Luke 22 ~ От Луки 22

picture

1 N a kua tata te hakari taro rewenakore e kiia nei ko te kapenga.

Приближался праздник Пресных хлебов, называемый Пасхой.

2 A ka rapu nga tohunga nui me nga karaipi ki te pehea e whakamate ai ratou i a ia: i mataku hoki ratou i te iwi.

Первосвященники и учители Закона искали способа разделаться с Иисусом так, чтобы не вызвать возмущения народа. Иуда решает предать Иисуса (Мат. 26: 14-16; Мк. 14: 10-11)

3 N a ka uru a hatana ki a Hura, tona ingoa nei ko Ikariote, ko ia nei tetahi o te tekau ma rua.

Тогда сатана вошел в Иуду, которого называли Искариотом, одного из числа двенадцати.

4 A ka haere ia, ka korero ki nga tohunga nui, ki nga rangatira hoia me pehea e tukua ai ia e ia ki a ratou.

Иуда пошел и поговорил с первосвященниками и с начальниками храмовой стражи о том, как ему предать им Иисуса.

5 A ka hari ratou, ka whakaae kia hoatu he moni ki a ia.

Те обрадовались и обещали заплатить ему.

6 N a ka whakaae ia, ka rapu i te wa pai hei tukunga i a ia ki a ratou i te mea e ngaro atu ana te mano.

Иуда согласился и стал искать удобного случая, когда с Иисусом не будет народа, чтобы предать Его. Приготовления учеников к Пасхе (Мат. 26: 17-19; Мк. 14: 12-16)

7 N a ka taka mai te ra o te taro rewenakore i tika nei kia patua te kapenga.

Наступил день Пресных хлебов, когда следовало зарезать пасхального ягненка,

8 K a tonoa e ia a Pita raua ko Hoani ka mea, Tikina, taka te kapenga ma tatou, kia kai ai tatou.

и Иисус послал Петра и Иоанна с поручением: – Идите и приготовьте для нас пасхальный ужин.

9 N a ka mea raua ki a ia, Ko hea koe pai ai kia taka e maua?

– Где Ты хочешь, чтобы мы его приготовили? – спросили они.

10 K a mea ia ki a raua, na, ka tomo korua ki te pa, ka tutaki he tangata ki a korua e mau ana i te kahaka wai; e aru korua i a ia ki te whare e tomo ai ia.

Он ответил: – Когда вы войдете в город, то встретите человека, несущего кувшин с водой. Идите за ним в дом, куда он войдет,

11 K a ki atu ki te tangata i te whare, E mea ana te Kaiwhakaako ki a koe, Kei hea te ruma e kai ai matou ko aku akonga i te kapenga?

и скажите хозяину дома: Учитель спрашивает тебя: «Где комната для гостей, в которой Я буду есть пасхальный ужин с Моими учениками?»

12 A ka whakaaturia e ia ki a korua he ruma nui i runga, oti rawa te whariki: me taka e korua ki reira.

Он вам покажет большую комнату наверху, в которой уже все подготовлено. Там и приготовьте ужин.

13 N a haere ana raua, a rokohanga atu rite tonu ki tana i korero ai ki a raua: a taka ana e raua te kapenga.

Они пошли, и все произошло так, как им сказал Иисус, и они приготовили пасхальный ужин. Последний ужин Иисуса с учениками (Мат. 26: 20-29; Мк. 14: 17-25; 1 Кор. 11: 23-25)

14 A ka rite te haora, ka noho ia, ratou ko nga apotoro kotahi tekau ma rua.

Когда подошло время, Иисус с учениками собрались у стола.

15 N a ka mea ia ki a ratou, Nui atu toku hiahia kia kai tahi tatou i tenei kapenga, i te mea kahore ano ahau i mate noa:

Иисус сказал им: – Я очень хотел есть эту Пасху с вами перед Моими страданиями.

16 K o taku kupu hoki tenei ki a koutou, E kore ahau e kai i tenei a muri ake nei, kia tino rite ra ano i te rangatiratanga o te Atua.

Говорю вам, что Я уже не буду есть ее до тех пор, пока она не совершится в Царстве Бога.

17 N a ka mau ia ki te kapu, ka mutu te whakawhetai, ka mea ia, Tangohia tenei, tuwhaina ma koutou:

Взяв чашу и поблагодарив за нее Бога, Он сказал: – Возьмите ее и разделите между собой.

18 K o taku kupu hoki tenei ki a koutou, E kore ahau e inu i te hua o te waina, kia tae mai ra ano te rangatiratanga o te Atua.

Говорю вам, что Я уже не буду пить от плода виноградного до тех пор, пока не придет Божье Царство.

19 N a ka mau ia ki te taro, ka mutu te whakawhetai, ka whawhati, ka hoatu e ia ki a ratou, ka mea, Ko toku tinana tenei e hoatu ana mo koutou: meinga tenei hei whakamahara ki ahau.

Затем, взяв хлеб и поблагодарив за него Бога, Он разломил его и дал ученикам со словами: – Это Мое тело, отдаваемое за вас. Делайте это в воспоминание обо Мне.

20 I peratia ano hoki te kapu, i muri iho i te hapa, a i mea ia, Ko te kawenata hou tenei kapu i runga i oku toto e ringihia nei mo koutou.

Также взял и чашу после ужина и сказал: – Эта чаша – новый завет, скрепленный Моей кровью, которая за вас проливается.

21 O tira, tenei kei ahau nei, kei te tepu, te ringa o te kaituku i ahau.

Но рука того, кто предает Меня, на одном столе с Моей.

22 E haere ana hoki ra te Tama a te tangata, e pera ana me te mea i whakaritea: otira, aue mo te tangata e tukua ai ia!

С Сыном Человеческим все случится так, как было предназначено, но горе тому человеку, который предает Его.

23 N a ka anga ratou ka rapu ki a ratou ano, ma wai o ratou tenei e mea.

Тогда ученики начали спрашивать друг друга, кто из них мог бы совершить такое. Не господствуйте, но служите (Мат. 20: 25-28; 19: 28; Мк. 10: 42-45)

24 A ka ara ano he tautohe a ratou, ko wai o ratou e meinga ko te tangata tino nui.

Потом они начали спорить, кто из них должен считаться самым великим.

25 N a ka mea ia ki a ratou, Ko nga kingi o nga tauiwi e whakarangatira ana ki a ratou; ko te hunga whai mana ki runga i a ratou ka kiia, He hunga atawhai.

Иисус тогда сказал им: – Цари язычников господствуют над ними, правителей народа именуют «благодетелями»,

26 O tiia kaua koutou e pera: engari kia rite ki to muri te mea nui o koutou: kia rite ano te tino tangata ki te kaimahi.

но вы не будьте, как они. Напротив, пусть самый великий среди вас будет как самый меньший, и начальник – как слуга.

27 K o wai hoki te mea nui, ko ia e noho ana ki te kai, ko te kaimahi ranei? ehara ranei i te tangata e noho ana ki te kai? tenei raia ahau i roto i a koutou te rite nei ki te kaimahi.

Ведь кто важнее: тот, кто возлежит за столом, или тот, кто прислуживает? Разве не тот, кто возлежит? Я же среди вас как слуга.

28 O tira ko koutou te hunga i noho tahi tonu me ahau i oku whakamatautauranga;

Вы были со Мной во всех Моих испытаниях,

29 A ka whakarite ahau i te rangatiratanga mo koutou, i te pera me ta toku Matua i whakarite ai moku:

и как Мой Отец дал Мне царскую власть, так Я теперь даю ее вам,

30 K ia kai ai, kia inu ai koutou ki taku tepu i toku rangatiratanga; a ka noho koutou ki runga ki nga torona, whakawa ai i nga iwi kotahi tekau ma rua o Iharaira.

чтобы и вы могли есть и пить за Моим столом в Моем Царстве, и вы сядете на престолах судить двенадцать родов Израиля. Иисус предсказывает отречение Петра (Мат. 26: 33-35; Мк. 14: 29-31; Ин. 13: 37-38)

31 E Haimona, e Haimona, na, kua inoi a Hatana kia riro koe i a ia, kia tataritia ai koe e ia, ano he witi:

– Симон, Симон, сатана просил, чтобы все вы были рассеяны, как пшеница,

32 O tiia kua inoi ahau mou, kei hemo tou whakapono: a, kite tahuri mai ano koe, whakakahangia ou teina.

но Я молился о тебе, чтобы ты не потерял веру. И ты сам, когда обратишься ко Мне, укрепи своих братьев.

33 N a ka mea tera ki a ia, E te Ariki, e pai ana ahau kia haere hei hoa mou ki te whare herehere, ki te mate hoki.

Петр ответил: – Господи, я готов идти с Тобой и в темницу, и на смерть!

34 A no ra ko ia, Tenei taku kupu ki a koe, e Pita, e kore te tikaokao e tangi aianei, ka toru au whakakahoretanga i tou matau ki ahau.

Но Иисус сказал: – Говорю тебе, Петр, не успеет и петух пропеть сегодня, как ты трижды откажешься от того, что знаешь Меня.

35 A ka mea ia ki a ratou, I taku tononga i a koutou, kahore he peke moni, kahore he putea, kahore he hu, i hapa ranei koutou i tetahi mea? Ka mea ratou, Kahore.

Потом Иисус спросил их: – Когда Я посылал вас без кошелька, без сумки, без сандалий, нуждались ли вы в чем-либо? – Ни в чем, – ответили они.

36 A no ra ko ia ki a ratou, Tena ko tenei ki te mea he peke moni ta tetahi, mauria atu, me te putea ano: me ia hoki kahore ana hoari, hokona atu tona kakahu, ka hoko mai ai i tetahi.

– Сейчас же, если у вас есть кошелек, возьмите его, возьмите и сумку, и если у вас нет меча, то продайте плащ, но купите меч.

37 K o taku kupu hoki tenei ki a koutou, Ko te tikanga tenei, kia rite i ahau te mea kua oti nei te tuhituhi, ara, Kua huihuia ia ki te hunga hara: he tutukitanga hoki to nga mea moku.

Говорю вам, что со Мной должно исполниться сказанное в Писании: «Он был причислен к преступникам». Все, что обо Мне было написано, скоро исполнится.

38 N a ka mea ratou, E te Ariki, na, e rua enei hoari. ka mea ia ki a ratou, Kati ano.

Ученики сказали: – Смотри, Господи, у нас есть два меча. – Достаточно об этом, – ответил Иисус. Иисус молится на Масличной горе (Мат. 26: 36-46; Мк. 14: 32-42)

39 N a ka puta atu ia, ka haere ki Maunga Oriwa, ko tana hanga hoki tera; me te aru ano ana akonga i a ia.

Иисус, как обычно, пошел на Масличную гору, и Его ученики пошли с Ним.

40 A , i ia i taua wahi, ka mea ia ki a ratou, Me inoi kei uru koutou ki te whakamatautauranga.

Придя на место, Иисус сказал: – Молитесь, чтобы вам не поддаться искушению.

41 N a ka mawehe atu ia i a ratou, kei to te taunga kamaka te matara, a ka tuku i ona turi ka inoi,

Он отошел от них примерно на расстояние брошенного камня, опустился на колени и начал молиться:

42 K a mea, E Pa, ki te pai koe, tangohia atu tenei kapu i ahau: otira kauaka e waiho i taku e pai ai, engari i tau.

– Отец, если Ты хочешь, пронеси эту чашу мимо Меня, но пусть все будет не по Моей воле, а по Твоей.

43 N a ka puta mai ki a ia tetahi anahera i te rangi, e whakakaha ana i a ia.

Тогда с небес Ему явился ангел и укреплял Его.

44 A , i te oke o tona wairua, ka hohonu ake tana inoi: ko tona kakawa ka pena i te tepe toto e turuturu iho ana ki te whenua.

В муках Иисус стал молиться еще горячее, и сделался пот Его как капли крови, стекавшие на землю.

45 N a ka ara ia i te inoi, a ka tae ki ana akonga, rokohanga atu e moe ana ratou, he ngakau pouri hoki.

Когда Он поднялся с молитвы и вернулся к ученикам, то нашел их спящими, потому что они были измучены печалью.

46 N a ko tana meatanga ki a ratou, He aha koutou ka moe ai? Whakatika ki te inoi, kei uru koutou ki te whakamatautauranga.

– Почему вы спите? – спросил Иисус. – Вставайте и молитесь, чтобы вам не поддаться искушению. Иисус предан и арестован (Мат. 26: 47-56; Мк. 14: 43-50; Ин. 18: 3-11)

47 I a ia e korero ana, na, ko te huihuinga tangata, a ko tera e huaina ra ko Hura, ko tetahi o te tekau ma rua, e haere ana i mua i a ratou; a ka whakatata ia ki a Ihu ki te kihi i a ia.

Он еще говорил, когда приблизилась толпа, во главе которой шел тот, кого звали Иудой, один из двенадцати учеников. Он подошел к Иисусу, чтобы поцеловать Его.

48 A no ra ko Ihu ki a ia, E Hura, he kihi tau hei tuku mo te Tama a te tangata?

Иисус сказал: – Иуда, ты поцелуем предаешь Сына Человеческого?

49 A , no te kitenga o te hunga i tona taha i nga mea tera e tupono, ka mea ratou, E te Ariki, me patu ranei e matou ki te hoari?

Когда же те, кто был с Иисусом, увидели, что происходит, они спросили: – Господи, а что если нам ударить мечом?

50 N a haua iho e tetahi o ratou te pononga a te tohunga nui, poroa ana tona taringa matau.

И один из них ударил слугу первосвященника и отсек ему правое ухо.

51 N a ka oho a Ihu, ka mea, Kati ra i tenei. Whakapakia ana tona taringa, na kua ora.

Но Иисус сказал: – Прекратите, довольно! Он прикоснулся к уху слуги и исцелил его.

52 K atahi a Ihu ka mea ki nga tohunga nui, ki nga rangatira o te temepara, ki nga kaumatua, i haere atu ki a ia, He tahae ahau i haere mai ai koutou me nga hoari, me nga patu?

Затем Иисус сказал первосвященникам, начальникам храмовой стражи и старейшинам, которые пришли за Ним: – Что Я, разбойник, что вы пришли с мечами и кольями?

53 I ahau e noho ana i a koutou i te temepara i ia ra, i ia ra, kihai i totoro mai o koutou ringa ki ahau: otira no koutou tenei haora, ko te kaihanga hoki o te pouri.

Я каждый день был с вами в храме, и вы не схватили Меня. Но сейчас ваше время, сейчас власть тьмы. Отречение Петра (Мат. 26: 67-75; Мк. 14: 66-72; Ин. 18: 15-18, 25-27)

54 N a ka hopukina ia e ratou, ka arahina atu, a kawea ana ki roto ki te whare o te tino tohunga. Ko Pita ia i aru mai i tawhiti.

Они схватили Его и повели в дом первосвященника. Петр шел за ними на некотором расстоянии.

55 A , no ka oti i a ratou he kapura te tahu ki waenga marae, i a ratou e noho tahi ana, ka noho hoki a Pita i waenganui o ratou.

Посреди двора первосвященника разожгли костер, и Петр вместе с другими людьми сел к нему греться.

56 N a ka kitea ia e tetahi kotiro, i a ia e noho ana i te marama o te kapura; a matatau tonu te titiro ki a ia, ka mea, I a ia ano hoki tenei.

Одна из служанок, увидев Петра в свете огня, пристально всмотрелась в него и сказала: – Этот человек тоже был с Ним.

57 N a ka whakakahore ia ki a ia, ka mea, E ko, kahore ahau e mohio ki a ia.

Но Петр отрицал это. – Я не знаю Его, женщина, – сказал он.

58 A taro kau iho ka kite tetahi atu i a ia, ka mea, No ratou hoki koe. Na ka mea a Pita, E mara, kahore.

Немного позже кто-то другой увидел его и сказал: – Ты тоже один из них. – Нет, друг, – ответил Петр.

59 A , me te mea kotahi te haora i muri iho, ka tohe ano tetahi atu, ka mea, He pono i a ia ano hoki tenei: no Kariri hoki.

Примерно час спустя еще кто-то стал утверждать: – Точно, этот человек тоже был с Ним, ведь он галилеянин.

60 A ka mea a Pita, E mara, kahore ahau e matau ki tau e mea na. A i reira pu ano, i a ia e korero ana, ka tangi te tikaokao.

Но Петр сказал: – Я не знаю, о чем ты говоришь! И тотчас, когда он еще говорил, пропел петух.

61 N a ka tahuri te Ariki, ka titiro ki a Pita A ka mahara a Pita ki te kupu a te Ariki, ki tana meatanga ki a ia, E kore e tangi te tikaokao, ka toru au whakakahoretanga i ahau.

Господь повернулся и посмотрел на Петра. Тогда Петр вспомнил слова Господа, как Он сказал ему: – Прежде, чем пропоет петух сегодня, ты трижды отречешься от Меня.

62 N a haere atu ana a Pita ki waho, a nui atu tona tangi.

И выйдя наружу, он горько заплакал.

63 N a ka taunu nga kaipupuri o Ihu ki a ia, ka whiu i a ia.

Люди, охранявшие Иисуса, стали насмехаться над Ним и бить Его.

64 K a koparea ona kanohi, a ka ui ratou ki a ia, ka mea, Poropiti mai, na wai koe i papaki?

Они завязывали Ему глаза и требовали: – Пророчествуй! Кто Тебя ударил?

65 H e maha hoki era atu kupu kino i korero ai ratou ki a ia.

И говорили Ему много других оскорблений. Совет религиозных вождей осуждает Иисуса (Мат. 26: 63-65; Мк. 14: 61-64; Ин. 18: 19-21)

66 A , i te aonga tonutanga o te ra, ka huihui nga kaumatua o te iwi, nga tohunga nui, me nga karaipi, a arahina atu ana ia ki to ratou runanga, ka mea ratou,

Рано утром старейшины народа, первосвященники и учители Закона собрались вместе на Совет. К ним ввели Иисуса.

67 K i te mea ko te Karaiti koe, korerotia mai ki a matou. Ano ra ko ia ki a ratou, Ki te korerotia e ahau ki a koutou, e kore koutou e whakapono;

– Если Ты Христос, то скажи нам прямо, – требовали они. Иисус ответил: – Если Я скажу вам, вы не поверите,

68 K i te ui ahau, e kore koutou e whakahoki kupu mai ki ahau.

и если Я вас спрошу, вы Мне не ответите.

69 H aere ake nei ka noho te Tama a te tangata ki matau o te kaha o te Atua.

Однако с этого времени Сын Человеческий будет сидеть по правую руку от Божьей силы.

70 N a ka mea ratou katoa, Ko te Tama ranei koe a te Atua? Ano ra ko ia ki a ratou, Kua korerotia mai na e koutou ko ahau ia.

Они все стали спрашивать: – Так Ты что, Сын Бога? Он ответил: – Вы сами говорите, что это Я.

71 N a ka mea ratou, hei aha ake he kaiwhakaatu ma tatou? kua rongo nei hoki tatou i ta tona mangai.

Тогда они сказали: – Какие нам еще нужны свидетельства? Мы слышали это из Его собственных уст!