Mateo 22 ~ Matthew 22

picture

1 J esús volvió a hablarles en parábolas, y les dijo:

A ka oho ake a Ihu, ka korero kupu whakarite ano ki a ratou, ka mea,

2 « El reino de los cielos es semejante a un rey que hizo una fiesta de bodas para su hijo.

Ka rite te rangatiratanga o te rangi ki tetahi kingi, i whakatakoto marena mo tana tama,

3 Y envió el rey a sus siervos para convocar a los invitados a la fiesta de bodas, pero éstos no quisieron asistir.

A tonoa ana ana pononga, hei karanga i te hunga i korerotia ki te marena: heoi kihai ratou i pai ki te haere.

4 V olvió el rey a enviar otros siervos, y les dijo: “Díganles a los invitados que ya he preparado el banquete; que he matado mis toros y animales engordados, y que todo está dispuesto. Que vengan a la fiesta.”

Ka tono ano ia i era atu pononga, ka mea, Mea atu ki te hunga i korerotia, Na kua rite taku hakari; kua oti aku puru, aku mea momona te patu, a kua rite katoa nga mea: haere mai ki te marena.

5 P ero los invitados no hicieron caso. Uno de ellos se fue a su labranza, otro a sus negocios,

Otira i paopaongia e ratou, haere ana ko tetahi ki tana mara, ko tetahi ki tana hokohoko.

6 y otros más agarraron a los siervos, los maltrataron y los mataron.

Na hopukina ana ana pononga e nga mea i mahue, tukinotia ana ratou, a whakamatea iho.

7 C uando el rey supo esto, se enojó; así que envió a sus ejércitos, destruyó a aquellos homicidas, y quemó su ciudad.

Otiia i riri te kingi: a tonoa atu ana ana taua, whakangaromia ana taua hunga kohuru, tahuna iho to ratou pa.

8 E ntonces dijo a sus siervos: “La fiesta de bodas ya está preparada, pero los que fueron invitados no eran dignos de asistir.

Katahi ia ka mea ki ana pononga, E rite ana te marena, ko te hunga ia i karangatia kihai i pai.

9 P or tanto, vayan a las encrucijadas de los caminos, e inviten a la fiesta de bodas a todos los que encuentren.”

Na haere koutou ki nga pekanga o nga ara, a tonoa mai ki te marena te hunga katoa e kite ai koutou.

10 L os siervos salieron por los caminos y juntaron a todos los que encontraron, lo mismo malos que buenos, y la fiesta de bodas se llenó de invitados.

Na ka haere aua pononga ki nga ara, a huihuia katoatia ana te hunga i kitea e ratou, ana pai, ana kino: na kiki ana te marena i nga manuhiri.

11 » Cuando el rey entró para ver a los invitados y se encontró con uno que no estaba vestido para la boda,

Otiia, no te tapokoranga, o te kingi kia kite i nga manuhiri, ka kitea e ia i reira he tangata kahore nei ona kakahu marena:

12 l e dijo: “Amigo, ¿cómo fue que entraste aquí, sin estar vestido para la boda?” Y aquél enmudeció.

A ka mea ki a ia, E hoa, he aha koe i tomo mai ai ki konei kahore nei ou kahu marena? Heoi kihai ia i kuihi.

13 E ntonces el rey dijo a los que servían: “Aten a éste de pies y manos, y échenlo de aquí, a las tinieblas de afuera. ¡Allí habrá llanto y rechinar de dientes!”

Na ka mea te kingi ki nga kaimahi, Herea ona ringa, ona waewae, kawea atu, maka ki te pouri i waho rawa; ko te wahi tera o te tangi, o te tetea o nga niho.

14 P orque son muchos los llamados, pero pocos los escogidos.» La cuestión del tributo

He tokomaha hoki e karangatia, he ruarua ia e whiriwhiria.

15 E ntonces los fariseos se fueron para pensar en cómo atrapar a Jesús en sus propias palabras.

Me i reira ka haere nga Parihi, ka runanga ki te pehea e mau ai tetahi kupu ana.

16 E nviaron a sus discípulos, junto con los herodianos, a decirle: «Maestro, sabemos que eres amante de la verdad, y que enseñas con verdad el camino de Dios; sabemos también que no permites que nadie influya en ti ni te dejas llevar por las apariencias humanas.

A ka tonoa ki a ia a ratou akonga me nga tangata piri ki a Herora, hei mea, E te Kaiwhakaako, e matau ana matou he pono koe, e whakaako ana koe i te ara a te Atua i runga i te pono, e kore ano ta te tangata e whakaaroa e koe: e kore nei hoki koe e titiro ki te kanohi tangata.

17 P or tanto, dinos tu parecer. ¿Es lícito pagar tributo al César, o no?»

Tena, korerotia ki a matou, E pehea ana tou whakaaro? He mea tika ranei te hoatu takoha ki a Hiha, kahore ranei?

18 P ero Jesús, que conocía la malicia de ellos, les dijo: «¡Hipócritas! ¿Por qué me tienden trampas?

Otiia i mohio a Ihu ki to ratou whakaaro kino, a ka mea, He aha ta koutou e whakamatautau na i ahau, e te hunga tinihanga?

19 M uéstrenme la moneda del tributo.» Y ellos le mostraron un denario.

Tena koa, kia kite ahau i te moni takoha. A mauria mai ana e ratou ki a ia he pene.

20 E ntonces él les preguntó: «¿De quién es esta imagen, y esta inscripción?»

Na ka mea ia ki a ratou, No wai tenei ahua me te tuhituhinga?

21 L e respondieron: «Del César.» Y él les dijo: «Pues bien, den al César lo que es del César, y a Dios lo que es de Dios.»

Ka mea ratou ki a ia, No Hiha. Katahi ia ka mea ki a ratou, Hoatu ki a Hiha nga mea a Hiha; ki te Atua ano nga mea a te Atua.

22 A l oír esto, se quedaron asombrados y se alejaron de él. La pregunta sobre la resurrección

Ka rongo ratou, ka miharo: a mahue ake ia i a ratou, a haere ana ratou.

23 E se mismo día se le acercaron los saduceos, que dicen que no hay resurrección, y le preguntaron:

I taua ra ka haere mai ki a ia nga Haruki, e mea nei kahore he aranga, ka ui ki a ia,

24 « Maestro, Moisés dijo que si alguno muere sin tener hijos, su hermano debe casarse con la viuda, para que su hermano tenga descendencia.

Ka mea, E te Kaiwhakaako, i mea a Mohi, Ki te mate te tangata, a kahore ana tamariki, ma tona teina e marena tana wahine, e whakatupu ake he uri mo tona tuakana.

25 A hora bien, entre nosotros se dio el caso de siete hermanos. El primero de ellos se casó y, como murió sin dejar descendencia, dejó su mujer al hermano que le seguía.

Na tokowhitu tetahi whanau i a matou, he tuakana, he teina: te marenatanga o te tuatahi, ka mate, a hore ona uri, waiho iho tana wahine ma tona teina.

26 L o mismo sucedió con el segundo, y el tercero, hasta el séptimo.

Me te tuarua ano, me te tuatoru, puta noa i te tuawhitu.

27 A l final, todos murieron, y también la mujer.

A, muri iho i a ratou katoa, ka mate te wahine.

28 A sí que en la resurrección, ¿esposa de cuál de los siete será esta mujer, puesto que todos estuvieron casados con ella?»

Na, i te aranga, ma wai o te tokowhitu te wahine? i a ratou katoa nei hoki ia.

29 J esús les respondió: «El error de ustedes es que no conocen las Escrituras ni el poder de Dios;

Na ka whakahoki a Ihu, ka mea ki a ratou, E he ana koutou, te mohio ki nga karaipiture, ki te kaha ano o te Atua.

30 p orque en la resurrección, ni se casarán ni se darán en casamiento, sino que serán como los ángeles de Dios en el cielo.

I te aranga hoki e kore ratou e marena, e kore ano e hoatu kia marenatia, engari ka rite ki nga anahera a te Atua i te rangi.

31 P ero en cuanto a la resurrección de los muertos, ¿acaso no han leído ustedes lo que Dios les dijo? Porque él dijo:

Na, ko te aranga o te hunga mate, kahore ano koutou i kite i ta te Atua i korero ai ki a koutou, i mea ai,

32 Yo soy el Dios de Abrahán, el Dios de Isaac y el Dios de Jacob.” Así que Dios no es un Dios de muertos, sino de los que viven.»

Ko ahau te Atua o Aperahama, te Atua o Ihaka, te Atua o Hakopa? ehara te Atua i te Atua no te hunga mate, engari no te hunga ora.

33 C uando la gente escuchaba esto, se admiraba de su enseñanza. El gran mandamiento

A, no ka rongo te mano, ka miharo ki tana ako.

34 A l enterarse los fariseos que Jesús había hecho callar a los saduceos, se reunieron alrededor de él;

No te rongonga ia o nga Parihi, kua kapi i a ia te mangai o nga Haruki, ka whakamine tahi ratou.

35 y uno de ellos, que era intérprete de la ley, para ponerlo a prueba le preguntó:

Na ka ui tetahi o ratou, he kaiako i te ture, ka whakamatautau i a ia, ka mea,

36 « Maestro, ¿cuál es el gran mandamiento en la ley?»

E te Kaiwhakaako, ko tehea te kupu nui o te ture?

37 J esús le respondió: «“Amarás al Señor tu Dios con todo tu corazón, y con toda tu alma, y con toda tu mente.”

Ka mea a Ihu ki a ia, Kia whakapaua tou ngakau, tou wairua, tou hinengaro, ki te aroha ki te Ariki, ki tou Atua.

38 É ste es el primero y más importante mandamiento.

Ko te tuatahi tenei, ko te kupu nui.

39 Y el segundo es semejante al primero: “Amarás a tu prójimo como a ti mismo.”

He rite ano te tuarua ki tenei, Kia aroha koe ki tou hoa tata, ano ko koe.

40 D e estos dos mandamientos dependen toda la ley y los profetas.» ¿De quién es hijo el Cristo?

Kei runga i enei kupu e rua e iri ana te ture me nga poropiti.

41 M ientras los fariseos estaban reunidos, Jesús les preguntó:

A, i nga Parihi e noho huihui ana, ka ui a Ihu ki a ratou,

42 « ¿Qué piensan ustedes del Cristo? ¿De quién es hijo?» Y le respondieron: «De David».

Ka mea, He pehea o koutou whakaaro ki a te Karaiti? Na wai ia tama? Ka mea ratou ki a ia, Na Rawiri.

43 E ntonces él les dijo: «¿Y cómo es que, en el Espíritu, David lo llama Señor? Pues dijo:

Ka mea ia ki a ratou, He aha ra a Rawiri, i a ia e nohoia ana e te Wairua, i karanga ai i a ia he Ariki? i mea hoki ia,

44 » “El Señor le dijo a mi Señor: Siéntate a mi derecha, hasta que ponga a tus enemigos por estrado de tus pies.”

I mea te Ariki ki toku Ariki, hei toku matau koe noho ai, kia meinga ra ano e ahau ou hoariri hei turanga waewae mou.

45 ¿ Cómo, entonces, puede ser su hijo, si David lo llama Señor?»

Na, ka kiia nei ia e Rawiri he Ariki, he pehea i tama ai ki a ia?

46 N adie podía responderle nada, y desde aquel día nadie se atrevió a hacerle más preguntas.

A hore he tangata i ahei te whakahoki kupu ki a ia, kihai rawa ano tetahi i maia ki te ui ki a ia i taua ra iho ano.