1 E stes são os provérbios de Salomão, filho de Davi, rei de Israel.
Kuwanu waa maahmaahyadii Sulaymaan ina Daa'uud oo ahaa boqorkii reer Binu Israa'iil,
2 E les ajudarão a experimentar a sabedoria e a disciplina; a compreender as palavras que dão entendimento;
Wuxuu u qoray si loo ogaado xigmadda iyo edbinta, Oo loo garto erayada waxgarashada,
3 a viver com disciplina e sensatez, fazendo o que é justo, direito e correto;
In la helo edbinta ku saabsan xigmadda, Iyo xaqnimada iyo garta iyo caaddilnimada;
4 a judarão a dar prudência aos inexperientes e conhecimento e bom senso aos jovens.
Si miyir loo siiyo garaadlaawaha, Oo aqoon iyo digtoonaanna loo yeelo ninka dhallinyarada ah.
5 S e o sábio lhes der ouvidos, aumentará seu conhecimento, e quem tem discernimento obterá orientação
Ninkii caqli lahu wuu maqli doonaa, oo wuxuu korodhsan doonaa waxbarasho, Oo ninkii garaad lahuna wuxuu qabsan doonaa talada wanaagsan,
6 p ara compreender provérbios e parábolas, ditados e enigmas dos sábios.
Si lagu garto maahmaahda, iyo micnaynta, Iyo hadallada kuwa caqliga leh iyo xujooyinkooda.
7 O temor do Senhor é o princípio do conhecimento, mas os insensatos desprezam a sabedoria e a disciplina. Advertências da Sabedoria
Waxaa aqoonta ugu horreeya Rabbiga ka cabsashadiisa; Laakiinse nacasyadu waxay quudhsadaan xigmadda iyo edbinta. Guubaabinta Xigmadda Ka-digidda Soo Jiidashada Xun
8 O uça, meu filho, a instrução de seu pai e não despreze o ensino de sua mãe.
Wiilkaygiiyow, edbinta aabbahaa maqal, Oo amarka hooyadaana ha ka tegin,
9 E les serão um enfeite para a sua cabeça, um adorno para o seu pescoço.
Waayo, waxay madaxaaga u noqon doonaan wax sharraxsan, Oo waxay kuu noqon doonaan silsilado qoorta kuu sudhan.
10 M eu filho, se os maus tentarem seduzi-lo, não ceda!
Wiilkaygiiyow, haddii dembilayaal ku sasabtaan, Ha oggolaan.
11 S e disserem: “Venha conosco; fiquemos de tocaia para matar alguém, vamos divertir-nos armando emboscada contra quem de nada suspeita!
Hadday kugu yidhaahdaan, Na soo raac, Aan gaadno inaynu dhiig daadinno, Oo aynu sababla'aan kuwa aan eedda lahayn si qarsoon ugu dhuumanno;
12 V amos engoli-los vivos, como a sepultura engole os mortos; vamos destruí-los inteiros, como são destruídos os que descem à cova;
Oo iyagoo nool aynu u liqno sida qabriga oo kale, Dhammaantoodna aan juq siinno sida kuwa yamayska ku dhaca;
13 a charemos todo tipo de objetos valiosos e encheremos as nossas casas com o que roubarmos;
Waxaynu heli doonnaa maal qaali ah oo cayn kasta ah, Oo guryaheennana waxaynu ka buuxsan doonnaa booli;
14 j unte-se ao nosso bando; dividiremos em partes iguais tudo o que conseguirmos!”
Nasiibkaaga iskula kaaya soo dar, Oo kulligeenna aynu kiishad qudha wada lahaanno;
15 M eu filho, não vá pela vereda dessa gente! Afaste os pés do caminho que eles seguem,
Wiilkaygiiyow, iyaga jidka ha la marin; Oo cagtaadana wadiiqadooda dib uga jooji;
16 p ois os pés deles correm para fazer o mal, estão sempre prontos para derramar sangue.
Waayo, cagahoodu waxay u ordaan shar, Oo waxay u degdegaan inay dhiig daadiyaan.
17 A ssim como é inútil estender a rede se as aves o observam,
Waayo, waa waxtarla'aan dabinka loo dhigaa Iyadoo ay shimbirtu u jeeddo;
18 t ambém esses homens não percebem que fazem tocaia contra a própria vida; armam emboscadas contra eles mesmos!
Iyagu waxay u gaadaan si dhiiggooda loo daadiyo, Oo waxay si qarsoon ugu dhuuntaan si naftooda looga qaado.
19 T al é o caminho de todos os gananciosos; quem assim procede a si mesmo se destrói. Convite à Sabedoria
Sidaas oo kalay yihiin jidadka mid kasta oo faa'iido u hunguri weyn, Oo nafta ka qaada kuwa leh. Dhiirrigelinta Xigmad-Qaadashada
20 A sabedoria clama em alta voz nas ruas, ergue a voz nas praças públicas;
Xigmaddu aad bay uga qaylisaa jidka; Oo codkeedana waxay kor uga qaaddaa bannaanka;
21 n as esquinas das ruas barulhentas ela clama, nas portas da cidade faz o seu discurso:
Waxay ka qaylisaa meesha suuqa ugu weyn; Oo iridda magaalada laga soo galo Ayay erayadeeda kaga hadashaa, iyadoo leh,
22 “ Até quando vocês, inexperientes, irão contentar-se com a sua inexperiência? Vocês, zombadores, até quando terão prazer na zombaria? E vocês, tolos, até quando desprezarão o conhecimento?
Kuwiinna garaadlaawayaasha ahow, ilaa goormaad garaadla'aanta sii jeclaanaysaan? Oo kuwa wax quudhsadaana, ilaa goormay quudhsashadooda ku sii farxayaan? Nacasyaduna, ilaa goormay aqoonta sii necbaanayaan?
23 S e acatarem a minha repreensão, eu lhes darei um espírito de sabedoria e lhes revelarei os meus pensamentos.
Canaantayda u soo noqda; Bal eega, anigu waxaan idinku shubi doonaa ruuxayga, Oo waxaan idin ogeysiin doonaa erayadayda.
24 V ocês, porém, rejeitaram o meu convite; ninguém se importou quando estendi minha mão!
Anigu waan idiin yeedhay, laakiinse waad i diiddeen; Oo anigu gacantaydaan soo fidiyey, oo ninnana dan kama yeelan;
25 V isto que desprezaram totalmente o meu conselho e não quiseram aceitar a minha repreensão,
Laakiinse idinku taladaydii oo dhan waad fududaysateen, Oo canaantaydiina ma aydin doonaynin;
26 e u, de minha parte, vou rir-me da sua desgraça; zombarei quando o que temem se abater sobre vocês,
Sidaas daraaddeed aniguna waan idinku qosli doonaa markay belaayo idinku dhacdo; Waanan idinku majaajiloon doonaa markay cabsiyu idinku soo degto;
27 q uando aquilo que temem abater-se sobre vocês como uma tempestade, quando a desgraça os atingir como um vendaval, quando a angústia e a dor os dominarem.
Markay cabsidiinnu u timaado sida duufaan oo kale, Oo belaayadiinnuna u timaado sida dabayl cirwareen ah; Oo dhibaato iyo cidhiidhi idinku yimaadaan.
28 “ Então vocês me chamarão, mas não responderei; procurarão por mim, mas não me encontrarão.
Markaasay ii yeedhan doonaan, laakiinse anigu uma aan jawaabi doono; Oo horay ii doondooni doonaan, laakiinse ima ay heli doonaan;
29 V isto que desprezaram o conhecimento e recusaram o temor do Senhor,
Waayo, waxay nebcaadeen aqoonta, Oo Rabbiga ka cabsashadiisana ma ay dooran;
30 n ão quiseram aceitar o meu conselho e fizeram pouco caso da minha advertência,
Iyagu taladaydii innaba ma ay doonaynin; Oo canaantaydii oo dhanna way quudhsadeen;
31 c omerão do fruto da sua conduta e se fartarão de suas próprias maquinações.
Haddaba iyagu waxay cuni doonaan midhihii jidkooda, Oo waxay ka dhergi doonaan taladoodii.
32 P ois a inconstância dos inexperientes os matará, e a falsa segurança dos tolos os destruirá;
Waayo, garaadlaawayaasha dibunoqoshadooda ayaa iyaga dili doonta, Oo nacasyadana waxaa baabbi'in doonta barwaaqadooda.
33 m as quem me ouvir viverá em segurança e estará tranqüilo, sem temer nenhum mal”.
Laakiinse ku alla kii aniga i maqlaa, ammaan buu u fadhiyi doonaa, Wuuna xasilloonaan doonaa, isagoo aan shar ka cabsanaynin.