Proverbs 1 ~ Maahmaahyadii 1

picture

1 T he proverbs of Solomon the son of David, king of Israel:

Kuwanu waa maahmaahyadii Sulaymaan ina Daa'uud oo ahaa boqorkii reer Binu Israa'iil,

2 T o know wisdom and instruction, To perceive the words of understanding,

Wuxuu u qoray si loo ogaado xigmadda iyo edbinta, Oo loo garto erayada waxgarashada,

3 T o receive the instruction of wisdom, Justice, judgment, and equity;

In la helo edbinta ku saabsan xigmadda, Iyo xaqnimada iyo garta iyo caaddilnimada;

4 T o give prudence to the simple, To the young man knowledge and discretion—

Si miyir loo siiyo garaadlaawaha, Oo aqoon iyo digtoonaanna loo yeelo ninka dhallinyarada ah.

5 A wise man will hear and increase learning, And a man of understanding will attain wise counsel,

Ninkii caqli lahu wuu maqli doonaa, oo wuxuu korodhsan doonaa waxbarasho, Oo ninkii garaad lahuna wuxuu qabsan doonaa talada wanaagsan,

6 T o understand a proverb and an enigma, The words of the wise and their riddles.

Si lagu garto maahmaahda, iyo micnaynta, Iyo hadallada kuwa caqliga leh iyo xujooyinkooda.

7 T he fear of the Lord is the beginning of knowledge, But fools despise wisdom and instruction. Shun Evil Counsel

Waxaa aqoonta ugu horreeya Rabbiga ka cabsashadiisa; Laakiinse nacasyadu waxay quudhsadaan xigmadda iyo edbinta. Guubaabinta Xigmadda Ka-digidda Soo Jiidashada Xun

8 M y son, hear the instruction of your father, And do not forsake the law of your mother;

Wiilkaygiiyow, edbinta aabbahaa maqal, Oo amarka hooyadaana ha ka tegin,

9 F or they will be a graceful ornament on your head, And chains about your neck.

Waayo, waxay madaxaaga u noqon doonaan wax sharraxsan, Oo waxay kuu noqon doonaan silsilado qoorta kuu sudhan.

10 M y son, if sinners entice you, Do not consent.

Wiilkaygiiyow, haddii dembilayaal ku sasabtaan, Ha oggolaan.

11 I f they say, “Come with us, Let us lie in wait to shed blood; Let us lurk secretly for the innocent without cause;

Hadday kugu yidhaahdaan, Na soo raac, Aan gaadno inaynu dhiig daadinno, Oo aynu sababla'aan kuwa aan eedda lahayn si qarsoon ugu dhuumanno;

12 L et us swallow them alive like Sheol, And whole, like those who go down to the Pit;

Oo iyagoo nool aynu u liqno sida qabriga oo kale, Dhammaantoodna aan juq siinno sida kuwa yamayska ku dhaca;

13 W e shall find all kinds of precious possessions, We shall fill our houses with spoil;

Waxaynu heli doonnaa maal qaali ah oo cayn kasta ah, Oo guryaheennana waxaynu ka buuxsan doonnaa booli;

14 C ast in your lot among us, Let us all have one purse”—

Nasiibkaaga iskula kaaya soo dar, Oo kulligeenna aynu kiishad qudha wada lahaanno;

15 M y son, do not walk in the way with them, Keep your foot from their path;

Wiilkaygiiyow, iyaga jidka ha la marin; Oo cagtaadana wadiiqadooda dib uga jooji;

16 F or their feet run to evil, And they make haste to shed blood.

Waayo, cagahoodu waxay u ordaan shar, Oo waxay u degdegaan inay dhiig daadiyaan.

17 S urely, in vain the net is spread In the sight of any bird;

Waayo, waa waxtarla'aan dabinka loo dhigaa Iyadoo ay shimbirtu u jeeddo;

18 B ut they lie in wait for their own blood, They lurk secretly for their own lives.

Iyagu waxay u gaadaan si dhiiggooda loo daadiyo, Oo waxay si qarsoon ugu dhuuntaan si naftooda looga qaado.

19 S o are the ways of everyone who is greedy for gain; It takes away the life of its owners. The Call of Wisdom

Sidaas oo kalay yihiin jidadka mid kasta oo faa'iido u hunguri weyn, Oo nafta ka qaada kuwa leh. Dhiirrigelinta Xigmad-Qaadashada

20 W isdom calls aloud outside; She raises her voice in the open squares.

Xigmaddu aad bay uga qaylisaa jidka; Oo codkeedana waxay kor uga qaaddaa bannaanka;

21 S he cries out in the chief concourses, At the openings of the gates in the city She speaks her words:

Waxay ka qaylisaa meesha suuqa ugu weyn; Oo iridda magaalada laga soo galo Ayay erayadeeda kaga hadashaa, iyadoo leh,

22 How long, you simple ones, will you love simplicity? For scorners delight in their scorning, And fools hate knowledge.

Kuwiinna garaadlaawayaasha ahow, ilaa goormaad garaadla'aanta sii jeclaanaysaan? Oo kuwa wax quudhsadaana, ilaa goormay quudhsashadooda ku sii farxayaan? Nacasyaduna, ilaa goormay aqoonta sii necbaanayaan?

23 T urn at my rebuke; Surely I will pour out my spirit on you; I will make my words known to you.

Canaantayda u soo noqda; Bal eega, anigu waxaan idinku shubi doonaa ruuxayga, Oo waxaan idin ogeysiin doonaa erayadayda.

24 B ecause I have called and you refused, I have stretched out my hand and no one regarded,

Anigu waan idiin yeedhay, laakiinse waad i diiddeen; Oo anigu gacantaydaan soo fidiyey, oo ninnana dan kama yeelan;

25 B ecause you disdained all my counsel, And would have none of my rebuke,

Laakiinse idinku taladaydii oo dhan waad fududaysateen, Oo canaantaydiina ma aydin doonaynin;

26 I also will laugh at your calamity; I will mock when your terror comes,

Sidaas daraaddeed aniguna waan idinku qosli doonaa markay belaayo idinku dhacdo; Waanan idinku majaajiloon doonaa markay cabsiyu idinku soo degto;

27 W hen your terror comes like a storm, And your destruction comes like a whirlwind, When distress and anguish come upon you.

Markay cabsidiinnu u timaado sida duufaan oo kale, Oo belaayadiinnuna u timaado sida dabayl cirwareen ah; Oo dhibaato iyo cidhiidhi idinku yimaadaan.

28 Then they will call on me, but I will not answer; They will seek me diligently, but they will not find me.

Markaasay ii yeedhan doonaan, laakiinse anigu uma aan jawaabi doono; Oo horay ii doondooni doonaan, laakiinse ima ay heli doonaan;

29 B ecause they hated knowledge And did not choose the fear of the Lord,

Waayo, waxay nebcaadeen aqoonta, Oo Rabbiga ka cabsashadiisana ma ay dooran;

30 T hey would have none of my counsel And despised my every rebuke.

Iyagu taladaydii innaba ma ay doonaynin; Oo canaantaydii oo dhanna way quudhsadeen;

31 T herefore they shall eat the fruit of their own way, And be filled to the full with their own fancies.

Haddaba iyagu waxay cuni doonaan midhihii jidkooda, Oo waxay ka dhergi doonaan taladoodii.

32 F or the turning away of the simple will slay them, And the complacency of fools will destroy them;

Waayo, garaadlaawayaasha dibunoqoshadooda ayaa iyaga dili doonta, Oo nacasyadana waxaa baabbi'in doonta barwaaqadooda.

33 B ut whoever listens to me will dwell safely, And will be secure, without fear of evil.”

Laakiinse ku alla kii aniga i maqlaa, ammaan buu u fadhiyi doonaa, Wuuna xasilloonaan doonaa, isagoo aan shar ka cabsanaynin.