1 Q albiga qasdiyadiisa dadkaa leh, Laakiinse carrabka jawaabtiisu xagga Rabbigay ka timaadaa.
Del corazón del hombre surgen los planes, pero del Señor proviene la respuesta de la lengua.
2 N in jidadkiisa oo dhammu waa la nadiifsan yihiin isaga, Laakiinse Rabbigu ruuxyaduu miisaamaa.
Según el hombre, todo camino es limpio, pero el Señor pondera los espíritus.
3 S huqulladaada Rabbiga ku aamin, Oo fikirradaaduna way taagnaan doonaan.
Encomienda al Señor tus acciones, y tus pensamientos serán afirmados.
4 R abbigu wax kastuu isu abuuray, Haah, oo xataa ka sharka leh wuxuu u abuuray maalinta sharkaa.
El Señor lo ha hecho todo para sí mismo; ¡hasta el impío está hecho para el día fatal!
5 K u alla kii qalbiga ka kibirsanu Rabbiga waa u karaahiyo, Waxaan aad idiin ku xaqiijinayaa inaan isagu taqsiir la'aan doonayn.
El Señor aborrece a los de corazón altivo, y es un hecho que no quedarán impunes.
6 W axaa dembiga lagu kafaaraggudaa naxariis iyo run, Oo dadkuna waxay sharka kaga fogaadaan Rabbiga ka cabsashadiisa.
El amor verdadero perdona el pecado; el temor del Señor aparta del mal a los hombres.
7 M arkii Rabbigu ku farxo nin jidadkiis, Wuxuu nabad dhex dhigaa isaga iyo xataa cadaawayaashiisa.
Si el Señor aprueba los caminos del hombre, hasta sus enemigos hacen la paz con él.
8 W ax yar oo xaqnimo la jirto Ayaa ka wanaagsan wax badan oo kordha oo xaqdarro la jirto.
Es mejor lo poco del justo que los muchos frutos del injusto.
9 N in walba qalbigiisaa jidkiisa u fiirsada, Laakiinse Rabbigaa tallaabooyinkiisa toosiya.
El corazón del hombre pondera su camino, pero el Señor le corrige el rumbo.
10 X ukunka Rabbigu wuxuu ku jiraa bushimaha boqorka, Afkiisuna kuma xadgudbo garsooridda.
El rey tiene el veredicto en sus labios; no hay error cuando emite la sentencia.
11 M iisaankii iyo kafadihii xaq ah Rabbigaa leh, Dhagaxyada miisaanka oo kiishka ku jira oo dhammuna waa shuqulkiisa.
Las pesas y medidas justas son del Señor; todas las balanzas son su propia creación.
12 W aa u karaahiyo boqorrada inay xumaan falaan. Waayo, carshigu xaqnimuu ku dhismaa.
Es repugnante que los reyes cometan el mal, porque el trono se afirma en la justicia.
13 B oqorradu bushimaha xaqa ah way ku farxaan, Oo kii si qumman u hadlana way jecel yihiin.
Es grato que los reyes hablen con justicia, y que amen a los que dicen la verdad.
14 B oqor cadhadiisu waa sida warqaadayaal geeriyeed, Laakiinse nin caqli leh ayaa qaboojin doona.
La ira del rey es heraldo de muerte, pero el que es sabio sabe evitarla.
15 N uurka wejiga boqorka nolol baa ku jirta, Oo raallinimadiisuna waa sida daruurta roobka dambe.
El rostro alegre del rey es presagio de vida; su favor es una nube cargada de lluvia.
16 I n xigmad la helaa intee bay ka sii wanaagsan tahay in dahab la helo! In waxgarasho la helaana waa laga doortaa in lacag la helo.
Ganar sabiduría e inteligencia es mejor que adquirir oro y plata.
17 K uwa qumman jidkoodu waa inay sharka ka leexdaan, Kii jidkiisa dhawraa naftiisuu ilaaliyaa.
Los hombres rectos se apartan del mal camino; quien cuida sus pasos, cuida su vida.
18 K ibirku wuxuu hor socdaa baabba', Oo madaxweynaanuna waxay hor socotaa dhicid.
La soberbia precede al fracaso; la arrogancia anticipa la caída.
19 I n kuwa kibirsan booli lala qaybsado Waxaa ka sii wanaagsan in kuwa hooseeya laysla sii hoosaysiiyo.
Es mejor ser humilde entre los humildes que compartir despojos con los soberbios.
20 K ii hadalka dhegaystaa wax wanaagsan buu heli doonaa, Oo ku alla kii Rabbiga aaminaana waa barakaysan yahay.
El que atiende a la palabra, halla el bien; ¡dichoso aquél que confía en el Señor!
21 K ii qalbigiisu caqli leeyahay waxaa loogu yeedhi doonaa mid miyir leh, Oo bushimaha macaankooduna waxbarashuu kordhiyaa.
Al de corazón sabio se le llama prudente; los labios amables aumentan el saber.
22 W axgarashadu waa u il nololeed kii haysta, Laakiinse edbinta nacasyadu waa nacasnimo.
Tener cordura es tener la fuente de la vida; a los necios los castiga su propia necedad.
23 K ii caqli leh qalbigiisu afkiisuu wax baraa, Oo waxbarashuu bushimihiisa u kordhiyaa.
El sabio de corazón habla con prudencia, y a sus labios añade sabiduría.
24 H adalkii wacanu waa sida awlallo shinniyeed oo kale, Nafta wuu u macaan yahay, oo lafahana waa u caafimaad.
Las palabras amables son un panal de miel; endulzan el alma y sanan el cuerpo.
25 W axaa jirta waddo dadka la qumman, Laakiinse dhammaadkeedu waa jidadkii dhimashada.
Hay caminos que el hombre considera buenos, pero que al final resultan caminos de muerte.
26 K ii hawshooda gaajadiisuu u hawshoodaa, Waayo, afkiisaa qasba isaga.
El trabajador se afana para calmar su apetito; su estímulo es llenarse la boca.
27 N inkii waxmatare ahu xumaan buu qodqodaa, Oo bushimihiisana waxaa ku jira dab wax gubaya.
El que es perverso escarba en el mal; hay en sus labios una llama de fuego.
28 N inkii qalloocanu muran buu beeraa, Oo kii xan badanuna wuxuu kala kaxeeyaa saaxiibbo.
El que es perverso provoca contiendas; el chismoso aparta a los mejores amigos.
29 N inka wax dulmaa deriskiisuu sasabtaa, Oo wuxuu u kaxeeyaa jid aan wanaagsanayn.
El que es violento adula a su prójimo y lo hace andar por el mal camino;
30 K ii indhaha isugu qabta inuu wax qalloocan hindiso, Oo bushimihiisa qaniinaa, shar buu soo wadaa.
cierra los ojos y hace planes malvados, mueve los labios y consuma el mal.
31 M adaxa cirro lahu waa taaj sharfeed Haddii laga helo jidka xaqnimada.
La vejez es la corona de una vida honrada, y se la halla en el camino de la justicia.
32 K ii cadhada u gaabiyaa waa ka wanaagsan yahay kii xoog badan, Oo kii ruuxiisa xukumaana waa ka wanaagsan yahay kii magaalo qabsada.
Ser paciente es mejor que ser valiente; es mejor dominarse uno mismo que tomar una ciudad.
33 S aamiga waxaa lagu tuuraa dhabta, Laakiinse go'aankiisa oo dhan Rabbigaa leh.
Las suertes se echan en el regazo; pero el resultado depende del Señor.