1 P roverbi di Salomone, figlio di Davide, re d’Israele,
Kuwanu waa maahmaahyadii Sulaymaan ina Daa'uud oo ahaa boqorkii reer Binu Israa'iil,
2 p erché l’uomo conosca la saggezza, l’istruzione e comprenda i detti sensati;
Wuxuu u qoray si loo ogaado xigmadda iyo edbinta, Oo loo garto erayada waxgarashada,
3 p erché riceva istruzione sul buon senso, la giustizia, l’equità e la rettitudine;
In la helo edbinta ku saabsan xigmadda, Iyo xaqnimada iyo garta iyo caaddilnimada;
4 p er dare accorgimento ai semplici e conoscenza e riflessione al giovane.
Si miyir loo siiyo garaadlaawaha, Oo aqoon iyo digtoonaanna loo yeelo ninka dhallinyarada ah.
5 I l saggio ascolterà e accrescerà il suo sapere; l’uomo intelligente ne otterrà buone direttive
Ninkii caqli lahu wuu maqli doonaa, oo wuxuu korodhsan doonaa waxbarasho, Oo ninkii garaad lahuna wuxuu qabsan doonaa talada wanaagsan,
6 p er capire i proverbi e le allegorie, le parole dei saggi e i loro enigmi.
Si lagu garto maahmaahda, iyo micnaynta, Iyo hadallada kuwa caqliga leh iyo xujooyinkooda.
7 I l timore del Signore è il principio della scienza; gli stolti disprezzano la saggezza e l’istruzione.
Waxaa aqoonta ugu horreeya Rabbiga ka cabsashadiisa; Laakiinse nacasyadu waxay quudhsadaan xigmadda iyo edbinta. Guubaabinta Xigmadda Ka-digidda Soo Jiidashada Xun
8 A scolta, figlio mio, l’istruzione di tuo padre e non rifiutare l’insegnamento di tua madre,
Wiilkaygiiyow, edbinta aabbahaa maqal, Oo amarka hooyadaana ha ka tegin,
9 p oiché saranno un fregio di grazia sul tuo capo e monili al tuo collo. Avvertimento contro le cattive compagnie
Waayo, waxay madaxaaga u noqon doonaan wax sharraxsan, Oo waxay kuu noqon doonaan silsilado qoorta kuu sudhan.
10 F iglio mio, se i peccatori ti vogliono sviare, non dar loro retta.
Wiilkaygiiyow, haddii dembilayaal ku sasabtaan, Ha oggolaan.
11 P otranno dirti: «Vieni con noi! Mettiamoci in agguato per uccidere; tendiamo insidie senza motivo all’innocente.
Hadday kugu yidhaahdaan, Na soo raac, Aan gaadno inaynu dhiig daadinno, Oo aynu sababla'aan kuwa aan eedda lahayn si qarsoon ugu dhuumanno;
12 I nghiottiamoli vivi, come il soggiorno dei morti, e tutti interi, come quelli che scendono nella tomba;
Oo iyagoo nool aynu u liqno sida qabriga oo kale, Dhammaantoodna aan juq siinno sida kuwa yamayska ku dhaca;
13 n oi troveremo ogni sorta di beni preziosi, riempiremo le nostre case di bottino.
Waxaynu heli doonnaa maal qaali ah oo cayn kasta ah, Oo guryaheennana waxaynu ka buuxsan doonnaa booli;
14 T u estrarrai a sorte la tua parte con noi, non ci sarà tra noi tutti che una borsa sola».
Nasiibkaaga iskula kaaya soo dar, Oo kulligeenna aynu kiishad qudha wada lahaanno;
15 T u però, figlio mio, non t’incamminare con loro; trattieni il tuo piede lontano dal loro sentiero,
Wiilkaygiiyow, iyaga jidka ha la marin; Oo cagtaadana wadiiqadooda dib uga jooji;
16 p oiché i loro piedi corrono al male, essi si affrettano a spargere il sangue.
Waayo, cagahoodu waxay u ordaan shar, Oo waxay u degdegaan inay dhiig daadiyaan.
17 S i tende invano la rete davanti a ogni sorta di uccelli,
Waayo, waa waxtarla'aan dabinka loo dhigaa Iyadoo ay shimbirtu u jeeddo;
18 m a costoro pongono agguati al loro proprio sangue e tendono insidie alla loro vita stessa.
Iyagu waxay u gaadaan si dhiiggooda loo daadiyo, Oo waxay si qarsoon ugu dhuuntaan si naftooda looga qaado.
19 T ali sono le vie di chiunque si dà alla rapina; essa toglie la vita a chi la commette. La saggezza esorta
Sidaas oo kalay yihiin jidadka mid kasta oo faa'iido u hunguri weyn, Oo nafta ka qaada kuwa leh. Dhiirrigelinta Xigmad-Qaadashada
20 L a saggezza grida per le vie, fa udire la sua voce per le piazze;
Xigmaddu aad bay uga qaylisaa jidka; Oo codkeedana waxay kor uga qaaddaa bannaanka;
21 n egli incroci affollati essa chiama, all’ingresso delle porte, in città, pronuncia i suoi discorsi:
Waxay ka qaylisaa meesha suuqa ugu weyn; Oo iridda magaalada laga soo galo Ayay erayadeeda kaga hadashaa, iyadoo leh,
22 « Fino a quando, ingenui, amerete l’ingenuità? Fino a quando gli schernitori prenderanno gusto a schernire e gli stolti avranno in odio la scienza?
Kuwiinna garaadlaawayaasha ahow, ilaa goormaad garaadla'aanta sii jeclaanaysaan? Oo kuwa wax quudhsadaana, ilaa goormay quudhsashadooda ku sii farxayaan? Nacasyaduna, ilaa goormay aqoonta sii necbaanayaan?
23 V olgetevi ad ascoltare la mia correzione; ecco, io farò sgorgare su di voi il mio Spirito, vi farò conoscere le mie parole.
Canaantayda u soo noqda; Bal eega, anigu waxaan idinku shubi doonaa ruuxayga, Oo waxaan idin ogeysiin doonaa erayadayda.
24 P oiché quand’ho chiamato avete rifiutato di ascoltare, quand’ho steso la mano nessuno vi ha badato,
Anigu waan idiin yeedhay, laakiinse waad i diiddeen; Oo anigu gacantaydaan soo fidiyey, oo ninnana dan kama yeelan;
25 a nzi, avete respinto ogni mio consiglio e della mia correzione non ne avete voluto sapere,
Laakiinse idinku taladaydii oo dhan waad fududaysateen, Oo canaantaydiina ma aydin doonaynin;
26 a nch’io riderò delle vostre sventure, mi farò beffe quando lo spavento vi piomberà addosso;
Sidaas daraaddeed aniguna waan idinku qosli doonaa markay belaayo idinku dhacdo; Waanan idinku majaajiloon doonaa markay cabsiyu idinku soo degto;
27 q uando lo spavento vi piomberà addosso come una tempesta, quando la sventura v’investirà come un uragano e vi cadranno addosso l’afflizione e l’angoscia.
Markay cabsidiinnu u timaado sida duufaan oo kale, Oo belaayadiinnuna u timaado sida dabayl cirwareen ah; Oo dhibaato iyo cidhiidhi idinku yimaadaan.
28 A llora mi chiameranno, ma io non risponderò; mi cercheranno con premura ma non mi troveranno.
Markaasay ii yeedhan doonaan, laakiinse anigu uma aan jawaabi doono; Oo horay ii doondooni doonaan, laakiinse ima ay heli doonaan;
29 P oiché hanno odiato la scienza, non hanno scelto il timore del Signore,
Waayo, waxay nebcaadeen aqoonta, Oo Rabbiga ka cabsashadiisana ma ay dooran;
30 n on hanno voluto saperne dei miei consigli e hanno disprezzato ogni mia correzione,
Iyagu taladaydii innaba ma ay doonaynin; Oo canaantaydii oo dhanna way quudhsadeen;
31 s i pasceranno del frutto della loro condotta e saranno saziati dei loro propri consigli.
Haddaba iyagu waxay cuni doonaan midhihii jidkooda, Oo waxay ka dhergi doonaan taladoodii.
32 I nfatti il pervertimento degli insensati li uccide e la prosperità degli stolti li fa perire,
Waayo, garaadlaawayaasha dibunoqoshadooda ayaa iyaga dili doonta, Oo nacasyadana waxaa baabbi'in doonta barwaaqadooda.
33 m a chi mi ascolta starà al sicuro, vivrà tranquillo, senza paura di nessun male».
Laakiinse ku alla kii aniga i maqlaa, ammaan buu u fadhiyi doonaa, Wuuna xasilloonaan doonaa, isagoo aan shar ka cabsanaynin.