1 K o nga kupu a Akuru tama a Iakehe; ko te poropititanga. I korero taua tangata ki a Itiere, ki a Itiere raua ko Ukara,
Palabras de Agur, hijo de Jaqué, el de Massá; la profecía que dijo el varón a Itiel, a Itiel y a Ucal.
2 H e pono ko ahau te mea poauau rawa o nga tangata, kahore hoki he matauranga tangata i roto i ahau.
Ciertamente más rudo soy yo que ninguno, Ni tengo entendimiento de hombre.
3 K ihai hoki ahau i whakaakona ki te whakaaro nui, kihai ano i mohio ki te Mea Tapu.
Yo ni aprendí sabiduría, Ni conozco la ciencia del Santo.
4 K o wai kua piki atu ki te rangi, a heke mai ai ano? Ko wai kua pupu i te hau ki roto ki ona ringa? Na wai i takai nga wai ki roto ki tona kakahu? Na wai i whakapumau nga pito katoa o te whenua? Ko wai tona ingoa, a ko wai hoki te ingoa o tana tam a, ki te mohiotia e koe?
¿Quién subió al cielo, y descendió? ¿Quién encerró los vientos en sus puños? ¿Quién ató las aguas en un paño? ¿Quién afirmó todos los términos de la tierra? ¿Cuál es su nombre, y el nombre de su hijo, si lo sabes?
5 K o nga kupu katoa a te Atua he mea whakamatau: he whakangungu rakau ia ki te hunga katoa e whakawhirinaki ana ki a ia.
Toda palabra de Dios es limpia; Él es escudo a los que en él esperan.
6 K aua e tapiritia etahi kupu ki ana, kei riria e ia tou he, a ka kitea koe he tangata korero teka.
No añadas nada a sus palabras, para que no te reprenda, Y seas hallado mentiroso.
7 E rua nga mea kua inoia e ahau i a koe; kaua ena e kaiponuhia i ahau i mua i toku matenga;
Dos cosas te pido; No me las niegues antes que muera:
8 W hakamataratia atu i ahau te horihori me te korero teka; kaua e homai te rawakore ki ahau, te taonga ranei; whangaia ahau ki te kai e rite ana maku:
Aparta de mí falsedad y mentira; No me des pobreza ni riquezas; Concédeme mi diaria ración de pan;
9 K ei makona ahau, a ka whakakahore ki a koe, ka mea, Ko wai a Ihowa? Kei rawakore ranei ahau, a ka whanako, ka whakahua noa hoki i te ingoa o toku Atua.
No sea que me sacie, y te niegue, y diga: ¿Quién es Jehová? O que siendo pobre, hurte, Y profane el nombre de mi Dios.
10 K aua e korerotia te pononga ki tona ariki, kei kanga ia i a koe, a ko koe e he.
No calumnies al siervo ante su señor, No sea que te maldiga, y sufras el castigo.
11 T era te whakatupuranga, he kanga ta ratou i to ratou papa, kahore hoki e manaaki i to ratou whaea.
Hay gente que maldice a su padre Y a su madre no bendice.
12 T era te whakatupuranga, he ma ki ta ratou na titiro, otira kahore ano kia horoia atu to ratou paru.
Hay gente pura en su propia opinión, Si bien no se ha limpiado de su inmundicia.
13 T era te whakatupuranga, Na, te whakakake o o ratou kanohi! Kua whakarewaina ake hoki o ratou kamo.
Hay gente cuyos ojos son altivos Y cuyos párpados están levantados en alto.
14 T era te whakatupuranga, ko o ratou niho ano he hoari, ko o ratou niho purakau ano he maripi, hei horo i te hunga iti i runga i te whenua, i nga rawakore hoki i roto i nga tangata.
Hay gente cuyos dientes son espadas, y sus muelas cuchillos, Para devorar a los pobres de la tierra, y a los menesterosos de entre los hombres.
15 E rua nga tamahine a te ngate, ko ta raua karanga, Homai, homa. E toru nga mea e kore rawa e makona, ae ra, e wha nga mea e kore e ki, Kati:
La sanguijuela tiene dos hijas que dicen: ¡Dame!, ¡dame! Tres cosas hay que nunca se sacian; Y una cuarta que nunca dice: ¡Basta!
16 K o te rua tupapaku; ko te kopu pakoko; ko te whenua kihai i pukuwaitia; a ko te ahi e kore nei e ki, Kati.
El Seol, la matriz estéril, La tierra que no se sacia de aguas, Y el fuego que jamás dice: ¡Basta!
17 K o te kanohi e whakahi ana ki te papa, e whakahawea ana ki te whakarongo ki tona whaea, ma nga raweni o te awaawa ia e tikaro, a ma nga pi ekara e kai.
El ojo que escarnece a su padre Y menosprecia la enseñanza de la madre, Los cuervos de la cañada lo saquen, Y lo devoren los hijos del águila.
18 E toru nga mea he whakamiharo rawa, e kore e taea e ahau, ae ra, e wha kahore e mohiotia e ahau:
Tres cosas me son ocultas; Y una cuarta que no comprendo:
19 K o te huarahi o te ekara i te rangi; ko te huarahi o te nakahi i runga i te kamaka; ko te huarahi o te kaipuke i waenga moana; a ko te huarahi o te tangata ki te kotiro.
El rastro del águila en el aire; El rastro de la culebra sobre la peña; El rastro de la nave en medio del mar; Y el rastro del hombre en la doncella.
20 H e pera ano te huarahi o te wahine puremu; ka kai ia, a ka horoi i tona mangai, a ka ki, Kahore aku mahi he.
El proceder de la mujer adúltera es así: Come, y limpia su boca Y dice: No he hecho nada malo.
21 E toru nga mea e korikori ai te whenua, a e wha, he mea e kore e manawanuitia e ia:
Por tres cosas tiembla la tierra, Y la cuarta no la puede soportar:
22 K o te pononga ina whakakingitia ia; ko te wairangi hoki ina makona i te taro;
Por el siervo cuando reina; Por el necio cuando se sacia de pan;
23 K o te wahine whakarihariha ina whiwhi i te tane; a ko te pononga wahine ina tuku iho mana nga mea a tona rangatira.
Por la mujer desdeñada cuando se casa; Y por la sierva cuando suplanta a su señora.
24 E wha nga mea ririki i runga i te whenua, he nui noa atu ia nga whakaaro:
Cuatro cosas son de las más pequeñas de la tierra, Pero son más sabias que los sabios:
25 K o nga popokorua ehara i te iwi kaha, heoi e mea ana i te kai ma ratou i te raumati;
Las hormigas, multitud sin fuerza, Y en el verano preparan su comida;
26 K o nga koni, he iwi ngoikore, heoi e hanga ana i o ratou whare ki te kamaka;
Los damanes, multitud sin poder, Y ponen su casa en la piedra;
27 K o nga mawhitiwhiti, kahore o ratou kingi, heoi haere ropu ana ratou katoa;
Las langostas, que no tienen rey, Y salen todas por escuadrones;
28 K o te mokomoko, ko ona peke hei pupuri mana; otiia kei roto ia i nga whare kingi.
La araña que se coge con sus patas, Y está en palacios de rey.
29 E toru nga mea, he tau ta ratou hikoi, ae ra, e wha he huatau ki te haere:
Tres cosas hay de hermoso andar, Y la cuarta pasea muy bien:
30 K o te raiona, ko te mea kaha rawa o nga kararehe, e kore nei e tahuri mai i te aroaro o tetahi;
El león, fuerte entre todos los animales, Que no retrocede ante nada;
31 K o te kuri horo; ko te koati toa ano hoki; a ko te kingi, kahore nei tetahi e maranga ake ki a ia.
El brioso caballo; asimismo el macho cabrío; Y el rey, al frente de su ejército.
32 K i te mea he mahi kuware tau i a koe i whakaneke ake ai i a koe, ki te mea ranei i whakaaro kino koe, kopania tou ringa ki tou mangai.
Si neciamente has procurado enaltecerte, O si has pensado hacer mal, Pon el dedo sobre tu boca.
33 H e pono hoki ki te hurihia te waiu ka puta mai he pata, a ki te kowiria te ihu ka puta mai he toto: waihoki ki te akina te riri ka puta he whawhai.
Ciertamente el que bate la leche sacará mantequilla; El que se suena fuerte las narices sacará sangre; Y el que provoca la ira causará contienda.