1 P ovo meu, escute o meu ensino; incline os ouvidos para o que eu tenho a dizer.
Dadkaygiiyow, sharcigayga dhegaysta, Oo dhegahana u dhiga erayada afkayga.
2 E m parábolas abrirei a minha boca, proferirei enigmas do passado;
Afkayga waxaan ku furi doonaa masaal, Oo waxaan ku dhawaaqi doonaa xujooyin hore,
3 o que ouvimos e aprendemos, o que nossos pais nos contaram.
Kuwaasoo aynu maqalnay oo aynu niqiin, Oo ay awowayaasheen inoo sheegeen.
4 N ão os esconderemos dos nossos filhos; contaremos à próxima geração os louváveis feitos do Senhor, o seu poder e as maravilhas que fez.
Ka qarin mayno carruurtooda, Laakiin waxaynu farcanka soo socda u sheegaynaa Rabbiga ammaantiisa, Iyo xooggiisa, iyo shuqulladiisii yaabka badnaa oo uu sameeyey.
5 E le decretou estatutos para Jacó, e em Israel estabeleceu a lei, e ordenou aos nossos antepassados que a ensinassem aos seus filhos,
Waayo, markhaati buu reer Yacquub ka dhex dhisay, Oo sharci buu reer binu Israa'iil u dejiyey, Kaasoo uu ku amray awowayaasheen, Inay carruurtooda dambe ogeysiiyaan aawadeed,
6 d e modo que a geração seguinte a conhecesse, e também os filhos que ainda nasceriam, e eles, por sua vez, contassem aos seus próprios filhos.
Iyo in farcanka soo socdaa ay iyaga ogaadaan, kuwaasoo ah carruurta hadda ka dib dhalanaysa, Kuwaasoo iyana kici doona oo carruurtooda u sheegi doona,
7 E ntão eles porão a confiança em Deus; não esquecerão os seus feitos e obedecerão aos seus mandamentos.
Inay rajadooda Ilaah ku xidhaan, Oo aanay illoobin Ilaah shuqulladiisii, Laakiinse ay xajiyaan amarradiisa,
8 E les não serão como os seus antepassados, obstinados e rebeldes, povo de coração desleal para com Deus, gente de espírito infiel.
Oo aanay sidii awowayaashood oo kale noqon Farcan madax adag oo caasi badan, Kaasoo ah farcan aan qalbigoodu qummanayn, Oo naftooduna aanay xagga Ilaah aamin ku ahayn.
9 O s homens de Efraim, flecheiros armados, viraram as costas no dia da batalha;
Reer Efrayim iyagoo hub iyo qaansooyin sita Ayay maalintii dagaalka dib u noqdeen.
10 n ão guardaram a aliança de Deus e se recusaram a viver de acordo com a sua lei.
Axdigii Ilaah ma ay xajin, Oo waxay diideen inay sharcigiisii ku socdaan,
11 E squeceram o que ele tinha feito, as maravilhas que lhes havia mostrado.
Oo waxay illoobeen falimihiisa Iyo shuqulladiisii yaabka badnaa oo uu iyaga tusay.
12 E le fez milagres diante dos seus antepassados, na terra do Egito, na região de Zoã.
Waxyaalo yaab badan ayuu awowayaashood ku hor sameeyey, Markay joogeen dalkii Masar iyo berrinkii Socan.
13 D ividiu o mar para que pudessem passar; fez a água erguer-se como um muro.
Isagu badduu kala gooyay, oo iyagii dhex marsiiyey, Oo biyihiina wuxuu ka dhigay inay sidii taallo u taagnaadaan.
14 E le os guiou com a nuvem de dia e com a luz do fogo de noite.
Oo weliba maalinnimadii wuxuu ku hoggaamiyey daruur, Oo habeennimadii oo dhanna wuxuu ku hoggaamiyey dab iftiinkiis.
15 F endeu as rochas no deserto e deu-lhes tanta água como a que flui das profundezas;
Wuxuu kala jebiyey dhagaxyadii cidlada, Oo wuxuu iyaga ka siiyey cabniin aad u badan oo ah sidii kan moolka laga helo.
16 d a pedra fez sair regatos e fluir água como um rio.
Oo weliba wuxuu dhagaxa weyn ka soo faruuray durdurro, Oo wuxuu biyo u qulquliyey sidii webiyada oo kale.
17 M as contra ele continuaram a pecar, revoltando-se no deserto contra o Altíssimo.
Laakiinse iyagu weli way ku sii socdeen inay isaga ku dembaabaan, Inay ku caasiyoobaan Ilaaha ugu sarreeya intii ay cidladii joogeen.
18 D eliberadamente puseram Deus à prova, exigindo o que desejavam comer.
Oo weliba Ilaah waxay ku tijaabiyeen qalbigooda Kolkii ay hilib u weyddiisteen damacooda aawadiis.
19 D uvidaram de Deus, dizendo: “Poderá Deus preparar uma mesa no deserto?
Oo Ilaah bay wax ka sheegeen, Oo waxay yidhaahdeen, Ilaah ma miis buu cidlada ku diyaarin karaa?
20 S abemos que quando ele feriu a rocha a água brotou e jorrou em torrentes. Mas conseguirá também dar-nos de comer? Poderá suprir de carne o seu povo?”
Bal eeg, dhagaxii ayuu wax ku dhuftay, markaasaa biyo ka soo buqdeen Oo durdurraa ka soo buuxdhaafay, Haddaba miyuu kibisna bixin karaa? Miyuu dadkiisa hilib siin karaa?
21 O Senhor os ouviu e enfureceu-se; com fogo atacou Jacó, e sua ira levantou-se contra Israel,
Sidaas daraaddeed Rabbigu taas buu maqlay, wuuna cadhooday, Oo reer Yacquub dab baa ku shidmay, Reer binu Israa'iilna cadhaa ku dhacday,
22 p ois eles não creram em Deus nem confiaram no seu poder salvador.
Maxaa yeelay, Ilaah ma ay rumaysan, Oo badbaadintiisana iskuma ay hallayn.
23 C ontudo, ele deu ordens às nuvens e abriu as portas dos céus;
Laakiin isagu wuxuu amray cirka sare Oo albaabbadii samadana wuu furay;
24 f ez chover maná para que o povo comesse, deu-lhe o pão dos céus.
Oo wuxuu ku soo daayay maanna ay cunaan, Oo wuxuu iyagii wax ka siiyey hadhuudhkii samada.
25 O s homens comeram o pão dos anjos; enviou-lhes comida à vontade.
Dadkii waxay cuneen kibistii malaa'igaha, Oo weliba wuxuu iyaga u soo diray hilib ay ka dhergaan.
26 E nviou dos céus o vento oriental e pelo seu poder fez avançar o vento sul.
Isagu wuxuu samada ka kiciyey dabaysha bari, Oo dabaysha koonfureedna xooggiisuu ku hoggaamiyey.
27 F ez chover carne sobre eles como pó, bandos de aves como a areia da praia.
Oo korkoodana hilib buu ugu soo daadiyey sidii ciidda oo kale, Oo wuxuu ku soo daayay haad baalal leh oo ah sidii cammuudda badaha,
28 L evou-as a cair dentro do acampamento, ao redor das suas tendas.
Oo wuxuu ku soo daadiyey xeradooda dhexdeeda, Iyo rugahooda hareerahooda.
29 C omeram à vontade, e assim ele satisfez o desejo deles.
Sidaas daraaddeed iyagii way cuneen, oo aad bay uga dhergeen, Oo isna wuxuu iyagii siiyey wixii ay u jeellanaayeen.
30 M as, antes de saciarem o apetite, quando ainda tinham a comida na boca,
Iyagu jeelkii damacooda kama ay xiisa dhicin, Oo cuntadoodii weli afkooday ku jirtay,
31 a cendeu-se contra eles a ira de Deus; e ele feriu de morte os mais fortes dentre eles, matando os jovens de Israel.
Markii cadhada Ilaah ay iyaga ku dhacday, Oo ay dishay kuwii iyaga ugu buurbuurnaa, Oo ay laysay raggii dhallinyarada ahaa oo reer binu Israa'iil.
32 A despeito disso tudo, continuaram pecando; não creram nos seus prodígios.
In kastoo waxyaalahaas oo dhammu ay ku dheceen, Weli way sii dembaabeen, Oo mana ay rumaysan shuqulladiisii yaabka badnaa.
33 P or isso ele encerrou os dias deles como um sopro e os anos deles em repentino pavor.
Sidaas daraaddeed maalmahoodii wuxuu ku dhammeeyey wax aan waxtar lahayn, Cimrigoodiina cabsi.
34 S empre que Deus os castigava com a morte, eles o buscavam; com fervor se voltavam de novo para ele.
Markii uu iyaga laayay ayay isaga dooneen, Oo haddiiba way soo noqdeen oo Ilaah goor hore doondooneen.
35 L embravam-se de que Deus era a sua Rocha, de que o Deus Altíssimo era o seu Redentor.
Oo waxay xusuusteen in Ilaah ahaa dhagaxoodii weynaa, Iyo in Ilaaha ugu sarreeyaa uu ahaa Bixiyahooda.
36 C om a boca o adulavam, com a língua o enganavam;
Laakiinse waxay isaga ku faansheen afkooda, Oo carrabkoodana been bay ugu sheegeen.
37 o coração deles não era sincero; não foram fiéis à sua aliança.
Waayo, qalbigoodu xaggiisa kuma hagaagsanayn, Oo axdigiisiina daacad uma ay ahayn.
38 C ontudo, ele foi misericordioso; perdoou-lhes as maldades e não os destruiu. Vez após vez conteve a sua ira, sem despertá-la totalmente.
Laakiinse isagoo raxmad miidhan ah ayuu xumaantoodii cafiyey, oo mana uu baabbi'in iyagii, Haah, oo marar badan ayuu cadhadiisii ka leexiyey, Oo cadhadiisii oo dhanna ma uu wada kicin.
39 L embrou-se de que eram meros mortais, brisa passageira que não retorna.
Oo wuxuu xusuustay inay iyagu yihiin binu-aadmi, Iyo dabayl iska gudubta oo aan mar dambe soo noqon.
40 Q uantas vezes mostraram-se rebeldes contra ele no deserto e o entristeceram na terra solitária!
Immisa jeer bay isaga ku caasiyoobeen markay cidlada joogeen, Oo immisa jeer bay calool xumeeyeen markay lamadegaanka dhex joogeen!
41 R epetidas vezes puseram Deus à prova; irritaram o Santo de Israel.
Oo haddana way soo noqdeen oo waxay tijaabiyeen Ilaah, Oo waxay ka xanaajiyeen reer binu Israa'iil Kooda Quduuska ah.
42 N ão se lembravam da sua mão poderosa, do dia em que os redimiu do opressor,
Sooma ay xusuusan gacantiisii, Iyo maalintii uu iyaga ka soo furtay cadowga toona,
43 d o dia em que mostrou os seus prodígios no Egito, as suas maravilhas na região de Zoã,
Iyo xataa siduu calaamooyinkiisii Masar ugu dhex sameeyey, Yaababkiisiina berrinkii Socan.
44 q uando transformou os rios e os riachos dos egípcios em sangue, e eles não mais conseguiam beber das suas águas,
Iyo siduu webiyaashoodii dhiigga ugu beddelay, Durdurradoodiina, si aanay waxba uga cabbi karin.
45 e enviou enxames de moscas que os devoraram, e rãs que os devastaram;
Wuxuu ku soo dhex daayay duqsiyo badan, wayna cuneen, Iyo xataa rahyo, oo iyana way baabbi'iyeen.
46 q uando entregou as suas plantações às larvas, a produção da terra aos gafanhotos,
Oo weliba wixii u baxay wuxuu siiyey diir, Oo waxay ku hawshoodeenna wuxuu siiyey ayax.
47 e destruiu as suas vinhas com a saraiva e as suas figueiras bravas, com a geada;
Geedcanabkoodii wuxuu ku baabbi'iyey roobdhagaxyaale, Oo dhirtoodii darayga ahaydna wuxuu ku baabbi'iyey sayax barafoobay.
48 q uando entregou o gado deles ao granizo, os seus rebanhos aos raios;
Xoolahoodii wuxuu ku soo daayay roobdhagaxyaalaha, Adhyahoodiina danabyo kulul.
49 q uando os atingiu com a sua ira ardente, com furor, indignação e hostilidade, com muitos anjos destruidores.
Oo wuxuu ku soo daayay kulaylkii cadhadiisa, Iyo xanaaq, iyo dhirif, iyo dhib, Iyo guuto ah malaa'igo shar ah.
50 A briu caminho para a sua ira; não os poupou da morte, mas os entregou à peste.
Isagu cadhadiisii wadduu u sameeyey, Oo naftoodiina dhimasho ugama uu lexejeclaan, Laakiinse noloshoodii wuxuu u daayay belaayada,
51 M atou todos os primogênitos do Egito, as primícias do vigor varonil das tendas de Cam.
Oo wuxuu dalkii Masar ku laayay curadyadii oo dhan, Kuwaas oo ahaa xooggoodii u horreeyey oo uu ku dhex laayay teendhooyinkii Xaam,
52 M as tirou o seu povo como ovelhas e o conduziu como a um rebanho pelo deserto.
Laakiinse isagu dadkiisii sidii ido oo kale ayuu u hor kacay, Oo cidladuu ku dhex hoggaamiyey iyaga sidii adhi oo kale.
53 E le os guiou em segurança, e não tiveram medo; e os seus inimigos afundaram-se no mar.
Oo ammaan buu ku hoggaamiyey, si aanay u baqin, Laakiinse cadaawayaashoodii baddaa qarqisay.
54 A ssim os trouxe à fronteira da sua terra santa, aos montes que a sua mão direita conquistou.
Oo wuxuu iyagii keenay xuduudkii meeshiisa quduuska ah, Iyo ilaa buurtan ay midigtiisu iibsatay.
55 E xpulsou nações que lá estavam, distribuiu-lhes as terras por herança e deu suas tendas às tribos de Israel para que nelas habitassem.
Oo weliba hortoodana wuxuu ka eryay quruumaha, Oo dhaxal ahaan buu ugu qaybiyey. Oo qabiilooyinkii reer binu Israa'iilna wuxuu dejiyey teendhooyinkoodii.
56 M as eles puseram Deus à prova e foram rebeldes contra o Altíssimo; não obedeceram aos seus testemunhos.
Laakiin way jirrabeen oo ku caasiyoobeen Ilaaha ugu sarreeya, Oo markhaatifurkiisiina ma ay xajin,
57 F oram desleais e infiéis, como os seus antepassados, confiáveis como um arco defeituoso.
Laakiinse dib bay u noqdeen, oo sidii awowayaashood ayay si aan daacad ahayn ula dhaqmeen, Oo iyagu waxay u leexdeen sidii qaanso khiyaano badan.
58 E les o irritaram com os altares idólatras; com os seus ídolos lhe provocaram ciúmes.
Waayo, waxay isaga kaga xanaajiyeen meelahoodii sarsare, Oo waxay isaga uga hinaasiyeen sanamyadooda la qoray.
59 S abendo-o Deus, enfureceu-se e rejeitou totalmente Israel;
Ilaah markuu taas maqlay ayuu cadhooday, Oo aad buu reer binu Israa'iil u karhay,
60 a bandonou o tabernáculo de Siló, a tenda onde habitava entre os homens.
Sidaas daraaddeed taambuuggii Shiiloh wuu dayriyey, Kaasoo ah teendhadii uu dadka dhex dhigay,
61 E ntregou o símbolo do seu poder ao cativeiro, e o seu esplendor, nas mãos do adversário.
Oo xooggiisii wuxuu u gacangeliyey maxaabiisnimo, Ammaantiisiina wuxuu ku riday cadowga gacantiisii.
62 D eixou que o seu povo fosse morto à espada, pois enfureceu-se com a sua herança.
Dadkiisiina wuxuu u gacangeliyey seef, Oo wuxuu u cadhooday dhaxalkiisii.
63 O fogo consumiu os seus jovens, e as suas moças não tiveram canções de núpcias;
Raggoodii dhallinyarada ahaa dab baa laastay, Gabdhahoodiina buraanbur aroos looma tirin.
64 o s sacerdotes foram mortos à espada! As viúvas já nem podiam chorar!
Wadaaddadoodii waxay ku dhinteen seef, Carmalladoodiina uma ay barooran.
65 E ntão o Senhor despertou como que de um sono, como um guerreiro despertado do domínio do vinho.
Markaasaa Sayidku wuxuu u kacay sidii mid hurdo ka toosay, Sidii nin xoog badan oo la qaylinaya khamri daraaddiis.
66 F ez retroceder a golpes os seus adversários e os entregou a permanente humilhação.
Cadaawayaashiisiina wuu ku dhuftay oo dib buu u celiyey, Oo wuxuu saaray ceeb aan weligeed ka hadhayn.
67 T ambém rejeitou as tendas de José, e não escolheu a tribo de Efraim;
Oo weliba wuu diiday teendhadii reer Yuusuf, Qabiilkii reer Efrayimna ma uu dooran,
68 a o contrário, escolheu a tribo de Judá e o monte Sião, o qual amou.
Laakiinse wuxuu doortay qabiilkii reer Yahuudah, Iyo Buur Siyoon oo uu jeclaaday.
69 C onstruiu o seu santuário como as alturas; como a terra o firmou para sempre.
Oo meeshiisii quduuska ahayd wuxuu u dhisay sidii meelaha sare, Iyo sidii dhulka uu weligiis adkeeyey.
70 E scolheu o seu servo Davi e o tirou do aprisco das ovelhas,
Wuxuuna doortay addoonkiisii Daa'uud, Oo wuxuu isaga ka soo waday xeryaha idaha,
71 d o pastoreio de ovelhas, para ser o pastor de Jacó, seu povo, de Israel, sua herança.
Wuxuu ka soo waday laxihii ilmo nuujinayay oo uu raacayay, Inuu daajiyo reer Yacquub oo dadkiisa ah, iyo reer binu Israa'iil oo dhaxalkiisa ah.
72 E de coração íntegro Davi os pastoreou; com mãos experientes os conduziu.
Haddaba wuxuu u daajinayay si waafaqsan daacadnimada qalbigiisa, Oo wuxuu ku hoggaaminayay farsamada gacmihiisa.