heqë shtratin poshtë vetes?

If you have nothing with which to pay, Why should he take your bed from under you?

28 M os e luaj kufirin e vjetër, të vendosur nga etërit e tu.

Do not move the ancient boundary Which your fathers have set.

29 A ke parë një njeri të papërtueshëm në punën e tij? Ai do të paraqitet në prani të mbretit dhe nuk do të qëndrojë para njerëzve të humbur.

Do you see a man skilled in his work? He will stand before kings; He will not stand before obscure men.