Maahmaahyadii 1 ~ Proverbs 1

picture

1 K uwanu waa maahmaahyadii Sulaymaan ina Daa'uud oo ahaa boqorkii reer Binu Israa'iil,

The proverbs of Solomon the son of David, king of Israel:

2 W uxuu u qoray si loo ogaado xigmadda iyo edbinta, Oo loo garto erayada waxgarashada,

To know wisdom and instruction, To perceive the words of understanding,

3 I n la helo edbinta ku saabsan xigmadda, Iyo xaqnimada iyo garta iyo caaddilnimada;

To receive the instruction of wisdom, Justice, judgment, and equity;

4 S i miyir loo siiyo garaadlaawaha, Oo aqoon iyo digtoonaanna loo yeelo ninka dhallinyarada ah.

To give prudence to the simple, To the young man knowledge and discretion—

5 N inkii caqli lahu wuu maqli doonaa, oo wuxuu korodhsan doonaa waxbarasho, Oo ninkii garaad lahuna wuxuu qabsan doonaa talada wanaagsan,

A wise man will hear and increase learning, And a man of understanding will attain wise counsel,

6 S i lagu garto maahmaahda, iyo micnaynta, Iyo hadallada kuwa caqliga leh iyo xujooyinkooda.

To understand a proverb and an enigma, The words of the wise and their riddles.

7 W axaa aqoonta ugu horreeya Rabbiga ka cabsashadiisa; Laakiinse nacasyadu waxay quudhsadaan xigmadda iyo edbinta. Guubaabinta Xigmadda Ka-digidda Soo Jiidashada Xun

The fear of the Lord is the beginning of knowledge, But fools despise wisdom and instruction. Shun Evil Counsel

8 W iilkaygiiyow, edbinta aabbahaa maqal, Oo amarka hooyadaana ha ka tegin,

My son, hear the instruction of your father, And do not forsake the law of your mother;

9 W aayo, waxay madaxaaga u noqon doonaan wax sharraxsan, Oo waxay kuu noqon doonaan silsilado qoorta kuu sudhan.

For they will be a graceful ornament on your head, And chains about your neck.

10 W iilkaygiiyow, haddii dembilayaal ku sasabtaan, Ha oggolaan.

My son, if sinners entice you, Do not consent.

11 H adday kugu yidhaahdaan, Na soo raac, Aan gaadno inaynu dhiig daadinno, Oo aynu sababla'aan kuwa aan eedda lahayn si qarsoon ugu dhuumanno;

If they say, “Come with us, Let us lie in wait to shed blood; Let us lurk secretly for the innocent without cause;

12 O o iyagoo nool aynu u liqno sida qabriga oo kale, Dhammaantoodna aan juq siinno sida kuwa yamayska ku dhaca;

Let us swallow them alive like Sheol, And whole, like those who go down to the Pit;

13 W axaynu heli doonnaa maal qaali ah oo cayn kasta ah, Oo guryaheennana waxaynu ka buuxsan doonnaa booli;

We shall find all kinds of precious possessions, We shall fill our houses with spoil;

14 N asiibkaaga iskula kaaya soo dar, Oo kulligeenna aynu kiishad qudha wada lahaanno;

Cast in your lot among us, Let us all have one purse”—

15 W iilkaygiiyow, iyaga jidka ha la marin; Oo cagtaadana wadiiqadooda dib uga jooji;

My son, do not walk in the way with them, Keep your foot from their path;

16 W aayo, cagahoodu waxay u ordaan shar, Oo waxay u degdegaan inay dhiig daadiyaan.

For their feet run to evil, And they make haste to shed blood.

17 W aayo, waa waxtarla'aan dabinka loo dhigaa Iyadoo ay shimbirtu u jeeddo;

Surely, in vain the net is spread In the sight of any bird;

18 I yagu waxay u gaadaan si dhiiggooda loo daadiyo, Oo waxay si qarsoon ugu dhuuntaan si naftooda looga qaado.

But they lie in wait for their own blood, They lurk secretly for their own lives.

19 S idaas oo kalay yihiin jidadka mid kasta oo faa'iido u hunguri weyn, Oo nafta ka qaada kuwa leh. Dhiirrigelinta Xigmad-Qaadashada

So are the ways of everyone who is greedy for gain; It takes away the life of its owners. The Call of Wisdom

20 X igmaddu aad bay uga qaylisaa jidka; Oo codkeedana waxay kor uga qaaddaa bannaanka;

Wisdom calls aloud outside; She raises her voice in the open squares.

21 W axay ka qaylisaa meesha suuqa ugu weyn; Oo iridda magaalada laga soo galo Ayay erayadeeda kaga hadashaa, iyadoo leh,

She cries out in the chief concourses, At the openings of the gates in the city She speaks her words:

22 K uwiinna garaadlaawayaasha ahow, ilaa goormaad garaadla'aanta sii jeclaanaysaan? Oo kuwa wax quudhsadaana, ilaa goormay quudhsashadooda ku sii farxayaan? Nacasyaduna, ilaa goormay aqoonta sii necbaanayaan?

“How long, you simple ones, will you love simplicity? For scorners delight in their scorning, And fools hate knowledge.

23 C anaantayda u soo noqda; Bal eega, anigu waxaan idinku shubi doonaa ruuxayga, Oo waxaan idin ogeysiin doonaa erayadayda.

Turn at my rebuke; Surely I will pour out my spirit on you; I will make my words known to you.

24 A nigu waan idiin yeedhay, laakiinse waad i diiddeen; Oo anigu gacantaydaan soo fidiyey, oo ninnana dan kama yeelan;

Because I have called and you refused, I have stretched out my hand and no one regarded,

25 L aakiinse idinku taladaydii oo dhan waad fududaysateen, Oo canaantaydiina ma aydin doonaynin;

Because you disdained all my counsel, And would have none of my rebuke,

26 S idaas daraaddeed aniguna waan idinku qosli doonaa markay belaayo idinku dhacdo; Waanan idinku majaajiloon doonaa markay cabsiyu idinku soo degto;

I also will laugh at your calamity; I will mock when your terror comes,

27 M arkay cabsidiinnu u timaado sida duufaan oo kale, Oo belaayadiinnuna u timaado sida dabayl cirwareen ah; Oo dhibaato iyo cidhiidhi idinku yimaadaan.

When your terror comes like a storm, And your destruction comes like a whirlwind, When distress and anguish come upon you.

28 M arkaasay ii yeedhan doonaan, laakiinse anigu uma aan jawaabi doono; Oo horay ii doondooni doonaan, laakiinse ima ay heli doonaan;

“Then they will call on me, but I will not answer; They will seek me diligently, but they will not find me.

29 W aayo, waxay nebcaadeen aqoonta, Oo Rabbiga ka cabsashadiisana ma ay dooran;

Because they hated knowledge And did not choose the fear of the Lord,

30 I yagu taladaydii innaba ma ay doonaynin; Oo canaantaydii oo dhanna way quudhsadeen;

They would have none of my counsel And despised my every rebuke.

31 H addaba iyagu waxay cuni doonaan midhihii jidkooda, Oo waxay ka dhergi doonaan taladoodii.

Therefore they shall eat the fruit of their own way, And be filled to the full with their own fancies.

32 W aayo, garaadlaawayaasha dibunoqoshadooda ayaa iyaga dili doonta, Oo nacasyadana waxaa baabbi'in doonta barwaaqadooda.

For the turning away of the simple will slay them, And the complacency of fools will destroy them;

33 L aakiinse ku alla kii aniga i maqlaa, ammaan buu u fadhiyi doonaa, Wuuna xasilloonaan doonaa, isagoo aan shar ka cabsanaynin.

But whoever listens to me will dwell safely, And will be secure, without fear of evil.”