Maahmaahyadii 30 ~ Proverbes 30

picture

1 K uwanu waa erayadii Aaguur ina Yaaqeh, oo ahaa reer Masaa. Ninku wuxuu la hadlay Iitii'eel, iyo xataa Iitii'eel iyo Ukaal, oo ku yidhi,

Paroles d'Agur, fils de Jaké. Sentences prononcées par cet homme pour Ithiel, pour Ithiel et pour Ucal.

2 H ubaal anigu waan ka doqonnimo weynahay nin kastaba, Oo dad waxgarashadiisana ma lihi.

Certes, je suis plus stupide que personne, Et je n'ai pas l'intelligence d'un homme;

3 X igmad ma aan baran, Aqoonta Kan quduuska ahna ma aqaan.

Je n'ai pas appris la sagesse, Et je ne connais pas la science des saints.

4 Y aa samada u baxay, oo ka soo degay? Yaa dabaysha gacmihiisa ku soo ururshay? Yaa biyaha dharkiisa ku guntay? Yaa dhulka darafyadiisa oo dhan dhisay? Magicii, wiilkiisana magicii, haddaad taqaan?

Qui est monté aux cieux, et qui en est descendu? Qui a recueilli le vent dans ses mains? Qui a serré les eaux dans son vêtement? Qui a fait paraître les extrémités de la terre? Quel est son nom, et quel est le nom de son fils? Le sais-tu?

5 E ray kasta oo Ilaah waa daahir; Oo isagu wuxuu gaashaan u yahay kuwa isaga aaminsan.

Toute parole de Dieu est éprouvée. Il est un bouclier pour ceux qui cherchent en lui un refuge.

6 E rayadiisa waxba ha ku darin, Waaba intaas oo uu ku canaantaa, oo lagu ogaadaa inaad beenaaleh tahay.

N'ajoute rien à ses paroles, De peur qu'il ne te reprenne et que tu ne sois trouvé menteur.

7 L aba waxyaalood ayaan ku weyddiistay, Iyaga ha ii diidin intaanan dhiman.

Je te demande deux choses: Ne me les refuse pas, avant que je meure!

8 W ax aan waxtar lahayn iyo been iga fogee, Oo caydhnimo iyo taajirnimo midna ha i siin. Igu quudi cunto aanan ka maarmin,

Éloigne de moi la fausseté et la parole mensongère; Ne me donne ni pauvreté, ni richesse, Accorde-moi le pain qui m'est nécessaire.

9 W aaba intaasoo intaan dhergo, aan adiga ku inkiraaye, oo aan idhaahdaa, Waa ayo Rabbigu? Amase waaba intaasoo aan miskiin noqdaa, oo intaan wax xado, Aan magaca Ilaahayga si been ah ugu hadal qaadaaye.

De peur que, dans l'abondance, je ne te renie Et ne dise: Qui est l'Éternel? Ou que, dans la pauvreté, je ne dérobe, Et ne m'attaque au nom de mon Dieu.

10 A ddoon sayidkiisa xan ha uga sheegin, Waaba intaas oo uu ku habaaraa, oo eed lagugu helaaye.

Ne calomnie pas un serviteur auprès de son maître, De peur qu'il ne te maudisse et que tu ne te rendes coupable.

11 W axaa jira farcan aabbahood inkaara, Oo aan hooyadoodna u ducayn.

Il est une race qui maudit son père, Et qui ne bénit point sa mère.

12 W axaa jira farcan isla daahirsan, Oo weliba aan nijaastoodii ka maydhmin.

Il est une race qui se croit pure, Et qui n'est pas lavée de sa souillure.

13 W axaa jira farcan indhahoodu aad u sarreeyaan! Oo daboolka indhahoodana kor bay u qaadaan.

Il est une race dont les yeux sont hautains, Et les paupières élevées.

14 W axaa jira farcan ilkahoodu sida seefo oo kale yihiin, oo gowsahooduna sida mindiyo oo kale yihiin, Si ay masaakiinta dhulka uga baabbi'iyaan, oo ay kuwa baahanna dadka dhexdiisa uga dhammeeyaan.

Il est une race dont les dents sont des glaives Et les mâchoires des couteaux, Pour dévorer le malheureux sur la terre Et les indigents parmi les hommes.

15 C ulaacushu waxay leedahay laba gabdhood, oo leh, Na sii, Na sii. Waxaa jira saddex waxyaalood oo aan weligood dhergin, Haah, oo afar aan odhan, Bes, nagu filan;

La sangsue a deux filles: Donne! donne! Trois choses sont insatiables, Quatre ne disent jamais: Assez!

16 W axaana weeye qabriga, iyo maxalka aan wax dhalayn, Iyo dhulka aan biyo ka dhergayn, Iyo dabka aan odhan, Bes, igu filan.

Le séjour des morts, la femme stérile, La terre, qui n'est pas rassasiée d'eau, Et le feu, qui ne dit jamais: Assez!

17 I sha aabbaheed ku majaajiloota, Oo quudhsata inay hooyadeed addeecdo, Waxaa la soo bixi doona tukayaasha dooxada, Oo waxaa cuni doona gorgorrada.

L'oeil qui se moque d'un père Et qui dédaigne l'obéissance envers une mère, Les corbeaux du torrent le perceront, Et les petits de l'aigle le mangeront.

18 W axaa jira saddex waxyaalood oo anigu aan aad ula yaabo, Haah, afar baan garan waayay,

Il y a trois choses qui sont au-dessus de ma portée, Même quatre que je ne puis comprendre:

19 O o iyana waxaa weeye siduu gorgor hawada u duulo, Siduu masna dhagax ugu socdo, Siday doonnina badda u maaxdo, Iyo siduu nin gabadh ula macaamiloodo.

La trace de l'aigle dans les cieux, La trace du serpent sur le rocher, La trace du navire au milieu de la mer, Et la trace de l'homme chez la jeune femme.

20 S idaas oo kale waxaa ah naag dhillo ah sideeda, Taasoo intay wax cunto afka tirtirta, Oo haddana tidhaahda, Anigu waxba xumaan ma aan samayn.

Telle est la voie de la femme adultère: Elle mange, et s'essuie la bouche, Puis elle dit: Je n'ai point fait de mal.

21 S addex waxyaalood ayaa dhulku la gariiraa, Oo afar baanu qaadan karin,

Trois choses font trembler la terre, Et il en est quatre qu'elle ne peut supporter:

22 W axaana weeye addoon markuu boqor noqdo, Iyo nacas markuu cunto ka dhergo,

Un esclave qui vient à régner, Un insensé qui est rassasié de pain,

23 I yo naag la nacay markay guursato, Iyo gabadh addoon ahu markay sayidaddeedii meesheeda gasho.

Une femme dédaignée qui se marie, Et une servante qui hérite de sa maîtresse.

24 W axaa jira afar waxyaalood oo dhulka ku yaryar, Laakiinse aad iyo aad u caqli badan.

Il y a sur la terre quatre animaux petits, Et cependant des plus sages;

25 Q udhaanjadu waa sida dad aan xoog badnayn, Laakiinse waxay cuntadooda soo diyaarsadaan guga.

Les fourmis, peuple sans force, Préparent en été leur nourriture;

26 W alooyinku waa qoon taagdaran, Oo haddana waxay guryahooda ka samaystaan dhagaxyada dhexdooda;

Les damans, peuple sans puissance, Placent leur demeure dans les rochers;

27 A yaxu boqor ma leh, Weliba dhammaantood guuto guuto ayay u socdaan.

Les sauterelles n'ont point de roi, Et elles sortent toutes par divisions;

28 Q orratadu waa wax gacanta lagu qaban karo, Weliba waxay joogtaa guryaha boqorrada.

Le lézard saisit avec les mains, Et se trouve dans les palais des rois.

29 W axaa jira saddex waxyaalood oo si fiican u socda, Haah, oo afar waa socod wanaagsan yihiin.

Il y en a trois qui ont une belle allure, Et quatre qui ont une belle démarche:

30 A ar libaax oo ah kan xayawaanka ugu xoogga badan, Oo aan weliba midna dib uga noqon,

Le lion, le héros des animaux, Ne reculant devant qui que ce soit;

31 D iiqa xarragoonaya, iyo orgiga; Iyo boqorka aanay dadku gees ka ahayn.

Le cheval tout équipé; ou le bouc; Et le roi à qui personne ne résiste.

32 H addaad nacasnimo samaysay adoo isa sarraysiinaya, Ama aad wax shar ah ka fikirtay, Gacanta afka saar.

Si l'orgueil te pousse à des actes de folie, Et si tu as de mauvaises pensées, mets la main sur la bouche:

33 W aayo, caanihii la lulaa subag bay soo saaraan, Sankii la maroojiyaana dhiig buu keenaa, Sidaas oo kalena cadhadii la qasbaa dirir bay keentaa.

Car la pression du lait produit de la crème, La pression du nez produit du sang, Et la pression de la colère produit des querelles.