Proverbs 25 ~ Притчи 25

picture

1 H e whakatauki ano enei na Horomona, he mea tuhi e nga tangata a Hetekia kingi o Hura.

Вот еще изречения Соломона, собранные людьми Езекии, царя Иудеи:

2 K o to te Atua whakakororia, he hunga mea; ko to nga kingi whakakororia he rapu mea.

Божья слава – окутывать дело тайной, слава царя – исследовать дело.

3 K o te rangi mo te tiketike, ko te whenua mo te hohonu, a ko te ngakau o nga kingi, te taea te rapu.

Как небеса высотой и земля глубиной, так и царское сердце непостижимо.

4 T ahia atu te para i te hiriwa, a ka puta mai he oko ma te kaitahi para:

Удали примесь из серебра, и у ювелира будет сырье для сосуда;

5 T angohia atu te tangata kino i te aroaro o te kingi, a ka u tona torona i runga i te tika.

удали нечестивого от царя, и его престол утвердится праведностью.

6 K ei whakaputa i a koe ki mua i te aroaro o te kingi, kei tu hoki ki te wahi o nga metararahi.

Не заносись перед царем и не занимай места между великими;

7 H e pai he hoki kia kiia mai ki a koe, Haere mai ki runga nei; i te mea kia whakahokia iho koe ki raro i te aroaro o te rangatira i kitea nei e ou kanohi.

лучше пусть он тебе скажет: «Сюда поднимись», – чем унизит тебя перед знатным. То, что ты видел своими глазами,

8 K ei hohoro te haere ki te ngangare, kei kore e kitea e koe tau e mea ai i tona mutunga iho, ina meinga koe e tou hoa kia whakama.

не спеши принести на суд. Что ты станешь делать в конце, если ближний твой тебя пристыдит?

9 T ohea tau tohe ki tou hoa tonu, a kaua e whakina te mea hunga a tetahi:

Если ведешь с ближним тяжбу, не открывай чужой тайны,

10 K ei kohukohutia koe e te tangata i rongo, a kore ake tou ingoa kino e tahuri atu.

иначе услышавший пристыдит тебя, и слава дурная от тебя не отстанет.

11 H e kupu i tika te korero, ko tona rite kei nga a poro koura i roto i nga kete hiriwa.

Слово, сказанное уместно, подобно золотым яблокам в оправе из серебра.

12 H e pera i te whakakai koura, i te whakapaipai koura parakore koia ano te ako a te whakaaro nui ki te taringa rongo.

Что золотая серьга или из чистого золота украшение, то – упрек мудреца для уха внимательного.

13 R ite tonu ki te matao o te hukarere i te kotinga witi te karere pono ki ona kaingare; ka ora hoki i a ia te ngakau o ona ariki.

Что холод снега в жатвенный зной, то верный посланник для того, кто его посылает; душу хозяина он бодрит.

14 H e pera i nga kapua me te hau uakore, koia ano te rite o te tangata e whakamanamana ana ki ana hakari horihori.

Что облака и ветер без дождя, – тот, кто хвастается подарками, которых не дарил.

15 M a te roa e whakamanawanui ana ka whakaae mai ai te kingi, a ma te arero ngawarika mangungu ai te wheua.

Терпением можно убедить повелителя; и кроткий язык кость переламывает.

16 K ua kitea e koe he honi? Kainga ko te wahi e makona ai koe; kei ki rawa koe i taua mea, ka ruakina e koe.

Нашел мед – ешь лишь сколько потребно, иначе объешься, и тебя стошнит.

17 K ia takitahi tou waewae ki te whare o tou hoa; kei hoha ia ki a koe, a ka kino ki a koe.

Пореже ходи в дом друга – иначе, устав от тебя, он тебя возненавидит.

18 K o te tangata e whakaatu teka ana mo tona hoa, he patu ia, he hoari, a he pere koi.

Что булава, меч или острая стрела – человек, лжесвидетельствующий против ближнего.

19 K o te whakawhirinaki ki te tangata tinihanga i te wa o te raru, e rite ana ki te niho whati, ki te waewae kua takoki.

Что зуб гнилой или хромая нога – надежда на вероломного в день беды.

20 K o te tangata e waiata ana ki te ngakau pouri, e rite ana ki te tangata e whakarere ana i te kakahu i te rangi maeke, ki te winika hoki i runga i te houra.

Как снимающий одежду в холодный день или как уксус на соду, так и поющий печальному сердцу песни.

21 K i te matekai tou hoariri whangaia ki te taro; ki te matewai whakainumia ki te wai;

Если враг твой голоден – накорми его; если он хочет пить – напои водой.

22 K a purangatia hoki e koe he waro kapura ki tona mahunga, a ka utua tau e Ihowa.

Поступая так, ты соберешь горящие угли ему на голову, а тебя наградит Господь.

23 E mauria ana mai e te hauraro he ua: e peratia ana hoki e te arero ngautuara, he kanohi pukuriri.

Северный ветер приносит дождь, а язык клеветника – гневные лица.

24 H e pai ke te noho i te kokonga o te tuanui, i te noho tahi me te wahine ngangare i roto i te whare mahorahora.

Лучше жить на углу крыши, чем делить дом со сварливой женой.

25 H e rongo pai no te whenua tawhiti, tona rite kei nga wai matao ki te wairua matewai.

Что холодная вода для измученной жаждой души – добрые вести из дальнего края.

26 M e te manawa whenua i takatakahia, me te puna i whakaparuparutia, koia ano te tangata tika e hinga ana i te aroaro o te tangata kino.

Как мутный ключ или родник оскверненный – праведник, уступающий нечестивым.

27 E hara i te mea pai te kai nui i te honi; waihoki ko a te tangata rapu i to ratou ake kororia ehara i te kororia.

Нехорошо есть слишком много меда, как и постоянно искать себе славы.

28 K o te tangata e kore nei e pehi i tona wairua, e rite ana ki te pa kua pakaru, kahore ona taiepa.

Каков город, чьи стены рухнули, таков и человек, не владеющий собой.