Proverbs 24 ~ Притчи 24

picture

1 K ei hae koe ki te hunga kino, kaua hoki e hiahia hei hoa mo ratou.

Не завиждай на злите хора, нито пожелавай да си с тях,

2 K o ta to ratou ngakau hoki e whakaaro ai, he tukino, ko ta o ratou ngutu e korero ai, he whanoke.

защото сърцето им размишлява за насилие и устните им говорят за пакост. Значение на мъдростта

3 M a te whakaaro nui ka hanga ai te whare, a ma te matauranga ka u ai:

С мъдрост се гради къща и с разум се утвърждава,

4 M a te mohio hoki ka ki ai nga ruma i nga taonga utu nui katoa, i nga mea ahuareka.

и чрез знание стаите се напълват с всякакви скъпоценни и приятни богатства.

5 H e kaha te tangata whakaaro nui; ae, e whakanuia ana e te tangata mohio te kaha.

Мъдрият човек е силен и човек със знание се укрепява в сила,

6 N a kia pai te ngarahu ina anga koe ki te whawhai: kei te tokomaha hoki o nga kaiwhakatakoto whakaaro te ora.

защото с мъдър съвет ще водиш войната си и чрез множеството съветници ще дойде избавлението.

7 H e tiketike rawa te whakaaro nui mo te wairangi: e kore e kuihi tona mangai i te kuwaha.

Мъдростта е непостижима за безумния, той не отваря устата си в портата.

8 K o te tangata e whakaaro ana ki te kino, ka kiia he whanoke.

Който намисля да прави зло, ще се нарече пакостлив човек;

9 H e hara te whakaaro wairangi: he mea whakarihariha ano ki te tangata te tangata whakahi.

помислянето на такова безумие е грях и присмивателят е мерзост за хората.

10 K i te ngoikore koe i te ra o te he, he iti tou kaha.

Ако покажеш малодушие в усилно време, силата ти е малка.

11 W hakaorangia te hunga e kawea atu ana ki te mate, a puritia mai hoki e koe te hunga e meatia ana kia whakamatea.

Избавяй онези, които се влачат на смърт, и гледай да задържиш онези, които политат към клане.

12 K i te mea koe, Nana, kihai tenei i mohiotia e matou: kahore ianei te kaipauna ngakau i te whakaaro ki tera? a, ko te kaitiaki o tou wairua, kahore ranei ia e mohio? e kore ranei e homai e ia ki te tangata kia rite ki tana mahi?

Ако кажеш: Ето, ние не знаехме това!, то Онзи, Който претегля сърцата, не разбира ли? Онзи, Който пази душата ти, не знае ли и няма ли да въздаде на всеки според делата му?

13 K ainga, e taku tama, te honi, he pai hoki; me te honikoma, he mea reka hoki ki tou mangai:

Сине мой, яж мед, защото е добър, и медена пита, защото е сладка в устата ти.

14 K a mohio ai koe ki te whakaaro nui, he mea ki tou wairua: ki te kitea e koe, he tukunga iho ano tona, e kore hoki tau i tumanako ai e hatepea.

И ще знаеш, че такава е мъдростта за душата ти, ако си я намерил; и има бъдеще, и надеждата ти няма да загине.

15 K aua, e te tangata kino, e whanga ki te nohoanga o te tangata tika; kei tukino koe ki tona takotoranga.

Не поставяй засада, о, нечестиви човече, против жилището на праведния. Не разваляй мястото му за почивка.

16 E hinga ana hoki te tangata tika, e whitu hinganga, ka ara ake ano: ka whakataka ia te hunga kino e te he.

Защото праведният, ако седем пъти пада, пак става, докато нечестивите се препъват в злото.

17 K aua e harakoa ki te hinga tou hoariri, kaua hoki tou ngakau e hari ina taka ia:

Не се радвай, когато падне неприятелят ти, и да не се весели сърцето ти, когато той се подхлъзне.

18 K ei kite a Ihowa, a ka he ki tana titiro, a ka tahuri atu tona riri i a ia.

Да не би да съгледа Господ и това да Му се види зло, и Той да оттегли гнева Си от него.

19 K ei mamae koe, he mea mo nga kaimahi i te kino, kei hae hoki ki te hunga kino.

Не се раздразвай поради злодеите, нито завиждай на нечестивите,

20 K ahore hoki he mutunga pai ki te tangata kino; ka keto hoki te rama a te hunga kino.

защото злите няма да имат бъдеще; светилникът на нечестивите ще изгасне.

21 E taku tama, e wehi ki a Ihowa, ki te kingi hoki: a, kaua e whakauru noa atu ki te hunga e mea ana ki te whakaputa ke.

Сине мой, бой се от Господа и от царя и не се събирай с непостоянните,

22 N o te mea ka puta tata te aitua mo ratou: a ko wai ka mohio ki te whakangaromanga o raua tokorua?

защото бедствие ще се издигне против тях внезапно и кой знае какво наказание ще им бъде наложено и от двамата?

23 H e whakatauki ano hoki enei na te hunga whakaaro nui. Ehara i te mea pai kia whakaaro ki te kanohi tangata ina whakawa.

И тези са изречения на мъдрите: Лицеприятие в съд не е добро.

24 K o te tangata e mea ana ki te tangata kino, He tika koe; ka kanga nga iwi ki a ia, ka whakarihariha nga tauiwi ki a ia.

Който казва на нечестивия: Праведен си, него народи ще кълнат, него племена ще мразят;

25 O tiia ka koa nga ngakau o te hunga e riria ai tona he, ka tau iho ano hoki te manaaki pai ki runga ki a ratou.

но които го изобличават, към тях ще се показва благоволение и върху тях ще дойде благословение.

26 K a kihia e ia nga ngutu e whakahoki ana i nga kupu tika.

Който дава прав отговор, той целува в устни.

27 M einga kia takoto pai tau mahi i waho, kia rite hoki hei meatanga mau i te mara; muri iho ka hanga i tou whare.

Нареди си работата навън и си я приготви на нивата, и после съгради къщата си.

28 K aua koe e tu hei kaiwhakaatu he mo tou hoa, i te mea kahore he take; a kaua e tinihanga ki ou ngutu.

Не бъди свидетел против ближния си без причина, нито мами с устните си.

29 K aua e ki, Ka meatia ano e ahau ki a ia tana i mea ai ki ahau; ka rite ki ta te tangata mahi taku e whakahoki ai ki a ia.

Не казвай: Както ми направи той, така ще му направя и аз, ще въздам на човека според делата му.

30 I haere ahau i te taha o te mara a te mangere, i te taha hoki o te mara waina a te tangata kahore ona mahara;

Минах край нивата на ленивия и край лозето на нехайния човек

31 N a, kua tupuria katoatia e te tataramoa, kapi tonu te mata o te mara i te ongaonga, a ko to reira taiepa kohatu kua oti te wahi.

и всичко беше обрасло с тръни, коприва беше покрила повърхността му и каменната му ограда беше съборена.

32 K atahi ahau ka titiro, ka ata whakaaroaro: ka kite ahau, a ka hopu mai hei ako moku.

Тогава, като разгледах, размислих в сърцето си, видях и си извадих поука.

33 K ia iti ake nei te wahi e parangia ai, kia iti ake nei te moe, kia iti ake te kotuituitanga o nga ringa ka moe ai:

Още малко спане, малко дрямка, малко сгъване на ръце за сън -

34 K a pera te haerenga mai o tou muhore ano he kaipahua; o tou rawakore hoki ano he tangata mau patu.

и сиромашията ще дойде върху тебе като крадец и немотията - като въоръжен мъж.