Maahmaahyadii 6 ~ Proverbes 6

picture

1 W iilkaygiiyow, haddaad deriskaaga dammiin u noqotid, Ama haddaad shisheeye gacanta dhaar ugu dhiibtid,

Mon fils, si tu as cautionné ton prochain, Si tu t'es engagé pour autrui,

2 M arkaas waxaa lagugu dabay erayada afkaaga, Oo waxaa lagugu qabtay erayada afkaaga.

Si tu es enlacé par les paroles de ta bouche, Si tu es pris par les paroles de ta bouche,

3 H addaba, wiilkaygiiyow, bal waxan samee oo isa samatabbixi, Waayo, gacantii deriskaagii waad gashay; U tag, oo is-hoosaysii, oo deriskaaga bari.

Fais donc ceci, mon fils, dégage-toi, Puisque tu es tombé au pouvoir de ton prochain; Va, prosterne-toi, et fais des instances auprès de lui;

4 I ndhahaaga hurdo ha isugu keenin, Oo indhahaaga daboolkoodana lulo ha isugu qaban.

Ne donne ni sommeil à tes yeux, Ni assoupissement à tes paupières;

5 I su samatabbixi sida cawl gacanta ugaadhsadaha uga baxsato, Iyo sida shimbir gacanta shimbirdabaha uga baxsato.

Dégage-toi comme la gazelle de la main du chasseur, Comme l'oiseau de la main de l'oiseleur.

6 K aaga caajiska ahow, bal qudhaanjada u tag, Oo bal jidadkeeda u fiirso oo caqli yeelo,

Va vers la fourmi, paresseux; Considère ses voies, et deviens sage.

7 I yadoo aan lahayn madaxweyne, Sirkaal iyo taliye toona,

Elle n'a ni chef, Ni inspecteur, ni maître;

8 A yay guga cuntadeeda soo diyaarsataa, Oo quudkeedana waxay soo urursataa wakhtiga beeraha la goosto.

Elle prépare en été sa nourriture, Elle amasse pendant la moisson de quoi manger.

9 H addaba kaaga caajiska ahow, ilaa goormaad hurdaysaa? Goormaadse hurdadaada ka toosaysaa?

Paresseux, jusqu'à quand seras-tu couché? Quand te lèveras-tu de ton sommeil?

10 W eliba, in yar baad seexataa, in yar baad lulootaa, Oo in yar baad gacmaha hurdo aawadeed u laabataa,

Un peu de sommeil, un peu d'assoupissement, Un peu croiser les mains pour dormir!...

11 H adda caydhinimadaadu waxay u iman doontaa sida mid dad dhaca, Oo baahidaaduna waxay u iman doontaa sida nin hub wata.

Et la pauvreté te surprendra, comme un rôdeur, Et la disette, comme un homme en armes.

12 Q ofkii waxmatare ah, iyo ninkii sharrow ahuba, Wuxuu ku socdaa af qalloocan;

L'homme pervers, l'homme inique, Marche la fausseté dans la bouche;

13 I ndhihiisuu ku baaqaa, oo cagihiisuu ku hadlaa, Oo faruhuu wax ku baraa;

Il cligne des yeux, parle du pied, Fait des signes avec les doigts;

14 Q albigiisa qalloocnaan baa ku jirta, had iyo goorna wuxuu ku fikiraa shar, Oo wuxuu beeraa muran.

La perversité est dans son coeur, Il médite le mal en tout temps, Il excite des querelles.

15 H addaba sidaas daraaddeed masiibadiisu degdeg bay u iman doontaa, Oo dhaqso buu u jabi doonaa, dawona ma leh.

Aussi sa ruine arrivera-t-elle subitement; Il sera brisé tout d'un coup, et sans remède.

16 W axaa jira lix waxyaalood oo uu Rabbigu neceb yahay, Haah, toddoba ayaa naftiisu aad u karahdaa,

Il y a six choses que hait l'Éternel, Et même sept qu'il a en horreur;

17 W aana indho kibir badan, carrab been sheega, Iyo gacmo dhiig aan eed lahayn daadiya,

Les yeux hautains, la langue menteuse, Les mains qui répandent le sang innocent,

18 Q albi male shar ah hindisa, Iyo cago xumaan ku degdega,

Le coeur qui médite des projets iniques, Les pieds qui se hâtent de courir au mal,

19 M arkhaati been ah oo been sheega, Iyo kii muran dad walaalo ah ku dhex beera. Digniin Ku Saabsan Sinada

Le faux témoin qui dit des mensonges, Et celui qui excite des querelles entre frères.

20 W iilkaygiiyow, qaynuunka aabbahaa xaji, Oo amarka hooyadaana ha ka tegin.

Mon fils, garde les préceptes de ton père, Et ne rejette pas l'enseignement de ta mère.

21 H ad iyo goorba qalbiga ku sido, Oo qoortana ku xidho.

Lie-les constamment sur ton coeur, Attache-les à ton cou.

22 M arkaad socotid wuu ku hoggaamin doonaa, Oo markaad seexatidna wuu ku dhawri doonaa, Markaad toostidna wuu kula hadli doonaa.

Ils te dirigeront dans ta marche, Ils te garderont sur ta couche, Ils te parleront à ton réveil.

23 W aayo, qaynuunku waa laambad, amarkuna waa iftiin, Oo canaanashada edbintuna waa jidkii nolosha,

Car le précepte est une lampe, et l'enseignement une lumière, Et les avertissements de la correction sont le chemin de la vie:

24 I nay kaa dhawraan naagta sharka ah, Iyo sasabashada carrabka naagta qalaad.

Ils te préserveront de la femme corrompue, De la langue doucereuse de l'étrangère.

25 Q uruxdeeda qalbigaaga ha ka damcin, Oo yaanay indhaheeda daboolkooda kugu sasaban.

Ne la convoite pas dans ton coeur pour sa beauté, Et ne te laisse pas séduire par ses paupières.

26 W aayo, naag dhillo ah aawadeed waxaa nin la gaadhsiiyaa go' kibis ah, Oo dhilladuna waxay ugaadhsataa nafta qaaligaa.

Car pour la femme prostituée on se réduit à un morceau de pain, Et la femme mariée tend un piège à la vie précieuse.

27 M iyuu nin laabta dab ku qaadi karaa, Iyadoo aan dharkiisu guban?

Quelqu'un mettra-t-il du feu dans son sein, Sans que ses vêtements s'enflamment?

28 M iyuu mid dhuxul kulul ku kor socon karaa, Iyadoo aan cagihiisu guban?

Quelqu'un marchera-t-il sur des charbons ardents, Sans que ses pieds soient brûlés?

29 H addaba sidaas oo kaluu noqdaa kii naagta deriskiisa u tagaa, Oo ku alla kii iyada taabtaaba ma taqsiir la'aan doono.

Il en est de même pour celui qui va vers la femme de son prochain: Quiconque la touche ne restera pas impuni.

30 D adku tuug ma quudhsadaan hadduu wax xado Inuu naftiisa dhergiyo markuu gaajoodo,

On ne tient pas pour innocent le voleur qui dérobe Pour satisfaire son appétit, quand il a faim;

31 L aakiinse haddii isaga la qabto waa inuu toddoba jibbaar u magdhabaa, Waa inuu ku bixiyaa waxa gurigiisa yaal oo dhan.

Si on le trouve, il fera une restitution au septuple, Il donnera tout ce qu'il a dans sa maison.

32 K ii naag ka sinaystaa wuu caqli daranyahay, Oo kii sidaas yeelaa naftiisuu halligaa.

Mais celui qui commet un adultère avec une femme est dépourvu de sens, Celui qui veut se perdre agit de la sorte;

33 O o wuxuu heli doonaa dhaawacyo iyo sharafdarro; Oo ceebtiisana lama tirtiri doono innaba.

Il n'aura que plaie et ignominie, Et son opprobre ne s'effacera point.

34 W aayo, hinaaso waa nin cadhadiis. Maalinta aarsashadana isagu ma tudhi doono.

Car la jalousie met un homme en fureur, Et il est sans pitié au jour de la vengeance;

35 I sagu innaba mag kaa qaadan maayo, oo sinaba kuula heshiin maayo, In kastoo aad hadiyado badan siisid.

Il n'a égard à aucune rançon, Et il est inflexible, quand même tu multiplierais les dons.